Page 384 - DEDU404_METHODOLOGY_OF_EDUCATIONAL_RESEARCH_AND_STATISTICS_PUNJABI
P. 384
ftfdne y'i gqDkbh ns/ nzeVk^ftfrnkB
B'N (iv) bzp/ jtkfbnK (uko iK uko s'A tZX Nzfes gzeshnK tkb/) B{z nbZr g?okrqkc ftZu ns/
f;zrb ;g/; ftZu ;c/ d/ ftZu'^ftZu jtkbk fuzBQK d/ ns/ fpBK g?okrqkc pDkJ/ Nzfes ehsk iKdk
j?. fJBQK bzp/ jtkfbnK d/ nzdo i/eo e'Jh j'o jtkbk nkT[Adk j? sK sK T[; B{z d'jo/ jtkbk
fuzBQK d/ nzdo x/o fdZsk iKdk j?. fijVk n;XkoD o{g s'A bzp/ jtkb/ jB T[jBK B{z nzfsek
ftZu gq;s{s ehsk iKdk j?.
(v) i/eo fe;h jtkb/ B{z c[NB'N ftZu gq;s{s ehsk iKdk j? sK T[; B{z g?okrqkc d/ o{g ftZu
f;zrb ;g/p ftZu ns/ jtkbk^fuzBQK d/ ftZu oZfynk iKdk j?.
(vi) i/eo jtkb/ dk gfjbk Ppd ftnkeoD d/ fdqPNhe'D s'A tke ftZu gfjbK i' e[ZM fejk
frnk j? T[; Bkb ;zpzXs j? sK T[; B{z e?fgNb ftZu Bk fbye/ S'N/ nZyoK ftZu fbfynk iKdk j?,
GktA T[j w{b tke ftZu e?fgNb ftZu jh feT[A Bk j'D. nzrq/Ih ftZu jh fJj gqPB T[Zmdk j?,
gzikph ftZu nfijk gqPB BjhA T[Zmdk.
(vii) nkyoh jtkbk fuzBQK d/ pknd e/tb fJZe jh ftokw^fuzBQ dk gq:'r ehsk iKdk j?. i/eo
g{oD ftokw iK e"wk j? sK T[; B{z jtkbk fuzBQK d/ nzdo, e'bB iK ;?whe'bV j? sK jtkbk fuzBQK
d/ pkjo, i/eo gqPB^fuzBQ iK ;zp'XB fuzBQ j? sK jtkbk fuzBQK d/ nzso oZfynk iKdk j?. gozs{
i/eo gqPB^fuzBQ jtkb/ dk Gkr Bk j' e/ tke dk nzr j? sK T[; B{z jtkbk fuzBQK d/ pkjo oZfynk
iKdk j?.
2H c[NB'N
c[NB'N ;zpzXh fB:w fJ; soQK jB^
(i) c[NB'N ;c/ d/ nzs ftZu gkmt;s{ d/ fszB ;g/p fBZu/ yZp/ s'A ;Zi/ ehs/ iKd/ jB.
gkmt;s{ d/ fJZe ;g/; fBZu/ fJZe d' fJzu bzph o/yk yZp/ gk;/ s'A ;Zi/ gk;/ tZb B{z Nzfes ehsh
iKdh j?. T[; d/ d' ;g/p fBZu/ s'A c[NB'N NkJhg ehsk iKdk j?.
(ii) c[NB'N f;zrb ;g/p ftZu Nzfes ehsk iKdk j?, gozs{ d' c[NB'N d/ ftZu vpb ;g/p SZvh
iKdh j?.
(iii) c[NB'N dh gfjbh gzesh dh soQK yZp/ gk;/ s'A fszB ;g/; Szve/ Nzfes ehsh iKdh j? ns/
T[; d/ gfjb/ Ppd d/ nZXk ;g/p T[Zgo T[; dh T[ZXoD (citation) ;zfynk fijVh gkmt;s{
ftZu nkJh j?, T[; B{z Nzfes ehsk iKdk j?.
(iv) c[NB'N dh ;zfynk iK sK ;cktko gkJh iKdh j? iK ;zg{oD ypo ftZu nkozG s'A nzs sZe
fJZe eqw ftZu gkJh iKdh j?. ;cktko ;zfynk gkT[Dk finkdk ;[thXkiBe j[zdk j?.
(v) i/eo T[Xos (cited) ;wZroh ;koBh e'Jh rfDs dk ;{so j? sK T[; s/ jtkbk ;ze/s Bk
gk e/ T[;B{z f;sko/ iK fe;h j'o fuzBQ d[nkok gqdofPs ehsk iKdk j?.
(vi) P'X^gZsohektK ftZu gqekfPs b/yK ns/ gqekfPs g[;seK ns/ ypoK ftZu fijVh ftXh
ngDkJh iKdh j? T[j P'X^gqpzX tkbh ftXh s'A fGzB j[zdh j?.
(vii) i/eo fJZe ;zdoG rqzE d/ c[NB'N d/ s[ozs pknd T[jh ;ck ns/ T[jh ;zdoG d[pkok
nkT[Adk j? sK T[; dh ;zdoG^;ze/s ;zfynk gk e/ e/tb „T[jh‟ (Ibid) fby fdZsk iKdk j?.
i/eo ;zdoG^;wZroh T[jh j?, gozs{ ;ck ;zfynk fGzB j? sK T[jh, ;H 8 (Ibid, p.8) fJ; soQK
fbfynk iKdk j?.
(viii) i/eo fe;h c[NB'N dk ;zdoG fJZe tko nk u[Zek j? ns/ T[; d/ pknd j'o c[NB'N nk
rJ/ jB ns/ T[jBK d/ pknd d[pkok T[jh ;zdoG nkJ/ sK c[NB'N ftZu b/ye dk Bkw, T[; d/
pknd noX^ftokw ns/ T[[; d/ pknd Ppd^;zy/g „op. cit.‟ ns/ T[; dh ;ck ;zfynk fbyh
iKdh j?. i/eo fe;h fJZe jh b/ye dh fJZe s'A tZX g[;seK d/ jtkb/ P'X^gqpzX ftZu gq;s[s
378 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
