Page 98 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI
P. 98
«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√ Á∂ «√˪Â
È؇
«⁄æ D.CH
’∂ CD ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘∂ ‹Ø IC Ú’z ˘ «ÏßÁ± E ”Â∂ ¤±ß‘Á∆ ˛Õ ÁØÈØ∫ Ï‹‡ ∂÷≈Úª «¬’ Á±√∂ Á∂ √Ӫ ‘È ‹Ø «¬‘ Íz◊‡
1 1
’Á∆¡ª ‘È «’ ÁØÈØ∫ Ú√±¡ª Á∆¡ª ’∆Óª Ï≈Ï ‘ÈÕ ¡≈ÓÁÈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ Á∂ ÎÒ√±Í Ï≈Ï √≈Í∂«÷’ ’∆Óª
”Â∂ Ú√±-X (‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∆ Ú√±) Á∆ Óß◊∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ OM ÂØ∫ ÿæ‡ ‘Ø ’∂ ON ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ Â∑ª ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆
¡≈ÓÁÈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ È≈Ò ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∆ Ú√± Á∆ Óß◊ «Úæ⁄ «◊≈Ú‡ ¡≈™Á∆ ˛Õ Úæ÷-Úæ÷ √ßÂπÒÈ «ÏßÁ±¡ª E
¡Â∂ E ˘ «ÓÒ≈¿π‰ È≈Ò ‹Ø ¡≈ÓÁÈ ¿πÍÔØ◊ Ú¥ (ICC) ωÁ≈ ˛, ¿π‘ ÷æÏ∂ Í≈«√˙∫ «Íæ¤∂ ÚæÒ (E ¡Â∂ E ) Óπ«Û¡≈
1 1
‘Ø«¬¡≈ ˛ (Backward sloping to the left)Õ «¬‘ ‰≈ÂÓ’ ¡≈ÓÁÈ ÍzÌ≈Ú ˘ Íz◊‡ ’Á≈ ˛Õ
«⁄æ D.CI «Úæ⁄ ICC Ú¥ ÂØ∫ «¬‘ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ Ú√±-X «¬’ ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∆ Ú√± ˛Õ «¬‘ Ú¥ «ÏßÁ±
1
“B’ Á∂ Ï≈¡Á «Íæ¤∂ ÚæÒ Óπ«Û¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛ ‹Ø «¬‘ Íz◊‡ ’Á≈ ˛ «’ ¡≈ÓÁÈ Úˉ ”Â∂ Ú√±-X Á∆ ÿæ‡ Ó≈Â≈
÷∆Á∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ Ú¥ ICC ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ Ú√±-Y «¬’ ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Á∆ Ú√± ˛Õ «¬‘ Ú¥ «ÏßÁ± ‘A’ Á∂
2
Ï≈¡Á ‘∂·ª ÚæÒ Óπ«Û¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛ «‹√ Á≈ ¡Ê ˛ «’ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡≈ÓÁÈ Á∂ Úˉ ”Â∂ Ú√±-Y Á∆ ÿæ‡
Ó≈Â≈ ÷∆Á∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ
’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø Ï‹‡ ∂÷≈ ¿π‘ ∂÷≈ ˛ ‹Ø ÁØ Ú√±¡ª Á∂ Úæ÷-Úæ÷ √ß‹Ø◊ª ˘ Íz◊‡ ’Á∆ ˛Õ
D.CD ¬∂∫«‹Ò Ú¥ (Engel’s Curve)
¡≈ÓÁÈ ¿πÍÌØ◊ Ú¥ Á≈ ÍzÔØ◊ «¬‘ ÍÂ≈ Ò◊≈¿π‰ Á∂ Ò¬∆ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’ ¡≈ÓÁÈ Á∂ ÍæË ¡Â∂ ‘∂’
Ú√± Á∆ ÷∆Á∆ ◊¬∆ «¬Ù‡ÂÓ (Optimum) Ó≈Â≈ Á∂ «Úæ⁄ √ÏßË ˛Õ AIÚ∆∫ √Á∆ Á∂ ‹ÓÈ ¡Ê Ù≈√Â∆ ¡È∂√‡
¬∂∫«‹Ò (Ernest Engel), È∂ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª «¬√ √ÏßË ˘ «¬’ Ú¥ Á∂ È≈Ò √ÍæÙ‡ ’∆Â≈ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ «¬√ Ú¥ ˘
¬∂∫«‹Ò Ú¥ (Engel’s Curve) «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬’ ¬∂∫«‹Ò Ú¥ ¿π‘ Ú¥ ˛ ‹Ø ¡≈ÓÁÈ Á∂ Úæ÷-Úæ÷ Íæ˪ ”Â∂ ÷∆Á∆
◊¬∆ «¬’ Ú√± Á∆ «¬Ù‡ÂÓ Ó≈Â≈ ˘ Íz◊‡ ’Á∆ ˛Õ (An Engel Curve is a curve which shows optimum
quantity of a commodity purchased at different levels of income.) ¬∂∫«‹Ò Ú¥ ¡≈ÓÁÈ ¿πÍÌØ◊ Ú¥ Á∂
Ï≈Ï È‘∆∫ ˛Õ ¡≈ÓÁÈ ¿πÍÌØ◊ Ú’z, ¡≈ÓÁÈ Á∂ Úæ÷-Úæ÷ Íæ˪ ”Â∂, ÷∆Á∆¡ª ◊¬∆¡ª Ú√±¡ª Á∂ Úæ÷-Úæ÷ √ß‹Ø◊ª
˘ Íz◊‡ ’Á≈ ˛ ‹ÁØ∫ «’ ¿πÈ∑ª Ú√±¡ª Á∆¡ª ’∆Óª √«Ê «‘ßÁ∆¡ª ‘ÈÕ ‹ÁØ∫ «’ ¬∂∫«‹Ò Ú’z «¬‘ Íz◊‡ ’Á≈
92 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY