Page 173 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI
P. 173
«¬’≈¬∆-AE : ÒØ’ ’˜ : √Ú‹«È’ ¡Â∂ «Èæ‹∆ ’˜ Á∂ ¡Ê ¡Â∂ «¬√ Á∆¡ª ‘æÁª
AE.A «Èæ‹Δ («Ú¡’ÂΔ◊Â) ¡Â∂ ÒØ’ ’˜ ÁΔ ÂπÒÈ≈ È؇
(Comparison between Private and Public Debt)
«Èæ‹∆ ‹ª ◊À √’≈∆ ’˜ ¡Â∂ √’≈∆ ’˜ «Úæ⁄ ¡È∂’ª √Ó≈ÈÂ≈Úª ¡Â∂ ¡√Ó≈ÈÂ≈Úª Í≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª
‘ÈÕ ÍÃ≈¬∆Ú∂‡ «Ú¡’Â∆ ¡Â∂ ’≈ØÏ≈∆ ◊ë‘ ¿πË≈ Ò¬∂ ◊¬∂ ËÈ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’πfi √≈ËȪ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ’Á∂
‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆, «Èæ‹∆ ’˜ ËÈ ˘ «¬’ «¬√Â∂Ó≈Ò ÂØ∫ ‘‡≈ ’∂ Á»√∂ «¬√Â∂Ó≈Ò ÚæÒ √Ê≈Ȫ«Â©Â ’ «ÁøÁ≈ ˛Õ «¬√
Â∑ª ÒØ’ ’˜ È≈Ò Ì≈Ú ˛ «’ ¿πÈ∑ª ¿πÂÍ≈Á’∆ ¿πÍÔØ◊ª (Productive Uses) Á≈ «‹È∑ª ˘ «’ ◊À √’≈∆
÷∂ Í√øÁ ’Á≈ ˛, ¿πÈ∑ª ¿πÍÔØ◊ª Ò¬∆ ÏÒ∆Á≈È (Sacrifice) ’‹ «‹È∑ª ˘ «’ √’≈ Í√øÁ ’Á∆ ˛Õ «¬√
Â∑ª √’≈∆ ¡Â∂ ◊À-√’≈∆ ’˜ ÁØÚª «Úæ⁄ ‘∆ Ó»Ò ÂΩ Â∂ ËÈ Á∂ «¬’ «¬√Â∂Ó≈Ò ÂØ∫ Á»‹∂ «¬√Â∂Ó≈Ò ÚæÒ
√Ê≈ÈªÂ©È ‘πøÁ≈ ˛Õ ÒØ’ ¡Â∂ «Èæ‹∆ ’˜ «Ú⁄’≈ Í≈¬∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ Óπæ÷ Î’ ‘∂· «Ò÷∂ ‘È-
(A) √’≈ ’ØÒ ¡øÁ»È∆ ¡Â∂ Ï≈‘∆ ÁØÚ∂∫ ‘∆ Â∑ª Á∂ √Ø ‘πøÁ∂ ‘È Í «Ú¡’Â∆¡ª ˘ ¡«‹‘∂ √Ø (Sources)
¿πÍÒæÏË È‘ƒ ‘πøÁ∂Õ
(B) √’≈ ÚæÒØ∫ Ò¬∂ ◊¬∂ ’«˜¡ª Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò √≈∂ √Ó≈‹ Ò¬∆ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ Í «Èæ‹∆ ’«˜¡ª È≈Ò ÍÃ≈ÍÂ
ËÈ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’∂ÚÒ ¿πË≈ ÒÀ‰ Ú≈Ò∂ «Ú¡’Â∆ Á∂ Ò≈Ì Ò¬∆ ‘∆ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
(C) √’≈ ÒØ’ª ˘ ¿πË≈ Á∂‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ’ √’Á∆ ˛ Í «Ú¡’Â∆ ¡«‹‘≈ È‘ƒ ’ √’Á≈Õ
(D) «’™«’ ≈‹ Á∆ «¬æ˜Â ⁄ø◊∆ ‘πøÁ∆ ˛, «¬√ Ò¬∆ «Èæ‹∆ ’«˜¡ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ √’≈∆ ’«˜¡ª ¿πÂ∂ «Ú¡≈˜
Á∆ Á È∆Úƒ ‘πøÁ∆ ˛Õ ‘≈Òª«’ «¬‘ ‘πøÁ≈ ˛ «’ ’πfi «È◊Ó (Corporations) √’≈ «‹‘∆¡ª ‘∆ ¡√≈È Áª ¿πÂ∂
’˜ ÍÃ≈Í ’ ÒÀ‰Õ
(E) √’≈ ª √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ ¿πÂÍ≈Á’∆ ’≈‹ª Ò¬∆ ‘∆ ¿πË≈ ÒÀ∫Á∆ ˛ Í «Ú¡’Â∆ ¿πÍÌØ◊ Ò¬∆ Ú∆ ¿πË≈
ÒÀ √’Á≈ ˛Õ
(F) ÒØ’ ’«˜¡ª Á∆ Ú≈Í√∆ ¡Á≈«¬◊∆ ÒØ’ ¡≈ÓÁÈ ÂØ∫ «‹√ «Úæ⁄ «’ ÒØ’ ¿πÁÓª Á∆ ¡≈ÓÁÈ Ú∆ √∫«Ó«Ò ‘πøÁ∆
˛, ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛ Í «Ú¡’Â∆ ¡≈͉∆ «Èæ‹∆ ’Ó≈¬∆ «Úæ⁄Ø∫ ’«˜¡ª Á∆ ¡Á≈«¬◊∆ ’Á≈ ˛, «¬√ Ò¬∆ ÒØ’ ’˜
È≈Ò Ì≈ Á∆ Íë’Â∆ «Èæ‹∆ ’˜ Á∂ Ì≈ Á∆ Íë’Â∆ (Nature) ÂØ∫ Úæ÷ ‘πøÁ∆ ˛Õ
(G) ¡ø «Úæ⁄ √’≈ Á∆ È∆Â∆ (Policy) Á∂ »Í «Úæ⁄ ¿πË≈ (Borrowing) Á≈ ¡≈√≈ ÒÀ √’Á∆ ˛Õ ‘≈Òª«’ ¿π√
˘ ‡≈Ò‰ Á∆ ˜»Â ‘ØÚ∂ ‹ª È≈ ‘ØÚ∂Õ ‘Ø √’Á≈ ˛ «’ ¿πË≈ È≈Ò ¡≈«Ê’ ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ ’πfi √«ÊÂ≈ «Ò¡≈¿π‰
«Úæ⁄ ÓÁÁ «ÓÒ∂Õ ÓπÁ≈ ÎÀÒ≈˙ Á∂ «ÁȪ «Úæ⁄ «¬‘ ÒØ’ª Á∂ «ÁȪ «Úº⁄ ÷∆Á Ù’Â∆ Á∆ Ó≈Â≈ ÿæ‡ ’ «ÁøÁ∆ ˛,
«‹√ È≈Ò ’∆Óª ˘ ‘∂·ª «Ò¡≈¿π‰ «Úæ⁄ ÓÁÁ «ÓÒÁ∆ ˛Õ ÓøÁ∆ Á∂ «ÁȪ «Úæ⁄ √’≈ ¿πË≈ È≈Ò ’πfi «’√Ó Á∂
÷⁄∂ ’È «Úæ⁄ √ÓæÊ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛, «‹√ «Úæ⁄ ’≈ØÏ≈∆ «’«¡≈Úª ¡Â∂ ؘ◊≈ Á≈ ÍæË ¿π⁄≈ ¸æ’‰ «Úæ⁄ ÓÁÁ
«ÓÒÁ∆ ˛ Í «Ú¡’Â∆ ˘ ‹∂’ ËÈ Á∆ ˜»Â È≈ ‘ØÚ∂ ª ¿π‘ ¿πË≈ È‘ƒ ÒÀ∫Á≈Õ
’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø «Èæ‹∆ ’˜ ËÈ ˘ «¬’ ¿πÍÔØ◊ ÂØ∫ ‘‡≈ Á»‹∂ ¿πÍÔØ◊ ÚæÒ √Ê≈Ȫ«Â©Â ’
«ÁøÁ≈ ˛Õ
√ÚÀ ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
÷≈ÒΔ Ê≈Úª ÌØ (Fill in the blanks)
A. √Ú‹«È’ ’˜ ≈‹ ÚæÒØ∫ ¡≈ÓÁÈ ÍÃ≈Í ’È Á≈ «¬’ ........................... ˛Õ
B. √πÂøÂÂ≈ ÍÃ≈ÍÂ∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ì≈ Á∆ ≈Ù‡∆ ¡≈ÓÁÈ «Úæ⁄ ......................... ÂØ∫ Ú∆ «˜¡≈Á≈ Ú≈Ë≈
‘Ø«¬¡≈ ˛Õ
C. Ì≈Â∆ ’ ÍÉ≈Ò∆ «Úæ⁄ ............................. ’ª Á∆ ¡«Ë’Â≈ ˛Õ
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 167