Page 125 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇ (’) √Ú‹È’ ¿πÍ’Óª Á∆¡ª «ÍØ‡ª ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ ÷≈«Â¡ª Á≈ ÍÃ∆÷‰Õ
(÷) √Ú‹È’ ¿πÍ’Óª √ÏøË∆ ‹∂’ Ì≈ Á∂ ’øÍÀ‡zØÒ ¡Â∂ ¡≈‚∆‡ ‹ÈÒ Á∆ ’ج∆ Ú∆ «ÍØ‡ ‘ØÚ∂ ª
¿π√ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ ‹ª⁄-ÍÛÂ≈Ò ¡Â∂ «√Î≈«Ù ’È≈Õ
(◊) √Ú‹È’ «¬’≈¬∆¡ª Á∆ √‘≈«¬Â≈ ¡Â∂ ’πÙÒÂ≈ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ ‘∆ ’∆ ¿πÈ∑ª ’øÓ-«ÚÚ‘≈ ÚË∆¡≈
’≈ØÏ≈∆ «√˪ª ¡Â∂ Á»-«ÁzÙ‡∆ Ú≈Ò∂ ’≈ØÏ≈∆ «ÚÚ‘≈ Á∂ ¡Èπ√≈ √∆ ‹ª È‘ƒÕ «¬‘ √Ú‹È’
¿πÍ’Óª È≈Ò √Ïø«Ë ¡«‹‘∂ ’øÓª Á∆ ¤≈‰Ï∆‰ Ú∆ ’Á∆ ˛ ‹Ø √Ë≈‰ »Í «Úæ⁄ ÒØ’ Ò∂÷≈ √øÓÂ∆
¡Â∂ ¡øÁ≈˜È √øÓÂ∆ ’Á∆ ˛Õ «¬‘ √Í∆’ ÚæÒØ∫ √Ω∫Í∂ ◊¬∂ √≈∂ ‘Ø ’øÓ ’Á∆ ˛Õ

‡≈√’ ÒØ’ Ò∂÷≈ √øÓÂ∆ ÂØ∫ Âπ√ƒ ’∆ √ÓfiÁ∂ ‘Ø?

G.F √øÔπ’ √øÓÂ∆¡ª (Joint Committees)

A. ÓÀ∫Ïª Á∆ Ú∂ÂÈ ¡Â∂ Ìæ«Â¡ª Á∆ √øÔπ’ √øÓÂ∆ (Joint Committee on Salaries and allowances of
Members) «¬√ √øÓÂ∆ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ AIED «Úæ⁄ ’∆Â∆ ◊¬∆ √∆Õ «¬‘ «¬’ √ªfi∆ √øÓÂ∆ ˛, «‹√ «Úæ⁄ √ø√Á Á∂
ÁØÚª √ÁȪ Á∂ ÓÀ∫Ï ‘πøÁ∂ ‘È ¡Â∂ «¬‘ ÓÀ∫Ïª Á∂ Ú∂ÂÈ, Ô≈Â≈ Ìæ«Â¡ª, ÍÃÂ∆ «ÁÈ Á∂ Ìæ«Â¡ª, ÿ, ‚≈’‡∆
√‘≈«¬Â≈ ¡Â∂ ‚≈’ √π«ÚË≈Úª È≈Ò È«‹æ·Á∆ ˛Õ «¬√ √øÓÂ∆ Á∂ AE ÓÀ∫Ï ‘πøÁ∂ ‘È, «‹√ «Úæ⁄Ø∫ A@ ÒØ’ √Ì≈ «Úæ⁄Ø∫
¡Â∂ E ≈‹ √Ì≈ «Úæ⁄Ø∫ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ÒØ’ √Ì≈ ÂØ∫ ÓÀ∫Ï √Í∆’ ÚæÒØ∫ «ÈÔπ’ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ ≈‹ √Ì≈ «Úæ⁄Ø∫ ÓÀ∫Ï
≈‹ √Ì≈ Á∂ ÍÃË≈È ÚæÒØ∫ «ÈÔπ’ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ √ø√Á∆ Ó≈Ó«Ò¡ª Á≈ ÓøÂ∆ «¬√ √øÓÂ∆ Á≈ ÍÃË≈È ‘πøÁ≈ ˛Õ
B. Ò≈Ì ’Ó≈¿π‰ Ú≈Ò∂ ¡‘π«Á¡ª √ÏøË∆ √øÔπ’ √øÓÂ∆ (Joint Committee on offices profit) : «¬‘ «¬’ √Ê≈¬∆
√øÓÂ∆ ˛, «‹√ Á∂ AE ÓÀ∫Ï ‘πøÁ∂ ‘È, «‹√ «Úæ⁄Ø∫ A@ ÓÀ∫Ï ÒØ’ √Ì≈ «Úæ⁄Ø∫ Ò¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ Ï≈’∆ E ≈‹ √Ì≈
«Úæ⁄Ø∫ Ò¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ √øÓÂ∆ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ AIEI «Úæ⁄ ’∆Â∆ ◊¬∆ √∆Õ «¬‘ √øÓÂ∆ «ÈÔ«Ó »Í «Úæ⁄ √ø√Á∆
¡À’‡ AIEI Á∆¡ª «ÚÚ√Ê≈Úª Á∆ ¤≈‰Ï∆‰ ’Á∆ ˛ ¡Â∂ √Ïø«Ë √ØË √ÏøË∆ √πfi≈¡ «ÁøÁ∆ ˛Õ
C. ¡Èπ√»«⁄ ‹≈Â∆¡ª ¡Â∂ ¡Èπ√»«⁄ ’Ï∆«Ò¡ª Á∂ ’«Ò¡≈‰ È≈Ò √Ïø«Ë √øÓÂ∆ (Joint Committee on the
welfare of scheduled castes and scheduled tribes) : «¬‘ √øÓÂ∆ Ú∆ √øÔπ’ √øÓÂ∆ ˛, «‹√ «Úæ⁄Ø∫ √ø√Á
Á∂ ÁØÚª √ÁȪ Á∂ ÓÀ∫Ï ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «¬‘ √øÓÂ∆ ¡Èπ√»«⁄ ‹≈Â∆¡ª ¡Â∂ ¡Èπ√»«⁄ ’Ï∆«Ò¡ª √ÏøË∆ ¡≈ÔØ◊ Á∆¡ª
«ÍØ‡ª Á∆ ¤≈‰Ï∆‰ ’Á∆ ˛ ¡Â∂ ¡Èπ√»«⁄ ‹≈Â∆¡ª Â∂ ’Ï∆«Ò¡ª È≈Ò √Ïø«Ë ÒØ’ª Á∆ ÌÒ≈¬∆ È≈Ò √Ïø«ËÂ
√’≈ ÚæÒØ∫ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ”Â∂ ¸æ’∂ ◊¬∂ ’ÁÓª √ÏøË∆ «ÍØ‡ √ø√Á Á∂ ÁØÚª √ÁȪ ˘ «ÁøÁ∆ ˛Õ
√ßÿ∆ √ß√Á Á∆ √ßÓÂ∆ Íz‰≈Ò∆ Á∂ ’ßÓª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ (Changes in the Working of Committee System of
the Union Parliament): A ¡ÍzÀÒ AIIC ÂØ∫ «ÚË≈È’ ’ßÓ «˜¡≈Á≈Â ÍzÌ≈ÚÙ≈Ò∆ „ß◊ È≈Ò ’È Ò¬∆ ’¬∆
√Ê≈¬∆ √ßÓÂ∆¡ª ω≈¬∆¡ª ◊¬∆¡ª ‘ÈÕ AG √Ê≈¬∆ √ßÓÂ∆¡ª √Ê≈«Í ‘Ø ¸æ’∆¡ª ‘ÈÕ ‘∂’ √ßÓÂ∆ Á∂ DE ÓÀ∫Ï
‘È, «‹È∑ª «Úæ⁄Ø∫ C@ ÒØ’ √Ì≈ ¡Â∂ AE ÓÀ∫Ï ≈‹ √Ì≈ «Úæ⁄Ø∫ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ AA √ßÓÂ∆¡ª Á∂ ÍzË≈Ȫ Á∆ «ÈÔπ’Â∆ ÒØ’
√Ì≈ Á∂ √Í∆’ ÚæÒØ∫ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ Ï≈’∆ F √ßÓÂ∆¡ª Á∂ ÍzË≈Ȫ Á∆ «ÈÔπ’Â∆ ≈‹ √Ì≈ Á∂ ÍzË≈È ÚæÒØ∫ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆
˛Õ ‘∂’ √ßÓÂ∆ Á≈ ’≈‹’≈Ò A √≈Ò Á≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ «¬‘ √ßÓÂ∆¡ª ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ÓßÂ∆ Óß‚Òª Á∆¡ª ◊zª‡ª Á∆¡ª
Óß◊ª ”Â∂ «Ú⁄≈ ’Á∆¡ª ‘ÈÕ «¬‘ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ÓßÂ∆ Óß‚Òª ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆¡ª √≈Ò≈È≈ «Í؇ª ¡Â∂ ¶Ó∂ √Ó∂∫
Ú≈Ò∆¡ª ≈Ù‡∆ È∆Â∆¡ª È≈Ò √Ïß«Ë ’≈˘È ω≈¿π‰ Ò¬∆ ⁄πæ’∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ’ÁÓª ”Â∂ Ú∆ «Ú⁄≈ ’Á∆¡ª ‘ÈÕ
«¬È∑ª √Ê≈¬∆ √ßÓÂ∆¡ª ’ØÒ «¬‘ ¡«Ë’≈ ˛ «’ ¿π‘ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ Óπæ«Á¡ª ¡Â∂ «ÏæÒª È≈Ò √Ïß«Ë «Ú«◊¡≈È∆¡ª
¡Â∂ ‘Ø Íz«√æË ÒØ’ª ÂØ∫ √Ò≈‘ ÒÀ √’Á∆¡ª ‘ÈÕ √ß√Á «¬È∑ª √ßÓÂ∆¡ª Á∆ «ÍØ‡ Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ ¸æ’∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂
’ÁÓª È≈Ò √Ïß«Ë «Ú⁄≈ ’Á∆ ˛Õ
«¬√ Â∑ª √ßÿ∆ √ß√Á ͱ∂ ±Í È≈Ò √ß◊«·Â, √◊Ó ¡Â∂ ’πÙÒ √ßÓÂ∆ Íz‰≈Ò∆ Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò ¡≈͉≈ ’ßÓ
⁄Ò≈™Á∆ ˛Õ

118 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY