Page 79 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇ ’∂Ò≈ Ú◊∂ Ï‘π √≈∂ ≈‹ª «Úæ⁄ Ú≈-Ú≈ ≈Ù‡ÍÂ∆ Ù≈√È Ò≈◊» ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ AIHH «Úæ⁄ «¬√ Á≈
«¬√Â∂Ó≈Ò È≈◊≈ÒÀ∫‚ «Úæ⁄ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ Òæ◊Ì◊ √≈∂ ≈‹ ’Á∂ È≈ ’Á∂ ¡Èπ¤∂Á CEF ¡Ë∆È √ø«ÚË≈«È’ √ø’‡’≈Ò
Á∂ «Ù’≈ ‘∂ ‘ÈÕ AIIH «Úæ⁄ ◊Ø¡≈ ”⁄ ¡«‹‘≈ √ø’‡’≈Ò Ò≈◊» ’∆Â≈ «◊¡≈Õ AIII «Úæ⁄ «Ï‘≈ ”⁄ √ø«ÚË≈«È’
√ø’‡’≈Ò Á∆ ÿØÙ‰≈ ’’∂ ≈ÏÛ∆ Á∂Ú∆ Á∆ √’≈ ˘ Ìø◊ ’∆Â≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ÒØ’ √Ì≈ È∂ «¬√ Á∆ ÓȘ»∆ Ú∆ Á∂
«ÁæÂ∆ Í «¬√ √Ó∂∫ «ÚËÓ≈È Ï∆. ‹∂. Í∆. ◊·ÏøËÈ √’≈ ’ØÒ ≈‹ √Ì≈ «Úæ⁄ Ï‘πÓ ÍÃ≈Í ȑƒ √∆, «¬√ Ò¬∆
√’≈ È∂ «¬√ ˘ ≈‹ √Ì≈ «Úæ⁄ Í∂Ù È≈ ’∆Â≈Õ «Ï‘≈ «Úæ⁄ √ø«ÚË≈«È’ √ø’‡’≈Ò Á∆ ÿØÙ‰≈ ÷ÂÓ ’ «ÁæÂ∆
◊¬∆ ¡Â∂ ≈ÏÛ∆ Á∂Ú∆ Á∆ √’≈ ˘ ÍπÈ √Ê≈«Í ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ Ó¬∆ B@@D «Úæ⁄ «Ï‘≈ ”⁄ √ø’‡’≈Ò Á∆
√«ÊÂ∆ ÿث٠’∆Â∆ ◊¬∆, «’™«’ ⁄؉ª ÂØ∫ Ï≈¡Á ’ج∆ Ú∆ ÁÒ √’≈ ◊«·Â ’È Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ È‘ƒ √∆Õ
Í«‘Òª «Ï‘≈ «ÚË≈È √Ì≈ ˘ æÁ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ æ«÷¡≈ «◊¡≈ Í Ï≈¡Á «Úæ⁄ Ó¬∆ B@@E ”⁄ «¬√ ˘ Ìø◊ ’
«ÁæÂ≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ⁄؉ ¡≈ÔØ◊ ˘ «Ï‘≈ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ Ò¬∆ ÈÚ∆¡ª ⁄؉ª √ø◊«·Â ’È Ò¬∆ «’‘≈ «◊¡≈Õ
‘π‰ «¬‘ ⁄؉ª ¡’»Ï, ÈÚøÏ B@@E «Úæ⁄ ’Ú≈¬∂ ‹≈‰◊∂Õ

È؇√ ¡Èπ¤∂Á CEF «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ √ø’‡’≈Ò Á∆ «ÚÚ√Ê≈ Á≈ «ÚØË Òæ◊Ì◊ √≈∂ ≈‹È∆«Â’
ÁÒ ’Á∂ ‘∂ ‘È Í ’Á∂ ‘∂’ ÁÒ È∂ ÍÃÂæ÷ ‹ª ¡ÍÃÂæ÷ »Í «Úæ⁄ «¬√ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò
Ú∆ ’∆Â≈ ˛Õ

¡Èπ¤∂Á CF@ ¡Ë∆È «ÚæÂ∆ √ø’‡’≈Ò (Financial Emergency Under Art. 360)

≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ ‹∂’ «ÚÙÚ≈√ ‘Ø ‹≈Ú∂ «’ «¬√ Â∑ª Á∆ √«ÊÂ∆ ÍÀÁ≈ ‘Ø ◊¬∆ ˛, «‹√ È≈Ò Ì≈ ‹ª Ì≈ Á∂ «’√∂
Ì≈◊ «Úæ⁄ «ÚæÂ∆ √«ÊÂ≈ ‹ª √≈÷ ˘ ıÂ≈ ˛ ª ¿π‘ ¡Èπ¤∂Á CF@ ¡Ë∆È «ÚæÂ∆ √ø’‡’≈Ò Á∆ √«ÊÂ∆ Ò≈◊» ’
√’Á≈ ˛:
(I) «ÚæÂ∆ √ø’‡’≈Ò Á∆ ÿØÙ‰≈ Á∆ ÓȘ»∆ (Approval of the Financial Emergency Proclamation) : ¡Èπ¤∂Á
CF@ ¡Ë∆È Ò≈◊» ’∆Â∂ ◊¬∂ «ÚæÂ∆ √ø’‡’≈Ò Ò≈◊» ’∆Â∂ ‹≈‰ È≈Ò «¬’ Ó‘∆È∂ Á∂ ¡øÁ-¡øÁ √ø√Á Á∂ ÁØÚª √ÁȪ
ÂØ∫ ÓȘ»∆ ÒÀ‰∆ ˜»∆ ‘πøÁ∆ ˛Õ ‹∂’ «¬‘ ÓȘ»∆ È‘ƒ Ò¬∆ ‹ªÁ∆ ª «¬√ √Ó∂∫ Á≈ «ÚæÂ∆ √ø’‡’≈Ò ÷ÂÓ ‘Ø ‹ªÁ≈
˛Õ √ø√Á Á∂ ÁØÚª √ÁȪ ÂØ∫ «¬’ Ú≈ ÓȘ»∆ «ÓÒ‰ ”Â∂ ¤∂ Ó‘∆È∂ Ò¬∆ ‹≈∆ æ«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á
‘∂’ ¤∂ Ó‘∆È∂ Ï≈¡Á √ø√Á Á∆ Ú≈-Ú≈ ÓȘ»∆ È≈Ò «¬√ Á∂ √Ó∂∫ ˘ ÚË≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ
(II) «ÚæÂ∆ √ø’‡’≈Ò Ò≈◊» ’∆Â∂ ‹≈‰ Á∂ ÍÃÌ≈Ú (Effects of the Financial Emergency Proclamation) : ¡Èπ¤∂Á
CF@ ¡Ë∆È Ò≈◊» ’∆Â∂ ◊¬∂ «ÚæÂ∆ √ø’‡’≈Ò Á∂ ÍÃÌ≈Ú ‘∂· «Ò÷∂ ¡Èπ√≈ ‘πøÁ∂ ‘È :
(A) √øÿ √’≈ ˘ «’√∂ Ú∆ ≈‹ ˘ «ÚæÂ∆ ¿π«⁄ÂÔ È≈Ò √Ïø«Ë «ÁÙ≈-«ÈÁ∂Ù Á∂‰ Á≈ ¡«Ë’≈ «ÓÒ
‹ªÁ≈ ˛Õ √øÿ √’≈ ≈‹ ˘ ¡«‹‘∂ ¡≈Á∂Ù Óøȉ Ò¬∆ ’«‘ √’Á∆ ˛ ‹Ø Á∂Ù Á∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ ˘ ÍπÈ
«√‘ÂÓøÁ ω≈¿π‰ Ò¬∆ ˜»∆ ‘ØÚ∂Õ √øÿ ¡«‹‘∂ «ÈÔÓ Ï‰≈ √’Á≈ ˛ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ ≈‹ª ˘ ¡ÍÈ≈¿π‰
Ò¬∆ ’«‘ √’Á≈ ˛Õ

(B) ≈Ù‡ÍÂ∆ ¡«‹‘∂ √≈∂ «ÚæÂ∆ ’ÁÓ ¸æ’ √’Á≈ ˛ «’ ¡«‹‘∂ Ú∂ÂÈ ¡Â∂ ’∆Óª √«Ê ’È≈ ¡Â∂ «ÚæÂ∆
√«ÊÂ≈ Â∂ Ì≈ Á∆ «ÚæÂ∆ Ì∂√ØÔØ◊Â≈ Á∆ ÍπÈ √Ê≈ÍÈ≈ Á∂ ¿πÁ∂Ù È≈Ò √≈∂ ’Ó⁄≈∆ ‹ª ’Ó⁄≈∆¡ª
Á∂ «’√∂ Ú∆ Ú◊ Á∂ Ú∂ÂÈ Ìæ«Â¡ª «Úæ⁄ ’‡ΩÂ∆ ’È≈Õ √Ú¿πµ⁄ ¡Á≈Ò ¡Â∂ ¿πµ⁄ ¡Á≈Ò Á∂ ‹æ‹ª
Á∂ Ú∂ÂÈ ¡Â∂ Ìæ«Â¡ª «Úæ⁄ Ú∆ ’‡ΩÂ∆ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ
(C) ≈Ù‡ÍÂ∆ ¡≈Á∂Ù Á∂ √’Á≈ ˛ «’ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ ÚæÒØ∫ Í≈√ √≈∂ «ÚæÂ∆ «ÏæÒ ¿π√ Á∆ ÓȘ»∆ Ò¬∆
√πæ«÷¡Â æ÷∂ ‹≈‰Õ
(D) ≈Ù‡ÍÂ∆ √øÿ ¡Â∂ ≈‹ª Á«Ó¡≈È ¡≈ÓÁÈ-≈‹√Ú Á∆ Úø‚ «Úæ⁄ ·∆’ Í«ÚÂÈ ’ √’Á≈ ˛Õ
«¬√ Â∑ª «ÂøÈ Â∑ª Á∆ √ø’‡’≈Ò Á∆¡ª √«ÊÂ∆¡ª ÂØ∫ «È͇‰ Ò¬∆ √ø«ÚË≈È ¡Èπ√≈ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ «Ú¡≈Í’

72 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY