Page 175 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇ J DBÚƒ √ØË È≈Ò «¬‘ «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ «’ ¡«‹‘∂ «Ú¡’Â∆ ˘ ¿πµ⁄ ¡Á≈Ò Á≈ ‹æ‹ «ÈÔπ’ ’∆Â≈
‹≈ √’Á≈ ˛, ‹Ø ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ Ș «Úæ⁄ Íë√æË «È¡≈ Ù≈√Â∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ ‹Ø «’√∂ «‡z«Ï¿»ÈÒ ‹ª ’∂∫Á∆
√’≈ ¡Â∂ ≈‹ √’≈ ¡Ë∆È ’≈˘È Á∆ «ÚÙ∂Ù ‹≈‰’≈∆ æ÷‰ Ú≈Ò∂ ¡‘πÁ∂ ”Â∂ A@ √≈Ò Âæ’ ’øÓ
’ ¸æ’≈ ‘ØÚ∂Õ
J Ì≈ Á≈ √ø«ÚË≈È Á∂Ù Á≈ √Ú¿πµ⁄ ’≈˘È ˛ ¡Â∂ Ì≈ Á∆ √Ú¿πµ⁄ ¡Á≈Ò ’ØÒ √ø«ÚË≈È Á∆
«Ú¡≈«÷¡≈ ¡Â∂ √πæ«÷¡≈ Á∆ √Ú¿πµ⁄ «˜øÓ∂Ú≈∆ ˛Õ «¬‘ ÒØ’ª Á∂ ÓΩ«Ò’ ¡«Ë’≈ª Á∂ æ«÷¡’ Á∂ »Í
«Úæ⁄ Ú∆ ’øÓ ’Á≈ ˛Õ
J ‹Á ¡Á≈Ò «’√∂ ’≈˘È ˘ ◊À-√ø«ÚË≈«È’ ÿث٠’’∂ æÁ ’Á≈ ˛ ª ¿π√ ˘ «¬‘ √ÍæÙ‡ ’È≈
ÍÀ∫Á≈ ˛ «’ «¬√ ’≈˘È «’√ √ø«ÚË≈«È’ ¡Èπ¤∂Á Á≈ ¿πÒøÿ‰ ’∆Â≈ ˛Õ ¡Á≈Ò ˘ ’≈˘È ˘ æÁ ’È
Á∂ ’≈Ȫ ˘ Ú∆ √ÍæÙ‡ ’È≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ
J «È¡≈«¬’ ÍπÈ «È∆÷‰ ÍÉ≈Ò∆ «¬’ Á∂∆ ¡Â∂ ¡’πÙÒÂ≈ Á≈ «¬’ √Ø ‘∆ ˛Õ ‹Á «¬’ ’≈˘È ‘Ø∫Á
«Úæ⁄ ¡≈™Á≈ ˛ ª ’¬∆ Ú≈ ÒØ’ «ÚÙ∂Ù ’’∂ ’≈˘È Ò≈◊» ’È Ú≈Ò∆¡ª ¬∂‹ø√∆¡ª ‘ΩÒ∆ ⁄æÒ‰ Á≈
ÎÀ√Ò≈ ’Á∆¡ª ‘È ‹ª «’√∂ ’≈˘È ˘ Ò≈◊» ’È Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ ‘æÊ ”Â∂ ‘æÊ æ÷ ’∂ ÏÀ· ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ

I.F ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)

J ÍπÈ «È∆÷‰ (Review): ÍπÈ Á∂÷‰≈, ÁπÏ≈≈ ‹ª⁄‰≈Õ
J ÍÃÓ≈Á∂Ù (Mandamus) : ¿πµ⁄ ¡Á≈Ò ÚæÒØ∫ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ ¡≈Á∂Ù, ¿πµ⁄ ¡Á≈Ò ÚæÒØ∫ «ÁæÂ∆ ◊¬∆
¡≈«÷¡≈Õ

I.G ¡«Ì¡≈√ ÍÃÙÈ (Review Questions)

A. Ì≈ Á∆ √Ú¿πµ⁄ ¡Á≈Ò Á∆ ⁄È≈ Á≈ Úȉ ’ØÕ
B. ¿πµ⁄ ¡Á≈Ò Á∆¡ª Ù’Â∆¡ª ¡Â∂ √«ÊÂ∆ Á≈ Úȉ ’ØÕ

C. «È¡≈«¬’ ÍπÈ «È∆÷‰ ÂØ∫ Âπ√ƒ ’∆ √ÓfiÁ∂ ‘Ø?
D. «È¡≈«¬’ ÍπÈ «È∆÷‰ Á≈ ¡≈ÒØ⁄È≈ÂÓ’ ÓπÒª’‰ ’ØÕ

¿πµÂ : √Ú ÓπÒª’‰ (Answer : Self Assessment)
A. AICE Á∂ ¡Ë∆«ÈÔÓ B. BE
C. ‹æ‹ ‹∂. √∆. Ù≈‘ D. ÓΩ«Ò’
E. (Ï) F. (√)

G. (¡) H. √æ⁄
I. √æ⁄ A@. fi»·

I.H √Ïø«Ë Íπ√Â’ª (Further Readings)

Ïπ’√ A. Ì≈Â∆ Ù≈√È ¡Â∂ ≈‹È∆Â∆- Í∆. √ÂØ◊∆Õ
B. Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈- ¡ÀµÈ. ¤≈ÏÛ≈Õ

168 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY