Page 320 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«¬’≈¬∆-AD: ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á≈ «√˪Â

˛ Í ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÂØ∫ ¿πÒ‡ Ú√» Á∂ È∂ÛÒ∂ √Ê≈È≈Í≥È (Close Substitute) ¿πÍÒæÏË ‘؉ Á∂ ’≈È È؇
¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ ÎÓ Á≈ ’∆Ó ”Â∂ Í»≈ ’ø‡ØÒ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ ‘∂’ ÎÓ Á∆ ’∆Ó ’≈Î∆
‘æÁ Âæ’ Ï≈˜≈ «Úæ⁄ ¡≈͉∂ ÍÃÂ∆ÔØ◊∆¡ª Á∆ ’∆Ó È∆Â∆ È≈Ò ÍÃÌ≈«Ú ‘πøÁ∆ ˛Õ
F. √∆«Ó ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ (Limited Mobility): ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ √≈ËȪ ¡Â∂ Ú√»¡ª
Â∂ √∂Ú≈Úª «Úæ⁄ Í»È ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ È‘ƒ ‘πøÁ∆ ˛Õ
G. ¡Í»È «◊¡≈È (Imperfect Knowledge): ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ Ú√» Á∂ ÷∆ÁÁ≈ª,
«Ú’∂Â≈Úª ¡Â∂ √≈ËȪ Á∂ Ó≈«Ò’ª ˘ Ú√» Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ ’∆Óª Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ «¬√ Á≈ ’≈È
«¬‘ ˛ «’ Ú√» «ÚÌ∂Á ‘؉ ’≈È Úæ÷-Úæ÷ ÎÓª Á∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ ÂπÒÈ≈ ’È∆ √øÌÚ È‘ƒ ‘πøÁ∆Õ
◊Ã≈‘’ª ˘ «’√∂ «¬’ «ÚÙ∂Ù ÎÓ Á∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÍÃÂ∆ π⁄∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ ¿π‘ ¿π√∂ ÎÓ Á≈ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÷∆ÁÁ∂
‘È ⁄≈‘∂ ’∆Ó Á»√«¡ª ÂØ∫ ’πfi «˜¡≈Á≈ ‘∆ «’™ È≈ ‘ØÚ∂Õ «¬√∂ Â∑ª ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ √≈ËȪ ˘ Ú∆ Í»È
»Í «Úæ⁄ ÍÂ≈ È‘ƒ ‘πøÁ≈ «’ Úæ÷-Úæ÷ ÎÓª √≈ËȪ Á∆¡ª √∂Ú≈Úª Á∂ Ò¬∆ ’∆ ’∆Ó Á∂ ‘∆¡ª ‘ÈÕ
H. ◊À ’∆Ó ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ (Non-Price Competition): ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆ «¬’ Óπæ÷ «ÚÙ∂ÙÂ≈
«¬‘ ˛ «’ «¬√ ¡Ë∆È Úæ÷-Úæ÷ ÎÓª Ú√» Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ’∆Â∂ «ÏȪ «¬’-Á»√∂ È≈Ò
ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ ’Á∆¡ª ‘È, «‹Ú∂∫ “√Δ ¡Â∂ “¬∂∆¡Ò” Á≈ ¿πÂÍ≈ÁÈ ’È Ú≈Ò∆¡ª ’øÍÈ∆¡ª Á≈ ¿πÁ≈‘‰
Ò˙, ‹∂’ Âπ√ƒ “√Δ Á≈ ‚æÏ≈ Ò˙◊∂ ª «¬’ Ù∆Ù∂ Á≈ «◊Ò≈√ È≈Ò «ÓÒ∂◊≈, «¬√∂ Â∑ª “¬∂∆¡Ò” Á≈
‚æÏ≈ ÒÀ‰ È≈Ò √‡∆Ò Á≈ ⁄Ó⁄≈ È≈Ò «ÓÒ∂◊≈Õ «¬√∂ Â∑ª ÎÓª «Úæ⁄ ◊Ã≈‘’ª ˘ Úæ÷-Úæ÷ Â∑ª Á∆¡ª
√π«ÚË≈Úª ¡Â∂ Ú√»¡ª ¡≈«Á ÍÃÁ≈È ’’∂ ¡≈͉∂ ÚæÒ «÷æ⁄‰ Á∆ ÍÃÂ∆ÁøÁÂ≈ ⁄æÒÁ∆ «‘øÁ∆ ˛Õ «¬√
Â∑ª Á∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ ˘ ‘∆ ’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ’∆Â∂ «ÏȪ ‘∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊∆ (Non-Price Competition)
«’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ

AD.C ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ Ò≈Ì «˜¡≈Á≈ ’È≈ ‹ª √øÂπÒÈ
(Profit Maximisation or Equilibrium under Monopolistic Competition)
ܻ
¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ ’∆Ó ¡Â∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ «ÈË≈‰
(Determination of Price and Output under Monopolistic Competition)
¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ Ú∆ ‘∂’ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á≈ ¿πÁ∂Ù ¡≈͉∂ Ò≈Ì ˘ «˜¡≈Á≈ ’È≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ
¡√ƒ «¬‘ Á∂÷ ¸æ’∂ ‘ª «’ «˜¡≈Á≈ Ò≈Ì ¿π√ √Ó∂∫ ‘πøÁ≈ ˛, ‹ÁØ∫ «’ √∆«Ó ¡≈ÓÁÈ (MR) √∆«Ó Ò≈◊ (MC) Á∂
Ï≈Ï ‘ØÚ∂Õ ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ √∆«Ó ¡≈ÓÁÈ (MR) Í»È ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆ Â∑ª ¡Ω√Â
¡≈ÓÁÈ (AR) Á∂ Ï≈Ï È‘ƒ ‘πøÁ∆Õ ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆ ‘≈Ò «Úæ⁄ ‹∂’ ’ج∆ ÎÓ ¡≈͉∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ
Á∆ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ Ú∂⁄‰≈ ⁄≈‘πøÁ∆ ˛ ª ¿π√ ˘ ’∆Ó ÿæ‡ ’È∆ ÍÚ∂◊∆Õ «¬√∂ ’≈È ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆
√«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ¡Ω√ ¡≈◊Ó Ú¥ (AR Curve) ¡Â∂ √∆«Ó ¡≈◊Ó Ú¥ (MR Curve) ÷æÏ∂ ÂØ∫ √æ‹∂ ‘∂·ª ÚæÒ «‚æ◊Á∆
‘ج∆ «ÁÙ≈ «Úæ⁄ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ «¬’ ÎÓ ¿π√∂ «ÏøÁ» ‹ª ‘æÁ Âæ’ ¿πÂÍ≈ÁÈ ’Á∆ ˛, «‹√ ”Â∂
(i) √∆«Ó ¡≈ÓÁÈ ¡Â∂ √∆«Ó Ò≈◊ Ï≈Ï (MR = MC) ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ (ii) √∆«Ó Ò≈◊ ڥ √∆«Ó ¡≈ÓÁÈ
Ú¥ ˘ ‘∂·ª ÂØ∫ ’æ‡Á∆ ˛Õ «¬√ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ ’È È≈Ò ÎÓ √øÂπÒÈ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ‘πøÁ∆ ˛Õ ¬∂’≈«Ë’≈∆
ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ ÎÓ Á∂ √øÂπÒÈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ √Ó∂∫ Á∆¡ª ÁØ Úæ÷-Úæ÷ ‘æÁª «Úæ⁄ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛–
(A) ÿæ‡ √Óª (Short-Run) ¡Â∂ (B) ÒøÓ≈ √Óª (Long-Run)

È؇√ ¬∂’≈«Ë’≈∆ ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Ï≈˜≈ Á∆ ¿π‘ √«ÊÂ∆ ˛, «‹√ «Úæ⁄ «’√∂ Ú√» Á∂ Ï‘π √≈∂
«Ú’∂Â≈ ‘πøÁ∂ ‘È Í ‘∂’ «Ú’∂Â≈ Á∆ Ú√» Á»√∂ «Ú’∂Â≈Úª Á∆¡ª Ú√»¡ª ÂØ∫ «’√∂
È≈ «’√∂ »Í «Úæ⁄ Úæ÷ ‘πøÁ∆¡ª ‘ÈÕ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 315