Page 346 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI

ÒØ’ «ÚæÂ

È؇ ’∂∫Á∆ ¿πÂÍ≈Á ÙπÒ’ Á≈ Ï‘π «Ú√Â≈ AIF@ ¡Â∂ AIG@ Á∂ ÁÙ’ª «Úæ⁄ ‘Ø«¬¡≈Õ AIDD-GE «Úæ⁄ ’∆Ï ABH
Ú√» √Ó»‘ª ¿πÂ∂ «¬‘ ’ Òæ«◊¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ «¬È∑ª Ú√»¡ª «Úæ⁄ «È«Ó Ú√», ’æ⁄∆ √Óæ◊∆ ¡Â∂ ÓæË ÚÂ∆
Ú√» √Ì Ù≈ÓÒ √ÈÕ ’æ⁄∆ √Óæ◊∆ ¡Â∂ ÓæË ÚÂ∆ Ú√»¡ª ¿π∂ ¿πÂÍ≈Á ÙπÒ’ Á≈ «ÓÒÁ≈ ‹πÒÁ≈ (Cascading)
ÍÃÌ≈Ú ÍÀ∫Á≈ ˛ «‹‘Û≈ ¡≈«Ê’ «÷¡≈Ò È≈Ò ¿π«⁄ ȑƒ ˛Õ ¡ÀÒ. ’∂. fi≈ √«ÓÂ∆, ÒøÏ∂ √Ó∂∫ Á∆ ≈‹ ’ØÙ∆ È∆Â∆
¡Â∂ ⁄∂Ò¡≈‘ √«ÓÂ∆ È∂ «√Î≈«Ù ’∆Â∆ «’ «Ú√«Âz ¿πÂÍ≈Á ÙπÒ’ Á∂ Ïπ∂ Í«‰≈Óª ÂØ∫ Ï⁄‰ Á∂ Ò¬∆ VAT Á≈
Ò◊≈¿π‰≈ ˜»∆ ˛Õ AIHF-HG Á∂ ’∂∫Á∆ Ï‹‡ «Úæ⁄ √øÙØË ÓπæÒ √øÚËÈ ’ (MODVAT) ˘ Ò◊≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ
«¬√ Á∂ Ò◊≈¿π‰ Á≈ ÍÃÓπæ÷ ¿πÁ∂Ù ¿πÂÍ≈Á ÙπÒ’ Á∂ ’À√’∂«‚ø◊ ÍÃÌ≈Ú ˘ ÿæ‡ ’È≈ √∆Õ
B@@@-B@@A Á∂ Ï‹‡ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÙπÒ’ «Úæ⁄ Ó‘æÂÚÍ»È √πË≈ ’∆Â∂ ◊¬∂Õ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ ⁄È «Úæ⁄ AF
ÍëÂÙ Á∆ «¬’ Á ¿πÂ∂ ’∂∫Á∆ ÓπæÒ √øÚËÈ ’ (CENVAT) ˘ Ò◊≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ ’πfi «ÚÙ∂Ù Ú√»¡ª ¿πÂ∂
H%, AF% ¡Â∂ BD% Á∆ «ÂøÈ Áª ¿πÂ∂ «ÚÙ∂Ù ¿πÂÍ≈ÁÈ ÙπÒ’ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂Õ B@@A-@B «Úæ⁄ «¬È∑ª «ÂøÈ Áª ˘
ÿæ‡ ’’∂ AF ÍëÂÙ Á∆ Á ’ «ÁæÂ∆ ◊¬∆Õ B@@B-@C Á∂ Ï‹‡ «Úæ⁄ Í∂Ù ’Á∂ ‘ج∂ «Úæ ÓøÂ∆ È∂ «’‘≈ «’
«Í¤Ò∂ ÁØ √≈Òª Á∂ √πË≈ª È∂ Óπ’æÁÓ∂Ï≈˜∆ ˘ ’≈¯∆ ÿæ‡ ’ «ÁæÂ≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ «¬√ √≈Ò «Úæ⁄ AF ÍëÂÙ Á∂ «ÚÙ∂Ù
¿πÂÍ≈Á ÙπÒ’ È≈Ò ¡È∂’ Ú√»¡ª ˘ Ï≈‘ ’ «ÁæÂ≈ ¡Â∂ «¬√ ˘ ’∂ÚÒ H ÓÁª ¿πÂ∂ ‘∆ Ò≈◊» æ«÷¡≈ «◊¡≈Õ
B@@B-@C Á∂ Ï‹‡ «Úæ⁄ ‘≈Òª«’ ¿πÂÍ≈Á ’ IADCC ’ØÛ πͬ∂ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ ¡ÈπÓ≈È ˛ Ò∂«’È, ’πÒ ’∂∫Á∆
’ ≈‹√Ú «Úæ⁄ «¬√ Á≈ ¡øÙ ÿ‡ ’∂ Ó≈Â CI ÍëÂÙ ‘∆ «‘ «◊¡≈Õ

H. √ΔÓ≈ ÙπÒ’ (Custom Duties)
√∆Ó≈ ÙπÒ’ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÙπÒ’ Á∆ Â∑ª Ú√»¡ª ¿πÂ∂ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ √∆Ó≈ ÙπÒ’ ‹ª ª ÓπæÒ ¡Èπ√≈ (Ad-
Valorem) Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È ‹ª Í«‰≈Ó ¡Èπ√≈ (Specific) ÓπæÒ ¡Èπ√≈ ‹ª ÔÊ≈ ÓπæÒ ’ Ú√»¡ª Á∂ ÓπæÒ Á∂
¡Èπ√≈ Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¡«‹‘∂ ’ ÍÃ◊Â∆Ù∆Ò ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ Í«‰≈Ó ¡Èπ√≈ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ ’ª ˘ «Ú«ÙÙ‡ ’
’«‘øÁ∂ ‘È «‹‘Û∂ Ú√»¡ª Á∆ √ø«÷¡≈, ¡≈’≈ ¡Â∂ Ì≈ Á∂ ¡Èπ√≈ Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¡«‹‘∂ ’ ÍëÂ◊≈Ó∆
‘πøÁ∂ ‘ÈÕ
√ΔÓ≈ ÙπÒ’ ÁØ «’√Ó Á∂ ‘πøÁ∂ ‘È-(i) Á≈ÓÁ ÙπÒ’ (Import Duty) ¡Â∂ (ii) «ÈÔ≈ ÙπÒ’ (Export Duty)Õ «¬È∑ª
ÁØÚª ’ª Á≈ Ì≈ «’√ ¿πÂ∂ ÍÀ∫Á≈ ˛, «¬‘ «ÈÙ«⁄ »Í «Úæ⁄ È‘ƒ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈Õ ¡√Ò √«ÊÂ∆ «¬‘ ˛ «’ √∆Ó≈
ÙπÒ’ Á≈ Ì≈ Á≈ÓÁ ’ Á∂Ùª «Úæ⁄ Ú√»¡ª Á∆ Óø◊ ¡Â∂ Í»Â∆ Á∆ √Í∂«÷¡’ Ò⁄’ ¿πÂ∂ «ÈÌ «‘øÁ≈ ˛Õ
«ÈÔ≈ ’ ‹ª ÙπÒ’ (Export Duty) -«‹‘Û≈ Ó≈Ò Ì≈ ÂØ∫ «ÚÁ∂Ùª ˘ Ì∂«‹¡≈ ‹ªÁ≈ ˛, ¿π√ ¿πÂ∂ «ÈÔ≈ ’
Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «ÈÔ≈ ’ ’∂ÚÒ √’≈∆ ¡≈ÓÁÈ Á≈ ‘∆ Ó‘æÂÚÍ»È √Ø ȑƒ ‘À ÏÒ«’ «¬√ Á∂ ’πfi
Ó‘æÂÚÍ»È ¡≈«Ê’ ÍÃÌ≈Ú Ú∆ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «‹Ú∂∫ ’æ⁄∂ Ó≈Ò ¿πÂ∂ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ «ÈÔ≈ ’ È≈Ò Á∂Ù Á∂ ¿πÁÔØ◊ª ˘
’æ⁄≈ Ó≈Ò √√Â∂ «Úæ⁄ ¿πÍÒÏË ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ √Ò≈È≈ Ï‹‡ Á∂ ÓΩ’∂ ¿πÂ∂ «ÈÔ≈ ÙπÒ’ª Á∆ Ú∆ ÿØÙ‰≈ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ
Á≈ÓÁ ’ ‹ª ÙπÒ’ (Import Duty) Á≈ÓÁ ’ª Á≈ ¿πÁ∂Ù ¿πÈ∑ª Ú√»¡ª Á∆ Á≈ÓÁ ˘ «È-¿πÂÙ≈«‘ ’È≈
˛ «‹È∑ª ÂØ∫ Á∂Ù «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ ¿πÂ∂ Íë’»Ò ÍÃÌ≈Ú ÍÀ∫Á≈ ˛ ‹ª Á∂Ù «Úæ⁄ ¿πÁÔØ◊∆’È ’È≈ ˛Õ «¬√ Á∂ È≈Ò
‘∆ Á≈ÓÁ ’ª È≈Ò √’≈ ˘ ¡≈ÓÁÈ Ú∆ ÍÃ≈Í ‘πøÁ∆ ˛Õ Ì≈ «Úæ⁄ Á≈ÓÁ ’ Ì≈Â∆ ‡À«Î ¡«Ë«ÈÔÓ,
AICD Á∆ Í«‘Ò∆ ¡Â∂ Á»√∆ ¡Èπ√»⁄∆ «Úæ⁄ «ÁæÂ∆ ◊¬∆ Áª Á∂ ¡Èπ√≈ Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ Á≈ÓÁ ’ Úæ÷-Úæ÷
Ú√»¡ª ¿πÂ∂ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ Á È≈Ò Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ
Á»‹∂ Áª Á∆ Â∑ª Ì≈Â∆ √∆Ó≈ ÙπÒ’ «Úæ⁄ Ú∆ √πË≈ ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ AIHE Á∆ ÒøÏ∂ √Óª Ú≈Ò∆ ≈‹’ØÙ∆ È∆Â∆
«Úæ⁄ Á≈ÓÁ ˘ «ÈÔø«Âz ’È Á∂ Ò¬∆ ‡≈«Î ¿πÂ∂ «ÈÌÂ≈ ÚË≈ «ÁæÂ∆ ◊¬∆ ‘À ¡Â∂ Á≈ÓÁ ’؇≈ Á∂ ¿πÍÔØ◊ ˘
ÿ‡≈ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ AIIA «Úæ⁄ ⁄∂Ò¡≈‘ √«ÓÂ∆ È∂ ¡«‹‘∆ √Ò≈‘ «ÁæÂ∆ «’ «È«Ó Ú√»¡ª Á∆ Á≈ÓÁ ÙπÒ’
«˜¡≈Á≈ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛, «¬√ È≈Ò, ’Ò Íπ«‹¡ª ¡Â∂ ÓÙ∆È∆ Á∆ Á≈ÓÁ ¿πÂ∂ ¡Â∂ ÿæ‡ ÂØ∫ ÿæ‡ Á ¡≈Ë≈
̻ ’æ⁄∆ √Óæ◊∆ ¿πÂ∂Õ
Á≈ÓÁ ÙπÒ’ª «Úæ⁄ ¡◊Ò∂ √≈Òª «Úæ⁄ Ú∆ ‹≈∆ «‘≈Õ B@@B-@C Á∂ Ï‹‡ «Úæ⁄ ÿØÙ‰≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ «’ √≈Ò
B@@D-@E Âæ’ Á≈ÓÁ ÙπÒ’ª Á∆ ’∂ÚÒ ÁØ Ïπ«È¡≈Á∆ Áª ‘؉◊∆¡ª-’æ⁄∆ √Óæ◊∆ ÓæËÚ∆ Ú√» ¡Â∂ Íπ«‹¡ª
¿πÂ∂ A@ ÍëÂÙ ¡Â∂ ¡ø«ÂÓ Ú√»¡ª ¿πÂ∂ B@ ÍëÂÙÂÕ «¬È∑ª Ó’√Áª ˘ «Ë¡≈È «Úæ⁄ æ÷Á∂ ‘ج∂ Á≈ÓÁ ÙπÒ’
Á∆ ¿πµ⁄ÂÓ Á ˘ B@@B-@C «Úæ⁄ ÿ‡≈ ’∂ CE ÍëÂÙ ÂØ∫ C@ ÍëÂÙ ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ

340 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY