Page 144 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñH: ÓøÂ∆ ÍÃ∆ÙÁ ¡Â∂ ÍÃË≈È ÓøÂ∆

E. ≈Ù‡ÍÂ∆ ¡Â∂ ÓøÂ∆ Óø‚Ò «Úæ⁄ ’Û∆ Á≈ ’øÓ ’Á≈ ˛ (Link between the President and the cabinet)- È؇
ÍÃË≈È ÓøÂ∆ ≈Ù‡ÍÂ∆ ¡Â∂ ÓøÂ∆ Óø‚Ò Á∂ Á«Ó¡≈È ’Û∆ Á≈ ’øÓ ’Á≈ ˛Õ ¿π‘ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ ÓøÂ∆ Óø‚Ò
È≈Ò ’∆Â∂ ÎÀ√Ò∂ Á∆ √»⁄∆ «ÁøÁ≈ ˛ ¡Â∂ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ «Ú⁄≈ ÓøÂ∆ Óø‚Ò Á∂ √≈‘Ó‰∂ æ÷Á≈ ˛Õ ≈Ù‡ÍÂ∆ ¿π√ ˘
«’√∂ «¬’ ÓøÂ∆ ÚæÒØ∫ «Ú¡’Â∆◊ »Í «Úæ⁄ ’∆Â∂ ◊¬∂ ÎÀ√«Ò¡ª ”Â∂ ÓøÂ∆ Óø‚Ò Á≈ ÎÀ√Ò≈ ÒÀ‰ Ò¬∆ ’«‘ √’Á≈
˛Õ ¿π‘ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á≈ Óπæ÷ √Ò≈‘’≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ‹∂’ ≈Ù‡ÍÂ∆ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á∆ √Ò≈‘ È≈Ò √«‘Ó È≈Ò ‘ØÚ∂
ª Ú∆ ¿π√ ˘ √Ò≈‘ Óøȉ∆ ÍÀ∫Á∆ ˛Õ

F. ’Àϫȇ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ (Leadership of the Cabinet)- ÍÃË≈È ÓøÂ∆ ’Àϫȇ Á≈ È∂Â≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ¿π‘ ’Àϫȇ
Á∆¡ª ÏÀ·’ª Á∆ ÍÃË≈È◊∆ ’Á≈ ˛Õ ≈Ù‡ÍÂ∆ ’Àϫȇ Á∆ ’≈Ú≈¬∆ «Úæ⁄ Ì≈◊ È‘ƒ ÒÀ∫Á≈, ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á∆
¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ ’Àϫȇ √≈∂ ’øÓ ’Á∆ ˛Õ ¿π‘∆ ’Àϫȇ Á∆ ÏÀ·’ ÏπÒ≈™Á≈ ˛, ¿π√ «Úæ⁄ «Ú⁄≈ ’∆Â∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂
«Ú«Ù¡ª Á∆ √»⁄∆ ω≈™Á≈ ˛, ’Àϫȇ «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ «Ú«Ù¡ª ”Â∂ Ï«‘√ ˘ ⁄Ò≈™Á≈ ˛ ¡Â∂ ‹∂’ ·∆’ √Ófi∂ ª
¿πÈ∑ª ”Â∂ ⁄؉ª ’Ú≈™Á≈ ˛Õ «˜¡≈Á≈Â «’√∂ È∆Â∆ ”Â∂ √«‘ÓÂ∆ ª ‘∆ ‘πøÁ∆ ˛, ‹Á ¿π√ È∆Â∆ ˘ ÍÃË≈È ÓøÂ∆
Á∆ √«‘ÓÂ∆ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ √ø÷∂Í «Úæ⁄ ¡√ƒ ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ ’Àϫȇ Á∆ √≈∆ ’≈Ú≈¬∆ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á∆
Á∂÷-∂÷ «Úæ⁄ ‘πøÁ∆ ˛Õ
G. Úæ÷-Úæ÷ «ÚÌ≈◊ª «Úæ⁄ «¬’ ’Û∆ (As a Link between different Departments)- ’Àϫȇ Á≈ ÍÃË≈È ‘؉
È≈Â∂ ¿π‘ «¬’ ‘Ø Ó‘æÂÚÍ»È ’øÓ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ Úæ÷-Úæ÷ «ÚÌ≈◊ª «Úæ⁄ ÍÀÁ≈ ‘؉ Ú≈Ò∆¡ª √Óæ«√¡≈Úª, fi◊«Û¡ª
¡Â∂ ÓÂÌ∂Áª ˘ «¬√ Â∑ª √πÒfi≈¿π‰≈, «‹√ È≈Ò ÍÃÙ≈√’∆ ’πÙÒÂ≈ ω∆ ‘∂Õ ’πÙÒ ÍÃÙ≈√È Ò¬∆ «¬‘ ˜»∆ ˛
«’ √’≈ Á∂ Úæ÷-Úæ÷ «ÚÌ≈◊ª «Úæ⁄ ¡≈Í√∆ √«‘ÔØ◊ ¡Â∂ √≈ËȪ Á≈ √ÓÈÚÔ ‘ØÚ∂Õ ¡«‹‘∂ ¿πÁ∂Ù Ò¬∆ ÍÃË≈È
ÓøÂ∆ Úæ÷-Úæ÷ «ÚÌ≈◊ª «Úæ⁄ ’Û∆ Úª◊ ’øÓ ’Á≈ ˛Õ ¿π‘ «ÚÌ≈◊∆ ÓÂÌ∂Áª ˘ Á» ’È Ò¬∆ «Ú⁄’≈ ¡Â∂
ÎÀ√Ò≈ ’È Ú≈Ò∂ Á∂ »Í «Úæ⁄ ’øÓ ’Á≈ ˛Õ
H. ≈Ù‡ÍÂ∆ Á≈ Óπæ÷ √Ò≈‘’≈ (Chief Advisor of the President)- ÍÃË≈È ÓøÂ∆ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á≈ Óπæ÷ √Ò≈‘’≈
˛Õ ≈Ù‡ÍÂ∆ ‘∂’ Ó≈ÓÒ∂ ”Â∂ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á∆ √Ò≈‘ ÒÀ∫Á≈ ˛ ¡Â∂ ¿π√ ÚæÒØ∫ «ÁæÂ∆ ◊¬∆ √Ò≈‘ ¡Èπ√≈ ‘∆ ’øÓ
’Á≈ ˛, ¿π‘ ¿π√ Á∆ √Ò≈‘ ˘ Óøȉ Ò¬∆ Ú⁄ÈÏæË ˛Õ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ ÍÃÙ≈√È √ÏøË∆ «’√∂ Ú∆ Â∑ª Á∆ √»⁄È≈
ÍÃ≈Í ’È∆ ‘ØÚ∂ ª ¿π‘ «’√∂ ‘Ø ÓøÂ∆ È≈Ò «√æË∆ ◊æÒ È≈ ’’∂ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ È≈Ò ‘∆ ◊æÒ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ √»⁄È≈
ÍÃ≈Í ’Á≈ ˛Õ

I. ≈Ù‡ Á≈ È∂Â≈ (Leader of the Nation)- ÍÃË≈È ÓøÂ∆ √ø√Á «Úæ⁄ Ï‘πÓ ÍÃ≈Í ≈‹È∆«Â’ ÁÒ Á≈ È∂Â≈ ‘∆
È‘ƒ, ≈Ù‡ Á≈ Ú∆ È∂Â≈ ˛Õ ¿π‘ ¡≈͉∆ ¿πµ⁄ ÍÁÚ∆ ’≈È ≈Ù‡ Á≈ √Ì ÂØ∫ Ó‘æÂÚÍ»È ¡«Ë’≈∆ ω ‹ªÁ≈
˛, ¿π√ ˘ ¿π‘ ◊ΩÚ ÍÃ≈Í ‘πøÁ≈ ˛ ‹Ø «’√∂ ‘Ø ÓøÂ∆ ˘ ÍÃ≈Í ȑƒ ‘πøÁ≈Õ ¿π‘ ≈Ù‡ Á≈ «¬’Ó≈Â ÍÃÂ∆«ÈË∆ ˛Õ
√ø’‡ √Ó∂∫ √≈≈ ≈Ù‡ ¿π√ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ˘ √Ú∆’≈ ’Á≈ ˛Õ √ø’‡’≈Ò∆È √Óæ«√¡≈Úª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È Ò¬∆
«ÚØË∆ ÁÒ Ú∆ ¿π√ ˘ ¡≈͉≈ Í»È √«‘ÔØ◊ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ Á»√∂ Á∂Ù «Úæ⁄ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á≈ √≈‘Ó‰≈ «¬’ ≈Ù‡ Á∂
È∂Â≈ Á∂ »Í «Úæ⁄ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
A@. ÁÒ Á≈ È∂Â≈ (Leader of the Party)- ÍÃË≈È ÓøÂ∆ √ø√Á «Úæ⁄ Ï‘π ÍÃ≈Í ≈‹È∆«Â’ ÁÒ Á≈ È∂Â≈ ‘∆
È‘ƒ ‘πøÁ≈, ¿π‘ ¡≈͉∂ ÁÒ Á≈ √Ú¿πµ⁄ È∂Â≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ¿π√ Á≈ √≈≈ ÁÒ ¿π√ Á∂ √‘≈∂ ‘∆ ⁄æÒÁ≈ ˛Õ ¡≈Ó ⁄؉ª
¡√Ò «Úæ⁄ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á∆ ‘∆ ⁄؉ ‘πøÁ∆ ˛Õ ÁÒ ˘ ⁄ø◊∆ Â∑ª √ø◊«·Â ’È, ÁÒ Á∆¡ª È∆Â∆¡ª «ÈË≈«Â
’È ¡Â∂ ÍÃØ◊≈Ó «Â¡≈ ’È, ⁄؉ª √ÏøË∆ ÍÃ⁄≈ ’È «Úæ⁄ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á≈ ÍÃÓπæ÷ ‘æÊ ‘πøÁ≈ ˛Õ ⁄؉ª √Ó∂∫ «‹øÈ∂
Ì≈Ù‰ «ÁøÁ≈ ˛ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á≈ ÒØ’ª ”Â∂ «’øÈ≈ ÍÃÌ≈Ú ÍÀ∫Á≈ ˛, ¿π‘ ÁÒ «’√∂ ‘Ø È∂Â≈ Á≈ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ ¡≈Ó ⁄؉ª «Úæ⁄
¿π√ ÁÒ Á∆ «‹æ ¡√Ò «Úæ⁄ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ Á∆ ‘∆ «‹æ ‘πøÁ∆ ˛Õ
AA. √’≈ Á∆ ÔØ◊Â≈ Ò¬∆ «˜øÓ∂Ú≈ (Responsible for able Government)- ÍÃË≈È ÓøÂ∆ ˘ ‘Ó∂Ù≈ «¬‘ «Ë¡≈È
æ÷‰≈ ÍÀ∫Á≈ ˛ «’ ¿π√ Á∆ √’≈ ¡Â∂ Í≈‡∆ Á∆ Á∂Ù «Úæ⁄ √≈÷ ω∆ ‘∂Õ «¬√ «˜øÓ∂Ú≈∆ ˘ «ÈÌ≈¿π‰ Ò¬∆ ¿π‘
ÓøÂ∆ Óø‚Ò «Úæ⁄ ÓΩ’∂ ”Â∂ Í«ÚÂÈ Ú∆ ’Á≈ ˛Õ ÈÚ∂∫ ÓøÂ∆¡ª ˘ «ÈÔπ’ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ‹∂’ ¡«‹‘≈ Ó«‘√»√
’∂ «’ «’√∂ «ÚÙ∂Ù ÓøÂ∆ Á≈ ÓøÂ∆ Óø‚Ò «Úæ⁄ ‘؉≈ √’≈ Á∂ «‘æ «Úæ⁄ ¡Â∂ Ì≈Ú «Úæ⁄ È‘ƒ ˛ ª ¿π‘ ¡«‹‘∂
ÓøÂ∆ ˘ ¡‘πÁ∂ ÂØ∫ ‘‡≈ √’Á≈ ˛Õ Ò≈√’∆ Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄ ““ÍÃË≈È ÓøÂ∆ «‹Ú∂∫ ⁄≈‘∂ ¡≈͉∆ Óø‚Ò∆ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ
’ √’Á≈ ˛Õ”” (“He can shuffle his pack whenever he so likes’’) ‚≈. ¡øÏ∂Á’ È∂ √ø«ÚË≈È √Ì≈ «Úæ⁄

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 137