Page 189 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇ ÁØ «Â‘≈¬∆ Ï‘πÓ È≈Ò ¡≈͉∂ ≈‹ Ò¬∆ √ß√Á Á∆ ÓȘ±∆ ÒÀ ’∂ «ÚË≈È-Íz∆ÙÁ (Legislative Council) ωÚ≈
√’Á∆ ˛ ‹ª ¿π√ ˘ Ìß◊ ’≈ √’Á∆ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ √ß«ÚË≈È «Úæ⁄ √ØË ’È Á∆ ’ج∆ ˜± ȑ∆∫ ˛Õ
«ÚË≈È √Ì≈ (Legislative Assembly)

⁄È≈ (Composition)- Úæ÷-Úæ÷ ≈‹ª «Úæ⁄ «ÚË≈È √Ì≈ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á∆ √ß«÷¡≈ ¿πÈ∑ª ≈‹ª Á∆ ‹È √ß«÷¡≈ Á∂
¡ÈπÍ≈ ”Â∂ ¡Ë≈« ˛Õ «’√∂ Ú∆ «ÚË≈È √Ì≈ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á∆ √ß«÷¡≈ «˜¡≈Á≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ E@@ ¡Â∂ ÿæ‡ ÂØ∫ ÿæ‡
F@ æ÷ ◊¬∆ ˛ Í AIGF «Úæ⁄ DBÚ∆∫ √ØË ’≈˘È È≈Ò AIGA Á∆ ‹È◊‰È≈ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ ‘ «ÚË≈È √Ì≈ Á∆ ‹Ø
ÓÀ∫Ï √ß«÷¡≈ ÂÀ¡ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˛, ¿π√ «Úæ⁄ √È B@@@ Âæ’ ’ج∆ Í«ÚÂÈ È‘∆∫ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ √∆Õ «¬√ √Ó∂∫
‘«¡≈‰≈ «ÚË≈È √Ì≈ Á∆ ÓÀ∫Ï √ß«÷¡≈ I@ ˛Õ
«ÚË≈È √Ì≈ Á∂ √≈∂ ÓÀ∫Ïª Á∆ ⁄؉ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ Ï≈«Ò◊ Ú؇ ¡«Ë’≈ Á∂ ÍzÏßË «Úæ⁄ ÍzÁ∂«Ù’ ⁄؉ ÷∂Âª Á∂ ¡Ë≈
”Â∂ √ßÔπ’ ⁄؉ Íz‰≈Ò∆ ÚæÒØ∫ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ Í«‘Ò∂ Ú؇ Á≈ ¡«Ë’≈ BA √≈Ò ‹ª ¿π√ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ¿πÓ Á∂ ÒØ’ª
˘ Íz≈Í √∆, ‘π‰ ¿π√ ˘ ÿ‡≈ ’∂ AH √≈Ò ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ ˛Õ ¡Èπ√±«⁄ ‹≈Â∆¡ª ¡Â∂ ¡Èπ√±«⁄ ‹È‹≈Â∆¡ª
Ò¬∆ «ÚË≈È √Ì≈Úª «Úæ⁄ √Ê≈È √πæ«÷¡Â ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ «‹È∑ª ≈‹ª «Úæ⁄ ¬∂∫◊ÒØ-«¬ß‚∆¡È √ÓπÁ≈«¬ Á∂ ÒØ’
ÚȉÔØ◊ √ß«÷¡≈ «Úæ⁄ ‘؉ ¡Â∂ ¿πÈ∑≈ Á≈ ’ج∆ ÍzÂ∆«ÈË∆ ⁄؉ «Úæ⁄Ø∫ ¸‰ ’∂ È≈ ¡≈ √«’¡≈ ‘ØÚ∂ ª ≈‹Í≈Ò ¿π√
√ÓπÁ≈«¬ Á∂ «¬’ ÓÀ∫Ï ˘ «ÈÔπ’ (Nominate) ’ √’Á≈ ˛Õ
«ÚË≈È √Ì≈ Á≈ ÓÀ∫Ï ¸‰∂ ‹≈‰ Ò¬∆ ‘∂· «Ò÷∆¡ª ÔØ◊Â≈Úª ‘؉∆¡ª ⁄≈‘∆Á∆¡ª ‘È-

(i) ¿π‘ Ì≈ Á≈ È≈◊«’ ‘ØÚ∂,
(ii) ¿π√ Á∆ ¿πÓ BE √≈Ò ÂØ∫ ÿæ‡ È≈ ‘ØÚ∂,
(iii) ¿π‘ √’≈∆ Ò≈Ì Á∂ ¡‘πÁ∂ ”Â∂ È≈ ‘ØÚØ,
(iv) √Ó∂∫-√Ó∂∫ ”Â∂ √ø√Á ÚæÒØ∫ «ÈÙ«⁄ ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ª ÔØ◊Â≈Úª ˘ Í»≈ ’Á≈ ‘ØÚ∂,

(v) ¿π‘ Í≈◊Ò, ’Ø‘Û∆ ‹ª Á∆Ú≈Ò∆¡≈ È≈ ‘ØÚ∂,
(vi) ¡Èπ√±«⁄ ‹≈Â∆ ‹ª ‹È‹≈Â∆ Ò¬∆ √πæ«÷¡Â √Ê≈È ”Â∂ ¸‰∂ ‹≈‰ Ò¬∆ ¿π√ ‹≈Â∆ Á≈ ÓÀ∫Ï ‘؉≈ ˜±∆ ˛Õ
ÒØ’ √Ì≈ Á∆ Â∑ª ‘∆ ≈‹ª Á∆¡ª «ÚË≈È √Ì≈Úª Á∆ ⁄؉ Ú∆ Íø‹ √≈Ò Ò¬∆ ‘πßÁ∆ ‘ÀÕ DBÚ∆∫ √ØË ’≈˘È È∂ «¬È∑ª
Á≈ √Óª ÚË≈ ’∂ F √≈Ò ’ «ÁæÂ≈ √∆Õ Í DDÚ∆∫ √ß«ÚË≈«È’ √ØË È∂ «¬‘ √Óª «Î E √≈Ò ‘∆ ’ «ÁæÂ≈ ˛Õ «¬√
√Ó∂∫ ÂØ∫ Í«‘Òª Ú∆ «ÚË≈È √Ì≈ Ìß◊ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ

≈‹Í≈Ò ˘ «ÚË≈È √Ì≈ Á≈ ¡«ËÚ∂ÙÈ «’√∂ Ú∆ √Ó∂∫ ÏπÒ≈¿π‰ Á≈ ¡«Ë’≈ ˛ Í ÁØ ¡«ËÚ∂ÙȪ «Úæ⁄ ¤∂ Ó‘∆È∂ ÂØ∫
«˜¡≈Á≈ Á≈ √Óª È‘∆∫ Ï∆‰≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ «ÚË≈È √Ì≈ Á≈ «¬’ ÍzË≈È (Speaker) ¡Â∂ «¬’ ¿πµÍ ÍzË≈È (Deputy
Speaker) ‘πßÁ≈ ˛, «‹È∑ª Á≈ ’ßÓ √ÁÈ «Úæ⁄ ÙªÂ∆ ω≈¬∂ æ÷‰ ¡Â∂ √ÁÈ Á∂ ’ßÓ ˘ √π⁄≈± ±Í È≈Ò ⁄Ò≈¿π‰≈
˛Õ «¬‘ ÁØÚ∂∫ ¡«Ë’≈∆ «ÚË≈È √Ì≈ Á∂ ÓÀ∫Ïª ÚæÒØ∫ ¡≈͉∂ «Úæ⁄Ø∫ ¸‰∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ÓÀ∫Ïª ˘ ÂÈ÷≈‘, ÌæÂ∂ ¡Â∂ ’¬∆
«ÚÙ∂Ù ¡«Ë’≈ ÍzzÁ≈È ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ

’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø Ì≈ Á∂ BE ≈‹ª «Úæ⁄Ø∫ ’∂ÚÒ E ≈‹ª «Úæ⁄ «ÚË≈È-Íz∆ÙÁ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈
’∆Â∆ ◊¬∆ ˛Õ

«ÚË≈È-Íz∆ÙÁ Á∆ ⁄È≈ (Composition of Legislative Council)-√ß«ÚË≈È ¡Èπ√≈ «’√∂ Ú∆ ≈‹ «Úæ⁄ «ÚË≈È
Íz∆ÙÁ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á∆ √ß«÷¡≈ «ÚË≈È √Ì≈ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á∂ A/C ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ¡Â∂ D@ ÂØ∫ ÿæ‡ È‘∆∫ ‘Ø √’Á∆ Í ‹ßÓ± ¡Â∂
’ÙÓ∆ ≈‹ («‹√ ˘ √ß«ÚË≈È ÚæÒØ∫ «ÚÙ∂Ù √«ÊÂ∆ Íz≈Í ˛) «Úæ⁄ «ÚË≈È Íz∆ÙÁ Á∂ ’πæÒ CF ÓÀ∫Ï ‘ÈÕ
«ÚË≈È-Íz∆ÙÁ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á∆ ⁄؉ ‘∂· «Ò÷∂ Â∆’∂ È≈Ò ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ‘À-

182 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY