Page 95 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI
P. 95
«¬’≈¬∆ñD: ¥ÓÚ≈⁄’ ¿πÍÔØ«◊’ «√˪ : ‡√ÊÂ≈ ‹ª ¡È≈«ËÓ≈È Ú¥ «ÁzÙ‡∆’؉
È؇
Â≈«Ò’≈ G. Óø◊ ¡Èπ√»⁄∆
(Demand Schedule)
’∆Ó √∂Ϫ Á∆ Óø◊
(Price Rs.) (Demand for Apples)
B C
A G
«⁄æ D.CD (B) «Úæ⁄ Óø◊ Ú¥ ¿πÍÌØ◊Â≈ Óø◊ ¡Èπ√»⁄∆ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ «÷æ⁄∆ ◊¬∆ ˛Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄ ÍÀÈÒ (A)
«Úæ⁄ E ¡Â∂ E «ÏøÁ»¡ª ÚæÒØ∫ ÍÃ◊‡ ’∆ÓÂ-Ó≈Â≈ √Ïø˪ ˘ ÍÀÈÒ (B) «Úæ⁄ ÂÏÁ∆Ò ’’∂ √≈˘ «ÏøÁ» A ¡Â∂ B
1
ÍÃ≈Í ‘πøÁ∂ ‘È, ‹ÁØ∫ ¡√ƒ «¬È∑ª «ÏøÁ»¡ª ˘ ‹ØÛÁ∂ ‘ª, √≈˘ ‘∂·ª ÚæÒ „Ò≈‰ Ú≈Ò∆ Óø◊ Ú¥ DD ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ∆
˛Õ «¬‘ ’∆Ó ¡Â∂ Óø◊ Á«Ó¡≈È ¿πÒ‡ √ÏøË ˘ ÍÃ◊‡ ’Á∆ ˛ ¡Â∂ Óø◊ Á∂ «ÈÔÓ ˘ «√æË ’Á∆ ˛Õ
D.CA Óø◊ Ú¥ ¡Â∂ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ Á∂ Á«Ó¡≈È Î’
(Difference Between Demand Curve and Price Consumption Curve)
Óø◊ Ú¥ ¡Â∂ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ÁØÚª ÂØ∫ «¬æ’Ø «‹‘∆ √»⁄È≈ ÍÃ≈Í ‘πøÁ∆ ˛ Í «¬È∑ª ÁØÚª Ú¥ª Á∂ ◊≈Ϊ «Úæ⁄
‘∂· «Ò÷∂ Î’ Í≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È-
A. √Ë≈‰ ÍÃøÍ≈Ú≈Á∆ Óø◊ Ú¥ ω≈™Á∂ √Ó∂∫ ¡√ƒ OX-¡’Ù ”Â∂ Ú√» Á∆ Ó≈Â≈ ¡Â∂ OY-¡’Ù ”Â∂
’∆Ó ÒÀ∫Á∂ ‘ª Í ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ω≈™Á∂ √Ó∂∫ ¡√ƒ ÁØÚª ¡’Ùª ”Â∂ ÁØ Ú√»¡ª ‹ª OX-¡’Ù
”Â∂ «¬’ Ú√» Á∆ Ó≈Â≈ ¡Â∂ OY-¡’Ù ”Â∂ ÓπÁ≈ Á∆¡ª «¬’≈¬∆¡ª ¡Â∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡≈ÓÁÈ ÍÃ◊‡
’Á∂ ‘ªÕ
B. √Ë≈‰ ÍÃøÍ≈Ú≈Á∆ Óø◊ Ú¥ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ ¡≈ÓÁÈ ˘ «ÈÙ«⁄ ÓøÈ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ Ú√» Á∆ ’∆ÓÂ
˘ ÍÃÂæ÷ »Í «Úæ⁄ OY-¡’Ù ”Â∂ «Á÷≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ Í ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ ¡√ƒ ’∆ÓÂ
˘ ÍÃÂæ÷ »Í «Úæ⁄ È‘ƒ «Á÷≈™Á∂, ÏÒ«’ ’∆ÓÂ-∂÷≈ Á∆ „Ò≈‰ ’∆Ó ˘ ÍÃ◊‡ ’Á≈ ˛Õ Óø◊ Ú¥ È≈Ò
√Ïø«Ë «⁄æ ÂØ∫ √≈˘ Ú√» Á∆ ’∆Ó ¡Â∂ Óø◊∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ Á≈ ÍÂ≈ Òæ◊ ‹ªÁ≈ ˛, ‹ÁØ∫ «’ ’∆ÓÂ
¿πÍÌØ◊ Ú¥ ÂØ∫ Ú√» Á∆ ’∆Ó ¡Â∂ ÷∆Á∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ Á≈ √ÏøË ÍÃÂæ÷ »Í «Úæ⁄ √ÍæÙ‡ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ
√ÍæÙ‡ ÂΩ ”Â∂ «ÁzÙ‡∆’؉ ÂØ∫ ÍÃøÍ≈Ú≈Á∆ Óø◊ Ú¥ (Conventional Demand Curve) ’∆Ó ¿πÍÌØ◊
Ú¥ ÂØ∫ √Ã∂Ù· ˛Õ
C. ÍÃøÍ≈Ú≈Á∆ Óø◊ Ú¥ ’∆Ó ÍÃÌ≈Ú ˘ ¡≈ÓÁÈ ÍÃÌ≈Ú ¡Â∂ ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ ÍÃÌ≈Ú «Úæ⁄ È‘ƒ Úø«‚¡≈ ‹≈
√’Á≈, ‹ÁØ∫ «’ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ È≈Ò «¬È∑ª ÁØÚª ÍÃÌ≈Úª ˘ √ÍæÙ‡ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ «¬√ «ÁzÙ‡∆
ÂØ∫ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ÍÃøÍ≈Ú≈Á∆ Óø◊ ÂØ∫ √Ã∂Ù· ˛Õ
D.CB ¡≈ÓÁÈ ¿πÍÌØ◊ Ú¥ (Income Consumption Curve)
«‹Ú∂∫ «’ ‘∂·ª «⁄æ «Úæ⁄ «Á÷≈«¬¡≈ «◊¡≈ ˛, ¡≈ÓÁÈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ Á≈ ÍÃÌ≈Ú ¡≈ÓÁÈ ¿πÍÌØ◊ Ú¥ (ICC)
È≈Ò ÍÃÂ∆Ïø«Ë ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ¡≈ÓÁÈ ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ¿π‘ Ú¥ ˛ ‹Ø Ú√»-X ¡Â∂ Y Á∆¡ª ¿πÈ∑ª √øÂπÒÈ Ó≈Â≈Úª
˘ ÍÃÁ«Ù ’Á≈ ˛ ‹Ø ’∆Óª Á∂ √«Ê «‘‰ ”Â∂ ¡≈ÓÁÈ Á∂ Úæ÷-Úæ÷ Íæ˪ ”Â∂ ÷∆Á∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ (The income
consumption curve is that curve which represents the equilibrium quantities of goods X and Y
that would be purchased at various levels of income while prices remain constant.) √ø÷∂Í «Úæ⁄
¡≈ÓÁÈ ¿πÍÌØ◊ Ú¥, ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∂ √øÂπÒÈ ”Â∂ ¡≈ÓÁÈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ Á∂ ÍÃÌ≈Úª ˘ Áæ√Á∆ ˛Õ
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 89