Page 50 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI

ÒØ’ «ÚæÂ

È؇ D.A Ï‹‡ Á≈ ¡Ê (Meaning of Budget)

«¬’ ¡≈Ëπ«È’ √’≈ Á≈ Ï‹‡ «¬’ «Ú√«Âz Á√Â≈Ú∂˜ ‘πøÁ≈ ˛Õ «¬√ «Úæ⁄ ÍÃ√Â≈«Ú √ø√ØËȪ √‰∂, √’≈ ÁΔ¡ª
√≈Δ¡ª «ÚæÂΔ ÍÃ≈ÍÂΔ¡ª ¡Â∂ ÷⁄ Á≈ ÓÁÚ≈ Ú∂Ú≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ¿πÈ∑ª «ÚæÂΔ ÍÃÚ≈‘ª Á∂ ¡øÁ≈˜∂ «‘øÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑ª È≈Ò
√Ïø«Ë √’≈ ÁΔ¡ª ÈΔÂΔ¡ª ¡Â∂ ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª Á≈ Úȉ «‘øÁ≈ ˛Õ
«¬√ Ò¬∆ √Ú‹«È’ Ï‹‡ Á≈ Ï≈Ï ·∆’ ¡Ê ‹≈ȉ Ò¬∆ «¬√ Á∂ Óπæ÷ ’≈‹ ÷∂Âª Á∂ Ú∂Ú∂ ˜»∆ ‘ÈÕ
«‹‘Û∂ «¬√ Â∑ª ‘È-
A. √Ú‹«È’ Ï‹‡ Á≈ Í«‘Ò≈ Óπæ÷ ’≈‹ ÷∂Â √’≈ ÚæÒØ∫ «ÚæÂ∆ √≈ËȪ Á∂ ÏøÁØÏ√ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ ÷⁄ ’È
Á≈ ˛, «¬æÊØ∫ Âæ’ «’ «’√∂ √Ó∂∫ Ï‹‡ Á≈ ¡Ê Ú∆ «¬√∂ ’≈‹ ÷∂Â Âæ’ √∆«Ó Óø«È¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ
√≈ËȪ Á∂ ÏøÁØÏ√ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ ÷⁄ ’È Á∂ ’øÓ Ú∆ «¬È∑ª ◊Â∆«ÚË∆¡ª È≈Ò ‹πÛ∂ «‘øÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆ √Ú‹«È’
Ï‹‡ Á≈ «¬’ ¡Ê «¬‘ «Ò¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’ √’≈ ÚæÒØ∫ «ÚæÂ∆ √≈ËȪ Á∂ ÏøÁØÏ√ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ ÷⁄ ’È
Á≈ «¬’ «Ú√«Âz Ú∂Ú≈ ˛Õ «¬√ «Úæ⁄ «¬√ Á≈ √Óª-√∆Ó≈ («˜¡≈Á≈Â «¬’ √≈Ò) Ò¬∆ ¡ÈπÓ≈«È ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª
¡Â∂ ÍÃ√Â≈«Ú ÷⁄∂ ¿πÍÔπ’ ÓæÁª ‹ª ‘Ø √Ïø«Ë «ÚË≈«¬’ √ØÂ≈ ˘ Í∂Ù ’ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ Â∑ª
√’≈ Ï‹‡ Á∂ Ó≈«Ë¡Ó È≈Ò ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ¡Â∂ ÷⁄ ‘∆ ‘ ÓæÁ √ÏøË∆ ¡≈͉≈ ÍÃ√Â≈«Ú ÎÀ√Ò≈ Á√≈™Á∆ ˛Õ
B. «¬’ ¡≈Ëπ«È’ √’≈ ÂØ∫ «¬‘ ¡Í∂«÷¡≈ È‘ƒ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ «’ ¿π‘ ¡≈͉∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ¡Â∂ ÷⁄ ÓÁª √ÏøË∆
¡«ÚÚ√«Ê „ø◊ È≈Ò ÎÀ√Ò≈ ÒÚ∂Õ √’≈ ’ØÒ ¡≈¿π‰ Ú≈Ò∂ √≈ËÈ Ïπ«È¡≈Á∆ ÂΩ ”Â∂ √Ó≈‹ Á∆ ¡Ó≈È ‘πøÁ∂
‘È ¡Â∂ «¬√ Á≈ «¬‘ ÈÀ«Â’ Î˜ ωÁ≈ ˛ «’ «¬È∑ª √≈ËȪ Á≈ «’√∂ Â∑ª È≈Ò Î˜»Ò ÷⁄ È≈ ‘؉ Á∂Ú∂Õ «¬√
ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ï‹‡ Á∂ √≈∂ ÓÁª Á≈ ¡≈Í√ «Úæ⁄ ◊«‘≈ √ÏøË ‘؉ ’≈È ¿πÈ∑ª Á∂ »Í-¡≈’≈ ˘ √’≈ ˘ Ó’√Á
ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆ √ø⁄È≈ Á∂ ¡Èπ»Í ‘∆ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ «¬√ ’≈È Ï‹‡ Á≈ Ú∂Ú≈ ’∂ÚÒ «Ú⁄≈≈Ë∆È √≈Ò (‹ª √Óª-
√∆Ó≈) Á∆¡ª ¡ÈπÓ≈«È ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ¡Â∂ ÍÃ√Â≈«Ú ÷⁄ Âæ’ ‘∆ √∆«Ó ȑƒ æ«÷¡≈ ‹ªÁ≈ Í «¬√ «Úæ⁄ ¡≈Ó
ÂΩ ”Â∂ ¡ø’«Û¡ª Á∂ ÓÁÚ≈ (¡Â∂ ‘Ø ’ª ÂØ∫ Ú∆ Ú◊∆«¥Â) ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ¡Â∂ ¡Á≈«¬◊∆¡ª Á∂ ⁄≈ √À‡ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª
È≈Ò √øÏË ˜»∆ «Ú⁄≈-Ú‡ªÁ∂ Ú∆ æ÷∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «‹‘Û∂ «¬√ Â∑ª ‘È-
(i) Ï∆Â∂ √≈Ò Á∂ ÔÊ≈Ê Ú≈√«ڒ ¡ø’Û∂ (Actuals of Previous Year)
(ii) ⁄≈¨ √≈Ò Ò¬∆ Í≈√ ’∆Â∂ ◊¬∂ ¡ø’Û∂ ‹ª Ï‹‡ ¡øÁ≈˜≈ (Budget Estimates of outgoing year)
(iii) ⁄≈¨ √≈Ò Á∂ √øÌ≈«Ú Ú≈√«ڒ ‹ª √ØË∂ ¡øÁ≈˜∂ (Revised Estimates of outgoing year) ¡Â∂
(iv) ¡≈¿π‰ Ú≈Ò∂ √≈Ò («Ú⁄≈≈Ë∆È Ï‹‡ √Óª-√∆Ó≈) Á∂ ÍÃ√Â≈«Ú ‹ª Ï‹‡ ¡øÁ≈˜∂ (Budget Estimates
of incoming year)

È؇√ «¬√ Ì≈◊ «Úæ⁄ ÓÁÚ≈ ÍÃ√Â≈«Ú ÷⁄ ≈Ù∆¡ª ÂØ∫ «√Ú≈¬∂ ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª Á∂ ÁØ √À‡ ‘πøÁ∂
‘ÈÕ «¬’ √À‡ «Úæ⁄ ¿π‘ ≈Ù∆¡ª Á√≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘È, «‹‘Û∆¡ª ÚÂÓ≈È ’
„ª⁄∂ ˘ ¿π√∂ Â∑ª æ÷Á∂ ‘ج∂ ¡ÈπÓ≈«È ’∆Â∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘È ¡Â∂ Á»‹∂ √À‡ «Úæ⁄ Ï‹‡
”⁄ ÍÃ√Â≈«Ú ’ „ª⁄∂ ¡Â∂ ‘Ø «ÚæÂ∆ √ت ¡Â∂ È∆Â∆ ¡≈«Á «Úæ⁄ ÍÃ√Â≈«Ú √Ø˪ ÂØ∫
Ï≈¡Á ¡Í∂«÷¡Â ¡øÁ≈˜∂ Á√≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

C. «¬√ Â∑ª Ï‹‡ √’≈ ÚæÒØ∫ Á∂Ù, √Ó≈‹ ¡Â∂ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∂ √≈‘Ó‰∂ √Óæ«√¡≈Úª ¡Â∂ Ó’√Áª Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆
ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆¡ª √øÌ≈ÚÈ≈Úª Á∂ ÓºπÒ≈’È ˘ ÍÃÂ∆«ÏÏø ’Á≈ ˛Õ

D. «˜¡≈Á≈Â √«ÊÂ∆¡ª «Úæ⁄ «¬‘ Á∂÷‰ ˘ «ÓÒÁ≈ ˛ «’ ⁄≈¨ √≈Ò Á∂ Ï‹‡ ˘ “Ï‹‡ ¡ÈπÓ≈Ȫ” (B.E.) ¡Â∂
√ØË ¡ÈπÓ≈Ȫ (R.E.) «Úæ⁄ Î’ ‘πøÁ≈ ˛Õ Ï‹‡ «Úæ⁄ «¬È∑ª Î’ª Á∆ «‹æÊØ∫ Âæ’ ‘Ø √’∂ «Ú¡≈«÷¡≈ «ÁºÂ∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ

E. «˜¡≈Á≈Â Ó≈Ó«Ò¡ª «Úæ⁄ Ï‹‡ Á≈ ’πfi ÷⁄ ÓÁª Á∂ Ò¬∆ √’≈ ’≈˘È∆ ÂΩ ”Â∂ Ó‹Ï» ‘πøÁ∆ ˛ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª
Ò¬∆ √≈ËȪ Á∂ ÏøÁØÏ√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘∆ Ï≈’∆ √≈ËÈ ‘Ø ÷⁄ ÓÁª Ò¬∆ ÍÃÔπ’ ’∆Â∂ ‹≈ √’Á∂ ‘ÈÕ ’πfi Ó≈Ó«Ò¡ª

44 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY