Page 185 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ - I: Çñ³× Áå¶ çð÷Åì³çÆ

B¯N ÷ð±ðÆ ÔË ÇÕ ÇÕö Ãî±Ô ç¶ î˺ìð Áêä¶ Ãî±Ô ç¶ çÅÇÂð¶ Çò¼Ú, ñ¶ÇÕé ÁÅêä¶ ÇòÁÅÔ Ú¼Õð ù Û¼âÕ¶ ÔÆ, ÇòÁÅÔ Õð¶Í

ÇÂà éÅñ Ôð ÇÂ¼Õ Ãî±Ô çÆ ÁÅêäÆ õÅÇÃÁå ìÚÆ Áå¶ ìäÆ ðÔ¶×ÆÍ ÕñÅÀ°â ñ¶òÆ-ÃåÌ»Ã ç¶ î°åÅÇìÕ ÃîÜÅåÆ
ÇòÁÅÔ çÆ èÅðéÅ îÅéò Ãî±ÔÅ ç¶ çÅÇÂð¶ ç¶ ìÅÔð ÇòÁÅÔ çÆ Ã³íÅòéÅ ù éÔƺ êÚÅ êÅÀ°äÅ ÔËÍ ÔÅñÅÇÕ ÒÃî±Ô»Ó çÆ
Õ¯ÂÆ ÇÂ¼Õ êÇðíÅôÅ éÔƺ ÔË, ÇÂÔ Ã³çðí Ãî±ÔÅ ç¶ Ô°³çÆ ÔËÍ

ÇÕÃÆ ÜÅåÆ çÆ Çòô¶ô Ö°ìÆ Áå¶ Ô¯ð ÜÅåÆÁ» éÅñ À°ÃçÆ Çí³éåÅ çÅ ìÇäÁÅ ðÇÔäÅ ÃîÜÅåÆ ÇòÁÅÔ çÆ ðÆåÆ å¶
ÔÆ Çéðíð ÕðçÅ ÔËÍ êÅð³êÇðÕ ÇòÁÅÔ ïÅéÆ À°Ô ÇòÁÅÔ Ü¯ òð Áå¶ Õ³ÇéÁÅ ç¶ êÇðòÅð ÜÅ Ãî±Ô ç¶ ê¼èð å¶ åËÁ
Ô°³çÅ ÔË, î±ñ Áðæ ÃîÜÅåÆ ÇòÁÅÔ ç¶ À°ñ³Øä çÆ ÃÇæåÆ å¯º ìÚä çÅ À°êÅÁ ÔËÍ

é¯àà À°Ô ÇòÁÅÔ Ü¯ òð Áå¶ Õ³ÇéÁÅ ç¶ êÇðòÅð ÜÅ Ãî±Ô ç¶ ê¼èð å¶ åËÁ Ô°³çÅ ÔË, î±ñ Áðæ
ÃîÜÅåÆ ÇòÁÅÔ ç¶À°ñ³Øä çÆ ÃÇæåÆ å¯º ìÚä çÅ À°êÅÁ ÔËÍ

I.A.B ÇòÁÅÔ ç¶ ð±ê
íÅðå Çò¼Ú Áð¶ºÜâ Áå¶ êð³êÇðÕ ÇòÁÅÔ ù ÔÆ ê±ðÅ ÇòÁÅÔ î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÃîÜÅåÆ ÇòÁÅÔ, ÇÜà Òå¶ ÜÅåÇ
ÇòòÃæÅ çÅ ã»ÚÅ ÇàÇÕÁÅ ÔË, ÕÆ ðÆåÆ çÆ Çéð³åðåÅ ÇòÁÅÔ ç¶ ÇÂà ð±ê Òå¶ ÁÅçÅÇðå ÔËÍ ÇÂà åð·» ç¶ Ç¼Õ
À°ÇÚå ÇòÁÅÔ ç¶ ñÂÆ òð Áå¶ Õ³ÇéÁÅ çŠǼկ ÔÆ ÜÅåÆ/À°êÜÅåÆ ñ¶ÇÕé Çí³é ׯåð (ÇòÁÅÔ Ú¼Õð) 寺 Ô¯äÅ
÷ð±ðÆ ÔËÍ ÇÂÃç¶ éÅñ ÔÆ, Áñ¼×-Áñ¼× Ö¶åð» Çò¼Ú ÇÂÃçÅ Áñ¼×-Áñ¼× ÃÅèé ÔË ÇÕ òð Áå¶ Õ³ÇéÁÅ ù îÅåÅ-
ÇêåÅ çÆ ÇÕ³éÆÁÅ ÇêÛóÆÁ» êÆóÆÁ» å¼Õ ÇòÁÅÔ éÔƺ Ô¯ ÃðçÅÍ Ô°ä ÁÃÆ ç¶ÖÅ×Å ÇÕ ÇÂÔ Çéïî ÜÅåÆ ÇòòÃæÅ
ç¶ åÅä¶-ìÅä¶ Çò¼Ú ÇÕà åð·» ì³é¶· ԯ¶ ÔéÍ ìå½ð À°çÅÔðé, î˺ ÇÂ¼æ¶ ÇÂ¼Õ éðôÅôåðÆ ç°ÁÅðÅ ì³×Åñ Çò¼Ú ÕÆåÅ
Ç×ÁÅ ëÆñâòðÕ ÇñÁÅ ÔË, ñ¶ÇÕé ÇÂÃ寺 ܯ ×¼ñ» À°íð Õ¶ ÃÅÔîä¶ ÁÅÇÂÁÅ Ôé, À°Ô ÇòôòÅôÅ Áå¶ ðÆåÆÁ» ç¶
À°Ã ÇòÁÅêÕ Ã³çðí çÅ À°çØÅàé ÕðçÆ ÔË ÇÜÃç¶ åÇÔå ÇòÁÅÔ Ã³ì³èÆ øËÃñ¶ ñ¶ Ü»ç¶ ÔéÍ
ÁÅî å½ð Òå¶ ÁÃÆ ÕÇÔ ÃÕç¶ ÔÅ ÇÕ ÇòÁÅÔ Üéî Áå¶ ðÕå (ò³ô) çÆ Ã³ì³è Çò¼Ú ñ¯Õ» ç°ÁÅðÅ ìäÅÇÂÁ» ×ÂÆÁ»
èÅðéÅò» Ü» ðÆåÆÁ» çÅ ÔÆ ÇÂ¼Õ êÇÔñ± ÔËÍ ÇòÁÅÔ çÅ À°ç¶ô Ô°³çÅ ÔË, ê°ðô ç¶ ò³ô çÆ ô°¼èåÅ Áå¶ Çéð³åðåÅ
ìäŶ ð¼ÖäÅÍ ÇÂà éÅñ À°Ã ÜÅåÆ ÜÅ À°êÜÅåÆ çÆ ô°¼èåÅ ÁÛ¯Ô ðÇÔ³çÆ ÔË, ê°ðô ÇÜÃçÅ î˺ìð Ô°³çÅ ÔËÍ ÇòÁÅÔ
ÃîÅÇÜÕ ð°åìÅ ìäÅÂÆ ð¼Öä ç¶ ñÂÆ îÔ¼åòê±ðä ÔËÍ ÜÅåÆ ç¶ Á³çð ò³â ç¶ Çò¼Ú Õ¯ÂÆ ÇÂ¼æ¶ ÃÇæå Ô°³çÅ ÔË, À°Ã
éÅñ À°ÃçÆ ÔËÃÆÁå åËÁ Ô°³çÆ ÔËÍ ÇÂà ñÂÆ ÇòÁÅÔ éÅñ Ü°óÆÁ» èÅðéÅò» Áå¶ ðÆåÆÁ» éÃñÆ ÁÃîÅéåÅ çÆÁ»
èÅðéÅòÅ éÅñ ì³èÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ

ÇòÁÅÔ çÅ êÌÅæÇîÕ À°êç¶ô ê°ðô ç¶ ò³ô çÆ Çéð³åðåÅ ìäÅÂÆ ð¼ÖçÅ ÔËÍ ÇÂÃç¶ ñÂÆ ÇÕö ç±Ãð¶ ò³ô çÆ ñóÕÆ ù
ñË ÜÅä çÆ ÷ð±ðå ê˺çÆ ÔËÍ ñóÕÆ ç¶ ñËä-ç¶ä ç¶ ÕðîÕ»â ç¶ ð±ê Çò¼Ú ÇÂà åð·» îÇÔîÅ-î³Çâå ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔË
ÇÕ À°µÚ ÜÅåÆÁ» Çò¼Ú ñóÕÆ ù ç¶äÅ ïÅéÆ Õ³ÇéÁÅ çÅé ù Ãí 寺 ò¼âÅ çÅä î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂà çÅé éÅñ
ê°³é êÌÅêå Ô°³çÅ ÔË, ÇÂà åð·» î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂÔ Ãí 寺 ò¼âÅ çÅé ÔË, ÇÂà ñÂÆ ÇÂà çÅé ç¶ ñÂÆ õÅÃ
åÇðÕ¶ Ü» ðÆåÆ çÅ Úñä ÔËÍ ÇÜò¶º ÇÕ ñóÕÆ ÇÜÃù Çç¼åÆ Ü»çÆ ÔË, À°Ãù ÁÅêäÆ ÜÅåÆ ÜÅ À°êÜÅåÆ çÅ Ô¯äÅ
ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ ÇÂÃç¶ éÅñ ÔÆ À°Ãù À°Ã Ú¼Õð ç¶ çÅÂÆð¶ 寺 ìÅÔð Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ, ÇÜà Çò¼Ú ñóÕÆ éÔƺ Çç¼åÆ ÜÅ
ÃÕçÆ ïÅéÆ òð çŠׯåð Çí³é Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ Áå¶ Õ³ÇéÁÅ ç¶ îÅåÅ-ÇêåÅ ç¶ ò³ôÅ Çò¼Ú À°Ãù úéÆÁ» êÆóÆÁ» ç¶
çÅÇÂð¶ 寺 ìÅÔð Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÇܳéÆÁ» êÆóÆÁ» å¼Õ êÌÇåì³è çÅ îÅîñÅ ìäçÅ ÔËÍ

ÇòÁÅÔ ç¶ ìÅÁç ÔÆ ê°ðô ÁÅêäÅ ò³ô ÁÅð³í Õð ÃÕçÅ ÔËÍ ×½ðåñì ÔË, ÇÂà ñËä-ç¶ä Çò¼Ú¯º ñóÕÆ ÇÂ¼Õ ò³ô 寺
ì¶àÆ ç¶ ð±ê Çò¼Ú¯º ÇéÕñçÆ ÔË Áå¶ ç±Ãð¶ Çò¼Ú êåéÆ ç¶ ð±ê Çò¼Ú êÌò¶ô ÕðçÆ ÔËÍ ïÅéÆ ÇÕ ê°ðô ç¶ ò³ô çÆ
Çéð³åðåÅ ñÂÆ ìÅÔð 寺 ÇÕö ù ñË Õ¶ ÃÅçé ìäÅÇÂÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ êåéÆ ç¶ ð±ê Çò¼Ú Çò¼Ú ÇÂÃåðÆ ÁÅêä¶ êåÆ

184 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY