Page 285 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI
P. 285
«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√ Á∂ «√˪Â
È؇ «⁄æ AB.A «Úæ⁄ √ßÂπÒÈ-’∆Ó ¡Â∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ ˘ Á√≈«‘¡≈ «◊¡≈ ˛, «‹æÊ∂ DD Óß◊ Ú¥ ˛ ¡Â∂ SS ͱÂ∆
1 1
Ú¥ ˛Õ ÁØÈØ∫ E «ÏßÁ± ”Â∂ ’æ‡Á∂ ‘È ‹Ø √ßÂπÒÈ «ÏßÁ± ˛Õ OP √ßÂπÒÈ ’∆Ó ˛ ‹Ø OQ √ßÂπÒÈ Ó≈Â≈ ”Â∂ Ú∂⁄∆ ¡Â∂
÷∆Á∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ ‹∂’ ’∆Ó OP ÂØ∫ ÿæ‡ ‘Ø ’∂ OP ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª Óß◊ P d > ͱÂ∆ P S ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ‘Ø ‹ªÁ∆
2 2 1 2 1
‘À «‹√ È≈Ò s1d1 «¬Ò≈Ú≈ Óß◊ ‘πßÁ∆ ˛Õ Óß◊ ÂØ∫ Íπ»Â∆ «˜¡≈Á≈ ‘؉ Á∂ ’≈È ÷∆ÁÁ≈ª «Úæ⁄ ÍzÂ∆ÔØ◊Â≈ È≈Ò
’∆Ó OP ÂØ∫ ÚæË ’∂ √ßÂπÒÈ ’∆Ó OP ”Â∂ ¡≈ ‹ªÁ∆ ˛Õ ‹∂’ ’∆Ó OP ÂØ∫ ÚæË ’∂ OP ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª (ͱÂ∆)
2 1
P s>P d (Óß◊), «‹√ È≈Ò ds ‘Ø Í±Â∆ Ó≈’∆‡ «Úæ⁄ ÍÀÁ≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ ÿæ‡ Óß◊ ‘؉ ”Â∂ «Ú’∂Â≈ ‘Ø Í±Â∆ ˘
1 1
Ú∂⁄‰ Á∂ Ò¬∆ ’∆Ó ÿæ‡ ’Á∂ ‹ªÁ∂ ‘È, ‹ÁØ∫ Âß’ «’ ÍπÈ √ßÂπÒÈ ’∆Ó √Ê≈«Í ȑ∆∫ ‘Ø ‹ªÁ∆Õ «¬√ È≈Ò
«√æË ‘πßÁ≈ ˛ «’ ’∆Ó Óß◊ ¡Â∂ ͱÂ∆ È≈Ò «ÈË≈«Â ‘πßÁ∆ ˛ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ «¬’ Ú≈ √ßÂπÒÈ ’∆Ó √Ê≈«Í ‘Ø
‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ ÂØ∫ «√æË ‘πßÁ≈ ˛ «’ ’∆Ó Óß◊ ¡Â∂ ͱÂ∆ È≈Ò «ÈË≈«Â ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ «¬’ Ú≈ √ßÂπÒÈ
’∆Ó √Ê≈«Í ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª ¿π√ «Úæ⁄ «Ú⁄ÒÈ ‘؉ È≈Ò Óß◊ ¡Â∂ ͱÂ∆ Á∆¡ª Ù’Â∆¡ª ÍπÈ √ßÂπÒÈ Á∆
√«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ÒÀ ¡≈™Á∆¡ª ‘ÈÕ
È؇√ Óß◊ ¡Â∂ ͱÂ∆ ÁØ «ÚØË∆ Ù’Â∆¡ª ‘È, ‹Ø «¬’-Á±√∂ Á∂ ¿πÒ‡ ⁄æÒÁ∆¡ª ‘ÈÕ
AB.B ’∆Ó «√˪ «Úæ⁄ √Ó∂∫-Âæ Á≈ Ó‘æÂÚ
(Importance of Time Element in Price Theory)
Ó≈ÙÒ Í«‘Ò≈ ¡ÊÙ≈√Â∆ √∆ «‹√ È∂ ’∆ÓÂ-«ÈË≈‰ «Úæ⁄ √Ó∂∫ Âæ Á∂ Ó‘æÂÚ Á≈ «ÚÙÒ∂Ù‰ ’∆Â≈Õ ‹ÁØ∫
Óß◊ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‹ª ’Ó∆ ‘πßÁ∆ ˛ ª ͱÂ∆ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‹ª ’Ó∆ ¿π√ √Ó∂∫ È‘∆∫ ‘Ø ‹ªÁ∆Õ Í±Â∆ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ
Â’È∆’∆ Âæª ”Â∂ «ÈÌ ’Á∂ ‘È, «‹È∑ª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ‘؉ «Úæ⁄ √Óª Òæ◊Á≈ ˛, «¬√ Ò¬∆ ͱÂ∆ Á≈ Óß◊ Á∂
È≈Ò √Ó≈ÔØ‹È «¬’ÁÓ È‘∆∫ ‘Ø ‹ªÁ≈Õ √Ó∂∫-√∆Ó≈ «’ßÈ∆ ‘ØÚ∂◊∆, «¬‘ «¬√ ◊æÒ ”Â∂ «ÈÌ ’Á≈ ˛ «’ ¿πÂÍ≈ÁÈ
Á∂ ÍÀÓ≈È∂, ¡≈’≈ ¡Â∂ √ß◊·È «Úæ⁄ Óß◊ Á∂ ¡Èπ√≈ Í«ÚÂÈ ’È≈ √ßÌÚ ˛ ‹ª È‘∆∫Õ «Î Ú√± Á∆ Íz«’Â∆
Á∂ ¡Èπ√≈ Ú∆ √Ó∂∫-√∆Ó≈ Á≈ ’∆ÓÂ-«ÈË≈‰ «Úæ⁄ Ó‘æÂÚ ‘πßÁ≈ ˛Õ È≈ÙÚ≈È Ú√±¡ª Á≈ ’∆Ó «ÈË≈‰
ÊØÛ≈ √Óª-√∆Ó≈ «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈ Ó‘æÂÚ æ÷Á≈ ˛ ‹ÁØ∫ «’ «‡’≈¿± Ú√±¡ª Á∂ Ò¬∆ ¶Ï∆ √Ó∂∫-√∆Ó≈ Á≈ «˜¡≈Á≈
Ó‘æÂÚ ‘πßÁ≈ ˛Õ ’∆Ó «ÈË≈‰ «Úæ⁄ Ó≈ÙÒ È∂ Óß◊ ¡Â∂ ͱÂ∆ «Úæ⁄ √ßÂπÒÈ ˘ ⁄≈ √Ó∂∫ √∆Ó≈Úª «Úæ⁄ Úß«‚¡≈
˛ : Ï≈˜≈ √∆Ó≈ (Market Period), ÿæ‡-√∆Ó≈ (Short Period), Á∆ÿ-√Óª (Long Period), ¡Â∂ ÒøÓ≈ √Óª
(Secular Period) Õ
‘π‰ ¡√∆∫ «¬È∑ª √Ó∂∫-√∆Ó≈ Á≈ ¥Ó ¡Èπ√≈ «ÚÚ∂⁄È ’Á∂ ‘ªÕ
A. Ï≈˜≈-√Óª ’∆Ó (Market Period Price)- Ï≈˜≈ √Óª ¡«Â ÿæ‡-√Óª ‘πßÁ≈ ˛ «‹√ «Úæ⁄ Ú√± Á∆ ͱÂ∆
√«Ê ‘؉ Á∂ ’≈È ’∆Ó Óß◊ È≈Ò «ÈË≈«Â ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬‘ √Ó∂∫-√∆Ó≈ ’πfi «ÁȪ ‹ª ‘ÎÂ∂ Á∆ ‘πßÁ∆ ˛ «‹√
«Úæ⁄ Ú√± Á∂ √‡≈’ È≈Ò ‘∆ Óß◊ Á∂ ¡Èπ√≈ ͱÂ∆ ˘ ÚË≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ¡«‹‘∂ «‡’≈¿± Ú√±¡ª Á∂ Ò¬∆
√ßÌÚ ‘πßÁ≈ ˛Õ È≈ÙÚ≈È Ú√±¡ª Á∆ √Óª-√∆Ó≈ «¬’ «ÁÈ Á∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ √Ï‹∆ Á∆ Óß◊ ‹∂’
ÚæË ‹ªÁ∆ ˛ ª ¿π√ ˘ ¿π√∂ «ÁÈ È‘∆∫ ÚË≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈, «¬√ Ò¬∆ √Ï‹∆ Á∆ ͱÂ∆ √«Ê ‘؉ ”Â∂ ’∆Ó Óß◊
È≈Ò ‘∆ «ÈË≈«Â ‘πßÁ∆ ˛Õ
Ï≈˜≈-√Ó∂∫ «Úæ⁄ ‹Ø ’∆Ó Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛ ¿π‘ Ï≈˜≈ ’∆Ó ’‘≈™Á∆ ˛ ‹Ø Ú√± Á∆ Íz«’Â∆ Á∂ ¡Èπ√≈ «ÁÈ
«Úæ⁄ ’¬∆ Ú≈ ÍzÂ∆ «ÁÈ «Úæ⁄ ’¬∆ Ú≈ ‹ª ‘ÎÂ∂ Á∂ Ï≈¡Á ÂÏÁ∆Ò ‘πßÁ∆ ˛Õ Ó≈ÙÒ È∂ Ï≈˜≈ È∂ Ï≈˜≈ ’∆ÓÂ
Á∆ «¬√ Â∑ª «Ú¡≈«÷¡≈ ’∆Â∆ ˛: ““Ï≈˜≈ ÓπæÒ «√Î ¡«‹‘∆¡ª ÿ‡È≈Úª ¡Â∂ ’≈Ȫ È≈Ò ÍzÌ≈«Ú ‘πßÁ≈ ˛ ‹Ø
¡√Ê≈¬∆ ‘ØÚ∂Õ «¬È∑ª Á∆ «’«¡≈ ¡≈’√«Ó’ ¡Â∂ ÿæ‡ √Óª ‘πßÁ∆ ˛, ¿πÈ∑ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ‹Ø «ÁzÛÂ≈ͱڒ ⁄æÒÁ∂ «‘ßÁ∂
‘ÈÕ”” ¡√Ò «Úæ⁄ Ï≈˜≈ ’∆Ó «’√∂ Ú√± Á∆ ¿π‘ ’∆Ó ˛ ‹Ø Ó≈«’‡ «Úæ⁄ «’√∂ «ÈÙ«⁄ √Ó∂∫ ”Â∂ Óß◊ ¡Â∂
ͱÂ∆ Á∆ ¡ßÁ±È∆ ’≈-«Ú‘≈ (Interaction) È≈Ò «ÈË≈«Â ‘πßÁ∆ ˛Õ Ï≈˜≈-’∆Ó Á≈ «ÈË≈‰ È≈ÙÚ≈È
¡Â∂ «‡’≈¿± Ú√±¡ª Á∂ Ò¬∆ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
280 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY