Page 121 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇ F.B Óø◊ Â≈«Ò’≈ ¡Â∂ Óø◊ Ú¥ (Demand Schedule and Demand Curve)

ÓÀ’ΩÈÒ Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, ““Óø◊ Â≈«Ò’≈ ¿π‘ Â≈«Ò’≈ ˛ ‹Ø «¬’ Ú√» Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ ’∆Óª ˘ Á√≈™Á∆ ˛ ¡Â∂
‘∂’ ’∆Ó ”Â∂ ¿π√ Ú√» Á∆ Óø◊∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ ˘ Áæ√Á∆ ˛Õ”” (Demand schedule is a table that shows
different price of a good and the quantity of that good demanded at each of these prices.
—McConnell)

‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄, Óø◊ Â≈«Ò’≈ «’√∂ Ú√» Á∆¡ª ¿πÈ∑ª Úæ÷-Úæ÷ Ó≈Â≈Úª ˘ ÍÃ◊‡ ’Á∆ ˛, «‹È∑ª ˘ «¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈
«’√∂ «ÈÙ«⁄ √Ó∂∫ «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ √øÌÚ ’∆Óª ”Â∂ ÷∆Á‰ Ò¬∆ «¬¤πæ’ ‘πøÁ≈ ˛Õ «¬√ Á∆¡ª ÁØ «’√Óª ‘È-

(A) «Ú¡’Â∆◊ Óø◊ Â≈«Ò’≈ ¡Â∂ (B) Ï≈˜≈ Óø◊ Â≈«Ò’≈Õ

«Ú¡’Â∆◊ Óø◊ Â≈«Ò’≈ (Individual Demand Schedule)
«Ú¡’Â∆◊ Óø◊ Â≈«Ò’≈ ¿π‘ Â≈«Ò’≈ ˛, «‹√ ÂØ∫ «¬‘ ÍÃ◊‡ ‘πøÁ≈ ˛ «’ «’√∂ «ÈÙ«⁄ √Ó∂∫ «Úæ⁄ «¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈
«’√∂ Ú√» Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ √øÌÚ ’∆Óª ”Â∂ ¿π√ Á∆¡ª «’øÈ∆¡ª Ó≈Â≈Úª Á∆ Óø◊ ’∂◊≈Õ (Individual demand
schedule is defined as the table which shows quantities of a given commodity which an individual
will buy at all possible prices at a given time.) Â≈«Ò’≈ A «Ú¡’Â∆◊ Óø◊ Â≈«Ò’≈Õ «¬√ Â≈«Ò’≈ È≈Ò
«¬’ √Ó∂∫ «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ ’∆Óª ”Â∂ «¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈ ÚæÒØ∫ ¡≈¬∆√ ’∆Ó Á∆¡ª ÷∆Á∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª Úæ÷-Úæ÷
Ó≈Â≈Úª ˘ ÍÃ◊‡ ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ

Â≈«Ò’≈ A. «Ú¡’Â∆◊ Óø◊ Â≈«Ò’≈ (Individual Demand Shedule)
ÍÃÂ∆ «¬’≈¬∆ ’∆Ó (πͬ∂) Óø◊∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ («¬’≈¬∆¡ª)

A D
B C

C B
D A

¿πÍØ’Â Â≈«Ò’≈ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ «‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ ¡≈¬∆√ ’∆Ó Á∆ ÚæËÁ∆ ‹ªÁ∆ ˛, ¿π√ Á∆ Óø◊ ÿæ‡ ‘πøÁ∆ ‹ªÁ∆
˛, «‹Ú∂∫ ¡≈¬∆√ ’∆Ó Á∆ ’∆Ó A π«Í¡≈ ÍÃÂ∆ «¬’≈¬∆, ¿πÁØ∫ D «¬’≈¬∆¡ª Á∆ Óø◊ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛, ‹ÁØ∫ ’∆ÓÂ
D πͬ∂ ÍÃÂ∆ «¬’≈¬∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛, ¿πÁØ∫ ’∂ÚÒ A «¬’≈¬∆ Á∆ Óø◊ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ

Ï≈˜≈ Óø◊ Â≈«Ò’≈ (Market Demand Schedule)

Ò∆Ì≈Î√’∆ Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, ““Ï≈˜≈ Óø◊ Â≈«Ò’≈ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ «’√∂ Ú√» Á∆¡ª ¿πÈ∑ª Ó≈Â≈Úª Á∂ »Í «Úæ⁄ «ÁæÂ∆
‹ªÁ∆ ˛ ‹Ø Ú√» Á∂ √≈∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ «’√∂ «ÈÙ«⁄ √Ó∂∫ ”Â∂ √≈∆¡ª √øÌÚ ’∆Óª ”Â∂ ÷∆Á∂◊≈Õ (Market demand
shedule is defined as the quantities of a given commodity which all consumers will buy
at all possible price at a given moment of time. -Leibhafsky)Õ ‘∂’ Ï≈˜≈ «Úæ⁄ «’√∂ Ú√» «‹Ú∂∫
⁄∆È∆ Á∂ Ï‘π √≈∂ ÷∆ÁÁ≈ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «‹√ Â≈«Ò’≈ È≈Ò Úæ÷-Úæ÷ ’∆Óª ”Â∂ «’√∂ Ú√» Á∆ Ï≈˜≈ «Úæ⁄ √≈∂
÷∆ÁÁ≈ª Á∆ ’πæÒ Óø◊ ˘ ÍÃ◊‡ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈, ¿π√ ˘ Ï≈˜≈ Óø◊ Â≈«Ò’≈ «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄ «¬‘
«’√∂ «ÈÙ«⁄ √Ó∂∫ «Úæ⁄ «’√∂ «¬’ «ÚÙ∂Ù Ú√» Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ ’∆Óª ”Â∂ √≈∂ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª Á∆ ’πæÒ Óø◊ ˘
Á√≈™Á∆ ˛Õ Â≈«Ò’≈ B Ï≈˜≈ Óø◊ Â≈«Ò’≈ ˛Õ «¬‘ Â≈«Ò’≈ ¡√≈È∆ Á∆ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò «¬√ Ó≈ÈÂ≈ ”Â∂ ¡Ë≈«Â
˛ «’ X-Ú√» Á∂ A ¡Â∂ B ÁØ ÷∆ÁÁ≈ ‘ÈÕ ¿πÈ∑ª Á∆ «Ú¡’Â∆◊ Óø◊ ˘ ‹ØÛ ’∂ Ï≈˜≈ Óø◊ Â≈«Ò’≈ Á≈
«ÈÓ≈‰ ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ

116 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY