Page 200 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI
P. 200
«¬’≈¬∆ñAA: ≈‹ √’≈: ≈‹-«ÚË≈È Óß‚Ò, ≈‹Í≈Ò, ÓßÂ∆ Íz∆ÙÁ ¡Â∂ Óπæ÷ ÓßÂ∆
≈‹Í≈Ò Á∂ ¡‘πÁ∂ Á≈ AIE@ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ‘π‰ Âæ’ Á≈ ’ßÓ «ÚÚ‘≈ (Working of the Office of Governor since È؇
1950): √ß«ÚË≈È Á∂ Ò≈◊± ‘؉ ÂØ∫ Í«‘Òª AE √≈Òª «Úæ⁄, ‹ÁØ∫ ’ª◊√ ’∂∫Á ¡Â∂ Òæ◊Ì◊ √≈∂ ≈‹ª «Úæ⁄ √æÂ≈
«Úæ⁄ √∆, ≈‹Í≈Òª Á∆ √«ÊÂ∆, ̱«Ó’≈ ¡Â∂ ’ßÓ «ÚÚ‘≈ È≈Ò √Ïß«Ë ’Á∂ ’ج∆ «ÚÙ∂Ù «ÚÚ≈Á È‘∆∫ ÍÀÁ≈ ‘Ø«¬¡≈
√∆Õ √È AIFD Âæ’ Íø«‚ ȫ‘± Á∆ ÍzË≈È ÓßÂ∆ Á∂ ±Í «Úæ⁄ «ÚËÓ≈ÈÂ≈, ’ª◊√ Á∆ ¬∂’≈«Ë’≈ Ú≈Ò∆ √«ÊÂ∆
¡Â∂ ̱«Ó’≈, √πÂßÂÂ≈ Á∂ √ß◊≈Ó Á∂ Ó‘æÂÚÍ±È È∂Â≈Úª Á∆ ≈‹Í≈Òª Á∂ ±Í «Úæ⁄ «ÈÔπ’Â∆ ¡Â∂ Ì≈ Á∂ √ßÿ∆
„ª⁄∂ «Úæ⁄ ≈‹È∆«Â’ ¬∂’≈ÂÓ’Â≈ (’∂∫Á ¡Â∂ ≈‹ª «Úæ⁄ «¬’ ‘∆ ÁÒ Á∆ √’≈) Á∆ ‘Ø∫Á ’≈È ≈‹Í≈Ò Á∆
̱«Ó’≈ «Úæ⁄ √Ïß«Ë «ÚÚ≈Á ÍÀÁ≈ ‘؉ Á∆ ÿæ‡ ‘∆ √ßÌ≈ÚÈ≈ √∆Õ «¬‘ ⁄ΩÊ∆¡ª ¡≈Ó ⁄؉ª (AIFG), ‹ÁØ∫ «’ ’πfi ≈‹ª
«Úæ⁄ ◊À -’ª◊√∆ √’≈ª ‘Ø∫Á «Úæ⁄ ¡≈¬∆¡ª ¡Â∂ ’ª◊√ ˘ ’∂∫Á «Úæ⁄ Ëæ’≈ Òæ◊≈, Á∂ Ï≈¡Á ‘∆ ≈‹Í≈Ò Á∆
̱«Ó’≈ √Ú‹È’ ⁄⁄≈ Á≈ «ÚÙ≈ ¡Â∂ «ÚÚ≈Á Á≈ «ÚÙ≈ Ï«‰¡≈ ¡Â∂ ≈‹Í≈Ò Á≈ ¡‘πÁ≈ «˜¡≈Á≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈
ÁÏ≈¡ ¡Â∂ ÏØfi Ú≈Ò≈ ωÁ≈ «◊¡≈, «‹√ Ï≈∂ √ß«ÚË≈È «ÈÓ≈Â≈Úª È∂ ’Á∂ √Ø«⁄¡≈ Ú∆ È‘∆∫ √∆Õ AIFG Á∆¡ª
⁄؉ª È∂ «‹Ú∂∫ «’ ¡Àµ⁄. ¡ÀµÓ. √∆≈˙ ’«‘ßÁ∂ ‘È, È∂ «ÂßÈ Â∑ª Á∆¡ª √«ÊÂ∆¡ª ÍÀÁ≈ ’∆Â∆¡ª :
(A) ’ª◊√ Í≈‡∆ Ï‘πÓ Íz≈Í ’ ◊¬∆ ¡Â∂ «¬√ ˘ ¡ªË≈ ÍzÁ∂Ù, Ó‘≈≈Ù‡ ¡Â∂ ÓÀ√± (‘π‰ ’È≈‡’)
«Úæ⁄ √’≈ ω≈¿π‰ Á≈ √æÁ≈ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ
(B) ‹ÁØ∫ «’ ÓÁ≈√ (⁄∂Ȭ∆) («‹√ ˘ ‘π‰ Â≈«ÓÒÈ≈‚± «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛) «Úæ⁄ ‚∆. ¡ÀµÓ. ’∂. ¡Â∂ ’∂Ò «Úæ⁄
Ú≈ÓÍøÊ∆ ÁÒª Á≈ ◊·ÏßËÈ √æÂ≈ «Úæ⁄ ¡≈«¬¡≈Õ
(C) ’πfi ‘Ø ≈‹ª «Úæ⁄ ’ج∆ Ú∆ «¬’ ÁÒ Ï‘πÓ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ È‘∆∫ √∆ ¡Â∂ «¬‘ √Óæ«√¡≈ Úæ‚∆ √ß«÷¡≈
«Úæ⁄ √πÂß ÓÀ∫Ϫ Á∆ ‘Ø∫Á ¡Â∂ ÈÂ∆‹∂ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ÁÒÏÁÒ»¡ª ¡Â∂ ÁÒÏÁÒ∆ Á∆ ≈‹È∆Â∆ Á∂ ’≈È
ÓπÙ«’Ò ‘Ø ◊¬∆Õ
¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ≈‹Í≈Ò Á∆ ̱«Ó’≈ ”Â∂ Ì≈∆ ÁÏ≈¡ ÍÀ «◊¡≈ ¡Â∂ «¬‘ ◊æÒ «¬√ ÂØ∫ «√æË ‘Ø ◊¬∆ ‹ÁØ∫ «¬æ’Ø
«‹‘∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ≈‹Í≈Òª È∂ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ÎÀ√Ò∂ ’∆Â∂Õ ’ª◊√ Ù≈«√ ≈‹ª Á∂ ≈‹Í≈Òª Á≈
«ÚÚ‘≈ ¿πÈ∑ª ≈‹ª Á∂ ≈‹Í≈Òª Á∂ «ÚÚ‘≈ ÂØ∫ ¡Òæ◊ √∆ «‹È∑ª «Úæ⁄ Á±√∂ ≈‹È∆«Â’ ÁÒª Á∆¡ª √ªfi∆¡ª
√’≈ª «Úæ⁄ √ÈÕ ⁄ΩÊ∆¡ª ¡≈Ó ⁄؉ª ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡≈͉∆ ÁØ‘∆ ̱«Ó’≈ (’∂∫Á Á∂ ¬∂‹ß‡ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ≈‹ ÍzÙ≈√È Á∂
Óπ÷∆¡≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄) Á∂ ’≈È ≈‹Í≈Ò Á≈ ¡‘πÁ≈ «¬’ «ÚÚ≈Á◊Ã√ ¡‘πÁ≈ ω «◊¡≈Õ ’¬∆ ÍzªÂª Á∂ ≈‹Í≈Òª È∂
¡≈͉∂-¡≈͉∂ ≈‹ «Úæ⁄ ≈‹ √’≈ Á∂ ◊·È Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ Â∑ª Á≈ ’ßÓ ’∆Â≈Õ ¿πÈ∑ª È∂ ¡Èπ¤∂Á
CFE Á∂ ¡Ë∆È Ú∆ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ Â∑ª Á∂ ÎÀ√Ò∂ ’∆Â∂Õ «’Â∂ ª ≈‹ √’≈ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈Úª
˘ Ìß◊ ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ ¡Â∂ «’Â∂ ≈‹-«ÚË≈È √Ì≈ ˘ æÁ ‘∆ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ «¬‘ √Ó«fi¡≈ «◊¡≈ «’ ≈‹Í≈Òª
È∂ ¿π√ √Ó∂∫ √ßÿ∆ √’≈ (Ùz∆ÓÂ∆ «¬ßÁ≈ ◊ªË∆ Á∆ ’ª◊√ √’≈) Á∂ «¬Ù≈«¡ª ”Â∂ ‘∆ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ÎÀ√Ò∂ Ò¬∂
√ÈÕ «¬√∂ ’≈È AIFG ÂØ∫ AIGA Á∂ ÁΩ≈È ≈‹Í≈Ò Á≈ ¡‘πÁ≈ ’≈Î∆ «ÚÚ≈Á◊Ã√ ¡‘πÁ≈ ω «◊¡≈Õ
Í«‘Òª ¡«‹‘∂ ≈‹Í≈Ò Á∂ ≈‹√Ê≈È Á∂ Ùz∆ √ßͱ‰ÈßÁÕ AIFG Á∆¡ª ⁄؉ª «Úæ⁄ ’ª◊√ ¡≈͉≈ Ï‘πÓ Á≈ ÍæË
◊π¡≈ ÏÀ·∆ Í ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ «Úæ⁄ √Ì ÂØ∫ Úæ‚∆ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¿πÌ∆Õ Ùz∆ ¡ÀµÓ. ¡ÀµÒ. «√ßÿ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄
«ÚØË∆ ÁÒª Á≈ ◊·ÏßËÈ Ï«‰¡≈ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª È∂ Ï‘πÓ Íz≈Í ’ «Ò¡≈Õ «¬√ Á≈ ≈Ù‡ÍÂ∆ ¡Àµ√. ≈Ë≈«¥Ùȉ
¡æ◊∂ ÍzÁÙÈ Ú∆ ’∆Â≈ «◊¡≈ Í ≈‹Í≈Ò √ßͱ‰ÈßÁ È∂ ¡ÈØ÷≈ ÎÀ√Ò≈ «Ò¡≈ ¿π‘ √πÂß «ÚË≈«¬’ª ˘ Ó≈ÈÂ≈
È‘∆∫ «ÁßÁ∂Õ «’™«’ ’ª◊√ Á∂ È∂Â≈ ÓØ‘È Ò≈Ò √π÷≈‚∆¡≈ È∂ √’≈ ω≈¿π‰ «Úæ⁄ ¡√ÓÊÈ Íz◊‡ ’∆Â≈ √∆,
≈‹Í≈Ò È∂ ≈‹ «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ ≈‹ Ò≈◊± ’È Á∆ «√Î≈«Ù ’ «ÁæÂ∆, ‹Ø «’ Ó≈⁄ AIFG «Úæ⁄ Ò≈◊± ‘Ø «◊¡≈,
Í «¬‘ ’∂ÚÒ «¬’ Ó‘∆È≈ ‘∆ Ò≈◊» «‘≈Õ «¬√ «¬’ Ó‘∆È∂ ÁΩ≈È Ùz∆ √π÷≈‚∆¡≈ “ÁÒ ÏÁÒ»¡ª ” ÚæÒØ∫ ¡≈͉∆ ÿæ‡
√ß«÷¡≈ ˘ Ï‘πÓ «Úæ⁄ ÏÁÒ‰ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ Í‘πß⁄ ◊¬∂Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ≈‹Í≈Ò È∂ ≈‹ «Úæ⁄Ø∫ ≈Ù‡ÍÂ∆ ≈‹
÷ÂÓ ’È Á∆ «√Î≈«Ù ’∆Â∆ ¡Â∂ «¬√ È≈Ò √π÷≈‚∆¡≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ ≈‹ «Úæ⁄ ’ª◊√ √’≈ √Ê≈«ÍÂ
’È Ò¬∆ √Â≈ ÍæË≈ ‘Ø «◊¡≈Õ ≈‹Í≈Ò Á≈ ¡«‹‘≈ «ÚÚ‘≈ √⁄Óπæ⁄ ‘∆ ¡ÈÀ«Â’ ¡Â∂ Íæ÷Í≈Â∆ √∆ ¡Â∂ «¬√
’≈È ’ª◊√ «ÚØË∆ ¡Â∂ ≈‹Í≈Ò «ÚØË∆ ÍzÁÙÈ Ú∆ ‘ج∂ √ÈÕ
’∂∫Á Á≈ Íæ÷ ’È Ú≈Ò≈ Á±√≈ ≈‹Í≈Ò Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò Á≈ Ùz∆ ËÓÚ∆ Ï«‰¡≈Õ AIFH «Úæ⁄ ¿π√ È∂ ¡‹À Óπ÷‹∆
Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ Ú≈Ò∆ √ßÔπ’ √’≈ ˘ Ìß◊ ’ «ÁæÂ≈, ‹Á«’ «¬‘ Ï‘πÓ «Úæ⁄ √∆Õ «¬√ ’≈Ú≈¬∆ Á≈ ¿πÁ∂Ù ““≈‹ª
«Úæ⁄ √≈ÓÚ≈Á∆¡ª Á∆ ÍẕÂ≈ Ú≈Ò∆ √’≈ ˘ ‘‡≈«¬¡≈ √∆ «‹√ ˘ «’ ’∂∫Á Í√ßÁ È‘∆∫ ’Á≈ √∆Õ””
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 193