Page 121 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ-F: ÜÅå (Caste)

B¯N I. ×åÆôÆñåÅ çÅ òð×ÆÇÕÌå ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔË

(À) ÇÖÇåÜ (Á) Öó¯å
(Â) (À) Áå¶ (Á) ç¯é¯º (Ã) ÇÂé·» ÇòÚ¯º Õ¯ÂÆ éÔƺ

F.B ÜÅå ÇòòÃæÅ çð÷Åì³çÆ çÆ ÇòòÃæÅ ç¶ ð±ê Çò¼Ú
(Caste System as a System of Stratrification)
ÜÅå ù ÃîÅÇÜÕ Ã³ì³è» çÆ ÇÂ¼Õ ÇòÁÅêÕ ÇòòÃæÅ ç¶ ð±ê Çò¼Ú ÃîÇÞÁÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÂÔ òÆ ÇÕÔÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ

Õ°¼Þ ÇòçòÅé» é¶ ÜÅå ù ÇÔ³ç± ÃîÅÜ ç¶ ìðÅìð ÔÆ î³ÇéÁÅ ÔËÍ íÅðåÆ ÃîÅÇÜÕ ÇòÇ×ÁÅé Áé°Ã³èÅé êÇðôç
ç°ÁÅðÅ ê¶ô ÇÂ¼Õ ñ¶Ö Çò¼Ú ððÜÆå ÇÃéÔÅ é¶ ÜÅå ç¶ Ô¯Â¶ ÁÇèÁËé» Çò¼Ú ÇÜé·» î°¼ÇçÁ» Òå¶ ÷¯ð Çç¼åÅ ÔË, À°Ô ÇÂÃ
åð·» ÔË- ×ÌÅîÆé ÁÇèÁËé, ÜÅå Áå¶ ðÅÜéÆåÆ, ÜÅå, òð× Áå¶ ÃîÅÇÜÕ ÁÅðÇæÕ ÇòÕÅÃ, ÜÅå Áå¶ ê¼àçÅðÆ,
ÜÅå, òð× Áå¶ ÃîÅÇÜÕ éÅ-ìðÅìðåÅ, ÜÅå ô̶äÆÕðé çÅ õÅà ÁÇèÁËé, ÜÅå ÇòòÃæÅ Çò¼Ú ×åÆôÆñåÅ, ÜÅå
çÆ ÃîÅÇÜÕ ðÚéÅ, ÜÅå Áå¶ ÇòòÃæÅ, ÜÅå Áå¶ êÇðòðÇåå ÇòèÆ ÁòÃæÅ, ÜÅå çÆ Üé×äéÅ, é×ð êÌò¶ô

Çò¼Ú ÜÅå, íÅðå Áå¶ êÅÇÕÃåÅé Çò¼Ú ×Ëð-ÇÔ³ç±Á» Çò¼Ú ÜÅå, Çí³é üÇíÁåÅò» Çò¼Ú ÜÅå çÅ ÁÇèÁËé, ÜÅå
Áå¶ íÅðåÆ Ã¼ÇíÁåÅ, ÜéÜÅåÆ-ÜÅå Çéð³åðåÅ, ÜÅå, ÇòÁÕåÆåò ðÚéÅ, ÜÅå Áå¶ ÃîÅÇÜÕ ì¯ñÆÍ ÇÃéÔÅé¶
ÜÅå ÇòòÃæÅ Çò¼Ú Çéîé êÌÇòðåÆÁ» çÅ À°ñ¶Ö ÕÆåÅ ÔËÍ

A. ÜÅå êÌæÅ çÆ À°åêåÆ ç¶ ìÅð¶ Çò¼Ú ÕÅñêÇéÕ ÇÃè»å» çÅ òðäé ì³ç Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÁÃñ ×¼ñ å» ÇÂÔ
ÔË ÇÕ Á¼Ü ÁÃƺ À°åêåÆ çÆ ÚðÚÅ éÔƺ Õðç¶ Ô», ìñÇÕ íÅðåÆ ÃîÅÜ Çò¼Ú ÜÅå ç¶ À°åêåÆ ç¶ ê¼èð»
çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ Õç¶ Ô»Í
B. ÜÅå Òå¶ Ç÷ÁÅçÅ ÕÅðÜ îÅéòôÅôåð Áå¶ ÃîÅÜ ôÅôåð çÆ ÇòèÆ ç°ÁÅðÅ ìÔ° ÜÅå Çê³â» çÅ ÁÇèÁËé
çÅ ÁÅèÅð î³é Õ¶ ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ

C. ÇÂé·» ÁÇèÁËé» Çò¼Ú éò¶º ð°åÇìÁ» Áå¶ êÇðòðåé» çÆÁ» ôÕåÆÁ» ç¶ éÅñ ÜÅå çÆ Áé°Õ±ñåÅ ù
ÃîÞä Òå¶ ÷¯ð Çç¼åÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ
D. Á³åððÅÜÆ ð°åì¶ çÆ ô̶äÆÕðé çÅ ÁÇèÁËé å¼æ» ç¶ Çòôñ¶ôä ç°ÁÅðÅ ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ

E. ÜÅå ÇòòÃæÅ Çò¼Ú ðÚéÅåîÕ (Áä- ÃèÅðé ×áéÅåîÕ), ÃÇæåÆÕ (ÇÖÇåÜ) ÃîÅÇÜÕ ×åÆôÆñåÅ
Áå¶ êÇðòðåé» ç¶ ÁÇèÁËé òÆ ÕÆå¶ ×¶ ÔéÍ
F. êÇòåðåÅ Áå¶ ÁêÇòåðåÅ ç¶ êÌåÆÕ±ñåÅ Òå¶ ÁÅèÅð Òå¶ ê½óÆ-çð-ê½óÆ ÇÃè»å çÆ èÅðéÅ Òå¶ ÕÅøÆ
÷¯ð Çç¼åÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ âð±î¯ ç¶ îå Áé°ÃÅð, êÌåÆÕ±ñåÅ çÅ îåñì ÇÂÔ ÔË ÇÕ ÜÅå ÇòòÃæÅ Çò¼Ú Ôð
ÇÂ¼Õ òÃå± ù êÇòåð Áå¶ ÁêÇòåð ç¶ Ã³çðí ç¶ é÷ðƶ Çò¼Ú ç¶ÇÖÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ êÇòåð ÁêÇòåð

ù ضð¶ Çò¼Ú ð¼ÖçÅ ÔËÍ ç±Ãð¶ ôìç» Çò¼Ú êÇòåð À°µÚ Áå¶ Ãí 寺 À°µåî Áå¶ ÁêÇòåð éÆò» Áå¶
ÁèÆé ÔËÍ ÇÂà åð·» À°Ô ÇÂ¼Õ ç±Ü¶ ç¶ Çòð¯èÆ ÔéÍ êð êÇòåð ÁêÇòåð Çò¼Ú ÇìðÅÜîÅä ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô
ÇÂ¼Õ ÔÆ î±ñ ÇòòÃæÅ ç¶ Á³× ÔéÍ

G. íÅðå ç¶ Á³åðÖ¶åðÆ Áå¶ íÅðåÆ Ã¼ÇíÁåÅ ç¶ êð¶ Ô¯ð ÇòòÃæÅò» éÅñ ÜÅå çÆ å°ñéÅ ÕÆåÆ ×ÂÆ ÔËÍ
ÇÂé·» î°¼ÇçÁ» 寺 ÇÂñÅòÅ Áå¶ òð× èð°òåÅ, ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ ç¶ ÁÇèÁËé ñÂÆ ÜÅå, òð×, ôÕåÆ,
ÇéÕàåÅ Áå¶ ÜÅå ù ÇÂ¼Õ Ã³ÃÇÕÌå êÇÔñ± Ü» ðÚéÅåîÕ Ãð±ê ç¶ ð±ê Çò¼Ú ÁÇèÁËé Õðé çÆ ÷ð±ðå ÔËÍ
ÁÃñÆÁå Çò¼Ú ÜÅå ÇòòÃæÅ çÆ ÇòÚÅðèÅðÅ Ü» ÇÃè»å, ÜÅå Ãî±Ô» çÆ ðÚéÅ Áå¶ ÜÅå ðÚéÅ ù

116 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY