Page 88 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇

«⁄æÂ D.BH

«⁄æÂ D.BH «Úæ⁄ AB ¡ø«Ì’ Ï‹‡ ∂÷≈ ˛ ¡Â∂ IC ¡ø«Ì’ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ ˛Õ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á≈ ¡ø«Ì’ √øÂπÒÈ
1
«ÏøÁ» Q ˛, «¬æÊ∂ ¿π‘ «◊æÎÈ Ú√»-X Á∆¡ª OL «¬’≈¬∆¡ª Á∆ Óø◊ ’Á≈ ˛, ‹ÁØ∫ Ú√»-X Á∆ ’∆Ó «‚æ◊Á∆
1
˛ ª Ï‹‡ ∂÷≈ ¡æ◊∂ √æ‹∂ Í≈√∂ «÷√’ ’∂ ‘AC’ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛, Q ¿πÍÌØ◊Â≈ Á≈ ÈÚª √øÂπÒÈ «ÏøÁ» ˛Õ ¡√ƒ ‹≈‰Á∂
3
‘ª «’ Q ÂØ∫ Q Âæ’ «÷√’‰≈ ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ ÍÃÌ≈Ú ¡Â∂ ¡≈ÓÁÈ ÍÃÌ≈Ú Á≈ ÙπæË ÍÃÌ≈Ú ˛Õ AC Á∂ √ÓªÂ TT
1 3
∂÷≈ «÷æ⁄ ’∂ ‹Ø ‡√ÊÂ≈ Ú¥ IC ˘ (Q «ÏøÁ» ”Â∂) ¤»ø‘Á∆ ˛, ¡√ƒ ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ ÍÃÌ≈Ú ÍÂ≈ Ò◊≈ √’Á∂ ‘ª ‹Ø LR
1 2
Á∂ Ï≈Ï ˛Õ Ú√»-X Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ ”Â∂ «¬‘ Ú√»-Y Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ √√Â∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ¡Â∂ Ú√»-X Á∂
¿πÍÌØ◊ «Úæ⁄ LR Ó≈Â≈ Á∂ Ï≈Ï Ú≈Ë≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ «⁄æÂ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ ¡≈ÓÁÈ ÍÃÌ≈Ú ‰≈ÂÓ’ ˛ ¡Â∂
«¬‘ ( – RK) Á∂ Ï≈Ï ˛Õ
√ÍæÙ‡ ˛, ( – RK) > (RL)Õ «¬√ Á≈ Î’ – KL ˛Õ

ÙπæË ÍÃÌ≈Ú ’∆Ó ¡Â∂ ’∆Ó ÍÃÌ≈Ú = –KL
ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ ÍÃÌ≈Ú = LR
¡≈ÓÁÈ ÍÃÌ≈Ú = (–) RK

‘∂·Ò∆ ’؇∆ Ú√»¡ª ¡Â∂ «◊æÎÈ Ú√»¡ª Á«Ó¡≈È Î’
A. «◊æÎÈ Ú√»¡ª (Giffen Goods)- «◊æÎÈ Ú√»¡ª ¿π‘ ‘∂·Ò∆ ’؇∆ Ú≈Ò∆¡ª Ú√»¡ª ‘È, «‹È∑ª
”Â∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡≈ÓÁÈ Á≈ «¬’ Úæ‚≈ ÍÃÂ∆Ù ÷⁄ ‘πøÁ≈ ˛Õ «¬√ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄
(i) ¡≈ÓÁÈ ÍÃÌ≈Ú ‰≈ÂÓ’ ‘πøÁ≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ «◊æÎÈ Ú√»¡ª Ú√»-X Á∆ ’∆Ó Á∂ «‚◊‰ Á∂
’≈È ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡√Ò∆ ¡≈ÓÁÈ «Úæ⁄ ‹ÁØ∫ Ú≈Ë≈ ‘πøÁ≈ ˛ ª Ú√» Á∆ ÿæ‡ Ó≈Â≈ «Úæ⁄
Óø◊ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ
(ii) ‰≈ÂÓ’ ¡≈ÓÁÈ ÍÃÌ≈Ú ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ ÍÃÌ≈Ú Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈ Ù’Â∆Ù≈Ò∆ ‘πøÁ≈ ˛Õ
«¬√ Ò¬∆ ÙπæË ÍÃÌ≈Ú ‹ª ’∆Ó ÍÃÌ≈Ú ‘Ó∂Ù≈ ËÈ≈ÂÓ’ ‘πøÁ≈ ˛, «¬√ Á≈ ÓÂÒÏ «¬‘ ˛ «’
Ú√»-X Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ È≈Ò ¿π√ Á∆ Óø◊∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ
(iii) «◊æÎÈ Ú√»¡ª Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ Óø◊ Á≈ «ÈÔÓ Ò≈◊» È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ

82 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY