Page 83 - DPOL102_INDIAN POLITICAL SYSTEM

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇

’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø «¬√ «Úæ⁄ ’ج∆ Ùæ’ È‘∆∫ «’ AIGE «Úæ⁄ ÍzË≈È ÓßÂ∆ Ùz∆ÓÂ∆ «¬ßÁ≈ ◊ªË∆ Á∆
√’≈ ÚæÒØ∫ ¡Èπ¤∂Á CEB Á≈ Áπ¿πÍÔØ◊ ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆ Í «¬È∑ª Á∆ ¿π√
˘ Ï‘π Úæ‚∆ ’∆Ó ¸’≈¿π‰∆ ͬ∆ √∆ ¡Â∂ Ó≈⁄ AIGG «Úæ⁄ ⁄؉ª ”⁄ √æÂ≈
¿π√ ÂØ∫ ‹ªÁ∆ ‘∆ √∆Õ

DAÚ∆∫ √ØË ¡À’‡ Í≈√ ‘؉ È≈Ò ¡Èπ¤∂Á CEB ¡Â∂ CEF Á∂ ◊Ò «¬√Â∂Ó≈Ò Á∂ ÓΩ«’¡ª ˘ ‘Ø ÿæ‡ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈
˛ ¡Â∂ ÓΩ«Ò’ ¡«Ë’≈ª Á∂ √Ê◊È ¡Â∂ √ß’‡’≈Ò Á∂ Ù≈√È ˘ ¶Ó≈ «÷æ⁄‰ È≈Ò √Ïß«Ë ْÂ∆¡ª Á∂ «¬√Â∂Ó≈Ò
Á∂ ÿ∂∂ ˘ √∆«Ó ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ
D. ¿πÍÔπ’ √πæ«÷¡≈ Â∆’∂ (Adequate Safeguards): ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ √ß’‡’≈Ò∆È Ù’Â∆¡ª √Ω∫ÍÁ∂ √Ó∂∫ ¡Èπ¤∂Á
CEB, CEF ¡Â∂ CF@ Á∂ ◊Ò «¬√Â∂Ó≈Ò ˘ Ø’‰ Ò¬∆ √ß«ÚË≈È «Úæ⁄ ’¬∆ Â∆’∂ Á‹ ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘È-
(’) ≈Ù‡ÍÂ∆ ÓßÂ∆ Óß‚Ò Á∆ √Ò≈‘ Óßȉ Ò¬∆ Í≈ÏßÁ ‘πßÁ≈ ˛Õ
(÷) ÓßÂ∆ Óß‚Ò ¡≈͉∂ √≈∂ ÎÀ√Ò∂, Âπ‡∆¡ª ¡Â∂ ‘π’Óª Ò¬∆ ¡ß«ÂÓ ±Í «Úæ⁄ ÒØ’ª ¡Â∂ ÍzÂæ÷ ±Í «Úæ⁄
√ß√Á Á∂ √≈‘Ó‰∂ «˜ßÓ∂Ú≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ
(◊) ≈Ù‡ÍÂ∆ ÓßÂ∆ Óß‚Ò ˘ «Ò÷Â∆ «√Î≈Ùª «ÓÒ‰ ”Â∂ ‘∆ ¡Èπ¤∂Á CEB Á∂ ¡Ë∆È √ß’‡’≈Ò Á∆ ÿØÙ‰≈
’ √’Á≈ ˛Õ
(ÿ) «’√∂ Ú∆ Â∑≈ Á∂ √ß’‡’≈Ò Á∆ ÿØÙ‰≈ ˘ «¬’ «ÈË≈« √Ó∂∫ «Úæ⁄ √ß√Á ÂØ∫ ÓȘ±∆ ÒÀ‰∆ ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ
(Ÿ) √ß’‡’≈Ò Ò≈◊± «‘‰ Á≈ «˜¡≈Á≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ √Ó∂∫ «ÈË≈« ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ DDÚ∆∫ √ØË È∂ ≈Ù‡ÍÂ∆
Á∂ √ß’‡’≈Ò Á≈ √Óª ÚË≈¬∂ ‹≈‰ Á∆¡ª Ù’Â∆¡ª ”Â∂ ’¬∆ Ø’ª Ò◊≈¬∆¡ª ‘ÈÕ
(⁄) ÒØ’ √Ì≈ Á∂ A@% ÍzÂ∆Ù ÓÀ∫Ï ÒØ’ √Ì≈ Á≈ ¡«ËÚ∂ÙÈ ÏπÒ≈¿π‰ Á∆ Óß◊ È≈Ò ¡Èπ¤∂Á CEB Á∂ ¡Ë∆È
Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ √ß’‡’≈Ò ˘ ÷ÂÓ ’È Á∆ Íz«’«¡≈ Ùπ± ’ √’Á∂ ‘ÈÕ ÒØ’ √Ì≈ Á≈ ¡«‹‘≈ ¡«ËÚ∂ÙÈ
¡«‹‘∂ √ß’‡’≈Ò ˘ ÷ÂÓ ’È Á∂ Ò¬∆ √Ë≈‰ Ï‘πÓ È≈Ò Íz√Â≈Ú Í≈√ ’ √’Á≈ ˛ ¡Â∂ ¿π√ ÂØ∫
Ï≈¡Á √ß’‡’≈Ò Ò≈◊± È‘∆∫ «‘ßÁ≈Õ

(¤) ‘π‰ ¡Èπ¤∂Á B@ ¡Â∂ BA Á∂ ¡Ë∆È «Ú¡’Â∆◊ √πÂßÂÂ≈ Á∂ ¡«Ë’≈ ˘ √ß’‡’≈Ò ÁΩ≈È Ú∆ æÁ
È‘∆∫ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈Õ
(‹) ¡Èπ¤∂Á CEF Á∂ ¡Ë∆È Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ √ß’‡’≈Ò Á∂ ÁΩ≈È «¬’ ⁄Ω’√ ¡Â∂ √≈ÚË≈È ≈Ù‡ÍÂ∆ ¡Èπ¤∂Á
CEF Á∂ È≈Ò-È≈Ò ≈‹Í≈Ò Á∂ ¡‘πÁ∂ Á∂ ≈‹È∆«Â’ «¬√Â∂Ó≈Ò/◊Ò «¬√Â∂Ó≈Ò ˘ Ø’‰ Ò¬∆ ¡≈͉∂
¿πµ⁄∂ ¡‘πÁ∂ Á≈ √ÎÒÂ≈ͱÚ’ «¬√Â∂Ó≈Ò ’ √’Á≈ ˛Õ
(fi) Ó≈⁄ AIID «Úæ⁄ √Ú¿πµ⁄ ¡Á≈Ò ÚæÒØ∫ «¬’ «¬«Â‘≈«√’ ÎÀ√Ò≈ «ÁæÂ∂ ‹≈‰ Á∂ Ï≈¡Á ‘π‰ √ß’‡’≈Ò∆È
ÿØÙ‰≈Úª ˘ √Ú¿πµ⁄ ¡Á≈Ò Á∂ √≈‘Ó‰∂ ¸‰ΩÂ∆ «ÁæÂ∆ ‹≈ √’Á∆ ˛ ¡Â∂ √Ú¿πµ⁄ ¡Á≈Ò «¬È∑ª Á∆
√ß«ÚË≈È’Â≈ Á∆ Í÷ ’ √’Á≈ ˛Õ

E. ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ «ÚπæË Ó‘≈«ÌÔØ◊ Á∆ «ÚÚ√Ê≈ (Provision for the Impeachment of the President):
√ß«ÚË≈«È’ «ÚÚ√Ê≈Úª Á≈ ◊Ò «¬√Â∂Ó≈Ò ‹ª ¿π¶ÿ‰ ’È Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ √ß√Á ÚæÒØ∫
Ó‘≈«ÌÔØ◊ Á∆ ’≈Ú≈¬∆ Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È≈ ÍÀ √’Á≈ ˛Õ √ß’‡’≈Ò∆È «ÚÚ√Ê≈Úª Á≈ ◊Ò «¬√Â∂Ó≈Ò √ß√Á
˘ Ӌϱ ’ √’Á≈ ˛ «’ ¿π‘ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ «ÚπæË √ß«ÚË≈È Á∂ ¿π¶ÿ‰ Á≈ ÁØÙ Ò◊≈¬∂ ‹≈‰ ¡Â∂ Ó‘≈«ÌÔØ◊
Íz√Â≈Ú Í≈√ ’È ˘ Í«‘Ò Á∂Ú∂Õ
F. «ÚæÂ∆ √ß’‡’≈Ò È≈Ò √Ïß«Ë «ÚÚ√Ê≈Úª Ú∆ ·∆’ ‘È (Provisions regarding Financial Emergency are
also justified): ≈Ù‡∆ «ÚæÂ∆ √ß’‡ ˘ Á∂÷Á∂ ‘ج∂ ’ج∆ Ú∆ ’·Ø ¡≈«Ê’ ’ÁÓ ¸æ’∂ ‹≈‰ Á∆ ˜± ÂØ∫ «¬È’≈
È‘∆∫ ’ √’Á≈Õ «ÚæÂ∆ √«ÊÂ≈ ¡Â∂ Ì≈ Á∆ ÌØ√∂ÔØ◊Â≈ ˘ Í∂Ù ¡≈¬∂ √ø’‡ È≈Ò «È͇‰ Ò¬∆ ÍzÌ≈ÚÙ≈Ò∆

76 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY