Page 187 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ - I: Çñ³× Áå¶ çð÷Åì³çÆ

B¯N I.A.C ÜÅåÆ ÇòòÃæÅ Áå¶ ìÌÅÔîäòÅçÆ Çê¼åðüåÅ

ÇÂà ê°ÃåÕ ç¶ é÷ðƶ éÅñ ÃîÅÇÜÕ ð°åìÅ, ÁÅðÇæÕ Áå¶ ÃîÅÇÜÕ ê°éð À°åêÅçé çÅ Ãî°¼ÚŠóæËÇàÕ ×áé
ÒìÌÅÔîäòÅçÆ ÇêåðüåÅÓ (ÇÜÃù ÔÅñ Çò¼Ú éÅðÆòÅçÆ ÇÚ³åé ç¶ ð¶ÖÅÇÕÌå ÕÆåÅ ÔË) Òå¶ ÇàÇÕÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ
ÕÇÔäÅ éÅ Ô¯ò¶×Å ÇÕ ÇÂÃåðÆ êðÅèÆéåÅ ç¶ Çí³é-Çí³é ð±ê» Çò¼Ú ÕÂÆ ÇÂÕ¯ ð±ê Òå¶ éÔƺ ìñÇÕ ÇÔ³ç±òÅç Áå¶
ÜÅåÆ ÁÅèÅÇðå ÇòòÃæÅ éÅñ ì³é·Æ ÖÅà ðÚéÅ ÔËÍ íÅðå ç¶ Ç÷ÁÅçÅåð íÅ×» Çò¼Ú Ô°ä å¼Õ Üó· ÜîÅ Ú°¼ÕÆ ÇÂÃ
ÇêåðüåÅ ðÚéÅ çÆ Áñ¼× êÇÔÚÅä Õðé ç¶ ñÂÆ ÒìÌÅÔîäòÅçÆ ÇêåðüåÅÓ çÅ êÌï¯× À°ÇÚå ÔËÍ ÇÂÔ òÃå±
Çéïî Áå¶ Ã³ÃæÅé» çÅ ÁÇÜÔÅ ê°³Ü ÔË, ÇÜà Çò¼Ú ÜÅå Áå¶ Çñ³× ÇÂ¼Õ ç±Ãð¶ éÅñ ×°³è¶ ԯ¶ Ôé, À°Ô ÇÂ¼Õ ç±Ãð¶
çÅ Ãð±ê åËÁ Õðç¶ Ôé Áå¶ ÇÜà Çò¼Ú¯º ÇÂÃåðÆ ÜÅåÆÁ» ç¶ Çò¼Ú çÆ ò³â ìäŶ ð¼Öä ç¶ ñÂÆ ìå½ð ÃÅèé
ÇÂÃå¶îÅñ Ô°³ç¶ ÔéÍ ÇÂÃ é¶ ÁÇÜÔ¶ ÕÅÇÂç¶ ìäÅ ð¼Ö¶ Ôé ÇÕ ÃÆîÅì¼è ÇòÁÅÔ-î³âñÆ ç¶ ôìçÆ-ÕÌîåÅ çÅ À°ñ³Øä
ÕÆå¶ Çìé» ÜÅå çÅ ê°éð-À°åêÅçé Ô°³çÅ ÔËÍ ÇÂÃç¶ éÅñ ÔÆ, ÇÂÃåðÆÁ» ç¶ ñÂÆ êÌÃåÅÇòå ìÌÅÔîäòÅçÆ çÅ
ÕÅÇÂç¶ ÜÅåÆÁ» çÆ ÃÇæåÆ ç¶ Áé°êÅå ÔË, ïÅéÆ ÜÅå» ç¶ ôìç-ÕÌî Çò¼Ú ÇÕö ÜÅå çÆ Ü¯ ÃÇæåÆ ÔË Áå¶ À°Ãç¶
éÅñ À°ÃçÆ Ü¯ ÔËÃÆÁå ìäçÆ ÔË, À°Ãç¶ Áé°ÃÅð À°Ãç¶ ÇÂÃåðÆÁ» ç¶ ñÂÆ ìÌÅÔîäòÅçÆ ÇêåðüåÅ ç¶ ÕÅÇÂç¶
ÇéôÇÚå ð¼Ö¶ ÔéÍ ÇÂà ÇòÚ¯º ÇÂÃåðÆÁ» çÆ ï¯ÇéÕåÅ Òå¶ Õá¯ð Çéï³åÌä çÅ ÁÇèÕÅð À°µÚÆÁ» ÜÅå» ç¶ Õ¯ñ ÔËÍ
ÇÂÔ êåÆ-òðåÅ Áå¶ ÃÅèäÆ ÇÂÃåðÆÁ» çÅ îÇÔîÅ-î³âñ ÕðçÅ ÔË Áå¶ Çéïî» Áå¶ Ã³ÃæÅò» ç¶ îÅÇèÁî éÅñ

ÃÇÔîåÆ Áå¶ çîé ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ ÜÅå çÆ ôìçÆ-ÕÌî Áå¶ Çñ³×-ÁÃîÅéåÅ ìäŶ ð¼ÖçÅ ÔËÍ Ã§Ö¶ê Çò¾Ú ÕÔƶ
å» ìzÅÔîäòÅçÆ Çê¾åð þåÅ ìzÅÔîäòÅçÆ ÁÅçÅð ÃÇÔåÅò» Çò¾Ú ê¶ô ÕÅÇÂçÆÁ» çÅ Ãæ±ñ ð±ê þ, ÇÜÃù ðÅÜÅ
À¹ÃçÅ êzåÆÇéèÆ «¾àç¶ ðÔ¶ ÔéÍ ÇÂé·» ÕÅÇÂçÆÁ» é¶ Çòô¶ôÕð À¹µÚÆ ÜÅåÆÁ» ç¶ èÅðéÅ Ü×å ù ð±ê êzçÅé ÕÆåÅ
ܯ Á¾Ü òÆ À¹Ãç¶ ÁÅÚÅð Áå¶ ÇòòÔÅð çÅ ÁÅèÅð þÍ Çéîé ÜÅåÆÁ» ç¶ò-ôz¶äÆ Çò¾Ú À¹µêð ò¾ñ ð¹Ö Õðé ç¶
ñÂÆ ÁÕÃð ÇÂé·» ÕÅÇÂçÆÁ» çÅ Áé°Ãðé ÕðéÅ ô¹ð± Õð Çç§çÆ þ, ÇÂà åð·» À¹µêð À¹µáä ñÂÆ ååêð Çéîé

ÜÅåÆÁ» çÆÁ» é÷ðÅ ÇÂÔ éÔÆ ç¶Ö êÅÂÆ ÕÆ ìzÅÔîòÅçÆ Çê¾åð þåÅ ù ÜÅåÆ ÇòòÃæÅ éÅñ ì³Çé·ÁÅ Ô¯ä ç¶ ÕÅðé
À¹µÚÆ Áå¶ ÇéÚñÆ ÜÅåÆÁ» çÆÁ» ÇÂÃåðÆÁ» ç¶ ñÂÆ, ÇòÁÅÔ Áå¶ ï½ÇéÕåÅ éÅñ Ãì§è Áñ¾×-Áñ¾× ÕÅÇÂçÆÁ»
çÅ À¹µÚÆ ÜÅåÆÁ» ç¹ÁÅðÅ Çéîé ÜÅåÆÁ» çÅ ÇîÔéå ç¶ éÅñ ×ÇÔðŠçì§è Ô¶Í ÇÂÔ ÇÂà ׾ñ çÆ òÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ

ÕðçÅ þ ÇÕ ÇÕÀ¹º ÇÕ ÇÂ¾Õ åð·Å å» À¹µÚÆÁÅ ÜÅåÆÁ» Çò¾Ú ÇòèòÅ-ê¹éð ÇòÁÅÔ å¶ êÅì§çÆ þ Áå¶ ç±ÃðÆ åð·»
Çéîé ÜÅåÆÁ» çÆÁ» ÇÂÃåðÆÁ» å¶ ê¹éð ÇòÁÅÔ ÔÆ éÔƺ ìñÇÕ Üìðé ÃÇÔòÅà å¾Õ çÆ Ã§íÅòéÅ Ö¹¾ñÆ ðÇÔ§çÆ
þÍ, ÇîÔéå çÇÔä ÜÅåÆ ÇòòÃæÅ çÅ êzî¹¾Ö Áå¶ ÇòÁÅêÕ åðÕ ÁÅèÅð þ Áå¶ À¹Ãé¶ Ç¦× éÅñ Ãì§Çèå
ÕÅÇÂçÆÁ» ù ð±ê êzçÅé ÕÆåÅ þ, å»ÇÕ À¹ÚÆÁ» ÜÅåÆÁ» çÅ ÇÔ¾å Çüè Ô¯ ÃÕäÍ

ÇÂà åð·» ÁÃÆ êÅÀ¹ºç¶ å» ÇÕ ìzÅÔîä òÅçÆ Çê¾åð þåÅ í±îÆ ÇÂÃåðÆ Á§å ù ìðÕðÅð ð¾Öä çÅ À¹ê´î Ô¶Í Ç¾æ¶
ܶÕð ÁÃƺ í±îÆ å¶ Õ§î Õðé ïÅéÆ Ö¶åÆ ÕÅðÜ ç¶ ñÂÆ ÇîÔéå çÆ À¹êñ¾ìèåÅ ù ùÇéÃÇÚå Õðé çÆ Üð±ðå çÅ
òÆ ÇÖÁÅñ Õðƶ å» ÃÅù ÇÂÔ ç¶Öä ù ÇîñçÅ þ ÇÕ êzÅÚÆé íÅðå Çò¾Ú ÜÅåÆ Ãî¶å Çê¾åð þåÅ ç¶ ñÂÆ éÅ
Õ¶òñ À¹µÚÆÁ» ÜÅåÆÁ» çÆÁ» ÇÂÃåðÆÁ» ç¶ êzÜäé ôÕåÆ å¶, Çéï§åðä Üð±ðÆ ÃÆÍ ÇÜà Çò¾Ú í±îÆ Áå¶

Áé°ôáÅÇéÕ ô¹¾èåŠùð¾ÇÖÁå ðÇÔ§ç¶Í ìñÇÕ ÃÅðÆÁ» ÜÅåÆÁ» çÆÁ» ÇÂÃåðÆÁ» çÆ êzÜäé ÕÅìñÆÁå å¶
Çéï§åðä Üð±ðÆ ÃÆ å» ÇÕ ÇîÔéå çÆ ñ¯ó Áé°ÃÅð À°êñìèåŠùÇéôÇÚå ðÇÔ§çÆÍ

I.A.D ÇÂÃåðÆ ÜÅåÆ ÇòòÃæÅ çÅ êzò¶ô ç¹ÁÅð
ìzÅÔîäòÅçÆ Çê¾åð þåÅ Çò¾Ú À¹µÚÆÁ» ÜÅåÆÁ» çÆÁ» ÇÂÃåðÆÁ» ÜÅåÆ ÇòòÃæÅ çÅ êzò¶ô ç¹ÁÅð þÍ Çéîé
ÜÅåÆÁ» ç¶ ê¹ðôÅ çÆ ï½ÇéÕåÅ ù À¹µÚÆÁ» ÜÅåÆÁ» çÆ ðÕå ù¾èåÅ ç¶ ñÂÆ Öåð¶ ç¶ ð±ê Çò¾Ú ÇñÁÅ Ü»çÅ ÇðÔÅ

186 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY