Page 27 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇ J ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ ¡ÀÒ≈È ’Á∆ ˛ «’ Ì≈ «¬’ ÍÃÌ»√æÂ≈ √øÍÈ Á∂Ù ˛Õ ¡«‹‘≈ ¡ÀÒ≈È Ì≈ ”Â∂ «Ïë‡Ù ≈‹
Á∂ ÷≈ÂÓ∂ ”Â∂ ÓØ‘ Ò◊≈¿π‰ Ò¬∆ Ï‘π ˜»∆ √∆Õ
J DBÚƒ √ØË È≈Ò, “ËÓ «ÈÍæ÷Â≈” ˘ Ì≈Â∆ ≈‹ Á∆ «¬’ ÍÃÓπæ÷ «ÚÙ∂ÙÂ≈ Á∂ »Í «Úæ⁄ ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ ”⁄
‹◊∑≈ «ÁæÂ∆ ◊¬∆, «¬√ ˘ Ù≈«ÓÒ ’È È≈Ò Ì≈Â∆ √ø«ÚË≈È Á∆ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ Íë’Â∆ ˘ ‘Ø √ÍæÙ‡
’∆Â≈ «◊¡≈Õ
J ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ Ì≈ ˘ «¬’ ÒØ’ÂøÂ∆ Á∂Ù ¡ÀÒ≈È ’Á∆ ˛Õ Ì≈ Á∂ √ø«ÚË≈È «Úæ⁄ «¬’ ÒØ’ÂøÂ∆
ÍÉ≈Ò∆ Á∆ «ÚÚ√Ê≈ ’Á≈ ˛Õ √’≈ Á∆ √æÂ≈ ÒØ’ª Á∆ ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ ”Â∂ «ÈÌ ˛Õ
J Ì≈ Á≈ √ø«ÚË≈È ¡≈͉∂ «Ú¡≈Í’ ¡≈’≈, ¬∂’≈ÂÓ’-√øÿÚ≈Á, Ò⁄’ ¡Â∂ ’·ØÂ≈ Á∂ «ÓÙÈ ¡Â∂
Úæ÷-Úæ÷ √ø’‡ ’≈Ò∆È √«ÊÂ∆ Á≈ ‘æÒ ’È Ò¬∆ «ÚÙ∂Ù ‘æÒ √«‘ «¬’ ¡ÈπÍ≥Ó √ø«ÚË≈È ˛ ‹Ø «’
AIE@ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¡æ‹ Âæ’ √ÎÒÂ≈ È≈Ò ’øÓ ’ «‘≈ ˛Õ
J DDD ¡Èπ¤∂Áª, AB ¡Èπ√»⁄∆¡ª ¡Â∂ IB √Ø˪ Á∂ È≈Ò Ì≈ Á≈ √ø«ÚË≈È «ÚÙÚ Á≈ √Ì ÂØ∫ «Ú¡≈Í’
√ø«ÚË≈È ˛Õ
A.G ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)

J √øÿÚ≈Á (Federalism) : «¬‘ «Ú⁄≈ ’∆ √øÿ ¿πµÂÓ ‘πøÁ≈ ˛Õ
J ¡Ë∆«ÈÔÓ (Act) : «ÚË≈È Á∂ ¡Ë∆È Ï‰≈«¬¡≈ «◊¡≈ «ÈÔÓ, ¡À’‡Õ

A.H ¡«Ì¡≈√ ÍÃÙÈ (Review Questions)

A. Ì≈Â∆ √ø«ÚË≈È Á∆ ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ Á∆¡ª Óπæ÷ «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª Á≈ Úȉ ’Ø?
B. Ì≈Â∆ √ø«ÚË≈È Á∂ ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ Á≈ Ó‘æÂÚ √Ófi≈˙?
C. Ì≈Â∆ √ø«ÚË≈È ˘ ¡ÍÈ≈¿π‰ ¡Â∂ Í≈√ ’È Á∆ «ÓÂ∆ ˘ Áæ√Ø?

D. Ì≈Â∆ √ø«ÚË≈È Á∆¡ª «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª Á≈ Úȉ ’Ø?
E. Ì≈Â∆ √ø«ÚË≈È Á∂ «ÚÙ≈Ò ¡≈’≈ Á∂ ’∆ ’≈È ‘È?

¿πµÂ: √Ú-ÓπÒª’‰ (Answer: Self Assessment)
A. ¡≈ÂÓ≈ B. AIGF
C. BF ÈÚøÏ AIDI D. (¡)
E. (Ï) F. (¡)
G. (Ï) H. (Á)
I. (¡) A@. (Ï)
AA. (Ï) AB. √æ⁄
AC. √æ⁄ AD. fi»·
A.I √Ïø«Ë Íπ√Â’ª (Further Readings)

Ïπ’√ A. Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ ÍÉ≈Ò∆-Ô». ¡≈. ÿ¬∆ Õ

B. Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈-¡ÀµÈ. ¤≈ÏÛ≈, ¡«ÌÈÚ ÍÃ’≈ÙÈ, Ø‘Â’ (‘«¡≈‰≈)Õ

20 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY