Page 201 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇ ‹ÈÚ∆ AIGA «Úæ⁄ ¿πÛ∆√≈ Á∂ ≈‹Í≈Ò ¡Àµ√. ¡Àµ√. ¡ß√≈∆ È∂ ’∂∫Á Á≈ Íæ÷ ͱ≈ ’È ÂØ∫ «fi‹’ È≈ ’∆Â∆Õ ‹ÁØ∫
«√ßÿ Á∂Ú ÓßÂ∆ Íz∆ÙÁ È∂ «Â¡≈◊ ÍæÂ Á∂ «ÁæÂ≈ ¡Â∂ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ Ìß◊ ’È Á∆ «√Î≈«Ù ’∆Â∆, ¿π√ È∂
«Â¡≈◊ ÍæÂ √Ú∆’≈ ’ «Ò¡≈ Í Óπæ÷ ÓßÂ∆ ˘ «È◊≈È∆ Óπæ÷ ÓßÂ∆ ω∂ «‘‰ Á∂ Ò¬∆ È≈ «’‘≈Õ ÍzÙ≈√È ÁØ
«ÁÈ Âæ’ ˜∆Ø «Úæ⁄ «‘≈Õ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ ˘ æÁ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ æ«÷¡≈ «◊¡≈Õ Ùz∆ ¡ß√≈∆ Á∆ «Ú’Ò«Í’ √’≈
È∂ √ßÌ≈ÚÈ≈Úª Á≈ ÍÂ≈ Ò◊≈«¬¡≈ Í ¡√ÎÒ ‘∂ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª È∂ B@ ‹ÈÚ∆ AIGA ˘ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ Ìß◊ ’È
Á∆ «√Î≈«Ù ’ «ÁæÂ∆Õ

AG ÎÚ∆ AIG@ ˘ Ì≈Â∆ ’zªÂ∆ ÁÒ Á∂ È∂Â≈ ⁄ΩË∆ ⁄È «√ßÿ È∂ Ô±. Í∆. «Úæ⁄ ’ª◊√ Á∆ «‘æ√∂Á≈∆ È≈Ò √’≈
√Ê≈«Í ’∆Â∆ Í BF √ÂßÏ ˘ Óπæ÷ ÓßÂ∆ ⁄ΩË∆ ⁄È «√ßÿ È∂ ≈‹Í≈Ò ’ØÒ ’ª◊√ Í≈‡∆ È≈Ò √Ïß«Ë BF
ÓßÂ∆¡ª ˘ ¡‘πÁ∂ ÂØ∫ ‘‡≈¿π‰ Á∆ «√Î≈«√ ’∆Â∆Õ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡ ≈‹Í≈Ò È∂ ⁄ΩË∆ ⁄È «√ßÿ ˘ «Â¡≈◊ ÍæÂ
Á∂‰ Ò¬∆ ’«‘ «ÁæÂ≈Õ ‹ÁØ∫ ¿πÈ∑ª È∂ «Â¡≈◊ ÍæÂ Á∂‰ ÂØ∫ «¬È’≈ ’ «ÁæÂ≈ ª ≈‹Í≈Ò È∂ √’≈ Ìß◊ ’
«ÁæÂ∆, ‹Á«’ «¬’ ÂæÊ ˛ «’ Óπæ÷ ÓßÂ∆ ⁄ΩË∆ ⁄È «√ßÿ È∂ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ «Úæ⁄ ¡≈͉≈ Ï‘πÓ «√æË ’È
Á∆ Í∂Ù’Ù ’∆Â∆ √∆ «‹√ Á≈ ¡«ËÚ∂ÙÈ F ¡’±Ï AIG@ ˘ ‘؉ Ú≈Ò≈ √∆Õ ≈‹ «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ ≈‹ Ò≈◊± ’
«ÁæÂ≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ¿π‘ Ú∆ ’∂ÚÒ AF «ÁÈ Ò¬∆ «‹√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’ª◊√ Á∂ È∂Â≈ Ùz∆ ’ÓÒ≈ÍÂ∆ «ÂÍ≈·∆ ˘ ≈‹
Á≈ Óπæ÷ ÓßÂ∆ «ÈÔπ’ ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ «¬√ √ÏßË «Úæ⁄ ≈‹Í≈Ò Á∆ ̱«Ó’≈ Á∆ Ì≈∆ ¡≈ÒØ⁄È≈ ‘ج∆Õ

AIFG «Úæ⁄ Íø‹≈Ï Á∂ Óπæ÷ ÓßÂ∆ ‹√«‡√ ◊πÈ≈Ó «√ßÿ È∂ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ Ìß◊ ’È Á∆ «√Î≈«Ù ’∆Â∆∂Õ ≈‹Í≈Ò
È∂ «¬‘ «√Î≈«Ù √Ú∆’≈ È≈ ’∆Â∆ Í Ï≈¡Á «Úæ⁄ ‹ÁØ∫ Óπæ÷ ÓßÂ∆ Ò¤Ó‰ «√ßÿ «◊æÒ, ‹Ø «’ «¬’ ÿæ‡ «◊‰Â∆
√’≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ’Á∂ √È, È∂ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ Ìß◊ ’È Á∆ «√Î≈«Ù ’∆Â∆ ª ≈‹Í≈Ò È∂ «¬‘ «√Î≈«Ù
ÓßÈ Ò¬∆Õ «¬√ Â∑ª AIFG-GA Á∂ ÁΩ≈È «ÚÚ‘≈ Ï‘π ¡≈ÒØ⁄È≈ Á≈ «ÚÙ≈ Ï«‰¡≈ «‘≈Õ «¬’ ≈‹ Á∂ ≈‹Í≈Ò
Á∆ ¡√Ò∆ ̱«Ó’≈ √ÏøË∆ ⁄⁄≈ ¡Â∂ «ÚÚ≈Á ÚæËÁ≈ ‘∆ «◊¡≈Õ AIGB Á∆¡ª ¡≈Ó ⁄؉ª Á∂ Ï≈¡Á «˜¡≈Á≈Â
≈‹ª «Úæ⁄ ¡Â∂ ’∂∫Á «Úæ⁄ ’ª◊√ Á∆¡ª √’≈ª ÍπÈ ‘Ø∫Á «Úæ⁄ ¡≈¿π‰ ’≈È Á∂Ù Á≈ ≈‹È∆«Â’ Ú≈Â≈ÚÈ
ÏÁÒ «◊¡≈ «‹√ È∂ ≈‹Í≈Ò Á∆ ̱«Ó’≈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ’∆Â≈Õ «¬√ Á∂ Ï≈Ú‹±Á Ï‘π √≈∂ ≈‹Í≈Òª ÚæÒØ∫ Ï‘πÂ
√≈∂ «ÚÚ≈Á◊z√ ÎÀ√Ò∂ ÒÀ‰ ’≈È ≈‹Í≈Ò Á∆ ̱«Ó’≈ √ÏøË∆ Ï«‘√ Ò◊≈Â≈ ‹≈∆ ‘ÀÕ

’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø Ó≈⁄ AIGC «Úæ⁄ ¿πÛ∆√≈ Á∂ ≈‹Í≈Ò Ùz∆ Ï∆. ‚∆. ‹Â∆ ÚæÒØ∫ Ùz∆ Ï∆‹± ͇È≈«¬’
˘ √’≈ ω≈¿π‰ Á≈ ÓΩ’≈ Á∂‰ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ Ìß◊ ’ Á∂‰
Á∂ ’≈È ¿πÈ∑ª Á∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ ¡≈ÒØ⁄È≈ ‘ج∆Õ

Á√ßÏ AIHA «Úæ⁄ ’∂Ò Á∂ ≈‹Í≈Ò È∂ ’ª◊√ Á∂ È∂Â≈ ’∂. ’π‰≈’È ˘ ≈‹ Á≈ Óπæ÷ ÓßÂ∆ «ÈÔπ’ ’ «ÁæÂ≈
¡Â∂ ≈‹ «Úæ⁄ √ªfi∂ ÒØ’ÂßÂ∆ ÓØ⁄∂ Á∆ ÿæ‡ «◊‰Â∆ √’≈ ◊«·Â ’ «ÁæÂ∆Õ «¬√ ÎÀ√Ò∂ Á∂ «ÚπæË ‹ØÁ≈ Ø√
Íz◊‡ ’∆Â≈Õ ‹ÁØ∫ √Í∆’ Á∂ «È‰≈«¬’ Ú؇ Í≈¿π‰ Á∂ ¡«Ë’≈ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’È È≈Ò Ú∆ √’≈ Ï⁄ È≈
√’∆ ª ≈‹Í≈Ò È∂ «ÚØË∆ Íæ÷ ˘ √’≈ ω≈¿π‰ Á≈ ÓΩ’≈ È≈ «ÁæÂ≈Õ «¬√ Á∆¡ª √≈∆¡ª «ÚØË∆ ÁÒª È∂ ’Û∆
¡≈ÒØ⁄È≈ ’∆Â∆Õ AIHB «Úæ⁄ ¡√Ó Á∂ ≈‹Í≈Ò È∂ Ùz∆ ◊Ø◊ج∆ ˘ Óπæ÷ ÓßÂ∆ «ÈÔπ’ ’ «ÁæÂ≈ «‹√ ˘ Ï‘πÓ Á≈
«ÚÙÚ≈√ Íz≈Í ȑ∆∫ √∆Õ ¿π√ È∂ «ÚØË∆ Íæ÷ Á≈ Á≈¡Ú≈ √Ú∆’≈ È≈ ’∆Â≈ «’ ¿πÈ∑ª ˘ FD «ÚË≈«¬’ª Á≈ √ÓÊÈ
Íz≈Í √∆ ‹ÁØ∫ «’ Ùz∆ ◊Ø◊ج∆ ˘ HD «ÚË≈«¬’ª Á≈ ‘∆ √ÓÊÈ Íz≈Í √∆Õ ◊Ø◊ج∆ ÓßÂ∆ Óß‚Ò √æÂ≈ «Úæ⁄ «‡’ È‘ƒ
√’∂ ¡Â∂ «¬√ ˘ «ÚØË∆ Íæ÷ Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È ÂØ∫ «ÏȪ ‘∆ «Â¡≈◊ ÍæÂ Á∂‰≈ «Í¡≈Õ Ú≈Ó ÒØ’ÂßÂ∆ ÓØ⁄∂ È∂
◊À-√ß«ÚË≈«È’ „ß◊ È≈Ò «¬’ ÁÒ Á≈ ¬∂‹ß‡ ω ’∂ ’ßÓ ’È Ò¬∆ ≈‹Í≈Ò Á∆ √÷ «ÈßÁ≈ ’∆Â∆Õ
AIHB «Úæ⁄, ‘«¡≈‰≈ Á∂ ≈‹Í≈Ò ‹∆. ‚∆. ÂÍ≈√∂ È∂ Íæ÷Í≈Â∆ „ß◊ È≈Ò ’ßÓ ’Á∂ ‘ج∂ Í«‘Òª ª ÒØ’ ÁÒ Á∂
È∂Â≈ Ùz∆ Á∂Ú∆ Ò≈Ò, «‹È∑ª ˘ Ì≈‹Í≈ Á≈ √ÓÊÈ Íz≈Í √∆, ˘ BD Ó¬∆, AIHB ˘ ¡≈͉≈ Ï‘πÓ «√æË ’È Ò¬∆
¡≈͉∂ √ÓÊÈ «ÚË≈«¬’ ¡≈͉∂ √≈‘Ó‰∂ Í∂Ù ’È Ò¬∆ «’‘≈ Í «Î BC Ó¬∆ AIHB ˘ ¿πÈ∑ª È∂ ≈‹ «ÚË≈È
√Ì≈ «Úæ⁄ √Ì ÂØ∫ Úæ‚∂ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¿πÌ∆ ’ª◊√ Á∂ È∂Â≈ Ùz∆ Ì‹È Ò≈Ò Á∂ Á≈¡Ú∂ ˘ √Ú∆’≈ ’Á∂ ‘ج∂
¿π√ ˘ √’≈ ω≈¿π‰ Á≈ √æÁ≈ Á∂ «ÁæÂ≈Õ ⁄≈‘∂ «’ Ùz∆ Ì‹È Ò≈Ò ˘ ¡≈͉≈ Ï‘πÓ «√æË ’È Ò¬∆ C@ «ÁÈ

194 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY