Page 269 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI
P. 269

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â





                              È؇        B.   «’√∂ Ú√» Á∆ «Ú’∆ ÂØ∫ ÍÃ≈Í ‘؉ Ú≈Ò∆ ÍÃÂ∆ «¬’≈¬∆ ¡≈ÓÁÈ, .................. ¡÷Ú≈™Á∆ ˛Õ
                                         C.   ¡Ω√ ¡≈◊Ó ÂØ∫ Ì≈Ú «’√∂ Ú√» Á∆ ..................... ÂØ∫ ˛Õ
                                         D.   ‹ÁØ∫ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ «¬’≈¬∆ ‘πøÁ∆ ˛ ª √∆«Ó ¡≈◊Ó ....................... ‘πøÁ∆ ˛Õ

                                                      Â≈«Ò’≈ A. Í»È ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ ¡≈◊Ó Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ Ë≈È≈Úª
                                                  (Different Concepts of Revenue Under Perfect Competition)
                                          «Ú’∆ Á∆ Ó≈Â≈      ’πæÒ ¡≈◊Ó (π.)  ¡Ω√ ¡≈◊Ó ‹ª ’∆Ó (π.)  √∆«Ó ¡≈◊Ó (π.)
                                               Q              TR=AR × Q          AR or P =TP/Q      MR= TR  -TR
                                                                                                           n   n – 1
                                               A                   E                   E                  E
                                               B                  A@                   E                  E
                                               C                  AE                   E                  E

                                               D                  B@                   E                  E
                                         (i)   ’πæÒ ¡≈◊Ó (Total Revenue)- Â≈«Ò’≈ A ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ Í»È ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ Ú√» Á∆
                                             ’∆Ó √«Ê «‘øÁ∆ ˛, «¬√ Ò¬∆ ’πæÒ ¡≈◊Ó «Úæ⁄ √«Ê Á ”Â∂ ‘∆ Ú≈Ë≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂
                                             ’∆Ó Á∂ E πͬ∂ ‘؉ ”Â∂ B «¬’≈¬∆¡ª Á≈ ’πæÒ ¡≈◊Ó A@ πͬ∂ ¡Â∂ C «¬’≈¬∆¡ª Á≈ AE πͬ∂Õ ‘∂’
                                             ‘Ø «¬’≈¬∆ Á∆ «Ú’∆ Á∂ ÎÒ√»Í ’πæÒ ¡≈◊Ó «Úæ⁄ E πͬ∂ Á∆ √«Ê Ó≈Â≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘Ø «‘≈ ˛Õ
                                         (ii)   ¡Ω√ ¡≈◊Ó (Average Revenue)- Â≈«Ò’≈ A ÂØ∫ √ÍæÙ‡ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ «’ Í»È ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ Ú∂⁄∆
                                             ◊¬∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ¡Ω√ ¡≈◊Ó ‹ª ’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ È‘ƒ
                                             ‘πøÁ≈Õ ¿πÍØ’Â ¿πÁ≈‘‰ «Úæ⁄ ‘∆ «¬‘ E πͬ∂ ‘∆ ‘∂◊∆, ⁄≈‘∂ ÎÓ «¬’ «¬’≈¬∆ Á∆ «Ú’∆ ’Á∆
                                             ˛ ‹ª D «¬’≈¬∆¡ª Á∆ «Ú’∆ ’Á∆ ˛Õ «¬√ Á≈ ’≈È «¬‘ ˛ «’ Í»È ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄
                                             Ú√» Á∆ ’∆Ó Á≈ «ÈË≈‰ ¿πÁÔØ◊ È≈Ò ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ÎÓ ¿π√ ’∆Ó ”Â∂ «’øÈ∆ Ú∆ Ó≈Â≈
                                             Ú∂⁄ √’Á∆ ˛Õ
                                         (iii)  √∆«Ó ¡≈◊Ó (Marginal Revenue)- Â≈«Ò’≈ A ÂØ∫ √ÍæÙ‡ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ «’ Í»È ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈ «Úæ⁄
                                             ÎÓ Á∂ √∆«Ó ¡≈◊Ó √«Ê (¡Â∂ E π.) «‘øÁ∂ ‘È, ⁄≈‘∂ ¿π‘ «’øÈ∆ Ú∆ «˜¡≈Á≈ Ú√» Ú∂⁄Á∆ ˛Õ ¡√Ò
                                             «Úæ⁄ ’∆Ó «’™«’ ‹ª ¡Ω√ ¡≈◊Ó (AR) √«Ê ˛, «¬√ Ò¬∆ √∆«Ó ¡≈◊Ó Ú∆ √«Ê «‘øÁ∂ ‘È,
                                             «’™«’ ÎÓ ˘ ‘∂’ ‘Ø «¬’≈¬∆ Á∆ «Ú’∆ ÂØ∫ Ï≈Ï ’∆Ó ‘∆ ÍÃ≈Í ‘πøÁ∆ ˛ ¡Â∂ Í»È ÍÃÂ∆ÔØ◊Â≈
                                             Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ¡Ω√ ¡≈◊Ó ¡Â∂ √∆«Ó Ï≈Ï (AR = MR) ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ √∆«Ó ¡≈◊Ó ˘ Ô≈Á ’È
                                             Ò¬∆ ’πæÒ ¡≈◊Ó «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ (DTR) ˘ «Ú’∆ Á∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ
                                                                               ∆ TR
                                             (DQ) È≈Ò Ì≈◊ ’ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ MR =  Õ Â≈«Ò’≈ A ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ Á»√∆ «¬’≈¬∆
                                                                               ∆ Q
                                             Á∆ «Ú’∆ Á∂ ÎÒ√»Í ’πæÒ ¡≈◊Ó «Úæ⁄ A@ π. - E π.  = E π. Á≈ Í«ÚÂÈ ‘Ø«¬¡≈ ˛ ¡Â∂ Ú∂⁄∆
                                                                                                             5
                                             ◊¬∆ Ú√» Á∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ B -A = A «¬’≈¬∆ Á≈ Í«ÚÂÈ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ ¡≈◊Ó    πͬ∂ Á∂
                                                                                                             1
                                             Ï≈Ï ‘Ø«¬¡≈Õ «¬√∂ Â∑ª Ú∂⁄∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ Â∆√∆, ⁄ΩÊ∆ ¡Â∂ ‘Ø «¬’≈¬∆¡ª Á≈ √∆«Ó ¡≈◊Ó E πͬ∂
                                             ‘∆ ‘ØÚ∂◊≈Õ

                                      «⁄æÂ AA.A È≈Ò ’πæÒ ¡≈◊Ó (TR); ¡Ω√ ¡≈◊Ó (AR) ¡Â∂ √∆«Ó ¡≈◊Ó (MR) Á∆¡ª Ë≈È≈Úª ˘ ÍÃ◊‡
                                      ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ

                                      «⁄æÂ AA.A (A) ¡Â∂ (B) «Úæ⁄ OY-¡’Ù ”Â∂ ¡≈◊Ó (Revenue) ¡Â∂ OX-¡’Ù ”Â∂ «Ú’∆ Á∆ Ó≈Â≈ (Output)
                                      ˘ ÍÃ◊‡ ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ «⁄æÂ AA.A (A) «Úæ⁄ TR Ú¥ ’πæÒ ¡≈◊Ó Ú’Ã ˛Õ «¬‘ «¬’ √Ò ∂÷≈ ˛, «‹√ Á≈




                264                                       LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   264   265   266   267   268   269   270   271   272   273   274