Page 92 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇ «¬‘ «Ë¡≈È æ÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ «’ √Ò‡√’∆ ÚæÒØ∫ ÍÃÂ∆Í≈«Á SS ∂÷≈ «‘’√ ÚæÒØ∫ ÍÃÂ∆Í≈«Á ϋ‡ ∂÷≈ HH ÂØ∫
¿π⁄∆ ¡Â∂ √æ‹∂ ÚæÒÕ «¬√ ÂØ∫ «√æË ‘πøÁ≈ ˛ «’ √Ò‡√’∆ Á∂ ¡Èπ√≈ ¿πÍÌØ◊Â≈ «ÏøÁ» E ”Â∂ √øÂπÒÈ «Úæ⁄ ‘ØÚ∂◊≈, «‹æÊ∂
IC Ú¥ Ï‹‡ ∂÷≈ SS Á∆ ¤»‘‰ Ú≈Ò∆ ∂÷≈ ˛Õ
2
D.BG ’∆Ó ¿πÍÌØ◊Â≈ Ú¥ (Price Consumption Curve)

‘Ø ◊æÒª Ï≈Ï «‘‰ ”Â∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∂ √øÂπÒÈ ”Â∂ ’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ Á≈ ÍÃÌ≈Ú ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ÚæÒØ∫ ÍÃ◊‡
’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ¿π‘ Ú¥ ˛ ‹Ø Ú√»-X ¡Â∂ Y Á∂ ¿πÈ∑ª «¬Ù‡ÂÓ √ø‹Ø◊ª ˘ ÍÃ◊‡ ’Á≈ ˛ ‹Ø
¿πÍÌØ◊Â≈, ¡≈ÓÁÈ ¡Â∂ Ú√»-Y Á∆ ’∆Ó Á∂ √«Ê «‘‰ ”Â∂, Ú√»-X Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ ’∆Óª ”Â∂ ÷∆Á∂◊≈Õ
Î◊»√È ¡Â∂ ÓΩ«√ Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, ““ÓΩ«Áz’ ¡≈ÓÁÈ ¡Â∂ ‘Ø √≈∆¡ª ’∆Óª √«Ê «‘‰ ”Â∂ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ √øÂπÒÈ
«ÏøÁ»¡ª Á≈ ¿π‘ «ÏøÁ» ÍæÊ ˛ ‹Ø Ú√»- X Á∆ ’∆Ó Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ «¬√ Á∆ ÷∆Á∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ È≈Ò √Ïø«Ë ˛Õ”” (The Price
consumption curve is a locus of equilibrium points relating the quantity of X-purchased in relation to
its price, money income and all other prices remaining constant. —Ferguson and Maurice)
D.BH «Ú¡≈«÷¡≈ (Explanation)

’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ Á∆ «⁄æÂ D.CA Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò «Ú¡≈«÷¡≈ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ «¬√ «⁄æÂ «Úæ⁄ OX- ¡’Ù
”Â∂ √∂Ï ¡Â∂ OY- ¡’Ù ”Â∂ √øÂ∂ «Á÷≈¬∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ MQ Ï‹‡ ∂÷≈ ÂØ∫ ÍÃ◊‡ ‘πøÁ≈ ˛ «’ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡≈ÓÁÈ
√ø«¡ª Á∂ »Í «Úæ⁄ OM ¡Â∂ √∂Ϫ Á∂ »Í «Úæ⁄ OQ ˛Õ ¿πÍÌØ◊Â≈ «ÏøÁ» P ”Â∂ √øÂπÒÈ «Úæ⁄ ˛, «‹æÊ∂ Ï‹‡ ∂÷≈
MQ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ IC ”Â∂ √ÍæÙ‡ ’ ‘∆ ˛Õ «¬√ Á≈ ¡Ê ˛ «’ ¿πÍÌØ◊Â≈ √∂Ϫ Á∆ OA Ó≈Â≈ ÷∆Á∂◊≈Õ ÓøÈ
Ò˙ √∂Ϫ Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ Á∂ ÎÒ√»Í Ï‹‡ ∂÷≈ ’∆Ó «Úæ⁄ ÿ‡‰ Á∂ ¡ÈπÍ≈ «Úæ⁄ √æ‹∂ Í≈√∂ «÷√’
‹≈Ú∂◊∆Õ Ï‹‡ ∂÷≈ ‘π‰ «÷√’ ’∂ MQ ÂØ∫ MQ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ «¬‘ «ÏøÁ» P ”Â∂ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ IC ˘ ¤»‘∂◊∆ ¡Â∂
1 1 1
ÈÚª √øÂπÒÈ «ÏøÁ» P ‘ØÚ∂◊≈, ¿πÍÌØ◊Â≈ ‘π‰ √∂Ϫ Á∆ OB Ó≈Â≈ ÷∆Á∂◊≈Õ ’∆Ó «Úæ⁄ ‘Ø «˜¡≈Á≈ ’Ó∆ ‘؉
1
Á∂ ÎÒ√»Í ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ Ï‹‡ ∂÷≈ «÷√’ ’∂ MQ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ ÈÚƒ Ï‹‡ ∂÷≈ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ IC ˘ «ÏøÁ» P ”Â∂
2 2 2
¤»‘∂◊∆Õ ¿πÍÌØ◊Â≈ ‘π‰ √∂Ϫ Á∆ OC Ó≈Â≈ ÷∆Á∂◊≈Õ P, P ¡Â∂ P «ÏøÁ»¡ª ˘ «ÓÒ≈ Á∂‰ È≈Ò ‹Ø PCC ∂÷≈
1 2
ω∂◊∆, ¿π‘ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ¡÷Ú≈¬∂◊∆Õ «¬‘ Ú¥ ÍÃ◊‡ ’Á≈ ˛ «’ ’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ¡≈¿π‰ È≈Ò
«’√ Â∑ª √∂Ϫ Á∂ ¿πÍÌØ◊ ¡Â∂ ÷∆Á∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ¡≈™Á≈ ˛Õ ’∆Ó ¿πÍÌØ◊ Ú¥ ¿π‘ Ú¥ ˛
«‹√ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ ¡≈ÓÁÈ ¡Â∂ ‘Ø √≈∆¡ª Ú√»¡ª Á∆¡ª ’∆Óª √«Ê «‘‰ ”Â∂ «’√∂ Ú√» «‹Ú∂∫
√∂Ϫ Á∆ ‘∂’ ’∆Ó ”Â∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ ¿π√ Ú√» ‹ª √∂Ϫ Á∆ «’øÈ∆ Ó≈Â≈ ÷∆ÁÁ≈ ˛Õ

«⁄æÂ D.CA

86 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY