Page 283 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆAD: î¼è òð× çÅ ÇéÕÅÃ

B¯N Çò¼Ú î¼è òð× é¶ ÁËÃÅ Õ°¼Þ éÔƺ ÕÆåÅÍ ìÔ°å Ãî» êÇÔñ» ìÆ.ìÆ. ÇîôðÅ ( The Indian Middle Classes, AIFA)

é¶ íÅðå ç¶ î¼è òð×» Òå¶ ÁÖÇåÁÅð ð±ê éÅñ ÇñÇÖÁÅ ÃÆÍ À°Ô ÕÇÔ³ç¶ Ôé ÇÕ íÅðå Çò¼Ú ì°ðÜ°ÁÅ ê±³ÜÆòÅç ç¶
ÇòÕÅÃ ç¶ éÅñ î¼è òð× çÅ À°çË Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ î¼è òð× åéõÅÔ ñËä òÅñÅ òð× ÔË Ü¯ ÃðÕÅðÆ çøåð», òêÅðÆ
ó×áé», À°çï¯Ç×Õ òêÅð Çò¼Ú Õ³î ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂà òð× ç¶ Á³åð×å À°Ô òêÅðÆ, ¶ܳà, òêÅð» ç¶ íÅ×ÆçÅð,

âÅð¶Õàð, êÌôÅÃÕ, ìËºÕ òêÅðÆ Áå¶ Çé¼ÜÆ å½ð Òå¶ ÚñŶ ÜÅä òÅñ¶ ÕÅðÖÅÇéÁ» ç¶ òêÅðÆÁ» ÃÅÇîñ Ô°³ç¶ ÔéÍ ÇÂÃ
òð× Çò¼Ú ÕðîÚÅðÆ Áå¶ ×Ëð-ÇîÔéåÆ ÕðîÚÅðÆ òÆ ôÅÇîñ ÕÆå¶ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÂà òð× Çò¼Ú ÇüÇÖÁÕ Ã³ÃæÅò» ç¶
ÁÇèÁÕôÕ, é×ðêÅÇñÕÅ ç¶ ÕðîÚÅðÆ Áå¶ ÃðÕÅðÆ Áå¶ ðÅÜéÆåÕ ÕðîÚÅðÆ òÆ ôÅÇîñ ÔéÍ

ܯÇ׳çð ÇÃ³Ø î¼è òð× ç¶ ÇéÕÅÃ ç¶ ÇÃñÇÃñ¶ Çò¼Ú ÇÂà òð× çÆ êÇðíÅôÅ Çç³ç¶ ÔéÍ À°é·» çÅ ÕÇÔäÅ ÔË ÇÕ ÇÂÃ
òð× çÆ Ãí 寺 êÇÔñÆ òÅð êÇÔÚÅä ÇÂ¼Õ éòƺ ÁîÆð ÜÅå òð× ç¶ ð±ê Çò¼Ú Ô¯ÂÆÍ AIòƺ ÃçÆ ç¶ Á³å Çò¼Ú Üç
Á³×ð¶÷» é¶ Á³×ð¶÷Æ ÇüÇÖÁÅ çÆ ô°ð±ÁÅå ÇÂà ç¶ô Çò¼Ú ÕÆåÅ åç À°é·» é¶ î¼è òð× çÆ êÇÔÚÅä êó·¶-ÇñÖ¶ ñ¯Õ»
ç¶ éÅñ ÕÆåÆÍ À°é·» ç¶ Áé°ÃÅð åç î¼è òð× À°Ô ÃÆ ÇÜÃé¶ Á³×ð¶÷Æ ÇüÇÖÁÅ êÌÅêå ÕÆåÆ ÃÆ Áå¶ À°çÅðòÅçÆ
ÇòÚÅðèÅðÅ À°ÃçÅ î°ÔÅòðÅ ÃÆÍ ÇÂÔ î¼è òð× èÅðÇîÕ Áå¶ Ã³ÃÇÕÌÇåÕ Ã°èÅð çÅ ÇñÖÅðÆ ÃÆÍ Ç³ç¶é (Inden) ÇÜÔ¶

ñ¶õÕ» é¶ î¼è òð× ù ìÅì± òð× çÆ åð·» êÇÔÚÅä ÃÆÍܶÕð ܯÇ׳çð ÇÃ³Ø çÆ êÇðíÅôÅ çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ ÕÆåÆ ÜÅò¶
å» ÕÇÔäÅ Ô¯ò¶×Å ÇÕ î¼è òð× òÅÕÂÆ À°µÚ òð× ÔËÍÇÂà òð× çÆ Á³×ð¶÷Æ íÅôÅ Çò¼Ú ÇçñÚÃêÆ ÔË Áå¶ ÇÂÔ
òð× ê¼Ûî ù ÁÅêäÅ Áé°Õðé îÅâñ î³éçÅ ÔËÍ ÇÂ¼æ¶ êÇðíÅôÅò» ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ Õ°¼Þ Ç÷ÁÅçÅ éÔƺ ÇÕÔÅ ÜÅ ÃÕçÅÍ

Ôð ÇÂ¼Õ êÇðíÅôÅ ÁÅêä¶ ÁÅê Çò¼Ú ê±ðÆ éÔƺ ÔË Çëð òÆ Ã°ÇòèÅ ç¶ ñÂÆ ÇÂÔ ÷ð±ðÆ éÔƺ ÇÕÔÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ î¼è
òð× À°Ô ÔË Ü¯ ÃøËç-ê¯ô ÔË, ÃðÕÅðÆ çøåð» Çò¼Ú Õ³î Õðç¶ Ôé, À°çï¯Ç×Õ Ã³×áé» Çò¼Ú çøåð ÚñÅÀ°ºçÅ ÔË,
çñÅñ ÔË, òêÅðÆ ÔË, dzÜéÆÁð ÔË, òÕÆñ ÔË Ü» âÅÕàð ÔËÍ ÇéôÇÚå ð±ê éÅñ ÇÂÔ òð× ÇÕö òÆ ÃÇæåÆ Çò¼Ú
ÃðÆðÕ ÇîÔéå éÔƺ ÕðçÅÍ

î¼è òð× ç¶ ñ¼Ûä (Characteristics of Middle-Class)

ÔÅñ Çò¼Ú î¼è òð× Òå¶ Ü¯ æ¯óÅ ìÔ°å Ö¯Ü ÕÅðÜ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË À°Ãç¶ ÁÅèÅð Òå¶ ÇÂà òð× ç¶ Õ°¼Þ ñ¼Ûä Ü» ÇÂÃçÆÁ»
Õ°¼Þ Çòô¶ôåÅò» Ãê¼ôà ð±ê éÅñ ÃÅⶠÃÅÔîä¶ ÁÅÀ°ºçÆÁ» ÔéÍ ÇÂ¼æ¶ ÁÃƺ ÇÂà òð× çÆÁ» Çòô¶ôåÅò» çÅ À°ñ¶Ö

Õð»×¶:
A. À°µÚ À°êï¯× (High Consumption)
ÃÅⶠÁðæ-ôÅôåðÆÁ» é¶ íÅðåÆ î¼è òð× çÆ ìÔ°å ò¼âÆ Çòô¶ôåÅ À°ÃçÆ À°êí¯× Õðé çÆ ôÕåÆ ù ç¼ÇÃÁÅ ÔËÍ
Á¼Ü ç¶ Á½Ãåé î¼è òð×Æ êÇðòÅð ç¶ Õ¯ñ ÇêÛñÆ êÆó·Æ ç¶ î°ÕÅìñ¶ À°êí¯×åÅ Ãî¼×ðÆÁ» ìÔ°å Ç÷ÁÅçÅ ÔéÍ ÇÂÃ
òð× ù ÃÅðÆÁ» ðÇíèÅò» ÚÅÔÆçÆÁ» Ôé ÇÜò¶ºÇÕ ÁÅòÅÃ, òÅÔé, ÇüÇÖÁÅ, êÅäÆ, ÇìÜñÆ, ÁÅÇçÍ ØàéÅ AIIF

çÆ ÔË: TíÅðåÆ î¼è òð× çÆ ÜÆòé ôËñÆ ÔÕÆÕå Çò¼Ú ÁÃÚðÜ-ÜéÕ ÔËÍ î˺ ÁîðÆÕÅ Çò¼Ú ÇÂà êÌÕÅð çÆ ÁîÆðÆ
éÔƺ ç¶ÖÆÍU îÇÔ³×ÆÁ» ÕÅð», ÁÇå Áè°ÇéÕ À°êí¯×åÅ îôÆé», Çâ÷ÅÂÆéð Õ¼êó¶ Áå¶ Áé°ô³Ç×Õ òÃå±Á» ç¶ éÅñ
ÇÜà ê³Ü åÅðÅ ÜÆòé ôËñÆ ù î¼è òð× é¶ ÁêäÅ ÁÅçðô ìäÅÇÂÁÅ, À°Ô À°çÅðÆÕðé çÆ êÌÇÕÇðÁÅ éÅñ À°êܶ

í¯×òÅçÆ îÔ½ñ çÅ ÔÆ éåÆÜÅ ÃÆÍ ÁÃƺ ÇÕÃÆ òÆ ÇçÌôàÆ éÅñ ç¶Öƶ å» î¼è òð× çÅ ìÔ°å ò¼âÅ ñ¼Ûä À°ÃçÅ ÃçÅ
ò¼èçÅ ðÇÔ³çÅ À°êí¯×åÅòÅç ÔËÍ
B. ê¼ÛîÆ éôÅ Ü» ò¶Ãà¯ÕÃÆÕ¶ôé (Westoxication)
ÃÅⶠç¶ô çÅ î¼è òð× Ú½òÆ Ø³à¶ ÇÂÕ ÁÜÆì åð·» ç¶ éô¶ Çò¼Ú ðÇÔ³çÅ ÔËÍ ÇÂà éô¶ Çò¼Ú À°Ô êÛîÆ ç¶ô» çÅ

282 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY