Page 241 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ-AB: ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ çÆ Ö°¼ñ·Æ Áå¶ ì³ç ÇòòÃæÅò» Çò¼Ú ×åÆôÆñåÅ

B¯N ÃÇæð ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú ÒåìçÆñÆÓ å¯º ÔËÍ ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ Çò¼Ú çð÷Åì³çÆ Çò¼Ú ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å

Áå¶ ò³â ç¯é¯º ôÅÇîñ ÔéÍ íÅðå ÇÜÔ¶ç¶ô Çò¼Ú îÔ³åîÂÆ ×åÆôÆñåÅ Ç÷ÁÅçÅ êÅÂÆ Ü»çÆ ÔËÍ òð×-ÁèÅÇðå
ÃîÅÜ» Çò¼Ú ìðÅìðÆ çÆ ×åÆôÆñåÅ Ç÷ÁÅçÅ êÅÂÆ Ü»çÆ ÔËÍ ÇÂà êÌÕÅð, ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ ç¶ ÔòÅñ¶ Çò¼Ú
ÃîÞÆ Ü»çÆ ÔËÍ

AB.A ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ çÆ Ö°¼ÿ·Æ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú ×åÆôÆñåÅ (Mobility in
Open System of Stratification)

çð÷Åì³çÆ çÆ Ö°¼ÿ·Æ ÇòòÃæÅ ù ÇÂ¼Õ Ç¼ÛÅèÅðÆ ÇòÁÕåÆ çÆ ×åÆôÆñåÅ ç°ÁÅðÅ òðäé ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ ×åÆôÆñåÅ
ù ÇéðÀ°åôÅÔå ÇÕÔÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ç¯é¯º ÇòòÃæÅò» Çò¼Ú À°µåð çÆ åðø ×åÆôÆñåÅ ç¶ ñÂÆ ñ¯Õ» ç°ÁÅðÅ ÷åé ÕÆå¶
Ü»ç¶ ÔéÍ ç±Ãð¶ ôìç» Çò¼Ú, ܯ ñ¯Õ Á¼×¶ ò¼èäÅ ÚÅÔ°³ç¶ Ôé, Áå¶ éò¶º ÁÔ°ç¶-ÃæÅé» Òå¶ ÁÅêä¶ çÅÁÇòÁ» çÆ Ø¯ôäÅ
Õðç¶ Ôé, Ü» À°é·» ñ¯Õ» ç¶ ÁÔ°ç¶-ÃæÅé» Òå¶ çÅÁòÅ Õðç¶ Ôé, ÇÜé·» ù Çòô¶ô ÁÇèÕÅð ÔÅñÅå Áå¶ ÃéîÅé êÌÅêå
ÔéÍ Ö°¼ñ·Æ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú, ×åÆôÆñåÅ ç°ÁÅðÅ Ç÷ÁÅçÅ Á³åð Áå¶ ò¼Öð¶ò¶º À°íðç¶ Ôé Áå¶ çÅÁò¶çÅð ÇÂÃ

ÕÅðòÅÂÆ ù î°éÅÇÃì áÇÔðÅÀ°ºç¶ ÔéÍ ×°êåÅ çÆ Ã¯Ú ÔË ÇÕ TÇÂ¼Õ Ö°¼ñ·Æ çð÷Åì³çÆ çÆ ÇòòÃæÅ Ü» ô̶äÆ ò¼Öð¶ò¶º çÆ
êÅñäÅ ÕðÕ¶ Á¼×¶ ò¼è ÃÕç¶ ÔéÍU çð÷Åì³çÆ çÆ Ö¼°ñ·Æ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú, ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å ÃÇæð Áå¶ ÇçÌó Ô¯
ÃÕçÅ ÔË, êð ÇòÁÕåÆ ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å Çò¼Ú À°µåð À°µá ÃÕç¶ Ôé Ü» æ¼ñ¶ òÆ ÁÅ ÃÕç¶ ÔéÍ Ü¶Õð ǼÕ

ÇòÁÕåÆ ÁÅêä¶ ÜÆòé ÕÅñ Çò¼Ú À°µÚ¶ ÁÔ°ÇçÁ» ç¶ ñÂÆ ï¯×åÅò» À°ÜÅ×ð Õð ñ˺çÅ ÔË å» À°Ô ÇÂ¼Õ Ã³×áé/
ÇòíÅ×/À°çï¯× Çò¼Ú ÁÅêä¶ òðåîÅé éÆò¶º ÁÔ°ç¶/ÃæÅé 寺 À°µåð À°µá ÃÕçÅ ÔËÍ
×åÆôÆñåÅ çð÷Åì³çÆ çÆ Ö°¼ñ·Æ ÇòòÃæÅ çÅ ÇÂ¼Õ À°ÇÚå ñ¼Ûä ÁËÃÆ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú, ÁÕÃð Çç×î³âñ ×åÆôÆñåÅ
ØàçÆ ÔË, ÇÜà 寺 ÇòòÃæÅ ç¶ ÇòÚÅðèÅðÕ/ðÚéÅåîÕ ÁÅèÅð ù Õ¯ÂÆ Ú°é½åÆ çÅ õåðÅ éÔƺ Ô°³çÅ ÔËÍ ÇÂà åð·»,
ÇòòÃæÅ ìäÆ ðÇÔ³çÆ ÔË Áå¶ ÇòÁÕåÆ Çç×î³âñÆ ð±ê Çò¼Ú À°µêð Ü» éÆÚ¶ Ô°³çÅ ðÇÔ³çÅ ÔËÍ ×åÆôÆñåÅ Ôî¶ô»

ÇòÁÕåÆ ç¶ ê¼èð Òå¶, ìñÇÕ Ãî±ÇÔÕ å½ð Òå¶ Ü» ê±ð¶ êÇðòÅð ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ ê±ðÆ ÕÆåÆ Ü»çÆ ÔËÍ Tçð÷Åì³çÆ çÆ Ö°¼ñ·Æ
ÇòòÃæÅ Çò¼Ú, ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÔÆ ÇÂ¼Õ îÅåð êÇðòðåéôÆñ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË, å»ÇÕ ÇÂà êÇðòðåé Çò¼Ú óÇÖÁÅåîÕ
Á³åð» ù ô̶äÆòÅð îÅÇêÁÅ ÜÅ ÃÕ¶ÍU ÁËÃÆ ×åÆôÆñåÅ Ü» ô̶äÆÁ» ç°ÁÅðÅ çð÷Åì³çÆ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú Ãê¼ôà Á³åð

ØàçÅ éÔƺ Ô°³çÅ ÔËÍ ÇÂ¼Õ ñ×ÅåÅð ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å Çò¼Ú òêÅð, ÇüÇÖÁÅ, ÃÕ±ñ çÅ ÁÇèÁËé, ÇòôðÅî-Øð
ÁÅîçé çÅ Ãð¯å ÁÅÇç ò¼Ö ÕÅðÕ Ô¯ ÃÕç¶ Ôé, ܯ óÇÖÁÅåîÕ Áå¶ îÅêäï¯× ÔéÍ ÁËñ. òÅðéð Áå¶ À°Ãç¶
ÃÅæÆÁ» é¶ ÇÂ¼Õ À°ÇÚå ñÚÆ ìäÅÕ¶ ÁîðÆÕé ñ¯Õ» ù À°µÚ î¼è òð×, Ô¶áñ¶ À°µÚ î¼è òð×, À°µÚ òð×, Áå¶ Ô¶áñ¶-
éÆò¶º òð× Çò¼Ú çð÷Åò³â ÕÆåÆ ÔËÍ òÅðéð Áå¶ À°Ãç¶ ÃÅæÆÁ» ç°ÁÅðÅ Áñ¼×-Áñ¼× Áå¶ Çí³é-Çí³é òêÅð» Áå¶
ÇüÇÖÁÅ, ÁÅÇç ù îÅêä çÆ Ú¯äòÆÁ» ÕýàÆÁ» 寺 ÚÅÔ¶ ÃÇÔîå éŠԯ¶, êð ÇÂÔ ÃÔÆ ÔË ÇÕ ç½ñå, ôÕåÆ Ü» í±îÆ

îÅñÕ ìÔ°å Ç÷ÁÅçŠóÇÖÁÅåîÕ Áå¶ îÅêäï¯× ÔËÍ Tçð÷Åì³çÆ çÆ ÇÂ¼Õ Ö°¼ñ·Æ ÇòòÃæÅ Á³å ìÔ°å Ç÷ÁÅçÅ åç
Ô°³çÆ ÔË, Üç ×åÆôÆñåÅ Áå¶ òð× ÔÅñÅå ù ÇÂ¼Õ îÅåð óÇÖÁÅåîÕ êÇðòðåé Òå¶ ð¼ÇÖÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍU ǼÕ
Ö°¼ñ·Æ ÇòòÃæÅ ÜÇàñ ìä Ü»çÆ ÔË, Üç ÇÂÃç¶ À°µêð Çìé» åÅñî¶ñ ï¯× Á³åð» ç¶ å¼æ» ù æ¯ê Çç¼åÅ Ü»çÅ ÔËÍU

ÁîðÆÕÅ Çò¼Ú ÇòÁÕåÆ êðî-À°µÚ ÔËÍ TÇÂà 寺 çð÷Åì³çÆ çÆ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú ÁÅêä¶ ÁÅê ù êÌçðÇôå Õðé ç¶ ñÂÆ
ÇÂ¼Õ Áðçðô Ü×·Å ìä Ü»çÆ ÔËÍU ÁîðÆÕÅ Çò¼Ú ñ¯Õ» ÇòÚÕÅð ÇÂ¼Õ ÇéôÇÚå êÌÕÅð çŠǼկ-ÇÜÔÅêä ÃòÆÕÅð
ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ ×°êåÅ çÅ î¼å ÔË ÇÕ Tçð÷ÅìîçÆ çÆ ÇÂ¼Õ Ö°¼ñ·Æ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú ÃèÅðé ×áéÅåîÕ ×åÆôÆñåÅ çÅ
îåñì ÇÂÔ éÔƺ ÔË ÇÕ ÇÂÃç¶ éåÆܶ ð±ê ÇÕö Áñ¼× ÇòÁÕåÆ ù ÁÅêä¶ ÔÅñÅå Ö¯ä¶ êËºç¶ ÔéÍU ÇòÚÅð ÇÂÔ ÔË

240 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY