Page 33 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ - B : ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì¿çÆ Ã¿ì¿èÆ ì°ÇéÁÅçÆ èÅðéÅò»

B¯N ç¶ êÌíÅò Áå¶ À°¼ÚåÅ ç¶ ÕÅðé ÁÇÜÔÅ Ô°¿çÅ ÔË Í

ÇÂà êÌÕÅð ÃîÅÇÜÕ Áñ×Åò ÇÂ¼Õ À°å¶ÜéÕÅðÆ, ÁÃê¼ôà, ìÔ°-ÁÅïÅîÆ Áå¶ ÇòôÅñ èÅðéÅ ÔË, ÇÂà éÅñ ÇÂÔ
ÃîÞ Çò¼Ú ÁÅÀ°çÅ ÔË ÇÕ ÇÂ¼Õ ÃîÅÜ Çò¼Ú Õ½ä ñ¯Õ Áñ× Áñ× Áå¶ ìÅÔðÆ ÔéÍ ÇÕÀ°ºÇÕ ÃîÅÜ ÇÂ¼Õ ÃÇæð ÇÂÕÅÂÆ
éÔÆ ÔË, ÁÖÆð éÅ Õ¶òñ ÿðÚéÅåîÕ Áå¶ Ã ¼ÇíÁÅÚÅð êÇòðòðåéÅ ç¶ Áé°ð±ê ÃîÅÇÜÕ Áñ×Åò çÆ èÅðéŠ鿱 ÔÆ

ÿô¯Çèå Õðé çÆ ñ¯ó ÔË, ìñÇÕ ÃîÅÇÜÕ Áñ×Åò Áå¶ ñ×Åò çÆ êÌÇÕðåÆ é¿± òÆ ìçñäÅ ÷ð±ðÆ ÔË Í
Á¼Ü íÅðå Çò¼Ú ê¯ôÇàÕ í¯Üé, êÌÅÇÂîðÆ ÇüÇÖÁÅ, î°¼ãñÆÁ» ÇÃÔå öòÅò», îÕÅé, êÆä çÅ êÅäÆ, ô°¼èåÅ,
ÃîÅÇÜÕ Ã°ð¼ÇÖÁÅ ÁÅÇç ÃîÅÇÜÕ Áñ×Åò ç¶ î°¼Ö î°¼ç¶ ÔéÍ ÁÃÆ ÇÂÔ ÃòÆÕÅð Õðç¶ Ô» ÇÕ íÅðåÆ ÃîÅÜ Çò¼Ú

ñ×Åò Áå¶ Áñ×Åò ÇÂ¼Õ ìÔ°å ê°ðÅéÆ òÅÃåÇòÕåÅ ÔËÍ ÜÅåÆÁ» ç¶ çÆ Üó, ç±ðÆ Áå¶ ñ×Åò Áñ×Åò ç¶
ÇÃè»å Çò¼Ú ÃÇæå ÔË Í êÇò¼åð=ÁêÇò¼åð çÅ ÇÃè»å Õ¶òñ ñ¯Õ 鿱 ÁêÇò¼åð دÇôå Õð ìÅÔð ð¼Öä Áå¶ Ô¯ð
ñ¯Õ» 鿱 êÇò¼åð ç¼Ã Õ¶ ôÅÇîñ Õðé çÅ åðÆÕÅ ÔË Í ÃîÅÇÜÕ å½ð Òå¶ Áñ×ÅÇòå Ãî±Ô», ÁðæÅå Çéîé ÜÅåÆÁ»
鿱 ÜÅåÆÁ», çÇñå, ÁÛ±å ÁÅÇç éÅî» éÅñ ê°ÕÅÇðÁÅ Ü»çÅ Ç×ÁÅ ÔË Í ÃîÅÇÜÕ Áñ×Åò çÆ ÁòèÅðéÅ å¶
êÌÇÕÇðÁÅ Çò¼Ú ØÇàå êÇðòðåéŠ鿱 Çéîé ÜÅåÆÁ» ç¶ êÇðòðåéÕÅðÆ î¯ó Çò¼Ú Ãê¼ôà ð±ê Çò¼Ú ç¶Ö ÃÕç¶ Ô» Í

ÁÅÇçòÅÃÆ ñ¯Õ» Áå¶ î±ñ ÇéòÅÇÃÁ» ç¶ Ãî±Ô» 鿱 í±îÆ Áå¶ å¯ Õð ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔË Í ç¶ Çòð°¼è Áé¶Õ Á¿ç¯ñé»
Áå¶ Çòçð¯Ô» å¯ ç±ð ð¼Ö¶ ԯ¶ ñ¯Õ» ç°ÁÅðÅ êÌò¶ô Áå¶ ñ×Åò ç¶ ñ Áñ×Åò Áå¶ Ã¿Øðô çÆ ×¼ñ êÌîÅÇäå Ô°¿ç
ÔË Í ÇÂÃåðÆÁ» ç¶ ô¯ôä Áå¶ ÁèÆéåÅ ç¶ Çòð°¼è êÌîÅä ÔË Í Çêåðî¼åÅ, ê°ðô êÌèÅé ÃîÅÜ Çò¼Ú ÇÂ¼Õ Õð±ð ôÃåð

ÔË Í ×ðÆì ñ¯Õ ê¯ôÇàÕ í¯Üé, ÇüÇÖÁÅ ÇÃÔå ðÇòèÅ, ð¯÷×Åð, ÇéðîÅä êÌÇÕÇðÁÅ Çò¼Ú íÅ×ÆçÅðÆ Áå¶ Ô¯ð
Ãì¿ÇèåØ Ã°ÇòèÅò» å¯ ò»ÞÅ ÔË Í ÇÂà ç¯ô ç¶ ñÂÆ Õ½ä ÇÜ¿î¶òÅð ÔË ? Ãòå¿åðåÅ å¯ ìÅÁç ðÅÜ ç¶ Õ¿î» Òå¶ ÃÅ鿱
ÃÅòèÅéÆê±ðòÕ ç¶ÖäÅ Ô¯ò¶×Å Í ÇÕÀ°º ÁîÆð ñ¯Õ ÁîÆð ðÇÔ¿ç¶ Ôé Ü» Ç÷ÁçÅ ÁîÆð ìäç¶ Ôé ? ÇÂÔ êÌôé Á¼Ü
òÆ ìÔ°å ׿íÆð ÔË Áå¶ ôÅÇÂç íÇò¼Ö Çò¼Ú ìÇäÁÅ ðÔ¶×Å Í

B.E ×ðÆìÆ Áå¶ ò³Úä (Poverty and Deprivation)

×ðÆìÆ Áå¶ ÁÃîÅéåÅ Çí¿é ÃîÅÜ» Çò¼Ú Çí¿é=Çí¿é Çò¼Ú ÇÂ¼Õ ÃÅæ ðÇÔ¿çÆ ÔËÍ ÇÜÔé» ÕÅðé» ÕðÕ¶ ÁîÃÅéåÅ
Çéð¿åð ðÇÔ¿çÆ ÔË, À°Ôé» ç¶ êÇðäÅîÃð±ê ×ðÆìÆ êÅÂÆ Ü»çÆ ÔË, ñ¶ÇÕé ÃîÅéåÅ êÌÅêå Õðé Ú Ü» ×ðÆìÆ Çò¼Ú

ÁÅÀ°ä òÅñÆÁ» ÃîÅÇÜÕ ÁóÚéÅ Ôð ÃîÅÜ Çò¼Ú Ǽկ ÇÜÔÆ éÔÆ Ô°¿çÆ ÔË Í Õ°¼Þ ÃîÅÜ» Çò¼Ú, ÜÅåÆ Áå¶ êÌÜÅåÆ
ìÔ°å ò¼âÆ Ãî¼ÇÃÁÅ Ô¯ ÃÕçÆ ÔËÍ ÜçÇÕ ìÅÕÆ ÃîÅÜ» Çò¼Ú ÁÅðÇæÕ ÁòÃð Áå¶ ÃÅèé» çÆ ÕîÆ Áå¶ Çéð¿åÇðå
ÁÅðÇæÕ Áå¶ ðÅÜéÆÇåÕ ÁÃîÅéåÅò» ð¯óÅ Ô¯ ÃÕçÆÁ» ÔéÍ Ã¼Ú å» ÇÂÔ ÔË ÇÕ ×ðÆì» é¿± ÁÅêäÆ ÔÅñå ðèÅðÅ
ç¶ ñÂÆ ÁòÃð» å¯ ò»Þ¶ ð¼ÇÖÁÅ Ü»çÅ ÔË Ü» ÇÕÀ°ÇÕ ñ¯Õ ×ðÆì Ôé, ÇÔà ñÂÆ À°é» ñ¯Õ» ç¶ éÅñ êÌåÆï¯×åÅ éÔÆ
Õð ÃÕç¶ Ôé, ܯ ×ðÆì éÔÆ Ôé, ÇÕÀ°ÇÕ À°Ô î½ÇÕÁ» Áå¶ ÃÅèé» å¼Õ ÃëñåÅ ê±ðòÕ êÔ°¿Ú ð¼Öç¶ ÔéÍ

íÅðå ç¶ Ã¿ÇòèÅé Çò¼Ú, ðÅÜ ç¶ éÆåÆ Çéðç¶ôÕ ÇÃèÅå» Çò¼Ú òðäé ÔË ÇÕ ðÅÜ ÇÂ¼Õ ÁËÃÆ ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ ç¶
ñÂÆ Õ¯Çôô Õð¶×Å, ÇÜà Çò¼Ú ÃîÅÇÜÕ, ÁÅðÇæÕ Áå¶ ðÅÜéÆÇåÕ ÇéÁÅ Ô¯ò¶×ÅÍ ÃÅð¶ ÿÃæÅò» Çò¼Ú ÁÇÜÔÅ
Ô¯ò¶×Å Áå¶ ÃÅð¶ éÅ×ÇðÕ», ê°ðô» Áå¶ ÃÇÔñÅò» ç¶ ÜÆòéïÅêé ç¶ ï¯× ÃÅèé» ç¶ ñÂÆ ÃîÅÜé ÁÇèÕÅð Ô¯ò¶×Å

Áå¶ ÁÅðÇæÕ ÇòòÃæÅ çŠÿÚÅñé ÁËÃÅ Ô¯ò¶×ÅÍ ÇÜà Çò¼Ú ÇÔ¼å» çÆ ÕÆîå Òå¶ Õ°¼Þ ñ¯Õ» ç¶ Õ¯ñ ç½ñå Áå¶
À°åêÅçé ç¶ ÃÅèé» çÅ Õ¶çðÆÕðé éÔÆ Ô¯ò¶×ÅÍ êÌôé ÇÂÔ ÔË ÇÕ ðÅôàðÆ ÇçÌôàÆ å¯ Çéîé ÜÆòé Ãåð ÕÆ Ô¯äÅ
ÚÅÔÆçÅ? ðÅÜ ç¶ ñ¯Õ» çÆ ÇüÇÖÁÅ Áå¶ ÇÃÔå ç¶ ñÂÆ Ã°ÇòèÅò», Çòô¶ô å½ð Òå¶ À°é» ñ¯Õ» ç¶ ñÂÆ, ܯ ÁÅêä¶ ÁÅê
êÌì¿è éÔÆ Õð ÃÕç¶ Ôé, êÌçÅé ÕðéÆÁ» ÚÅÔÆçÆÁ»Í Çé¼ÜÆ À°êí¯× ç¶ ñÂÆ ÇÂ¼Õ ÇòÁÕåÆ ç¶ í¯Üé, Õêó¶, îÕÅé

28 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY