Page 196 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ ◊∞‰ÚºÂ≈Õ
«√º«÷¡≈ Á∂ ¿∞Á∂Ù
√Ë≈È Ïº«⁄¡ª Ò¬Δ «Â¡≈ ¿∞Á∂Ùª Á∂ «¬Ò≈Ú≈ «Úº⁄ «ÈÓÈ ¿∞Á∂Ùª ˘ ‘Ø √’Á∂ ‘È:

A. ¿∞È∑ª Á∂ «¬ÒÓ, ’ØÙÒ ¡Â∂ √Ófi ÁΔ ‘ºÁ ˘ ¡º◊∂ ÚË≈¿∞‰≈Õ
B. √Â’Â≈, Í«‘Ò-’ÁÓΔ ¡Â∂ ⁄È≈ÂÓ’ Ù’ÂΔ Á≈ «Ú’≈√ ’È≈Õ
C. Ó‘ºÂÚͱ‰ √Ø⁄ Á∂ Úº¬Δ¬∂ Á≈ «Ú’≈√ ’È≈Õ
D. √∞ÂøÂ ’øÓ ’È ÁΔ Ù’ÂΔ ¡Â∂ ¡≈˜≈Á «÷¡≈Ò «Ú’«√ ’È≈Õ

E. ¡◊Ú≈¬Δ ¡Â∂ √≈Ó≈‹’ ÔØ◊Â≈ Á≈ «Ú’≈√ ’È≈Õ
F. √Óº«√¡≈ ˘ ‘ºÒ ’‰ ÁΔ Í«’ÃΔ¡≈ «Úº⁄ Â∂‹Δ «Ò¡≈¿∞‰≈Õ
G. √Ë≈È Ïº«⁄¡ª È≈Ò ÿ, √’±Ò ¡Â∂ √Ó≈‹ Á∂ «Úº⁄ ◊∞‹≈∂ ÁΔ √ÓÊ≈ ˘ ÚË≈¿∞‰≈Õ

BA.B «Ù’Ù‰ ÈΔÂΔ¡ª (Teaching Strategies)

«ÂøÈ ÈΔÂΔ¡ª ‘È «‹‘ÛΔ¡ª ◊∞‰Δ Ϻ«⁄¡ª Ò¬Δ Ò≈‘∂ÏøÁ ‘Ø √’ÁΔ¡ª ‘È: (A) ÂÚ‰ ÁΔ¡ª ÈΔÂΔ¡ª,
(B) √Ó«ºËΔ ÁΔ ÈΔÂΔ¡ª, (C) ÷≈√ √Ó±‘ ÁΔ¡ª ÈΔÂΔ¡ª
(A) ÂÚ‰ ÁΔ¡ª ÈΔÂΔ¡ª: «¬‘ ◊∞‰Δ Ϻ«⁄¡ª Ò¬Δ Í∞≈ÈΔ ÈΔÂΔ ‘ÀÕ

ÙÏÁ ÂÚ‰ √’±Ò Á∂ «Ú«Á¡’ ÍÃØ◊≈Óª ÁΔ ’≈Ú≈¬Δ ˘ ÁÙªÁ≈ ‘À √’±Ò «Úº⁄ ‹ÒÁΔ ÍÃÚ∂Ù ’È≈, √≈∂ ◊∂‚
Í≈ ’È≈, ‘ √≈Ò «‹¡≈Á≈ ’øÓ ’È≈Õ (Ù≈«¬Á ÁØ √≈Ò «Úº⁄ C √≈Ò Á≈ ’øÓ ‹ª ¡º◊∂ ÷Û ’∂ ¡◊≈¿∞∫ ’øÓ
’È≈)Õ
(B) √ÓºÊ≈ Ú◊: √ÓºÊ≈ Ú◊ ÁΔ¡ª ÁØ Âª ÁΔ¡ª «’√Óª ‘È

(i) «ÚÙ∂Ù «’√Óª ¡Â∂ (ii) «ÚÙ∂Ù Ó∞’≈ÏÒ≈ ◊∂‚ √’±Ò
ÂÚ‰ «¬º’ «Ú«Á¡’ ÍØ◊≈Ó Á∂ Ó≈«Ë¡Ó «Úº⁄ ÍøÍ≈◊ È≈ÒØ∫ ¤Ø‡Δ ¿∞Ó «Úº⁄ Â∂‹ Á Âº’Δ Á∂ ±Í «Úº⁄
Í«Ì≈«Ù ’ΔÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ
Ó∞Òª’‰: (A) «¬‘Ȫ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Ò¬Δ ¡ºÒ◊ √Ó≈ ÷Ø‹È≈ √øÌÚ È‘Δ∫ ‘ÀÕ (B) «¬√ Ó«‘ø◊≈ Ó≈ÓÒ≈ ‘ÀÕ (C) ◊ÒÂ

ÓÈØ«Ú«◊¡≈È ‹ª Á±√Δ¡ª ¿∞μÂ∂ ¤≈Í ‹ª ‹ÒÈ Ó«‘√±√ ‘؉ Á≈ ’≈È Ï‰Á≈ ‘ÀÕ (D) ¡Òؒª«’ (E) ÏΩ«Ë’
√≈ÓøÂÙ≈‘ΔÕ «¬√ Ò¬Δ «¬‘ ÓÈØ«Ú«◊¡≈ÈΔ ÂΔ’≈ È‘Δ∫ ‘À Í ÷∞ºÒ≈ «√º«÷¡≈ ÍÃÏøË ‘À «‹√˘ ◊∞‰Δ Ϻ«⁄¡ª ÁΔ¡ª
Óø◊ª ˘ ͱ≈ ’‰ Ò¬Δ Í∂Ù ’ΔÂ≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ
(C) √Ó«ºËΔ ÁΔ ÈΔÂΔ¡ª: Í≈·’ÃÓ ÁΔ √Ó«ºËΔ ◊∞‰≈ÂÓ’ ¡Â∂ Ó≈Â≈«Ӓ ‘Ø‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ ◊∞‰ÚºÂ≈ ‚±øÿ≈¬Δ

˘ ÁÙªÁΔ ‘À ¡Â∂ Ó≈Â≈ Á≈ ÓÂÒÏ ’≈‹ ÁΔ √≈Ó◊Δ ÁΔ ⁄ΩÛ≈¬Δ ÂØ∫ ‘ÀÕ
A. ◊∞‰Δ Ϻ«⁄¡ª Ò¬Δ ÍÃØ◊≈Ó ˘ √Ë≈È «Úº«Á¡’ ¿∞Á∂Ùª Á∂ «Ú√Ê≈ Á∂ ±Í «Úº⁄ È∞Ó≈«¬øÁ◊Δ ’ÈΔ
⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ
B. «Ú«Á¡’ ÍÃØ◊≈Ó √’±Ò «Úº⁄ ¡Â∂ √’±Ò Á∂ Ï≈‘ «¬º’ ¿∞Â∂‹’ «√º÷‰ Á≈ Ó≈‘ΩÒ ÍÀÁ≈ ’Á∂ ‘ÀÕ

C. ÍÃØ◊≈Ó ˘ ⁄È≈ÂÓ’ √ÓºÊ≈ ¿∞μÂ∂, «ÚÚ∂’ ¡Â∂ √Ó≈‹’ «˜≥Ó∂Ú≈Δ ¿∞μÂ∂ «¬º’ «ÚÙ∂Ù ˜Ø Á∂‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈
‘ÀÕ
D. «Ú«Á¡’ ÍØ◊≈Ó ˘ Ï∞«È¡≈ÁΔ ÓΩÒ’ «◊¡≈È ’ΩÙÒ, ÍÃÙø√≈ ¡Â∂ ⁄È≈ÂÓ’Â≈ Ú◊À≈ ˘ ÚË≈Ú≈
Á∂‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ

188 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY