Page 204 - DPBI201_PUNJABI_II

ÇÂÕÅÂÆ-AH: ÇòÁ³Üé : ÃæÅêéÅ ç¶ ÁÅèÅð

øñ : æñ - üø : üæ ø/æ é¯à
îÅÂÆ : éÅÂÆ - îÅîÅ : éÅéÅ î/é
éÅéÅ : äÅäÅ - îÅé : îÅä é/ä
öð : ô¶ð - կà : Õ¯ô Ã/ô

ñÅñ : ÿÅÿ - ì¯ñÆ : ì¯ÿÆ ñ/ÿ
ê³ÜÅìÆ ÇòÁ³Üé» ç¶ À°êð¯Õå Çòð¯èÆ Ü¯ÇóÁ» 寺 Ô¶á ÇñÖ¶ å¼æ À°ÜÅ×ð Ô°³ç¶ Ôé:
A. ê³ÜÅìÆ ç¶ ÇÂÔ Ãî±Ô ÇòÁ³Üé Çòð¯èÆ (Contrast) ÃÇæåÆ Çò¼Ú ÁÅÕ¶ Áðæ êÌ×à Õðç¶ Ôé Áå¶

Áðæ» Çò¼Ú ëðÕ òÆ À°åê³é Õðç¶ ÔéÍ ÇÂà ñÂÆ ÇÂÔ ÃÅðÇæÕ òÆ Ôé å¶ ÇÂé·» çÆ Ã°å³åð Ô¯ºç òÆ ÔËÍ
ÇÂé·» ù ê³ÜÅìÆ À°ÚÅð» ÇòÚ¯º ÇéÖ¶ó Õ¶ ò¼Öð¶-ò¼Öð¶ ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ
B. ÇÂÔ ÇòÁ³Üé ê³ÜÅìÆ çÆ è°éÆ-ÇòÀ°ºå Çò¼Ú ÕÅðÜ Õðç¶ Ôé Áå¶ õÅà åðåÆì éÅñ ñóÆì¼è óì³è»
Çò¼Ú ê³ÜÅìÆ ôìç í³âÅð çÆ ÇÃðÜäÅ Õðç¶ ÔéÍ
C. ÇÂÔ ÇòÁ³Üé ÇÂ¼Õ ç±Ü¶ ç¶ æ» òà»çð¶ Çò¼Ú òðå¶ ÜÅ ÃÕç¶ ÔéÍ êð ÇÂà åð·» Õðé éÅñ Áðæ» Çò¼Ú

ëðÕ êË Ü»çÅ ÔËÍ

àÅÃÕ å°Ãƺ Ãòð è°éÆÁ» Áå¶ ÇòÁ³Üé è°éÆÁ» Çò¼Ú ÕÆ Á³åð Õð ÃÕç¶ Ô¯?

AH.C ÇòÁ³Üé é¶óåÅ
Ü篺 ÇÕö ôìç Ü» À°ÚÅðéÖ³â Çò¼Ú ç¯ Ü» ç¯ å¯º ò¼è ÇòÁ³Üé Ü°óò¶º ð±ê Çò¼Ú ÇòÚðé íÅò À°é·» ÇòÚÕÅð Õ¯ÂÆ
Ãòð éÅ ÁÅò¶ å» ÇòÁ³Üé» çÆ ÁÇÜÔÆ òð寺 ù ÇòÁ³Üé é¶óåÅ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ

AH.C.A ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ÇòÁ³Üé é¶óåÅ
ê³ÜÅìÆ ôìç» ç¶ À°ÚÅðֳ⻠Çò¼Ú ÇòÁ³Üé é¶óåÅ ç°¼å ÇòÁ³Üé (Gemination) ç¶ å½ð Òå¶, ÇòÁ³Üé ×°¼ÇÛÁ»
(Cluster) ç¶ å½ð Òå¶ Áå¶ ÇòÁ³Üé óï¯× (Sequence) ç¶ å½ð Òå¶ ÃÅÕÅð Ô°³çÆ ÔËÍ

A. ç°¼å ÇòÁ³Üé (Germinated Consonants) : Ü篺 ÇÕö ôìç Ü» À°ÚÅðÖ³â Çò¼Ú ÇÂ¼Õ ÇòÁ³Üé
è°éÆ çÅ À°ÚÅðé ç±ÔðÅ ÕÆåÅ ÜÅò¶ Ü» À°ÚÅðé ù ð¯¯Õ Õ¶, ñîÕÅ Çç¼åÅ ÜÅò¶ å» À°Ãù ç°¼å ÇòÁ³Üé
ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ç°¼å ÇòÁ³Üé ÇÂ¼Õ ÃÅðÇæÕ ÇÂÕÅÂÆ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ç°¼å ÇòÁ³Üé ç¯ åð·»
ÃÅÕÅð Ô°³ç¶ Ôé: ç°¼å ÇòÁ³Üé Ǽկ À°ÚÅðÖ³â çÆÁ» Ô¼ç» çðÇîÁÅé òÆ ÃÅÕÅð Ô°³ç¶ Ôé Áå¶ ç¯
À°ÚÅðֳ⻠çÆÁ» Ô¼ç» À°µå¶ òÆ ÇòÚðç¶ ÔéÍ

ç°¼å ÇòÁ³Üé ÃçÅ Ãòð-ضð¶ Çò¼Ú Ô°³ç¶ ÔéÍ ÁÅî å½ð Óå¶ ç°¼å ÇòÁ³Üé» å¯º êÇÔñ» Ãòð ñر Ô°³çÅ ÔË
Áå¶ î×ðñÅ çÆðØÍ ÇÂÔ ôìç» ç¶ Á³å Çò¼Ú ؼà ÔÆ ÁÅÀ°ºç¶ ÔéÍ ê³ÜÅìÆ ÇñÖå Çò¼Ú ç°¼å ÇòÁ³Üé»
ù Á¼èÕ çÆ òð寺 ðÅÔƺ ÃÅÕÅð ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ êð éÅÃÕÆ ÇòÁ³Üé» ñÂÆ Çà¼êÆ çÆ òð寺 ÕÆåÆ Ü»çÆ

ÔËÍ ç°¼å ÇòÁ³Üé» éÅñ ôìç» ç¶ Áðæ» Çò¼Ú òÆ ëðÕ êË Ü»çÅ ÔËÍ Ô¶á Çç¼åÆÁ» À°çÅÔðé» Çò¼Ú, ÇÂÔ
òÆ Ãê¼ôà ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔË ÇÕ ÇòÁ³Üé» ù ç°¼å éÅ À°ÚÅðé éÅñ À°é·» ç¶ Áðæ» Çò¼Ú ëðÕ êË Ü»çÅ ÔË-
üçÅ /à Á ç ç ÁÅ/ : ÃçÅ /à Á ç ÁÅ/
ÇÕ¼å¶ /Õ Ç å å ¶/ : ÇÕå¶ /Õ Ç å ¶/

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 197