Page 102 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈ÈÕ «¬√ ÙÏÁ Á≈ ‘Δ ÍÃÔØ◊ ’ΔÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘À ‹ÁØ∫ ÁØȪ ÍÃÚ≈‘’Δ¬∂ ¡Â∂ √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È
’ ‘∂ ‘È «¬º’ ‘Δ ’øÈ «Úº⁄ ÓΩ‹±Á √ÈÕ ‘≈Òª«’, ÍÃÚ≈‘’Δ¬∂ √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È ¿∞μÂ∂ ˜Ø «ÁºÂ≈ ‘À, «’¿∞∫«’ ¿∞ÍÒºÏË
«⁄«’Â√≈ «¬√ È∞’√≈È Ò¬Δ «¬øÈ≈ «‹¡≈Á≈ ÍÌ≈ÚΔ ‘ÀÕ

A@.F √∞‰Ú≈¬Δ «Ú◊«Û¡≈ Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ ÒÙ‰ (Charateristics of Hearing Impairment)

√∞‰È ∞«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈ «Ú¡’ÂΔ ˘ √∞‰È ÁΔ √ÓºÊ≈ «Úº⁄ ’ÓΔ ¡≈¬Δ ‘ÀÕ √∞‰Ú≈¬Δ Á≈ √Ï√∂ ◊øÌΔ ±Í È∞’√≈È
Ï‘≈ÍÈ ‘ÀÕ «¬√ Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ Ï‘∞Ó Á∂ Ó≈Â∂ «ÍÂ≈, ‹Ø √∞‰ √º’Á∂ ‘ÈÕ «¬º’ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ Ï≈¡Á «Ú’Òª◊Â≈

’∂ÚÒ «¬º’ «Ú¡’ÂΔ ÁΔ √∞‰Ú≈¬Δ ˘ ÍÃÌ≈«Ú ȑΔ∫ ’Á≈, Ò∂«’È «¬‘ «Ú¡’ÂΔ ÁΔ √≈Ó≈‹’ ¿∞μÂ∂ «¬º’ √Ê≈¬Δ
ÍÃÌ≈Ú ‘Ø √’Á≈ ‘À ¡Â∂ Ì≈Ù≈ Á∂ «Ú’≈√, Á∂ ±Í «Úº⁄ ⁄ø◊Δ Â∑ª ÚÒØ∫Õ √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È Á∂ È≈Ò ’¬Δ ÒØ’ª ˘
√≈Ó≈‹’ ‹∞Á≈¬Δ ÚÒØ∫ ◊√ ¡Â∂ ¡Ú√≈Á «‹Ú∂∫ Ó≈È«√’ ¡Í≥◊Â≈Õ
(i) «ÚÒø«Ï Ì≈Ù≈ «Ú’≈√: «¬º’ Ϻ⁄≈ ‹Ø √∞‰ √º’Á∂ ‘È ¡≈Ó ÂΩ ¿∞μÂ∂ «¬º’ «Ú¡’ÂΔ ÚÒØ∫ Ì≈Ù≈ «√º÷Á≈

‘À ‹Ø ¡≈Í‰Δ Ó±Ò Ì≈Ù≈ ÏØÒÁΔ ‘ÀÕ √∞‰Ú≈¬Δ «Ú◊«Û¡≈ Ϻ⁄Δ¡ª, Á±º‹∂ ‘ºÊ ¿∞μÂ∂, ¡≈Ó ÂΩ ¿∞μÂ∂ ‘À Ó≈Â≈
«ÍÂ≈, ‹Ø √∞«‰¡≈ ‘À ¡Â∂ ‹Ø √ø’∂Â’ Ì≈Ù≈ ÍÂ≈ È‘Δ∫ ’ √º’Á∂Õ «¬√ ÍÃ’≈ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ È≈Ò, Ϻ«⁄¡ª
Á∂ ÒØ’ ‘È, ‹Ø ¡≈Ó ÂΩ ¿∞μÂ∂ «¬‘ ⁄ø◊Δ Â∑ª È‘Δ∫ ‹≈‰Á∂ ÚÒØ∫ √ø’∂Â’ Ì≈Ù≈ «√º÷‰ Ò¬Δ Ó‹Ï± ’
‘∂ ‘ÈÕ «¬√Á∂ «¬Ò≈Ú≈, «¬‘ Òº◊ √’Á≈ ‘À ’∞ºfi √Óª ÚÒØ∫ Í«‘Òª √∞‰Ú≈¬Δ ÿ≈‡∂ ÁΔ ÷Ø‹ ’ΔÂΔ ‘ÀÕ

«¬√Á≈ ÓÂÒºÏ ‘À «’ Ϻ⁄∂ ÁΔ Ì≈Ù≈ ¡«Ë◊‘‰ ‹ΔÚÈ «Úº⁄ Ï≈¡Á «Úº⁄ Ù∞± ‘∞øÁ≈ ‘ÀÕ ‘À≈ÈΔ ÁΔ ◊ºÒ
È‘Δ∫ √∞‰È Á∂ È≈Ò Ïº⁄Δ¡ª ˘ Á∂ ¡’√ Ì≈Ù≈ Á∂ «Ú’≈√ «Úº⁄ Á∂Δ ‘À Í∂∫«√ÒÚ∂«È¡≈ ≈‹ Ô±ÈΔÚ«√‡Δ,
’«‘øÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞Á≈‘‰ Á∂ Ò¬Δ, ÙÏÁ≈ÚÒΔ √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È Á∂ È≈Ò Ïº⁄Δ¡ª «Úº⁄ «‹¡≈Á≈ ‘ΩÒΔ-
‘ΩÒΔ «Ú’«√ ’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞È∑ªÈ∂ «¬‘ ÚΔ «Ú¡≈’‰ «√º÷‰ «Úº⁄ ’«·È≈¬Δ ‘ÀÕ «¬‘ ¡≈Ó ÂΩ ¿∞μÂ∂

Ϻ⁄Δ¡ª Ò¬Δ ‘∞‰ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ È≈Ò ÒÀ∫Á≈ ‘À ˘ ÍÛ∑È∂ ¡Â∂ «Ò÷‰ Á∂ Ò¬Δ, Á∂ ±Í «Úº⁄ ⁄ø◊Δ Â∑ª ÚÒØ∫
‹≈‰È∂ Á∂ Ò¬ΔÕ
(ii) √≈Ó≈‹’ ‹∞Á≈¬Δ: ‚≈. ‹Δ.’∂.‘∂ºÏ≈ Á∂ ¡È∞√≈, √∞‰Ú≈¬Δ «Ú◊«Û¡≈ Ϻ⁄Δ¡ª ÚÒØ∫ ÍΔ«‚ ‘Ø √’Á≈ ‘À
√≈Ó≈‹’ ‹∞Á≈¬ΔÕ «¬‘ ÌØ≈’∞ ±Í ÚÒØ∫ ¿∞È∑ª Á∂ Á∂Δ Ì≈Ù≈ Á∂ «Ú’≈√ Á∂ ’≈È ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞È∑ªÈ∂ «¬‘

ÚΔ √∞‰È √≈Ó≈‹’ ¿∞μÂ∂ ¿∞·≈ «Úº⁄ ’«·È≈¬Δ ‘∞øÁΔ ‘ÀÕ ‘≈Òª«’, «¬º’ Ϻ⁄≈ ‹Ø ¿∞‘ ÁΔ Â∑ª Òº◊Á≈ ‘À
Á≈ «‘º√≈ ‘À «¬º’ Ï‘≈ ‹ª √∞‰Ú≈¬Δ «Ú◊«Û¡≈ √ø√«’ÃÂΔ ˘ ÿº‡ ’‰ Ò¬Δ √≈Ó≈‹’ ±Í ÚÒØ∫ Úº÷
Ó«‘√±√ ÁΔ √øÌ≈ÚÈ≈ ‘ÀÕ Á±‹Δ ÚºÒ, «¬‘ ‘À «¬º’ Ϻ⁄≈ ‹Ø ¡≈͉∂ √ø⁄≈ ÁΔ Òº◊̺◊ «ÚÙ∂Ù „ø◊ Á∂ ±Í
«Úº⁄ √ø’∂Â’ Ì≈Ù≈ Á≈ ÚÂØ ’Á≈ ‘À Ò¬Δ √øÌÚ ¡≈͉∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ¡Â∂ ‘Ø ÒØ’ ‘È, ‹Ø Ï‘∞Â

‹≈‰’≈ Á≈ ÚÂØ «Úº⁄ È‘Δ∫ ‘Ø √’Á≈ ÚÒØ∫ ’º‡ Òº◊ «‘≈ ‘À √ø’∂Â’ Ì≈Ù≈Õ
(iii) ¡Ú√≈Á: ¡Ó∂«’È ¬∂√Ø«√¬∂ÙÈ Ì≈Ù‰ Ì≈Ù≈-√∞‰Ú≈¬Δ Á∂ ¡È∞√≈, √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È ‹±Δ ‘À «’
«¬º’ Ϻ⁄∂ ˘ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √Ó«√¡≈Úª Á≈ «Ú’≈√ ‘ØÚ∂◊≈ ÓÂÒºÏ È‘Δ∫ ’Á≈ ‘À, Ò∂«’È ‹ÁØ∫ «¬‘
‹ºÁΔÍ∞‰∂ ¡Â∂ Í«¡≈Ú‰Δ¬∂ ’≈’ª Á∂ È≈Ò √øÔ∞’ ‘À, «¬º’ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ ÿ≈‡∂ Á∂ È≈Ò «¬º’ Ϻ⁄∂ ˘

«Ú’≈√ Ò¬Δ «‹¡≈Á≈ ÚÒØ∫ «‹¡≈Á≈ ‹Ø÷Ó ‘À, ¿∞Á≈‘‰ Á∂ Ò¬Δ, ¡Ú√≈ÁÕ ¡Ó∂«’È ¬∂√Ø«√¬∂ÙÈ
ÓÈÙ«⁄«’Â√Δ¬∂ Í∞≈‰Δ ÏΔÓ≈Δ¡ª Á∂ È≈Ò «’‘≈ «◊¡≈ ‘À «’ ÒØ’ª ˘ «¬º’ BE ÚÒØ∫ CC ¯Δ√ÁΔ
«⁄«’Â√’Δ¬∂ Ïȉ Á∂ ‹Ø÷Ó ¿∞Á≈√Õ ÿº‡ ¡≈ÂÓ√øÓ≈È ÚΔ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ È≈Ò Ïº⁄Δ¡ª Á∂ «Úº⁄ ¡≈Ó ‘À
¡È∞√≈, ¡Ó∂«’È ¬∂√Ø«√¬∂ÙÈ Ì≈Ù‰ Ì≈Ù≈ √∞‰Ú≈¬ΔÕ «ÚÙ∂Ù ±Í ÚÒØ∫ «’ÙØØ∫ Ò¬Δ È‘Δ∫ ’‰≈ ⁄≈‘∞øÁΔ

94 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY