Page 57 - DPOL102_INDIAN POLITICAL SYSTEM
P. 57
Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈
È؇ E.A ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ ⁄؉ Á≈ „ß◊ (Method of President’s Election)
√ß«ÚË≈È Á∂ ¡Èπ√≈ Ì≈ «¬’ ÍzÌ»√æÂ≈ √ßÍÈ, √Ó≈‹Ú≈Á∆, ËÓ «ÈÍæ÷ ¡Â∂ ÒØ’ÂßÂ∆ ◊‰Âß ˛Õ Ì≈Â
˘ ◊‰Âß ÏÈ≈¿π‰ Á∂ ¿πÁ∂Ù Á∆ Íz≈ÍÂ∆ Á∂ Ò¬∆ √ß«ÚË≈È ÚæÒØ∫ Á∂Ù Á∂ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ ⁄؉ Á∆ «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆
◊¬∆ ˛ Í √’≈ Á≈ √ß√Á∆ ±Í ¡Í‰≈¬∂ ‹≈‰ Á∂ ’≈È √ß«ÚË≈È Á∂ «ÈÓ≈Â≈Úª Ò¬∆ «¬‘ ˜±∆ ‘Ø «◊¡≈
«’ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ «¬’ È≈Ó≈ ¡Â∂ √ß«ÚË≈È’ Óπ÷∆¡≈ ω≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√ Ò¬∆ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ ⁄؉ Ò¬∆
¡ÍzÂæ÷ ⁄؉ Íz‰≈Ò∆ ¡Í‰≈¬∆ ◊¬∆Õ «¬‘ ÎÀ√Ò≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ «’ ¡√Ò Ù’Â∆¡ª Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ÍzË≈È ÓßÂ∆
¡Â∂ ÓßÂ∆ Óß‚Ò ÚæÒØ∫ ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ˛ ¡Â∂ ≈Ù‡ÍÂ∆ ’∂ÚÒ √ß«ÚË≈«È’ Óπ÷∆¡≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ≈‹ Á∂ ÍÃË≈È Á∂
¡‘πÁ∂ ”Â∂ ¡√∆Ó ‘ØÚ∂◊≈Õ ¡«‹‘≈ √Ø⁄ Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ «¬‘ √πÌ≈«Ú’ ±Í «Úæ⁄ «Ò¡≈ «◊¡≈ «’ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ ‹ÈÂ≈
ÚæÒØ∫ ÍzÂæ÷ ±Í «Úæ⁄ È‘∆∫ ¸«‰¡≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ Íø«‚ ‹Ú≈‘ Ò≈Ò È«‘± Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, «¬‘ Ó«‘√±√ ’∆Â≈
«◊¡≈ «’ ‹ÁØ∫ «’ ≈Ù‡ÍÂ∆ ’∂ÚÒ √ß«ÚË≈«È’ Óπ÷∆¡≈ ‘ØÚ∂◊≈ «¬√ Á∂ Ò¬∆ √Ë≈‰ ÒØ’ª ÚæÒØ∫ Ú؇ª È≈Ò Ú؇ª
ÚæÒØ∫ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ ⁄؉ «¬’ Ï∂¡Ê ÔÂÈ ‘ØÚ∂◊≈Õ «¬‘ Ú∆ Ó«‘√±√ ’∆Â≈ «◊¡≈ «’ ÒØ’ª ÚæÒØ∫ ÍzÂæ÷ ±Í «Úæ⁄
⁄؉ ≈Ù‡ÍÂ∆ ÍzË≈È ÓßÂ∆ ÚæÒØ∫ √’≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ˘ ¸‰ΩÂ∆ Á∂ √’Á≈ √∆ ¡Â∂ «¬√ Â∑ª ¿π‘ √ß√Á∆ Íz‰≈Ò∆
Á∂ Ò¬∆ ÷Â≈ ÷Û≈ ’ √’Á≈ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ √ß«ÚË≈È «ÈÓ≈Â≈Úª È∂ «¬‘ ÎÀ√Ò≈ ’∆Â≈ «’ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ ⁄؉
¡ÍzÂæ÷ „ß◊ È≈Ò ‘ØÚ∂◊∆Õ
‡≈√’ Ì≈Â∆ √ßÿ Á∆ ’≈‹Í≈«Ò’≈ Á∂ ÍzË≈È ˘ ≈Ù‡ÍÂ∆ «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ‹ÁØ∫ «’ ’≈‹Í≈«Ò’≈
Á∂ ÍzÙÈ Á≈ ¿π‘ È≈Ó’‰ ¡Ó∆’∆ √ß«ÚË≈È Á∂ Ï≈Ï ˛ Í Ì≈Â∆ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ ’ßÓ
¡Â∂ Ù’Â∆¡ª ¡Ó∆’∆ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ Ï≈Ï È‘∆∫ ‘ÈÕ
√ß«ÚË≈È Á∂ ¡Èπ¤∂Á ED Á∂ ¡Èπ√≈ √ßÿ∆ √ß√Á Á∂ ÁØȪ √ÁȪ Á∆ ⁄؉ ÓÀ∫Ϫ ¡Â∂ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈Úª Á∂ ⁄؉
ÓÀ∫Ϫ ÚæÒØ∫ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ ¡ÍzÂæ÷ ⁄؉ Á∂ „ß◊ Á∆ «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˛-
(’) ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ ¡‘πÁ∂ Ò¬∆ ÔØ◊Â≈Úª (Qualifications for the office of the President): √ß«ÚË≈È ÚæÒØ∫
≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ ÍÁ Á∂ ¿πÓ∆ÁÚ≈ Ò¬∆ ‘∂· «Ò÷∆¡ª ÔØ◊Â≈Úª «ÈË≈«Â ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ª ‘È-
A. ¿π‘ Ì≈ Á≈ È≈◊«’ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ Í «¬‘ È‘∆∫ «Ò«÷¡≈ «◊¡≈ «’ ¿π‘ Ì≈ Á≈ ‹ÈÓ‹≈Â
È≈◊«’ ‘∆ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
B. ¿π√ Á∆ ¿πÓ CE √≈Ò ÂØ∫ ¿πµÍ ‘ØÚ∂Õ
C. ¿π‘ ÒØ’ª Á∂ √ÁÈ (ÒØ’ √Ì≈) Á∂ «¬’ ÓÀ∫Ï Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¸‰∂ ‹≈‰ Á∆¡ª ÔØ◊Â≈Úª ͱ∆¡ª ’Á≈
‘ØÚ∂∂Õ
D. ¿π‘ «’√∂ √’≈∆ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ¡‘πÁ∂ ”Â∂ «ÈÔπ’ È≈ ‘ØÚ∂, ¡Â∂
E. ¿π‘ √ß√Á Á∂ «’√∂ Ú∆ √ÁÈ ‹ª «’√∂ ≈‹ «ÚË≈È Í≈«Ò’≈ Á≈ ÓÀ∫Ï È‘∆∫ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ““‹∂’ ’ج∆ √ß√Á
Á≈ ÓÀ∫Ï ‹ª «ÚË≈È Í≈«Ò’≈ Á≈ ÓÀ∫Ï ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ ±Í «Úæ⁄ «ÈÚ≈«⁄ ‘πßÁ≈ ˛ ª ¿π√ ˘ ¿π‘ «ÓÂ∆
«Úæ⁄ √ß√Á ‹ª «ÚË≈È √Ì≈ Á∆ ÓÀ∫Ï«ÙÍ ÂØ∫ «Â¡≈◊-Íæ Á∂‰≈ ‘π“ßÁ≈ ˛ «‹√ «ÁÈ ÂØ∫ ¿π‘ ≈Ù‡ÍÂ∆
Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¡‘πÁ≈ √ßÌ≈Ò ÒÀ∫Á≈ ˛Õ””
F. «¬È∑ª ÔØ◊Â≈Úª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ ⁄؉ √ÏøË∆ ¡À’‡ AIGD Á∂ ¡Ë∆È «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˛
«’ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∂ ¡‘πÁ∂ Ò¬∆ ⁄؉ ÒÛÈ Ú≈Ò≈ ‘∂’ ¿πÓ∆ÁÚ≈ ¡≈͉≈ È≈Óª’‰ Íæ Á∂ È≈Ò BE@@
πͬ∂ ˜Ó≈È ’Ó ‹Ó∑ª ’Ú≈¿π‰ ¡Â∂ ¿π√ Á∂ È≈Ó˜Á◊∆ Íæ ”Â∂ ÿæ‡ ÂØ∫ ÿæ‡ A@ Ú؇ ¿π√ Á∂ È≈Ó
«ÁæÂ≈ Íz√Â≈Ú ’È◊∂ ¡Â∂ A@ ‘Ø Ú؇ ¿π√ Á∂ È≈Ó Á≈ √ÓÊÈ ’È◊∂Õ AIIG «Úæ⁄ «¬’ ‘π’Ó Á∂
È≈Ò ˜Ó≈È Á∆ ≈Ù∆ BE@@ ÂØ∫ ÚË≈ ’∂ AE,@@@ πͬ∂ ’ «ÁæÂ∆ ◊¬∆ ¡Â∂ ¿πÓ∆ÁÚ≈ Á∂ È≈Ó ˘
Íz√Â≈«Ú ’È Á∂ Ò¬∆ ‘π‰ E@ Ú؇ª Á≈ ‘؉≈ ˜±∆ ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ ‘À ¡Â∂ «¬√ Á∂ È≈Ò ‘∆ E@
50 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY