Page 29 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI

«¬’≈¬∆-A : ÒØ’ «Úæ Á≈ ¡Ê ¡Â∂ ÷∂Â

AE. Ó‘ªÓøÁ∆ ’ÁØ∫ ‘ج∆ √∆? È؇
(¡) AIC@ «Úæ⁄ (Ï) AHC@ «Úæ⁄
(√) B@@A «Úæ⁄ (Á) AIII «Úæ⁄

A.H √≈≈ßÙ (Summary)

J ÒØ’ «Úæ Á≈ ¡Ê Ù≈√Â ÷≈√ »Í «Úæ⁄ √Ó»«‘’ ˜»ª Á∆ √øÂπÙ‡∆ È≈Ò √Ïø«Ë ˛Õ «¬√ «Úæ⁄ ¡√ƒ ¿πÈ∑ª
¡≈«Ê’ √Óæ«√¡≈Úª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’Á∂ ‘ª, «‹‘Û∆¡ª ≈‹ ‹ª √Ú‹«È’ ÷∂Â «Úæ⁄ ¿π·Á∆¡ª ‘È, «‹√
Â∑ª «Èæ‹∆ ¡Â∂ √Ú‹«È’ ÷∂Âª «Ú⁄’≈ √≈ËȪ Á∆ Úø‚ «’√ Â∑ª ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛ ¡Â∂ √Ú‹«È’ ÷∂Â
¡øÂ◊ √’≈∆ ÷⁄ Á∂ Úæ÷-Úæ÷ «ÚÚ‘≈’ª Á∆ √øÂπÙ‡∆ Ò¬∆ √≈ËȪ Á∆ Úø‚ «’√ Â∑ª ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ
J √øÈ AIC@ Á∆ ◊øÌ∆ ¡≈«Ê’ ÓøÁ∆ (Economic Depression) ¡Â∂ ’∆È√ ÚæÒØ∫ ؘ◊≈ Á∂ ¡≈Ó «√˪Â
Á≈ ÍÃÂ∆Í≈ÁÈ Âª ÏøËÈ Óπ’ È∆Â∆ Ò¬∆ ÓΩ Á∆ ÿø‡∆ ‘∆ ω ◊¬∆Õ ’∆È√ È∂ Áæ«√¡≈ «’ ≈‹ ˘ ≈‹’ØÙ∆
«’«¡≈ È≈Ò ؘ◊≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’È≈ ¡Â∂ ¿π√ ˘ ¿π⁄ ÍæË ”Â∂ ω≈¬∆ æ÷‰≈ √øÌÚ ˛Õ
J ÿæ‡ «Ú’«√ Á∂Ùª «Úæ⁄ Ú∆, √’≈ Á≈ Óπæ÷ Ó’√Á «¬‘ ‘πøÁ≈ ˛ «’ Á∂Ù Á≈ Â∂˜ ◊Â∆ È≈Ò ¡≈«Ê’ «Ú’≈√
‘ØÚ∂ ¡Â∂ ≈Ù‡∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆ «È¡≈ Í»È Úø‚ ‘ØÚ∂Õ (Equitable Distribution), ¡Â∂ ≈‹’ØÙ∆ È∆Â∆ (Fiscal
Policy) «¬È∑ª Ó’√Áª Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ Ó‘æÂÚÍ»È ÓπÙ«’Ò Ï‰ √’Á∆ ˛Õ
J ÒØ’ «Úæ Á≈ ÷∂Â ¡Â∂ «¬√ Á∆ «ÚÙ≈ √Óæ◊∆ √«Ê È‘ƒ ˛, «’™«’ ≈‹ Á∆ Ë≈È≈ (Concept), ≈‹ Á∂
’øÓª ¡Â∂ ¡Ê Ù≈√Â Á∆¡ª √Óæ«√¡≈Úª «Úæ⁄ ÏÁÒ≈¡ ‘؉ Á∂ È≈Ò-È≈Ò «¬√ Á≈ Ú∆ Ò◊≈Â≈ «Ú√Ê≈
‘πøÁ≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ
J ÒØ’ «Úæ ¡Â∂ «Èæ‹∆ «Úæ «Ú⁄’≈ ’¬∆ Ó≈Ó«Ò¡ª «Úæ⁄ ÓΩ«Ò’ ¡øÂ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛, «‹√ Â∑ª «’ ¿πÁ∂Ù
«Úæ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∂ Â∆’∂ ¡Â∂ √≈ËȪ Á∆ Ó≈Â≈ ¡≈«Á Á∂ Ó≈Ó«Ò¡ª «Úæ⁄Õ
J ÒØ’ «Úæ Á∆ Íπ≈‰∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ √ø√Ê≈Í’ ¡≈«Ê’ «√˪ (Classical Economic Theory) ¿πÂ∂ ¡Ë≈«Â
√∆ Í Ï≈¡Á «Úæ⁄ «¬√ «√˪ ”⁄ ¡È∂’ª ¥ªÂ∆’≈∆ ÏÁÒ≈¡ ‘πøÁ∂ ‘∂ ‘ÈÕ ¡ø «Úæ⁄ ¡≈Ëπ«È’ ¡≈«Ê’
«√˪ Á≈ ÍÃÂ∆Í≈ÁÈ ‘Ø«¬¡≈, «‹√ ˘ “’∆È√” Á≈ Í»È ؘ◊≈ Á≈ ¡≈Ó «√˪ (Keyne’s General
Theory of Full Employment) «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ «√˪ ’≈È ÒØ’ «Úæ Á∆ Íπ≈‰∆ Ë≈È≈ «Úæ⁄ Ú∆
ÏÁÒ≈¡ ‘Ø «◊¡≈ ˛Õ
J ’∆È√ Á≈ ““ؘ◊≈ «√˪”” «¬√ ¡≈Ó Ë≈È≈ ”Â∂ «‡«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛ «’ «¬’ «Ú¡’Â∆ Áπ¡≈≈∫ ’∆Â≈ ‹≈‰
Ú≈Ò≈ ÷⁄ Á»‹∂ «Ú¡’Â∆ Á∆ ¡≈ÓÁÈ ˛Õ
J ؘ◊≈ Á≈ «Ú⁄≈ ¿π√ ÷≈√ √«ÊÂ∆ ÚæÒ «¬Ù≈≈ ’Á≈ ˛, «‹√ «Úæ⁄ Ï∂’≈ «Ú¡’Â∆¡ª Á∆ √ø«÷¡≈ Á∆ ÂπÒÈ≈
”⁄ ’øÓ ’È Ò¬∆ «˜¡≈Á≈ ÷≈Ò∆ √Ê≈È ÍÃ≈Í ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ

A.I ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)

J Ï‹‡ (Budget)- ¡≈ÓÁÈ, ÷⁄ Á≈ Ò∂÷≈-‹Ø÷≈Õ
J ≈‹’ØÙ∆ «’«¡≈Úª (Fiscal Operations)- ≈‹’ØÙ Á∆¡ª «’«¡≈ÚªÕ
J ÓπÁ≈ ÎÀÒ≈¿π (Inflation)- Á∂Ù Á∆¡ª ÚÍ≈’ ˜»ª ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ÓπÁ≈ Á≈ ÍÃ⁄ÒÈÕ
J ’≈Ë≈È (Taxation)- ’ Ò◊≈¿π‰≈Õ

A.A@ ¡«Ì¡≈√ ÍzÙÈ (Review Questions)

A. ÒØ’ «Úæ ÂØ∫ Âπ‘≈‚≈ ’∆ ÓÂÒÏ ˛?
B. ¡≈Ëπ«È’ ≈‹ Á∂ ’øÓª Á≈ √ø÷∂Í «Úæ⁄ Úȉ ’ØÕ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 23