Page 101 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñD: ¥ÓÚ≈⁄’ ¿πÍÔØ«◊’ «√˪ : ‡√ÊÂ≈ ‹ª ¡È≈«ËÓ≈È Ú¥ «ÁzÙ‡∆’؉

‘ÈÕ «¬√ Á≈ ¡Ê ˛ «’ ¡«‹‘∆¡ª √«ÊÂ∆¡ª ‘È «‹√ «Úæ⁄ ’∆Ó ”⁄ Í«ÚÂÈ Á∂ ÎÒ√±Í Óß◊ ËÈ≈ÂÓ’ È؇
¡Èπ«’«¡≈ Ú∆ ’Á∆ ˛Õ «¬√ Á∂ ÎÒ√±Í Óß◊ Ú¥ ËÈ≈ÂÓ’ „≈Ò Ú≈Ò∆ (Positively Sloped) ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ‹ª
«¬√ Á≈ „Ò≈‰ ¿πÍ ÚæÒ ‹ªÁ≈ ˛ ‹Ø ’∆Ó Óß◊∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ Á∂ «Úæ⁄ ËÈ≈ÂÓ’ √ÏßË ˘ Á√≈™Á≈ ˛Õ «¬√
√ÏßË «Úæ⁄ ’πfi ÚȉÔØ◊ ¡ÚÒØ’È/Íz∆÷‰ (Observations) ‘∂· «Ò÷∂ ‘È-
A. ÍzÂ∆Ù≈√±⁄’ Ú√±¡ª ¡Â∂ Ú∂ÏÒÈ Ú√±¡ª (Articles of Distinction or Veblen Goods)-Ú∂ÏÒÈ
Ú√±¡ª ‘∆∂, ‹Ú≈‘≈Â, ◊«‘‰∂, Úæ‚∂ ’Ò≈’≈ª Á∆¡ª ÓΩ«Ò’ ’Ò≈«¥Â∆¡ª, ’∆ÓÂ∆ ’≈Ò∆È ¡≈«Á
‘ÈÕ Ú∂ÏÒÈ Á∂ ¡Èπ√≈, ‹Ø Ú√±¡ª ÍzÂ∆Ù·≈√±⁄’ ‘πßÁ∆¡ª ‘È ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ ª ‘∆ «˜¡≈Á≈ ‘πßÁ∆ ˛
‹ÁØ∫ ¿πÈ∑ª Á∆ ’∆Ó «˜¡≈Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ ‘∆∂ ¡Â∂ ‹Ú≈‘≈ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ÍzÂ∆Ù·≈√±⁄’ Ú√±¡ª ÓßÈ∆¡ª
‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ «¬È∑ª Á∆ Óß◊ ’∆Ó «˜¡≈Á≈ ‘؉ ”Â∂ Ú∆ «˜¡≈Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ ‹∂’ «¬È∑ª Á∆ ’∆Ó ÿæ‡
‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª «¬‘ ÍzÂ∆Ù·≈√±⁄’ Ú√±¡ª È‘∆∫ «‘ßÁ∆¡ª ¡Â∂ «¬È∑ª Á∆ Óß◊ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ Ú≈‡ÓÈ
Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, ““‹∂’ ¿πÍÌØ◊Â≈ «¬’ Ú√± Á∆ ˜± ’∂ÚÒ ¿π√ Á∆ ’∆Ó È≈Ò ‘∆ È≈ÍÁ∂ ‘È ¡Â∂
¿πÍÌØ◊Â≈Úª ˘ ‘Ø ’πfi Ú∆ ÍzÌ≈«Ú ȑ∆∫ ’Á≈, ¿πÁØ∫ ¿π‘ ÿæ‡ ’∆Ó ”Â∂ Ú√± Á∆ ÿæ‡ Ó≈Â≈ ¡Â∂ ’∆ÓÂ
”Â∂ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ ÷∆ÁÁ∂ ‘ÈÕ”” (If the consumers measure the desirability of a commodity
entirley by its price, and if nothing influences consumers, then they will buy less of the
commodity at a low price and more at a high price.) —(Watson)
Í «¬√ ¡≈ÒØ⁄È≈ÂÓ’ ¡ÚÒØ’È/Íz∆÷‰ Á∆ √Ó∆«÷¡≈ͱÈ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ «¬√ Á≈ ’≈È
«¬‘ ˛ «’ √Ó∂∫ Á∂ «’√∂ Ú∆ «ÏßÁ± ”Â∂ Ï≈˜≈ «Úæ⁄ ’πfi √∆«Ó ÷∆ÁÁ≈ ‘Ó∂Ù≈ ‘؉◊∂ ‹Ø ’∂ÚÒ “◊πÓ≈È∆-
Ú√±¡ª” (Snob-goods), «‹Ú∂∫-‘∆∂, ¿πÁØ∫ ÷∆Áª◊∂ ‹ª Óß◊≈◊∂ ‹ÁØ∫ ¿πÈ∑≈ Ú√±¡ª Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄
’Ó∆ ¡≈™Á∆ ˛, ‹ÁØ∫ «’ ÚÂÓ≈È ÷∆Á ’∆Ó ÿ‡‰ ”Â∂ ‘∆ ‘∆∂ Á∆ Óß◊ ’Á∂ ‘È, ¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆
«Úæ⁄, ‹∂’ √∆«Ó ÷∆ÁÁ≈ Á∆ √ß«÷¡≈ ’≈Î∆ ±Í «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈ ˛, ¿πÁØ∫ ‘∆∂ Á∂ Ò¬∆ √ßͱÈ Ï≈˜≈
Óß◊ ÚË≈ √’Á∆ ˛ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ È≈Ò ’∆Â∆ ◊¬∆, ’πæÒ ÷∆Á, ¡ß«Ì’ ÷∆ÁÁ≈ª (Initial Buyers)
È≈Ò ’∆Â∆ ◊¬∆ ÷∆Á «Úæ⁄ ’πæÒ ’Ó∆ Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ ÚæË √’Á∆ ˛Õ ¡«‹‘≈ Ú∆ √ßÌÚ ˛ «’ ¡ß«Ì’
÷∆Á (Initial Buyers) ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ ”Â∂ ‘Ó∂Ù≈ «˜¡≈Á≈ ÷∆Á‰ Á∂ «ÚπæË ‹ª ¡‰«¬¤æπ’ È‘∆∫ ‘πßÁ∂,
’¬∆ Ú≈ Áπ’≈ÈÁ≈ «˜¡≈Á≈ «‚√’≈¿»∫‡ Á≈ Ò≈Ò⁄ Á∂ ’∂ ◊πÍ ±Í È≈Ò ’∆Ó «Úæ⁄ ’Ó∆ «Ò¡≈ «ÁßÁ∂
‘È ¡Â∂ ÷∆ÁÁ≈ª ˘ «˜¡≈Á≈ ÷∆Á‰ Á∂ Ò¬∆ ≈˜∆ ’ √’Á∂ ‘ÈÕ
B. ¡ÈÍÛ∑Â≈ (Ignorance)-’¬∆ Ú≈ ¿πÍÌØ◊Â≈ ’∂ÚÒ ¡ÈÍÛ∑Â≈ ¡Â∂ ÌÓ Á∂ ’≈È «’√∂ Ú√± Á∆
‘∂·Ò∆ ’∆Ó ”Â∂ ¿π√ ˘ ÿæ‡ Ó‘æÂÚͱÈ √ÓfiÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¿π√ Á∆ ÿæ‡ Ó≈Â≈ ÷∆ÁÁ∂ ‘È Í ’∆ÓÂ
«˜¡≈Á≈ ‘؉ ”Â∂ ¿π√ ˘ «˜¡≈Á≈ Ó‘æÂÚͱÈ ‹ª ¿π⁄ ’؇∆ Á∆ Óßȉ Òæ◊Á∂ ‘ÈÕ Ï∂∫‘Ó È∂ «¬√ Á∂ Ò¬∆
«¬’ Ø⁄’ ¿πÁ≈‘‰ Áæ«√¡≈ ˛ «’ Í«‘Ò∂ Ó‘≈ ÔπæË «Úæ⁄ Â√Ú∆ª Ú≈Ò∆ «¬’ «’Â≈Ï ¤≈Í∆ ◊¬∆ «‹√
Á∆ ’∆Ó ’∂ÚÒ √≈„∂ Á√ «Ù«¶◊ (10.5 Sh.) æ÷∆ ◊¬∆ Í «¬√ ’∆Ó ”Â∂ ◊z≈‘’ ¡≈’«Ù ȑ∆∫
‘ج∂Õ ÔπæË Á∂ Ï≈¡Á ¿π‘∆ «’Â≈Ï «Î ¤≈Í∆ ◊¬∆ ¡Â∂ «¬√ Á∆ ’∆Ó √≈„∂ «ÂßÈ ÍΩ∫‚ æ÷∆ ◊¬∆Õ «¬√ Ú≈
«’Â≈Ï ‘æÊØ∫-‘æÊ∆ «Ú’ ◊¬∆Õ «’Â≈Ï Á∆ «˜¡≈Á≈ ’∆Ó È≈Ò ÒØ’ª È∂ «¬‘ √Ó«fi¡≈ «’ Ó«‘ß◊∆ ‘؉ Á∂
’≈È «’Â≈Ï ¿π⁄ ’؇∆ Á∆ ˛ ¡Â∂ ¿π√ Á∆ Óß◊ Ú∆ ÚæË ◊¬∆Õ
C. «◊æÎÈ ÍÁ≈Ê (Giffen Goods)-«◊æÎÈ ÍÁ≈Ê («‹È∑ª Á≈ È≈Ó AIÚ∆∫ √Á∆ Á∂ ¡ÊÙ≈√Â ≈Ï‡
«◊æÎÈ È≈Ò ‹π«Û¡≈ ˛) ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∂ ¿π‘ ÍÁ≈Ê ‘È «‹È∑≈ Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ ’Ó∆ ‘؉ ”Â∂ Óß◊ ÿæ‡ ‘Ø
‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ Â∑≈ Óß◊ Á≈ «ÈÔÓ «¬È∑ª ”Â∂ Ò≈◊± È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ «¬’ √Ë≈‰ ¿πÍÌØ◊Â≈
Á∂ Ò¬∆ “Ï≈˜≈” ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∆ Ú√± ˛Õ “Ï≈˜≈” Á∆ ’∆Ó «‹Ú∂∫ ‘∆ «‚æ◊Á∆ ˛, ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡√Ò∆
¡≈ÓÁÈ ÚæË ‹ªÁ∆ ˛Õ ¿π‘ ¡≈͉∆ ÚË∆ ‘ج∆ ¡√Ò∆ ¡≈ÓÁÈ È≈Ò “’‰’” «˜¡≈Á≈ ÷∆Á∂◊≈ ¡Â∂
«¬√ Â∑ª “Ï≈˜≈” Á∆ Óß◊ ÿæ‡ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆ ¡Â∂ ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∂ ÍÁ≈Ê Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ ”Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆
Óß◊ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ¡Â∂ ’∆Ó Úˉ ”Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ ÚæË ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬‘ «Ë¡≈È æ÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ «’
’∂ÚÒ ¿π‘ ‘∆ ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∂ ÍÁ≈Ê «‹È∑ª ”Â∂ Óß◊ Á≈ «ÈÔÓ Ò≈◊± È‘∆∫ ‘πßÁ≈, «◊æÎÈ ÍÁ≈Ê ’‘≈™Á∂
‘È Í «¬‘ ˜±∆ È‘∆∫ ˛ «’ Óß◊ Á≈ «ÈÔÓ √≈∆ Â∑ª Á∂ ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∂ ÍÁ≈ʪ ”Â∂ Ò≈◊± ‘ØÚ∂Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 95