Page 148 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ

éÃñòÅç ç¶ ð±ê ÇòÚ ÇòÁÕå Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇÂà ñÂÆ ðÅôàð çÆ éÃñ ç¶ ð±ê ÇòÚ ÕñêéÅ ÕðéÅ À°ÇÚå éÔƺ Ô¯ò¶×ÅÍ B¯N
Õç¶-Õç¶ éÃñÆ íÅôÅ Áå¶ èðî ù ÇÂµÕ ÃîÅé ÃîÇÞÁÅ Ü»çÅ ÔËÍÀ°çÅÔðé ç¶ å½ð å¶, ÁÅÇðÁÅ éÃñ ôìç ç¶ êÌï¯×
êÌ³å± ÁÅÇðÁÅ éÅî çÆ Õ¯ÂÆ éÃñ éÔƺ ÔË, Õ¶òñ ÁÅÇðÁÅ íÅôÅ ÔËÍ ÇÕö Çòô¶ô íÅôÅ çÅ êÌï¯× ÇÕö òÆ éÃñ ù
é÷ð-Á³çÅ÷ éÔƺ ÕðçÅÍ ÔìôÆ Á³×ð¶÷Æ íÅôÅ ì¯ñç¶ Ôé, êÌ³å± ÇÂà éÅñ À°Ô Á³×ð¶÷ éÔƺ ìä ÃÕç¶Í Õç¶ Õç¶

éÃñ ôìç çÅ êÌï¯× ÚîóÆ ç¶ ð³×» ç¶ ÁÅèÅð å¶ îé°µÖ» ç¶ òð×ÆÕðé ù é÷ð Á³çÅ÷ Õðé ç¶ ñÂÆ ÕÆåÅ Ü»çÅ
ÔËÍ ÇÜò¶º ׯðÆ éÃñ Ü» ÕÅñÆ éÃñ êÌ³å± éÃñ ù ÚîóÆ ç¶ ð³× ç¶ éÅñ éÔƺ ÇîñÅÇÂÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ Õç¶ Õç¶ éÃñ
ôìç çÅ ÇòÁÅêÕ Áðæ ÇòÚ êÌï¯× ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÜò¶º ÁÃƺ ÃÅð¶ îÅéò êÌÅäÆÁ» ù ôÅÇîñ ÕðÕ¶ îéµ°Ö ÜÅåÆ

ôìç çÅ êÌï¯× Õðç¶ Ô»Í
éÃñ ÇÂÕ ÜËÇòÕÅ èÅðéÅ (Race is a biological concept)- À°êð¯Õå íÌ»åÆ çÅ ÕÅðé ÇÂà åµæ ù éÅ
ÃîÞäÅ ÔË ÇÕ éÃñ Çòôµ°è ð±ê ÇòÚ ÜËÇòÕ ÁòèÅðäÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÇÂÕ ÜËÇòÕ ô¶ÌäÆ çÅ ì¯è ÕðÅúºçÅ ÔËÍ ×ÌÆé
(Green) ç¶ Áé°ÃÅð éÃñ ÇÂµÕ òµâÅ ÜËÇòÕ îÅéò Ãî±Ô ÔË ÇÜà ÇòÚ ÕÂÆ Çòô¶ô Áé°ò»ÇôÕ ñµÛä êŶ Ü»ç¶
ÔéÍ Ü¯ Õ°Þ Ôµç ç¶ Á³çð òµÖ-òµÖ Ô°³ç¶ ÔéÍT íÅôÅ Áå¶ èðî óÃÇÕÌåÕ èÅðéÅò» ÔéÍ ÇÂà ñÂÆ À°Ã ç¶ ÁÅèÅð

Òå¶ éÃñ ܯ ÜËÇòÕ ÁòèÅðéÅ ÔË, çÆ êÇðíÅôÅ éÔƺº ÕÆåÆ ÜÅ ÃÕçÆÍ îé°µÖ» ç¶ îµè ò³ôÆ í¶ç Ö±é ç¶ ÕÅðé Ô°³ç¶
ÔéÍ À°Ôé» ù ÖÅéçÅé ç°ÁÅðÅ ÜËÇòÕ îÅÇèÁî éÅñ ÁµÖ, ÚîóÆ Áå¶ òÅñ» ç¶ ð³×» ÇÜÔÆÁ» ÃðÆÇðÕ Çòô¶ôåÅò»
ç¶ éÅñ-éÅñ êÌÅêå ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ éÃñ ôìç éÅñ îÅéò ôÅÃåðÆÁ» çÅ Áðæ ÇòÁÕåÆÁ» ç¶ ÁÇÜÔ¶ Ãî±Ô 寺

ÔË, ÇÜà ÇòÚ ÃÅèÅðä ÖÅéçÅéÆ ñµÛä êŶ Ü»ç¶ Ôé Áå¶ Ü¯ À°Ôé» ù ç±Ü¶ Ãî±Ô 寺 Áñµ× Õð Çç³ç¶ ÔéÍ ìÆóÜ
(Biesanz) ç¶ Áé°ÃÅð TéÃñ îé°µÖ» çÅ ÇòôÅñ Ãî±Ô ÔË Ü¯ ÖÅéçÅéÆ ×°ä» å¯º êÌÅêå ÃðÆÇðÕ Á³åð» ç¶ ÕÅðé ç±Ü¶
Ãî±Ô 寺 òµÖ ÔËÍT ÇÂÔ Tîé°µÖ ÜÅåÆ ç¶ ÇÂÕ ÇԵö çÅ ì¯è ÕðÅúºçÆ ÔË, ÇÜÃ ç¶ î˺ìð» ÇòµÚ Õ°Þ ÃîÅé Áé°ò³Çôå
ÃðÆÇðÕ Çòô¶ôåÅò» êÅÂÆÁ» Ü»çÆÁ» Ôé Áå¶ Ü¯ À°Ôé» ù ç±Ü¶ À°ê íÅ×» 寺 Áñµ× Õð Çç³çÆÁ» ÔéÍT Çñºàé
(Linton) ç¶ Áé°ÃÅð TéÃñ ÇòÚ ÕÂÆ éÃñ» Ô°³çÆÁ» Ôé, ÇÜé·» ÇòÚ Õ°Þ ÃðÆðÕ Çòô¶ôåÅò» êÅÇÂÁÅ Ü»çÆÁ»

ÔéÍT ÇÂÔ ÇòÁÕåÆÁ» çŠó×ÌÇÔ ÔË Ü¯ ÜËÇòÕ Áé°ò³ÇôÕåÅ ç°ÁÅðÅ ÔÃå»åðï¯× Õ°Þ ìðÅìð ñµÛä» ç¶ íÅ×Æ
Ô°³ç¶ ÔéÍ îËÕÅÂÆòð (MacIver) é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË ÇÕ,TÜ篺 TéÃñU ôìç çÅ áÆÕ êÌï¯× ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔË å» À°Ã
ÇòÚ ÇÂÕ ÜËÇòÕ ô¶ÌäÆ Ã±ÇÚå Ô°³çÆ ÔËÍ À°Ã éÅñ Üäé çÆ ÇçÌôàÆ å¯º ò³ÇâÁÅ îÅéò-Õ°ñ ÇÂÕ ç±Ü¶ ç¶ êÌåÆ

ÁÅêäÆÁ» Çí³éåÅò» ç¶ ñÂÆ ÇðäÆ, êÌèÅé îÅéò ð±ê Áå¶ êËåð-õåÅ ç¶ ç±ðòðåÆ êÌÇæÕðé ñÇÚå Ô°³ç¶ ÔéÍTD
êÅñ. ¶. ÁËë. (Paul, A.F.) ç¶ Áé°ÃÅð éÃñ îé°µÖÆ êÌÅäÆÁ» çÅ ÇÂÕ ÇòôÅñ ÇÔµÃÅ ÔË Ü¯ ç±ÇÜÁ» 寺 Õ°Þ Ãêµôà
ÃðÆÇðÕ Çòô¶ôåÅò» ç°ÁÅðÅ Áñµ× ÔËÍ Ü¯ Çòô¶ôåÅò» ÖÅéçÅéÆ ÃîÞÆÁ» Ü»çÆÁ» Ôé Áå¶ Ü¯ ÕÂÆ êÆóÆÁ» åµÕ
ÃÇæð ðÇÔ³çÆ ÔËÍT ê̯: âé (Dunn) ç¶ Áé°ÃÅð TéÃñ» ÇÂÕ ÔÆ ÜÅå-î¶èòÆ îé°µÖ ç¶ Á³çð ÜËÇòÕ À°ê Ãî±Ô ÔË,
ÇÜà ÇòÚ Ã³ê±ðé ÜÅåÆ ÇòÚ ÃîÅé ð±ê ÇòÚ êÌÅêå ÃîÅé Áé°ò³ÇôÕåŠ寺 òµÖ Çòô¶ôåÅò» ÇîñçÆÁ» ÔéÍ Â¶

ÁËñ Õð¯ìð (A.L. Kroeber) ç¶ Áé°ÃÅð TéÃñ ÇÂÕ òËè ÜËÇòÕ ÁòèÅðäÅ ÔËÍ ÇÂÔ Áé°ò³ÇôÕåÅ ç°ÁÅðÅ
óï°Õå ÇÂÕ Ãî±Ô ÜÅå Áå¶ ÜéÇéé À°êÜÅåÆ ÔËÍT ÔÅì¶ñ (Hoebel) ç¶ Áé°ÃÅð, TéÃñ Çòô¶ô ÜéÇéÕ ðÚéÅ
ç¶ ëñÃð±ê À°åê³é Ô¯ä òÅñ¶ ÃðÆÇðÕ ñµÛä» çÅ ÇÂÕ Çòô¶ô óï¯× ðµÖä òÅñ¶ Á³åðóì³Çèå ÇòÁÕåÆÁ» çÅ

ÇÂµÕ Ãî±Ô ÔËÍT îܱîçÅð (Mazumdar) ç¶ Áé°ÃÅð, TÇòÁÕåÆÁ» ç¶ Ãî±Ô ù À°Ã Ã éÃñ ÇÕÔÅ ÜÅçÅ ÔË, Ü篺
ÇÂÃ ç¶ Ãí î˺ìð» ÇòµÚ Õ°Þ ÃîÅé îÔµåòê±ðä ÃðÆÇðÕ ñµÛä êŶ Ü»ç¶ Ôé ܯ Áé°ò³ÇôÕåÅ ç¶ îÅÇèÁî ç°ÁÅðÅ
ÖÅéçÅéÆ ð±ê ÇòÚ ÔÃå»åÇðå Ô°³ç¶ ÔéÍT

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 143