Page 9 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñA: «Ú¡Ù‡∆ ¡Ê Ù≈√Â Á∆ Íz√Â≈ÚÈ≈

Ú√± ¡Â∂ √≈ËÈ ÁØÈØ∫ ‘∆ Ó≈’∆‡ ”Â∂ Ò≈◊± ‘πßÁ∆ ˛Õ ͱÈ ÍzÂ∆ÔØ◊∆ Ó≈’∆‡ Á∆¡ª ’πfi Ó≈ÈÂ≈Úª ˘ «Ù«ÊÒ ’’∂ È؇
¬∂’≈«Ë’≈, ÿæ‡ ¡«Ë’≈ ¡Â∂ ¬∂’≈«Ë’≈≈ÂÓ’ ÍzÂ∆ÔØ◊∆ Ó≈’∆‡ Âæ’ «¬√ «ÚÙÒ∂Ù‰ Á≈ «Ú√Ê≈ ‘πßÁ≈ ‘ÀÕ

È؇√ «Ú¡Ù‡∆ ¡Ê Ù≈√Â ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á≈ √»÷Ó ¡«Ë¡ÀÈ ˛Õ

¡ß «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ Ó≈’∆‡ª Á∂ ¡≈Í√∆ √Ïß˪ ˘ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ ª «’ √≈∆¡ª ’∆Óª «¬’æ·∆¡ª «ÈË≈«Â
’∆Â∆¡ª ‹≈ √’‰Õ ‹Á «’ «¬‘ ¡≈Ó ÂΩ “Â∂ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’ «Ú¡Ù‡∆ “¡ø«Ù’ √ßÂπÒÈ «ÚÙÒ∂Ù‰” (Partial
equilibrium analysis) È≈Ò √Ïß«Ë ˛ ‹Ø «’ «¬’ «Ú¡’Â∆, «¬’ ÎÓ, «¬’ ¿πÁÔØ◊ Á∂ √Ó±‘ Á∆ √ßÂπÒÈ √«ÊÂ∆
Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ˛, ª Ú∆ «¬‘ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ «Úæ⁄ ¿πÈ∑ª Á∂ ÍÃ√Í √Ïß˪ ¡Â∂ ÍÃ√Í «ÈÌÂ≈Úª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ˛
‹Ø «’ “√Ë≈‰ √ßÂπÒÈ «ÚÙÒ∂Ù‰” (general equilibrium analysis) Á∂ ¡Ë∆È ¡≈™Á≈ ˛ ¡Â∂ «Ú¡Ù‡∆ ¡Ê
Ù≈√Â «Ú¡’Â∆◊ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª, ÎÓª ¡Â∂ ¿πÁÔØ◊ª È≈Ò √Ïß«Ë Ú√± ’∆Óª, √≈ËÈ ’∆Óª, ¿πÈ∑ª Á∆¡ª
Óß◊ª ¡Â∂ ͱÂ∆¡ª ¡Â∂ Ò≈◊ª Á∆¡ª ÍÃ√Í «ÈÌÂ≈Úª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ˛Õ
Í«‘Ò≈, «¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈ Ó≈«’‡ ˛ «‹√ «Úæ⁄ ‘∂’ Ú√± Á∆ Óß◊∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ ’∂ÚÒ ¿π√ Á∆ ¡≈͉∆ √ß«÷¡≈
”Â∂ ‘∆ «ÈÌ È‘∆∫ ’Á∆ ˛ ÏÒ«’ ¿πÍÒæÏË ‘∂’ ‘Ø Ú√± Á∆ ’∆Ó “Â∂ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ «¬√ Ó≈’∆‡ «Úæ⁄
Ú√±¡ª ˘ ÷∆Á‰ Á∂ Ò¬∆ ¿πÍÌØ◊Â≈ ¿πÂÍ≈Á’ª ˘ «ÓÒÁ∂ ‘È «‹√ «Úæ⁄ ¿πÍÌØ◊Â≈ ÷∆Á∂ ‘È ¡Â∂ ¿πÂÍ≈Á’
Ú√±¡ª ˘ Ï∂⁄Á∂ ‘ÈÕ Úæ÷-Úæ÷ Ú√±¡ª Á∂ Ò¬∆ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª Á∆ Óß◊ ¿πÈ∑ª Á∆¡ª ’∆Óª ¡Â∂ ‹Ø √∂Ú≈Úª ¿π‘
ÍzÁ≈È ’Á∂ ‘È ¿πÈ∑ª Á∆¡ª ’∆Óª ”Â∂ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ Á±√∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, «¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈ ¡≈͉∆ ¿πÂÍ≈Á’Â≈
¡≈͉∆ ¿πÂÍ≈Á’ √∂Ú≈Úª ˘ Ú∂⁄ ’∂ ¡≈ÓÁÈ ¡«‹Â ’Á≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ È≈Ò Ú√±¡ª Á∂ Ò¬∆ Óß◊ ÍÀÁ≈ ’Á≈
‘ÀÕ «‹√ ’∆Ó ”Â∂ Ú√± «Ú’Á∆ ˛ ¿π‘ ¿π√ Á∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ Ò≈◊ª ”Â∂ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ ¡æ◊∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ Ò≈◊ª
Úæ÷-Úæ÷ ¿πÂÍ≈ÁÈ √∂Ú≈Úª, ‹Ø Ú√± ˘ ω≈¿π‰ Á∂ Ò¬∆ Ò◊≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘È, ¿πÈ∑ª Á∆¡ª Ó≈Â≈Úª ¡Â∂ ¿πÈ∑ª
Á∆ ˘ «ÁæÂ∂ ◊¬∂ «Ó‘ÈÂ≈È∂ ”Â∂ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ «¬√ Â∑ª Ó≈’∆‡ «Úæ⁄ Ú√±¡ª Á∆ ͱÂ∆ ÎÓª Á∆ Ò≈◊ª
¡Â∂ ¿πÈ∑ª ÚæÒØ∫ Úæ÷-Úæ÷ ¿πÂÍ≈Á’ √∂Ú≈Úª Á∆¡ª Ó≈Â≈Úª ¿πÈ∑ª Á∆¡ª ’∆Óª ”Â∂ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ
Á±√∂, «¬’ ¿πÂÍ≈Á’ª Á∆ Ó≈’∆‡ ‹ª √≈ËÈ Ó≈’∆‡ ˛Õ «¬√ Ó≈’∆‡ «Úæ⁄, ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ √≈ËȪ Á∆ Óß◊
¿πÂÍ≈Á’ª È≈Ò ¡≈™Á∆ ˛ ¡Â∂ ͱÂ∆ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª È≈ÒÕ «¬’ Ú√± Á≈ ¿πÂÍ≈ÁÈ ’È Á∂ Ò¬∆ «¬√Â∂Ó≈Ò
’∆Â∂ ◊¬∂ √≈ËÈ Á∆ Ó≈Â≈ ¿π√ Á∆ ’∆Ó ¡Â∂ ‘Ø √≈ËȪ Á∆¡ª ’∆Óª ¡Â∂ Ú√±¡ª Á∆¡ª ’∆Óª Á∂ √Ïß˪
”Â∂ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ «¬æÊ∂ ¿πÂÍ≈Á’ Ó˜Á±ª, ͱߋ∆ÍÂ∆¡ª ¡Â∂ ‘Ø √≈ËÈ Ó≈Ò’ª ˘ «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Ó≈’∆‡
«Úæ⁄ ÓπÁ≈ ¡≈ÓÁÈ √≈ËÈ Ó≈Ò’ª ÚæÒØ∫ ¡«‹Â ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛, ‹Ø √≈ËȪ Á∂ Ó≈Ò’ ‘πßÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ Ú∂⁄Á∂
‘ÈÕ ¿π‘ «˜¡≈Á≈Â ¿πÍÌØ◊Â≈ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Â∑ª «Ú¡Ù‡∆ ¡Ê Ù≈√Â ¿πÍÌØ◊Â≈Úª, ¿πÂÍ≈Á’ª ¡Â∂ √≈ËÈ
Ó≈Ò’ª Á∂ ÍÃ√Í √Ïß˪ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ˛Õ «¬√ Íz‰≈Ò∆ «Úæ⁄ √≈∆¡ª ’∆Óª «¬’ Á±√∂ Á∂ √≈Í∂÷ ‘ÈÕ «’√∂ «¬’
’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ È≈Ò ‘Ò⁄Ò ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ‹Ø Ú√± √≈ËÈ Ó≈’∆‡ª ÁØÈØ∫ ”Â∂ ÍzÌ≈Ú Í≈™Á∆ ˛Õ ’∆Óª È≈Ò
√≈ËÈ ¡Â∂ Ú√± Ó≈’∆‡ª Á∂ «Úæ⁄ ÍÃ√Í √Ïß˪ Á∂ «⁄æÂ A.A «Úæ⁄ Á√≈«¬¡≈ «◊¡≈ ˛Õ «¬√ Â∑ª «Ú¡Ù‡∆
¡Ê Ù≈√Â Ú√± ’∆Óª, √≈ËÈ ’∆Óª, ¿πÈ∑ª Á∆¡ª Óß◊ª, ͱÂ∆¡ª ¡Â∂ Ò≈◊ª Á∆¡ª ÍÃ√Í «ÈÌÂ≈Úª
Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ˛ «‹È∑ª Á≈ √ÏßË «Ú¡’Â∆◊ ¿πÍÌØ◊Â≈Ú≈, ÎÓª ¡Â∂ ¿πÁÔØ◊ª Á∂ È≈Ò ˛Õ
«¬√ Á∂ «¬Ò≈Ú≈, «Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â «¬‘ Ú∆ ¡«Ë¡ÀÈ ’Á≈ ˛ «’ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ «Úæ⁄ «’ßÈ∆ Á÷ÙÂ≈
(efficiency) Á∂ È≈Ò Úæ÷-Úæ÷ √ß√≈ËȪ Á≈ «Ú¡’Â∆◊ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª ¡Â∂ ¿πÂÍ≈Á’ª «Úæ⁄ Úß‚ ‘πßÁ∆ ˛Õ √≈ËȪ
Á∆ Úß‚ Á∆ Á÷ÙÂ≈ ’«Ò¡≈‰ ¡Ê Ù≈√Â Á∂ ¡«Ë¡ÀÈ È≈Ò √Ïß«Ë ˛Õ «¬√ «Úæ⁄ ¿πÍÌØ◊ «Úæ⁄ Á÷ÙÂ≈, ¿πÂÍ≈ÁÈ
«Úæ⁄ Á÷ÙÂ≈ ¡Â∂ ¿πÍÌØ◊ ¡Â∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ ͱÈ Á÷ÙÂ≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ Ù≈«ÓÒ ‘πßÁ≈ ˛Õ ¿πÍÌØ◊ ¡Â∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ
Á÷ÙÂ≈Úª Á≈ √ÏßË «Ú¡’Â∆◊ ’«Ò¡≈‰ È≈Ò ‘ßπÁ≈ ˛ ¡Â∂ ͱÈ Á÷ÙÂ≈ Á≈ √Ó≈«‹’ ’«Ò¡≈‰ È≈ÒÕ «¬’
«Ú¡’Â∆◊ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á≈ ’«Ò¡≈‰ «˜¡≈Á≈Â ¿πÁØ∫ ‘πßÁ≈ ˛ ‹ÁØ∫ √≈ËȪ Á∂ «’√∂ Ú∆ ÍπÈ Úß‚ È≈Ò ¿π‘ «’√∂
‘Ø «Ú¡’Â∆ Á∆ √«ÊÂ∆ ÷≈Ï ’∆Â∂ «ÏȪ «Ï‘Â ‘Ø ‹≈Ú∂Õ «¬’ «Ú¡’Â∆◊ ¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ Á÷ÙÂ≈ ¿πÁØ∫

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 3