Page 23 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI
P. 23
ÇÂÕÅÂÆ - B : ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì¿çÆ Ã¿ì¿èÆ ì°ÇéÁÅçÆ èÅðéÅò»
B¯N ðÅÇÂñà Á¼×¶ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÕ ÃîÅéåÅò» çÅ ÁÅèÅð ÇéÁ» Çò¼Ú ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ ðÅÇÂñÃ ç¶ Áé°ÃÅð ÃîÅéåÅ çÆ èÅðéÅ
Çå¿é ôåð» Òå¶ ñÅ×± Ô°¿çÆ ÔË Í ÇÂÔ ÔË - A.ÿÃæÅò» 鿱 ÃðòÜÇéÕ ÇòòÃæÅò» ç¶ ð±ê Çò¼Ú Çéïî» é¿± ÕðéÅ,
B.ÿÃæÅò» çÆ òÅÃåÇòÕ èÅðéÅ ðÚéÅ ç¶ ê¼èð Òå¶ ÃîÅéåŠ鿱 ÁêäÅÀ°äÅ, Áå¶ C. ÃîÅé ÇéÁ» ç¶ ñÂÆ éËÇåÕ
ÇòÁÕåÆÁ» 鿱 ÁÇèÕÅð ÇçòÅÀ°äÅÍ
ÇÂà êÌÕÅð ÃîÅéåÅ ÷ð±ðÆ ð±ê Çò¼Ú ÇéïÇîå ÇéÁ» ÔË Í Ãí ÇòÁÕåÆÁ» 鿱 ÃîÅé ð±ê ÁÇèÕÅð ç¶ä çÆ ñ¯ó ÔËÍ Ü¯ ñ¯Õ
ÁÅêäÆ íñÅÂÆ Áå¶ ÇéÁ» çÆ íÅòéÅ çÆ èÅðéÅ ð¼Öä ï¯× Ôé, ÇÜà Çò¼Ú ÇéÁ» ç¶ ÇÃèÅå» ç¶ ñÂÆ Ç¼ÛÅ Áå¶ Õ¿î
Õðé çÆ ÜÇ×ÁÅÃÅ ÔËÍ À°Ô õ°ç ÁÅêäÆ Áå¶ ÃîÅÜ çÆ íñÅÂÆ ç¶ ñÂÆ ÃîÅéåÅ Çç¼åÆ ÜÅäÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ êÇÔñÅ Çì¿ç±
ç±Ü¶ éÅñ êÇðíÅÇôå Ô°¿çÅ ÔË Áå¶ ç±ÜÅ Çì¿ç± êÇÔñ¶ 寺 êÇðíÅÇôå Ô°¿çÅ ÔËÍ ÃîÅÜ Çò¼Ú ÇÂ¼Õ Ã¿å°ñÕÅðÆ À°êÅÁ ÔË,
ܯ î½Õ¶ çÆ ÕÅìñÆÁå Òå¶ ÁèÅÇðå ÔË Í
ÿê±ðé ÃîÅéåÅ, ÇéÁ» Áå¶ î½Õ¶ çÆ ï¯×åÅ ç¶ ÇòÚÅð îÅåð ÁÅçðô ÔËÍ Çëð òÆ îé°¼Ö ÇÂÇåÔÅà çðÃÅÀ°ºçÅ ÔË ÇÕ
ÃîÅÇÜÕ Áå¶ ÁÅðÇæÕ ÁÃîÅåÅò» 鿱 ÇîàÅÀ°ä Ü» Õî÷¯ð Õðé ç¶ ñÂÆ ÃçÅ Õ¯Çôô» ÕÆåÆÁ» ×ÂÆÁ», å» ÇÕ Ç¼Õ
ÃîÅÜ ç¶ ñ¯Õ» Çò¼Ú Ç÷ÁÅçŠÿíò ÃÆîÅ å¼Õ ÃîÅéåÅ êÌÅêå ÕÆåÆ ÜÅ ÃÕ¶, ÇÜò¶º ÁÃîéÅåÅ ñ×ÅåÅð ðÇÔ¿çÆ ÔË,
À°ò¶º ÔÆ ÃîÅÜ Çò¼Ú ÃîÅéåÅ ð¼Öä çÆ å¶÷ ǼÛÅ ðÇÔ¿çÆ ÔËÍ ç¯é¯º óì³Çèå Áå¶ î°ôÇÕñ ØàéÅ ÔË Í
íÅðåÆ Ã¿çðí Çò¼Ú, Çòô¶ô å½ð Òå¶ Çòô¶ô ÇüÇÖÁÕ Ã¿ÃæÅò» Áå¶ ÃðÕÅðÆ Ã¶òÅ é½ÕðÆÁ» Çò¼Ú ðÅÖò»Õðé éÆåÆ ç¶
ìÅð¶ Çò¼Ú îÅðÕ ×Ëñ»åð é¶ À°êÚÅÇðÕ ìéÅî òÅÃåÇòÕ ÃîÅéåÅ ç¶ ìÅð¶ Çò¼Ú ÃèÅðé ×áéÅåîÕ Áå¶ ÇçÌ×î³âñ
ÇçÌôàÆÕ¯ä çÅ À°ñ¶Ö ÕÆåÅ ÔËÍ ÁÃñ Çò¼Ú, îÅðÕ ×Ëñ»åð é¶ ÃîÅé ÁòÃð Áå¶ ÃîÅéåÅ ç¶ Çí¿é Áðæ» çÆ ÚðÚÅ
ÕÆåÆ ÔËÍ Çå¿é ô̶ôá ÇÃè»å íÅò ÃîÅéåÅ, ÇéÁ» Áå¶ À°ÇÚå î½Õ¶, Ç÷ÁÅçÅåð îé°¼ÖÆ ÃîÅÜ Çò¼Ú ÇÂ¼Õ ÃîÅé ÔË Í
B.B ÁÃîÅéåÅ (Inequality)
Ü» ÜËÕ ð±Ã¯ é¶ Òîé°¼Ö» çÆ À°åêåÆ Çò¼Ú ÁÃîÅéåÅ çÆ À°åêåÆ ÕÆ ÔË Áå¶ ÕÆ ÇÂÔ Õ°çðåÆ Çéïî ç°ÁÅðÅ Ç÷ÁÅçÅ
ÔË? éÅîÕ ÇÂ¼Õ Çéì¿è ÇñÇÖÁÅ ÃÆÍ ÇÂ¼Õ Çòçð¯ÔÆ ð±Ã¯ çÆ Ã¯Ú Çò¼Ú ÁÃîÅéåÅ ÃòÅñ ÃÆÍ À°Ãé¶ îé°¼Ö çÆ î½ÇñÕ
êÌÇÕðåÆ Áå¶ ÒÃîÅÇÜÕ À°åêåÆÓ çÆ Ü°óò» ÃîÇÃÁÅò» Òå¶ ×¿íÆðåÅ éÅñ ÇòÚÅð ÕÆåÅÍ Ã¼ÇíÁåÅ ç¶ ÇíÌôàÅÚÅðÆ
êÌíÅò 鿱 ð±Ã¯ ÇÂ¼Õ ÕÅðé î¿éç¶ ÃéÍ ð±Ã¯ é¶ ÇÕÔÅ ÔË ÇÕ ÒÃîÅÇÜÕ ðÚéÅ é¶ Òîé°¼Ö êÌÇÕðåÆÓ Ã°íÅÁ, ÃÅâÆ ÜÆòé
ã³× ÃÅâÆ êÌÿéåÅ çÆ Ö¯Ü é¿± Õ°ðÅÔ¶ ÕÆåÅ ÔËÍ ÇÂÔ êÌôé ÇÕ ÁÃîÅéåÅ ÇÕò¶º ÁÅÂÆ, À°Ãç¶ ñÂÆ ÇÂÔ ÜÅäéÅ Ô¯ò¶×Å
ÇÕ ÃîÅÜ ÇÕò¶º ÁÅÇÂÁÅ, ÇÕÀ°ºÇÕ ÁÃîÅéåÅ ÇÂ¼Õ ÃîÅÇÜÕ Ã¿ì¿è ÔËÍÓ ð±Ã¯ ç¶ Áé°ÃÅð ÃîÅÜ çÅ Ô¯äÅ îé°¼ÖÆ Ç¼ÛÅ
çÅ ÇÂ¼Õ ÕÅðÜ ÔË Áå¶ ÇÂÔ Ã¿íò ÔË ÇÕ ÒêÌÇÕðåÆ îé°¼ÖÓ Â¶Õ»å Çò¼Ú ÇéòÅà Õð ÃÕçÅ ÔË, êð ð±Ã¯ ç¶ ÕÅðÜ-
ÇâÃÕ¯ðà ÁÅé ÇÂéÇÂÕòÇñàÆ Çò¼Ú ÇÕÔÅ Ç×ÁÅ ÔË-ÇÂÇåÔÅÃÕ Ü» ÃîÅÇÜÕ îé°¼Ö, ÃîÅÇÜÕ ÜÆòé çÆÁ» ÁòÃæÅò»
ç¶ ÕÅðé, ÷ð±ð ÔÆ ì°ðÅÂÆ ÁðæÅå À°Ô ÃòÅðæÆ Õ¿î ÒÚ Ü°àä ñÂÆ ì¿Çé·ÁÅ Ô°¿çÅ ÔË, ÇÜà éÅñ ç±ÃÇðÁ» 鿱 Ú¯à
êÔ°¿ÚçÆ ÔË Í ÃîÅÜ ç¶ Ç÷ÁÅçÅ Ú¿×Å ìäé Òå¶ îé°¼Ö Ç÷ÁÅçÅ ì°ðÅ ìä¶×ÅÓ ð±Ã¯ ÇÂÔ òÆ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÕ ÒêÌÇÕðÇåÕ
îé°¼ÖÓ Ö°ôÆ Òå¶ ÃÇæð ÔËÍ êÌÇÕðåÆ îé°¼Ö Òå¶ ÃîÅÜ é¿± æ¯êä ç¶ ÕÅðé, ÿØðô ÁÃîÅéåÅ íðîÅÀ° î°¼ñ Áå¶ Õá¯ðåÅ
çÆ ÃÇæåÆ À°åê¿é Ô°¿çÆ ÔËÍ
ÁËÃÆ À°åê¼åÆ åðÕ çÆ ÇçÌôàÆ å¯º ÇçÌó Áå¶ çÅðôÇéÕ ÇçÌôàÆ å¯º íð¯Ã¶î¿ç ÇçÖÅÂÆ Çç¿çÆ ÔË, êð¿å± òÅÃåÇòÕ
ÃîÅÇÜÕ ÜÆòé Çò¼Ú òÅÃåÇòÕ êÌåÆå éÔƺ Ô°¿çÆ ÔËÍ òðåîÅé Çò¼Ú ÁÕÃð ÃîÅÇÜÕ ÁÃîÅéåŠ鿱 ÇéÖ¶óò¶º
ÇéÁ» Áå¶ ñ¯Õ» ç¶ Çò¼Ú À°µÚ Áå¶ Çéîé ê¼èð» Òå¶ ÁèÅÇðå ÃîÅÇÜÕ Ã¿ì¿è» çÅ îÃñÅ î¿ÇéÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÁÅîçé,
ç½ñå, Õ¿î, ÇüÇÖÁÅ, ôÕåÆ, ÜÆòé ÃËñÆ, ÁÅÇç ç°ÁÅðÅ ÇéÁ» ÜÅ ÁÇéÁ» Áå¶ êÌÇÕðåÆ å¶ êÌÇÕÇðÁÅ çÅ
ÇéðèÅðé Ô°¿çÅ ÔËÍ ÇÂÔé» ÁèÅð» 寺 À°µíð¶ ìàòÅð¶ ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ ÇÂ¼Õ ÃîÅÜ ç¶ ñ¯Õ» Çò¼Ú ÃîÅÇÜÕ Ã¿ì¿è
18 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY