Page 378 - DEDU404_METHODOLOGY_OF_EDUCATIONAL_RESEARCH_AND_STATISTICS_PUNJABI
P. 378

ftfdne y'i gqDkbh ns/ nzeVk^ftfrnkB

                     B'N       III. nfXnB dh ftXh ns/ gqfefonk P'X

                               gqpzX  d/  fsZi/  nfXnkJ/  ftZu  y'i  dh  ;zg{oD  gqfefonk  dk  toDB  ehsk  iKdk  j?.    P'Xeosk
                               ;jh^;jh  ns/  ft;sko  Bkb  fbydk  j?  fe  y'i  fe;  soQK  ehsk  rJh  j?.    fJ;  d/  nzsors
                               izB;zfynk  dh  gfoGkPk,  fBnkdoP  dh  u'D  dh  ftXh,  uoK  dh  gfoGkPk,  T[jBK  dk  wkg  bJh
                               gq:'r ehshnK rJhnK gqhfynktK dk toDB, ;{uBktK d/ ftPb/PD dh ftXh nkfd dk ft;sko
                               Bkb toDB ehsk iKdk j?.  eh^eh fbfynk ikt/rk, fJj pj[s e[ZM fJ; rZb s/ fBoGo eodk
                               j? fe nfXnB fe; soQK dk j?.  ftP/P fXnkB d/D dh rZb fJj j? fe e'Jh io{oh ikDekoh
                               S[NDh BjhA ukjhdh j?.  gkmeK d/ wB ftZu gVQB ;w/A fJj gqPB BjhA T[ZmDk ukjhdk fe „fJj
                               fet/A ehsk‟.

                               IVH ;{uBktK dk ftPb/PD ns/ Bshik

                               ;XkoD  s"o  s/  P'X^gqpzX  d/  u"E  nfXnkJ/  ftZu  P'X^;wZroh  ns/  ;{uBktK  dk  ftPb/PD  ns/
                               P'X^BshfinK  B{z  gq;s{s  ehsk  iKdk  j?.    fJj  ;zg{oD  P'X^ekoi  dk  gqw[Zy  Gkr  j[zdk  j?.
                               P'X^;wZroh r[Dkswe iK ;zfynkswe fe;h th soQK dh iK d'jK soQK dh j' ;edh j?.  T[; dh
                               gq;s{sh  d/  ftP/  ftZu  e'Jh  fBPfus  fB:w  iK  gqfefonk  dk  T[b/y  eoBk  T[fus  BjhA  j't/rk
                               feT[Afe fJj fJ; soQK fBoGo eodk j? fe ;wZf;nk fe; soQK dh j? ns/ ;zpzXs P'X^;wZroh
                               fe; soQK dh j?.  fJZe ;XkoD ;[Mkn fJj j? fe ;wZrohdh gq;s{sh ns/ T[; dk ftPb/PD
                               gfoebgBktK d/ eqwnB[;ko j'Dk ukjhdk j?.  gfoebgBk dk eEB eoe/ fJj dZ;Dk ukjhdk j?
                               fe T[; d/ gqhyD bJh fe; soQK dhnK ;{uBktK ns/ ;wZroh fJeZso ehshnK rJhnK jB.  T[;
                               dh ;jh Yzr Bkb ;koBh d/ o{g ftZu gq;s{sh eoBh ukjhdh j?.  T[; d/ pknd T[; dk ftPb/PD
                               fe; soQK ehsk frnk ns/ Bshik eh nkfJnk fJ; dk T[b/y eoBk ukjhdk j?.  T[;h d/ eqw
                               ftZu  Bshi/  dh ftnkfynk fdZsh ikDh ukjhdh  j?.  ftnkfynk Gkt Bshik dh  ;koEesk  dk
                               fBo{gD fJZe w[Pfeb ekoi j[zdk j?.  fJ; ftZu P'Xeosk B{z do;kJh ftXh, gqfefonk dhnK
                               nkgDhnK ewhnK, ;wZroh d/ ;zrqfj ftZu j'JhnK so[ZNhnK, g{ot ftZu y'iK d[nkok T[gbpX
                               BshfinK nkfd B{z fXnkB ftZu oZyd/ j'J/ ns/ T[jBK dk T[b/y eod/ j'J/ fJj eEB eoBk j[zdk
                               j? fe gqkgs Bshik feZE/ sZe soeg{oD, ;zGkfts ns/ gquZbs j?.  i/eo j'o y'iK d/ BshfinK
                               s'A fGzB e'Jh Bshik nkfJnk j? sK fJj T[b/y eoBk th io{oh j? fe nfijk feT[A j?.

                               V. nZr/ nkT[D tkbh y'i ;zpzXh ;[Mkn ns/ BshfinK dh T[g:'rsk
                               e'Jh th y'i nkgD/^nkg ftZu g{oD BjhA j[zdh.  fJ; soQK P'Xeosk fJ; ekoi d/ ftZu eJh
                               tko fJj nB[Gt eodk j? fe i/eo T[; B{z d{ih soQK ehsk iKdk j?, d{ih soQK dhnK ;{uBktK
                               fJeZso  ehshnK  iKdhnK,  tZv/  fBnkdoP  dh  u'D  ehsh  iKdh  iK  fGzB  izB;zfynk  B{z  b?e/  P'X
                               ehsh iKdh, ftPb/PD dh fe;h d{ih ftXh dk gq:'r ehsk iKdk sK finkdk uzrk j[zdk.  fJ;h
                               soQK y'i^ekoi d/ ftZu e[ZM BthnK P'X^;wZr;nktK T[; d/ fdwkr ftZu T[Go ;edhnK jB.
                               gozs{ T[j nkgD/^nkg j[D Bk sK d{ih ;wZf;nk s/ y'i eo ;edk j? ns/ Bk T[; dh gqfefonk
                               ftZu  e'Jh  gfotosB  eo  ;edk  j?.    fJ;  soQK  P'X^gqpzX  d/  nfXnB^IV  ftZu  jh  iK  fJZe
                               nbZr  nfXnkJ/^V  pDke/  T[;  ftZu  fJBQK  B{z  gq;s{s  eodk  j?.    fJ;h  d/  eqw  ftZu  T[;h
                               nfXnkJ/  ftZu  gqkgs  Bshi/  fe;  soQK  f;Zfynk  d/  y/so  ftZu  T[g:'rh  j'  ;ed/  jB,  T[;  dk
                               T[b/y eodk j?.  ;XkoD o{g s'A fJ;d/ bJh fJZe nbZr nfXnkJ/ oZyDk jh finkdk T[fus
                               ;wfMnk iKdk j?.

                               VI. ;ko nzP ns/ f;ZNk
                               fJj P'X^gqpzX dk nkyoh nfXnkJ/ j[zdk j?.  fJ; nfXnkJ/ ftZu P'Xeosk ;zg{oD P'X^gqpzX
                               dh  ekoi^gqDkbh  ns/  ;ko/  nfXnkfJnK  dk  (e/tb  nfXnkJ/^II  B{z  SZve/)  ;ko  nzP  gq;s{s
                               eodk j?.  fJjh nfXnkJ/ j? fijVk pj[s finkdk gfVQnk iKdk j?.  gqhye th gfjbK fJ;h B{z
                               gVQdk j?.  nfXnkJ/^II ftZu ;zpzXs ;kfjs dk ;ot/yD j[zdk j?.  T[; dk nbZr s'A ;ko nzP
                               gq;s{s eoBk io{oh BjhA j[zdk.  T[; B{z ;zy/g ftZu ;wZ;fnk^eEB d/ Bkb jh fbyDk j[zdk j?.
                               fJj 15 s'A 20 ;fcnK ftZu fbfynk ikDk io{oh j[zdk j?.



           372                                             LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   373   374   375   376   377   378   379   380   381   382   383