Page 26 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI
P. 26
ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì¿çÆ
Çé¼ÜÆ Ã¿êåÆ çÆ ÇÂÇåÔÅÃÕ ÇçÌôàÆ éÅñ ô¼Õ Çò¼Ú ÔË, ìñÇÕ Ã¼í îé°¼ÖÆ ÃîÅÜ» Çò¼Ú Õ°¼Þ õÅà Çòô¶ôåÅò» ÒÚ B¯N
ÁÃîÅéåÅ çÆ À°åêåÆ êÅÂÆ Ü»çÆ ÔË, ܯ Çòô¶ôåÅò» À°Ôé» ç¶ ñÂÆ (Ü» ÁÇÜÔÆ ç¶ÖÆ ÜÅ ÃÕçÆ ÔË) ÷ð±ðÆ ÔéÍ
ÇîÔéå ò¿â ç¶ Ã¿çðí Çò¼Ú ÃîÅÇÜÕ ÁÔ°çÅ/ÃæÅé» Òå¶ ÁèÅÇðå ô¶ÌÇäÁ» Ü» í±ÇîÕÅò» çÆ ÁÇèÕåŠüí ÃîÅÜ»
çÅ Ãðò ÇòÁÅêÕ ñ¼Ûä ÔË, êð¿å± îÅé Áå¶ ÁÅîçé ç¶ êËîÅé¶ Òå¶ ÁèÅÇðå ô̶ÇäÁ» Ü» ÃîÅÇÜÕ ÁÔ°çÅ/ÃæÅé» çÅ
î°¼ñÕÅðÆ ìàòÅðÅ ÃîÅé Á¿åð ð±ê Çò¼Ú ÃðòÇòÁÅêÕ Á¿å ÷ð±ð éÔƺ ÔË Í
â¶ð¶éâðÅë ç¶ Áé°ÃÅð, ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì¿çÆ ÃÅⶠêÌåÆÇçé ç¶ ÜÆòé Çò¼Ú ÇÂ¼Õ ìÔ°å òÅÃåÇòÕ å¼å ÔËÍ ÇÂÔ ò³â
ÇòòÃæÅ çÆ ÇÂ¼Õ ÇòòÃæÅ ÔË, íÅò ò³Çôå Áå¶ ç°ðñí òÃå±Á» ç¶ ò³â ìàòÅðÅ çÆ ÇòòÃæÅ ÔËÍ ÃéîÅé Áå¶ ç½ñå
ç¶ ÇÂñÅòÅ ôÅ鯺-ô¯Õå Áå¶ ÁÅîçé, òËèôÕåÆ, ðÅÖò»Õðé Ü» ôÕåÆ çÅ ìàòÅðÅ, Õ¿î» Ü» ×°ä» (Çòô¶ôåÅò») ù
ÇÂéÅî (ëñÃð±ê) ç¶ ð±ê Çò¼Ú ò³â ô̶äÆÁ» çÆÁ» ÕýàÆÁ» î¿ÇéÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË Í ò¶ìð ç¶ ç°ÁÅðÅ ÕÆå¶ ×¶ ôÕåÆ
Áå¶ Ã¼åÅ ç¶ Çò¼Ú Á¿åð 鿱 î¿éç¶ Ô¯Â¶ â¶ð¶éâðÅë çÅ îå ÔË ÇÕ ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì¿çÆ ç¶ ã»Ú¶ åÅðÇÕÕ ÇçÌôàÆ éÅñ
ôÕåÆ Áå¶ ôÕåÆ ðÚéÅò» 寺 êÇÔñ» êŶ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÂà êÌÕÅð ÁÃîÅéåÅ çÅ Ãê¼ôàÆÕðé ôÕåÆ ðÚéÅò» Çò¼Ú
ÃÇæå ÔËÍ ç±Ü¶ Ãìç» Çò¼Ú, ÃîÅÇÜÕ ÁÃîÅéåÅ çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ Çò¼Ú ÇîÁÅð» Áå¶ ôÕåÆ é¶ó¶ 寺 ÿì¿Çèå ØàéÅò»
ÔéÍ ÁÃîÅéåÅ ÇÂ¼Õ òÅÃåÇòÕåÅ ÔËÍ ê±ðé ÃîÅÜòÅçÆ ÃîÅÜ çÅ ÇòÚÅð ÁòÅÃåÇòÕ Òå¶ ÇíÁÅéÕ Ü» âðÅÀ°äÅ
ÔË Í
âìÇñï±. ÜÆ ð±éÃÆîËé é¶ òÆ êÌôé ê°¼ÇÛÁÅ-TÃîÅÇÜÕ ÁÃîÅéåÅ çÅ ÃÔÆ Áðæ ÕÆ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ?U ÇÂà êÌôé çÅ
Ãê¼ôà À°µåð ÇÂÔ ÔË ÇÕ Ôð ÃæÅé Ãí ÃîÅÜ» Çò¼Ú ÁîÆð Áå¶ ×ðÆì ñ¯Õ êŶ ׶ Ôé, ÇÂà åð·» Ôð ÃîÅÜ Çò¼Ú
ìñòÅé Áå¶ Õîܯð ñ¯Õ êŶ Ü»ç¶ ÔéÍ Ôð ï°¼× Çò¼Ú ÁÃîÅéåÅ ÇÂ¼Õ íÖçÅ Ô¯ÇÂÁÅ î°¼çÅ ðÔÆ ÔË Áå¶ ÇÂÃçÆ
×ÇÔðÅÂÆ é¿± ØàÅÀ°ä çÆÁ» Õ¯Çôô» ÕÆåÆÁ» ×ÂÆÁ» ÔéÍ ð±éÃÆîËé çÆ ÇçÌôàÆ Çò¼Ú, ÃîÅÇÜÕ ÁÃîÅéåÅò» Çí¿é-
Çí³é êÌÕÅð çÆÁ» Áå¶ ×°¿ÞñçÅð ÔéÍ ð°éÃÆîËé é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË, TܶÕð ÇÕö êÌÕÅð çÆÁ» ÃîÅÇÜÕ ÁÃîÅéåÅò» çÅ
î°ñ»Õä ÕðéÅ Ü» ÃîÞäÅ ÔË å» Ãí 寺 êÇÔñ» Áñ×-Áñ× ÁÅïÅî» çÆ Ã¿ÇÖÁÅ ç¶ Ã¿çðí ç°ÁÅðÅ À°Ôé» é¿± ò³âäÅ
ÚÅÔÆçÅ, ÇÜà Çò¼Ú ÃîÅÜ» ç¶ îËìð» 鿱 Ãî±ÇÔÕ ð±ê Çò¼Ú ÇÂ¼Õ ç±Ãð¶ ç¶ À°µêð Ü» éÆÚ¶ ô̶äÆòè ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÃîÅÇÜÕ,
çð÷Åì¿çÆ ù ÇÂà êÌÕÅð ç¶ Áðæ (êÇðíÅôÅ) ç¶ä çÆ ñ¯ó ÔËÍU ÃîÅÇÜÕ ÁÃîÅéåÅ çÆ ÁÇÜÔÆ êÇðíÅôÅ Òå¶
ÁèÅÇðå Áå¶ òËìð çÆ ÇåÌÕ¯äÆ òð× ð°åìÅ Áå¶ çñ (êÅðàÆ) Òå¶ ÃÇÔîåÆ ð¼Öç¶ Ô¯Â¶, ð°ÃéÆîËé òð× ð°åìÅ Áå¶
ôÕåÆ é¿± ÃîÅÇÜÕ ÁÃîÅéåÅ çð÷Åì¿çÆ ç¶ Çå¿é îÔ¼åòê±ðé ÁÅïÅî î¿éç¶ Ôé Í ÁÃƺ òËìð ç¶ ÇéÕàåÅ ÇòÚÅð
Òå¶ ÚðÚÅ Çò¼Ú ÇÂà òð×Æ×ðä çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ Õð»×¶Í
B.C ê½óÆ-çð-ê½óÆ (ç¶ò-ô̶äÆ) ÇÃè»å (Hierarchy)
ÃîÅéåÅ, ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å ôìç çÅ À°êï¯×Æ ÃîÅÇÜÕ ÇÂÕÅÂÆÁ» 鿱 ô¶Ìôá Áå¶ Õî÷¯ð Ü» À°µÚ Áå¶ Çéîé
ç¶ ð±ê Çò¼Ú ÿ×Çáå Õðé ç¶ ñÂÆ ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ éÃñ Áå¶ ÜÅåÆ êÌÇÕðÇåÕ (ðíÅÇòÕ) ÃîÞ¶ Ü»ç¶ Ôé, ÇÕÀ°ºÇÕ
ç¯Ô» Çò¼Ú éÅ-êÇðòðåé Ô¯ä òÅñÅ (ÃÇæð) ê°ôåËéÆ î˺ìðÇÃê å¶ ÁèÅÇðå, Á³åð óì³Çèå Ãî±Ô» 鿱 ÇòòÃÇæå
ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ Á¿åð ÇòÁÅÔ ç¶ ÁèÅð Òå¶ ÜÅåÆ Áå¶ éÃñ ç¯é» çÆ ÕÅðÜ êÌäÅñÆ òÆ ÇÂ¼Õ ÃîÅé éÔƺ ÔËÍ ê½óÆ-
çð-ê½óÆ ÇÃè»å Çò¼Ú çð÷Åì¿çÆ Ü» ÇòòÃæÅêé ç¶ ÇÃè»å ç¶ ð±ê Çò¼Ú çðÜÅì¿çÆ, ò³â òð× Áå¶ ôÕåÆ òð×
Ãìç» çÆ å°ñéÅ Çò¼Ú ÇÕå¶ Ç÷ÁÅçÅ Õá¯ðåÅ Áå¶ ÃÇæðåÅ Ô°¿çÆ ÔË Í
ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å ìÅð¶ Çò¼Ú ñ±ÂÆ âð±îÅ çÅ ÇçÌôàÆÕ¯ä
ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å ç¶ ìÅð¶ Çò¼Ú ñ±ÂÆ âð±îÅ çÅ ÇçÌôàÆÕ¯ä êÌÇüè ëð»ÃÆÃÆ ÃîÅÜôÅôåðÆ ñ±ÂÆ âð±îÅ é¶ íÅðå
çÆ ÜÅå ÇòòÃæÅ çÆ çð÷Åì¿çÆ é¿± Ãõå Áå¶ ÃÇæåð ÇòòÃæÅ ç¼Ãç¶ Ô¯Â¶ ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å çÆ èÅðéŠ鿱
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 21