Page 51 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñC: ¿πÍÌØ◊Â≈ «√˪Â-◊‰È≈Ú≈⁄’ ¿πÍÔØ◊Â≈ «ÚÙÒ∂Ù‰

‹ªÁ∆¡ª ‘È Í ¿π√ È≈Ò ’¬∆ Ï‹‡ √«Ó¡ª «Úæ⁄ ¿πÍÔØ◊Â≈ Íz≈Í ‘πßÁ∆ «‘ßÁ∆ ˛Õ «¬È∑ª Ú√±¡ª Á∆ È؇
√∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ Á∆ ÂπÒÈ≈ ‘Ø Ú√±¡ª Á∆¡ª √∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈Úª È≈Ò È‘∆∫ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆Õ
G. ¿πÍÔØ◊Â≈ Á≈ ◊‰È≈Ú≈⁄’ È≈Í √ßÌÚ È‘∆∫ ˛ (The Cardinal Measurement of Utility is not
Possible)- «¬√ «ÈÔÓ Á∆ «¬‘ Ó≈ÈÂ≈ ¡√Ò È‘∆∫ ˛ «’ ¿πÍÔØ◊Â≈ ˘ ◊‰È≈Ú≈⁄’ √ß«÷¡≈Úª «Úæ⁄
È≈«Í¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ¿πÍÔØ◊Â≈ ˘ È≈͉≈ √ßÌÚ È‘∆∫ ˛Õ ¿πÍÌØ◊Â≈ «¬‘ «’Ú∂∫ ’«‘ √’Á≈ ˛ «’ ¿π√
˘ Í«‘Ò∂ ¡ßÏ ÂØ∫ AB «¬’≈¬∆ ¿πÍÔØ◊Â≈ ¡Â∂ Á±√∂ ¡ßÏ ÂØ∫ A@ «¬’≈¬∆ ¿πÍÔØ◊Â≈ Íz≈ ‘ØÚ∂◊∆Õ √∆«ÓÂ
¿πÍÔØ◊Â≈ Á≈ ¡ßÁ≈˜≈ Ò◊≈¬∂ «ÏȪ «¬√ «ÈÔÓ ˘ Ò≈◊± È‘∆∫ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈Õ
H. ÓπÁ≈ Á∆ √∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ (Change in the Marginal Utility of Money)-«¬√ «ÈÔÓ
Á∆ «¬‘ Ó≈ÈÂ≈ Ú∆ ¡√Ò È‘∆∫ ˛ «’ ÓπÁ≈ Á∆ √∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ È‘∆∫ ‘πßÁ≈ ˛Õ ¡√Ò
‹∆ÚÈ «Úæ⁄ ÓπÁ≈ Á∆ √∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ ÿæ‡ ‹ª «˜¡≈Á≈ ‘Ø √’Á∆ ˛Õ ‹ÁØ∫ ’ج∆ ¿πÍÌØ◊Â≈ Ú√± Á∆
«˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ ÷∆ÁÁ≈ ˛ ª ¿π√ Á∂ ’ØÒ ÓπÁ≈ Á∆ Ó≈Â≈ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ÓπÁ≈ Á∆ Ó≈Â≈ «‹ßÈ∆
ÿæ‡ ‘ØÚ∂◊∆ ¿π∫È∆ ‘∆ ¿π√ Á∆ √∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ «˜¡≈Á≈ ‘ØÚ∂◊∆Õ ÓπÁ≈ Á∆ √∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ Úˉ Á∂
’≈È ¿πÍÌØ◊Â≈ ˘ ¡≈͉∂ ÷⁄ Á∂ ¥Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ «¬√ Á∂ ÎÒ√±Í «¬√ «ÈÔÓ
Á≈ Ò≈◊± ‘؉≈ ¡Ω÷≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ

I. ͱ’ Ú√±¡ª (Complementary Goods)- «¬‘ «ÈÔÓ Í±’ Ú√±¡ª Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ Ò≈◊± È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ
«¬√ Á≈ ’≈È «¬‘ ˛ «’ ͱ’ Ú√±¡ª Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò «¬’ «ÈÙ«⁄ ¡ÈπÍ≈ «Úæ⁄ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
«¬’ Ú√± Á≈ ¿πÍÔØ◊ ÿæ‡ ’’∂ Á±√∆ Ú√± Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ÚË≈«¬¡≈ È‘ƒ ‹≈ √’Á≈Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂
ÂΩ ”Â∂ ’ÀÓ∂ Á∂ È≈Ò ∆Ò ¡Â∂ ‡∂Í-«’≈‚ Á∂ È≈Ò ‡∂ͪ ˜» ÷∆Á‰∆¡ª ÍÀ‰◊∆¡ªÕ

¡√Ò «Úæ⁄ «¬√ «ÈÔÓ Á∆ ¡ÒØ⁄È≈ ‘πøÁ∂ ‘ج∂ Ú∆ «¬‘ Óøȉ≈ ÍÚ∂◊≈ «’ √Ó-√∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ Á≈ «ÈÔÓ ¡Ê
Ù≈√Â Á≈ «¬æ’Ø-«¬’ «ÈÔÓ ˛Õ «¬‘ «ÈÔÓ ¡√Ò∆ ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª Á∆ ¡≈͉∆ √∆«Ó ¡≈ÓÁÈ
ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ √øÂπÙ‡∆ ÍÃ≈Í ’È Á∆ «Ú√«Âz ÍëÚÂ∆ Á≈ ÚÙÈ ’Á≈ ˛Õ

√ø’∂Í «Úæ⁄, ⁄∂¡ÓÀÈ È∂ «¬√ «ÈÔÓ Á∂ «ÚÙ∂ «Úæ⁄ ·∆’ «’‘≈ ˛, «’ ““√Ó-√∆«Ó ‹ª ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á∂ «ÈÔÓ ¡Èπ√≈
¡√ƒ ¡≈͉∆ ¡≈ÓÁÈ ˘ Úø‚ ’È Ò¬∆ ¿π√ Â∑ª Ó‹Ï» È‘ƒ ‘πøÁ∂, «‹√ Â∑ª «¬’ ÍæÊ ˘ ¿πÂ∂ √πæ‡∂ ‹≈‰ ”Â∂ ‘∂·ª
«‚æ◊‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ‘؉≈ ÍÀ∫Á≈ ˛ Í «’™«’ ¡√ƒ «ÚÚ∂’Ù∆Ò ‘ª, «¬√ Ò¬∆ ¡√ƒ «¬√ «ÈÔÓ Á∂ ¡Èπ√≈ ’øÓ ’Á∂ ‘ªÕ””
(We are not, of course, compelled to distribute our income according to the Law of Substitution
of Equi-marginal expenditure, as a stone thrown in air is compelled to, in a sense, to fall back to
the earth but as a matter of fact, we do so in a certain rough fashion because we are reasonable.)
—Chapman

√ÚÀ-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
‘∂· «Ò÷∂ ’ËȪ «Úæ⁄Ø∫ √‘∆/◊Ò ÒæÌØ
(State whether the following statements are True/False)-
H. √Ó-√∆«Ó ¿πÍÔØ◊Â≈ «ÈÔÓ Á≈ Ì»◊ØÒ «Úæ⁄ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Ó‘æÂÚ ˛Õ

I. ‘∂’ ¿πÂÍ≈Á’ Á≈ ¿πÁ∂Ù «˜¡≈Á≈ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’È≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ
A@. Úø‚ Á≈ ¡Ê ˛- ≈Ù‡∆ ¡≈ÓÁÈ Á≈ Úæ÷-Úæ÷ √≈ËȪ «Úæ⁄ χÚ≈≈Õ

AA. ‘∂’ ¿πÍÌØ◊Â≈ ¡≈͉∂ √∆«Ó √≈ËȪ È≈Ò «˜¡≈Á≈ √øÂπÙ‡∆ ÍÃ≈Í ’È≈ ⁄≈‘πøÁ≈ ˛Õ
AB. ¿πÍÌØ◊Â≈ ˘ «¬√Â∂Ó≈Ò È≈Ò √Ïø«Ë ’¬∆ ◊æÒª Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 45