Page 143 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ -G: òð×

B¯N ÇÂÔ ìÅì± ÕÅøÆ ×ÅñóÆ, ÇÂ¼Õ õÅà Çòç¶ôÆ íÅôÅ Çò¼Ú ê±ðÅ Áå¶ ÁÅêäÆ îÅå-íÅôÅ ù éÆòƺ Çé×ÅÔ éÅñ ç¶Öä ìÅñ¶

Ô¯ä׶......Õ°¼Þ ì¶Ô¼ç ï¯× ìÅì± å» ÁËö òÆ Ô¯ä׶ ÇÕ ÁÅêäÆ îÅå-íÅôÅ Çò¼Ú ×¼ñìÅå å¼Õ Õðé Çò¼Ú ÁÃîð¼æ
ÇéÕñä×¶Í Çòôù çÆ åð·» À°é·» ç¶ òÆ çà ÁòåÅð Ô¯ä׶:
ÕñðÕ, ÁÇèÁÅêÕ, ìÌÔîÅ ÃîÅÜ ç¶ î˺ìð, î°éÆî, âÅÕàð, òÕÆñ, îËÇÜÃà̶à, ÇÜîƺçÅð, óêÅçÕ Áå¶ ì¶ð°÷×Åð......

ÇÂÔ ìÅì± Øð Çò¼Ú ÜñêÅé Áå¶ ç¯Ãå» ç¶ Øð Òå¶ ÖÅäêÅé Õðä×¶Í ÇÂÔ ò¶ôòÅ ç¶ Á¼â¶ Òå¶ ×ñÆÁ» Áå¶ îÅñÕ»
寺 ëàÕÅð Ö»ç¶ ÔéÍ Á³×ð¶÷Æ ôÅôéÕÅñ Çò¼Ú ܯ î¼è òð× êËçÅ Ô¯ÇÂÁÅ À°ÃçÆ î°¼Ö ÇÚ³åÅ ÃðÕÅðÆ ã»Ú¶ Çò¼Ú é½ÕðÆ
Áå¶ Ã¶òÅ ï¯ÜéÅ Òå¶ Õ¶ºçÇðå ÃÆÍ ÇÜé·» ù é½ÕðÆ Çîñ ×ÂÆ ÃÆ Áå¶ õÅà å½ð Òå¶ ÇÜé·» é¶ æ¯ó¶ À°µÚ¶ ÔñÇÕÁ» Çò¼Ú

é½ÕðÆ ÔÅÇÃñ Õð ñÂÆ ÃÆ À°é·» ç¶ ÁÅÚðä çÅ À°ñ¶Ö êÇÔñ± Á³×ð¶÷Æ ÁøÃð» çÆ åð÷ Òå¶ ÁÅêä¶ ÇòÁÕåÆåò çÅ
ÇòÕÅà Õðé çÆ Õ¯Çôô ÃÆÍ éÇÔð± î¼è òð× ç¶ ÇÂà êÌÕÅð ç¶ ÇéÕÅà 寺 ÇëÕð Çò¼Ú ÃéÍ À°é·» é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ÁøÃðÆ
Áå¶ é½ÕðÆ çÅ ÇÂÔ îÔ½ñ óê±ðé íÅðåÆ î¼è òð× Òå¶ ÛÅ Ç×ÁÅ ÃÆÍ À°é·» çÆ ÇçÌôàÆ Çò¼Ú ÇÂÔ î¼è òð×
ì°¼èÜÆòÆÁ», òÕÅñå Õðé òÅñ¶ Áå¶ âÅÕàðÆ Õðé òÅñ¶ é¶ Çòô¶ô ð±ê 寺 ÁêäÅ ÇñÁÅ ÃÆÍ ÁðèôÅÃÕÆ
ï±éÆòðÇÃàÆÁ» ç¶ ÁÕÅçÇîÕ ÇòíÅ× òÆ ÁËö ñ¯Õ» éÅñ íð ׶ ÃéÍ ×»èÆ ÜÆ òÆ Á³×ð¶÷Æ ôÅÃé ÕÅñ Çò¼Ú

ÇòÕÇÃå ԯ¶ î¼è òð× å¯º êð¶ôÅé ÃéÍ AI@C Çò¼Ú ô°ð± ԯ¶ Çòç¶ôÆ Á³ç¯ñé é¶ ×äêåÆ Áå¶ Áå¶ ÇôòÜÆ
îÔ»À°êÃò ÇÜÔ¶ êð³êðÅ×å êÌÇüè ÇåÀ°ÔÅð» Áå¶ î¶ÇñÁ» Òå¶ ÷¯ð ç¶ Õ¶ Áå¶ ì³×Åñ ç¶ ÜÅåðÅ ÇÜÔ¶ ñ¯Õ-éÅàÕ
ð±ê» çÅ ÇÂÃå¶îÅñ ÕðÕ¶ ðÅôàðÆ é¶åÅò» é¶ î¼è òð× ù å¯óä çÆ Õ¯Çôô ÕÆåÆÍ êð ÇÂÃçÅ ÁÃð éÅ å» ÇàÕÅÀ°

ÃÅÇìå Ô¯ÇÂÁÅ Áå¶ éÅ ÔÆ ôÇÔðÆ î¼è òð× å¯º Á¼×¶ ò¼è ÃÇÕÁÅÍ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ñóÅÂÆ Çò¼Ú ÇÂà î¼è òð× é¶ ÔÅôƶ
Òå¶ Öó·¶ Ô¯Õ¶ ÇÂé·» ÃÅð¶ åîÅÇôÁ» ù ç¶ÇÖÁÅÍ ÇÂÇåÔÅÃÕÅð ðÇò³çð Õ°îÅð é¶ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ñóÅÂÆ çÅ ñ¶ÖÅ-ܯÖÅ
ÕðÕ¶ ÇÕÔÅ ÇÕ AIC@ ç¶ çÔÅÕ¶ å¼Õ ðÅôàðÆ Á³ç¯ñé Çò¼Ú î¼è çÆ í±îÆÕÅ éÅ-ìðÅìð ÃÆÍ
C. ÁÅ÷Åç íÅðå (Independent India) - ÁÅ÷ÅçÆ êÌÅêå Õðé ç¶ ìÅÁç éÇÔð± ÜÆ é¶ íÅðå çÆ
ðÅôàðÆ éÆåÆ çÅ ÁÅè°éÆÕðé ÕÆåÅÍ À°é·» é¶ À°çï¯×ÆÕðé Òå¶ ÷¯ð Çç¼åÅÍ Ô°ä ÁÃƺ ÇéôÇÚå åìçÆñÆ ù ÁÅêäÅ

àÆÚÅ ìäÅÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂé·» éÆåÆÁ» ç¶ ÇéðîÅé Çò¼Ú î¼è òð× ç¶ ÇÔ¼å» ù êÇÔñ Çç¼åÆ ×ÂÆ ÃÆÍ ÇÂÃçÅ éåÆÜÅ ÇÂÔ
Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ ðÅÜÃÆ éÆåÆ ç¶ Áîñ Çò¼Ú î¼è òð× çÆ í±îÆÕÅ îÔ¼åòê±ðé ìä ×ÂÆÍ ÇÂà éÆåÆ ù Çê³â» Çò¼Ú òÆ î¼è
òð× é¶ òÆ ñÅ×± ÕÆåÅ Áå¶ ÇÂà åð·» Çê³â Çò¼Ú òÆ î¼è òð× ôÕåÆôÅñÆ ìä ×Â¶Í ç¶ÇÖÁÅ ÜŶ å» ÁÅ÷ÅçÆ ç¶

êÇÔñ» Áå¶ ìÅÁç Çò¼Ú òÆ ÃðÕÅðÆ éÆåÆÁ» Çò¼Ú î¼è òð× Ôî¶ô» ñÅí çÆ ÃÇæåÆ Çò¼Ú ÔÆ ÇðÔÅÍ
D. ÇòôòÆÕðé (Globalization) -î¼è òð× ç¶ ÇòÕÅà Çò¼Ú ÇòôòÆÕðé çÆ í±îÆÕÅ òÆ ÔÅñ ç¶ Ç¼Õ
çÔÅÕ¶ Çò¼Ú îÔ¼åòê±ðé Ô¯ ×ÂÆ ÔËÍ ÇòôòÆÕðé çÅ ìóÅ ò¼âÅ À°ç¶ô ÇòôÅñ óÃÅð ù À°Ãç¶ Û¯à¶ ÁÅÕÅð Çò¼Ú ñË
ÁÅÀ°äÅ ÔËÍ ÇÂÃç¶ î¼è éÅñ ÇÂ¼æ¶ ÇÂ¼Õ åðø åÕéÆÕÆ îÅÇèÁî» éÅñ ç°éÆÁÅ íð ç¶ ç¶ô» Çò¼Ú óÚÅð ÃæÅÇêå Ô°³çÅ ÔË
À°æ¶ ÔÆ ×Ëð-ìðÅìðÆ ù ç±ð Õðé çÅ ÇÂ¼Õ Üåé òÆ Ú¼ñçÅ ÔËÍ ÇÂà À°ç¶ô ç¶ Çê¼Û¶ À°çÅðÆÕðé Áå¶ î°Õå ê±³ÜÆ Çéò°ô

ðÚéÅ ÕÅðÜ» çÆ åðø Õ³î Õðç¶ ÔéÍ ÇòôòÆÕðé çÆ ÇÂà êÌÇÕÇðÁÅ ç¶ î¼è òð× ù ÇÂÔ î½ÕÅ Çç¼åÅ ÔË ÇÕ À°Ô
ÁÅêäÆ ÔÕ±îå ù òèÅÀ°äÍ Çòôò ì÷Åð é¶ î¼è òð× ù À°êí¯×åÅòÅç çÅ ÇÃðî½ð ìäÅ Çç¼åÅ ÔËÍ íÅðå ÔÆ éÔƺ
ÇòÕÅÃ-ôÆñ ç¶ô» Çò¼Ú î¼è òð× çÅ ÃæÅé Á¼Ü Ç÷ÁÅçŠ寺 Ç÷ÁÅçÅ À°µÚÅ Ô¯ ÇðÔÅ ÔËÍ

ÃòË-î°ñ»Õä (Self-Assessment)
A. ÃÔÆ À°µåð Ú°ä¯ (Choose the correct Answer) :-
A. êð³êðÅ×å ÇÔ³ç± ÃîÅÜ Çò¼Ú çð÷Åì³çÆ çÅ ÁÅèÅð ÃÆ-

138 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY