Page 107 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI
P. 107
«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√ Á∂ «√˪Â
È؇ «¬√ Á∆¡ª Ó≈ÈÂ≈Úª (Its Assumptions)
√À«Ó¿»Ò√È Á∆ Óø◊ Á≈ «ÈÔÓ «¬È∑ª Ó≈ÈÂ≈Úª ”Â∂ ¡Ë≈«Â ˛-
A. ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆¡ª π⁄∆¡ª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ
B. «¬’ √ø‹Ø◊ Á∆ ⁄؉ ¿π√ √ø‹Ø◊ ÍÃÂ∆ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∂ ¡«ËÓ≈È ˘ ÍÃ◊‡ ’Á≈ ˛Õ
C. «ÁæÂ∆ ‘ج∆ ’∆ÓÂ-¡≈ÓÁÈ ∂÷≈ ”Â∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ ’∂ÚÒ «¬’ √ø‹Ø◊ Á∆ ⁄؉ ’Á≈ ˛ ‹ª √ø÷∂Í ’∆Óª «Úæ⁄
’ج∆ Ú∆ Í«ÚÂÈ ‹Ø ¿π‘ ÷∆ÁÁ≈ ˛, ¿π√ «Úæ⁄ ‘Ó∂Ù≈ ’πfi Í«ÚÂÈ «Ò¡≈¬∂◊∆Õ
D. ¿π‘ «’√∂ Ú∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ÿæ‡ Ú√»¡ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ «˜¡≈Á≈ Ú√»¡ª Á∂ √ø‹Ø◊ ÍÃÂ∆ ¡«ËÓ≈È æ÷Á≈
˛Õ
E. ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ⁄؉ Әϻ ¡≈Á∂Ù ”Â∂ ¡Ë≈«Â ˛Õ
F. ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∂ «ÚÚ‘≈ Á∆ √ø◊Â∆ (consistency) ˘ ÓøÈ ’∂ ⁄æÒÁ≈ ˛, ‹∂’ «¬’ √«ÊÂ∆ «¬‘ B Á∂
Óπ’≈ÏÒ∂ A ˘ ¡«ËÓ≈È «ÁøÁ≈ ˛ ª «’√∂ ‘Ø √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ A Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ B ˘ ¡«ËÓ≈È È‘ƒ Á∂ √’Á≈Õ
«‘’√ Á∂ ¡Èπ√≈ “ÁØ Â∑ª Á∆ √ø◊Â∆” (two-term consistency) ˛, «‹√ Ò¬∆ «¬’ √Ò ∂÷≈ Ú¥ ”Â∂
ÁØ Ùª ˘ Í»≈ ’È≈ ˜»∆ ˛- (a) A ‹∂’ B Á∂ ÷æÏ∂ Í≈√∂ √«Ê ˛ ª B ˜» A Á∂ √æ‹∂ Í≈√∂ ‘ØÚ∂◊≈,
(b) A ‹∂’ B Á∂ √æ‹∂ Í≈√∂ √«Ê ˛ ª B ˜» A Á∂ ÷æÏ∂ Í≈√∂ √«Ê ‘ØÚ∂◊≈Õ
G. ‹∂’ «√˪ √’Ó’Â≈ (Transitivity) Á∆ Ó≈ÈÂ≈ ”Â∂ ¡Ë≈«Â ˛Õ √’Ó’Â≈ «ÂøÈ Â∑ª Á∆ √ø◊Â∆
(three-term consistency) Á≈ «ÈÁ∂Ù ’Á∆ ˛Õ ‹∂’ B Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ A Á∂ Ò¬∆ ¡Â∂ C Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ B
Ò¬∆ ¡«ËÓ≈È ˛ ª ¿πÍÌØ◊Â≈ Á≈ «ÈÙ«⁄ ‘∆ C Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ A Ò¬∆ ¡«ËÓ≈È ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹∂’ ¿πÍÌØ◊Â≈
«ÁæÂ∆¡ª ‘ج∆¡ª «Ú’Ò«Í’ √«ÊÂ∆¡ª «Úæ⁄Ø∫ √ø◊ ⁄؉ ’È≈ ⁄≈‘πøÁ≈ ˛ ª ÍÃ◊‡≈Ú≈ ¡«ËÓ≈È «√˪Â
Ò¬∆ «¬‘ Ó≈ÈÂ≈ ˜»∆ ˛Õ
H. Óø◊ Á∆ ¡≈ÓÁÈ ÒØ⁄ ËÈ≈ÂÓ’ ˛ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ ¡≈ÓÁÈ ÚæËÁ∆ ˛ ª Ú√» Á∆ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ Óø◊∆ ‹ªÁ∆
˛ ¡Â∂ ÿæ‡ Ó≈Â≈ Óø◊∆ ‹ªÁ∆ ˛, ‹ÁØ∫ ¡≈ÓÁÈ ÿæ‡ ‘πøÁ∆ ˛Õ
√ÚÀ ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
÷≈Ò∆ Ê≈Úª ÌØ (Fill in the blanks)-
A. ÍÃØÎÀ√ √À«Ó¿»Ò√È Á≈ ÍÃ◊‡≈Ú≈ ¡«ËÓ≈È «√˪ «ÚÚ‘≈Ú≈Á∆ ..................... «ÚÙÒ∂Ù‰ ˛Õ
B. √«Ó¿»Ò√È Á≈ Óø◊ «√˪ ÍÃ◊‡≈Ú≈ ¡«ËÓ≈È ...................... ”Â∂ ¡Ë≈«Â ˛Õ
C. ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆¡ª π⁄∆¡ª «Úæ⁄ .......................... È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ
Óø◊ ÍÃÓ∂Ô ‹ª ¡Ë≈̻ ÍÃÓ∂Ô (Fundamental Theorem or Demand Theorem)
ÈÚ∆¡ª «ÁæÂ∆¡ª ‘ج∆¡ª Ó≈ÈÂ≈Úª ˘ ÒÀ ’∂ √«Ó¿»Ò√È È∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ «√˪ Á≈ ¡Ë≈̻ ÍÃÓ∂Ô, «‹√ ˘ Óø◊ ÍÃÓ∂Ô
Ú∆ ’«‘øÁ∂ ‘È, «¬È∑ª ÙÏÁª «Úæ⁄ Í∂Ù ’∆Â∆, ’ج∆ Ú√» (√Ë≈‰ ‹ª «ÓÙ«Â) «‹√ Á∆ Óø◊ ’∂ÚÒ ÓΩ«Áz’ ¡≈ÓÁÈ
«Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ ”Â∂ ÚæËÁ∆ ˛, «ÈÙ«⁄ ‘∆ ¿π√ Á∆ Óø◊ ÿæ‡ ‹ªÁ∆ ˛, ‹ÁØ∫ ’∂ÚÒ ¿π√ Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ””
«¬√ Á≈ ¡Ê «¬‘ ‘Ø«¬¡≈ «’ ‹ÁØ∫ Óø◊ Á∆ ¡≈ÓÁÈ-ÒØ⁄ ËÈ≈ÂÓ’ ‘ØÚ∂ ª Óø◊ Á∆ ’∆ÓÂ-ÒØ⁄ ‰≈ÂÓ’ ‘πøÁ∆
˛Õ «¬√ ˘ «¬’ Ú√» Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ¡Â∂ ’Ó∆ ÁØÚª È≈Ò Á√≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ
(’) ’∆Ó «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ (Rise in Price)
Í«‘Òª ¡√ƒ «¬’ Ú√», ÓøÈ Ò˙ X Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ Ú≈Ë∂ Á≈ «ÚÙÒ∂Ù‰ ’Á∂ ‘ªÕ
«¬√ ¡Ë≈̻ ÍÃÓ∂Ô ˘ «√æË ’È Ò¬∆ ¡√ƒ «¬√ ˘ ÁØ √‡∂‹ª «Úæ⁄ Úø‚ ÒÀ∫Á∂ ‘ªÕ Í«‘Ò∆, √‡∂‹ «Úæ⁄ «¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈
˘ Ò˙ ‹Ø ¡≈͉∆ √≈∆ ¡≈ÓÁÈ ÁØ Ú√»¡ª X ¡Â∂ Y ”Â∂ ÷⁄ ’Á≈ ˛Õ «⁄æ E.B «Úæ⁄, LM ¿π√ Á∆ Ó»Ò
’∆Ó ¡≈ÓÁÈ ∂÷≈ ˛, «‹æÊ∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ R ÚæÒØ∫ ÍÃ◊‡ ’∆Â∂ √ø‹Ø◊ Á∆ ⁄؉ ’Á≈ ˛Õ «ÂzÌπæ‹ OLM ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∂
⁄؉ Á≈ ÷∂ ˛, «¬æÊ∂ «¬√ Á∆ «ÁæÂ∆ ‘ج∆ ’∆ÓÂ-¡≈ÓÁÈ ∂÷≈ LM ”Â∂ Ú√» X ¡Â∂ Y Á∂ Úæ÷-Úæ÷ √ø‹Ø◊ ¿π√ ˘
102 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY