Page 62 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI
P. 62
ÒØ’ «ÚæÂ
È؇ ’∂ ‹ª È‘ƒÕ Á»‹≈ «¬‘ ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª «Ú¡’Â∆ ˘ ÍÃÂæ÷ Ò≈Ì ÍÃÁ≈È ’Á∆¡ª ‘È ‹ª ¿π√ ”Â∂ ‹πÓ≈È≈ ’Á∆¡ª
‘È Í «¬È∑ª Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄, «¬‘ ‹π»∆ È‘ƒ ˛ «’ Ìπ◊Â≈È ’∆Â∆ ◊¬∆ ËÈ ≈Ù∆ ‹ª ª Ò≈Ì Á∂ Ó»Ò ÂØ∫ ¿π√
Ò≈Ì ˘ ÍÃÁ≈È ’È Á∆ Ò≈◊ È≈Ò ◊«‘≈ √ÏøË ‘ØÚ∂Õ ÍÃÙ≈√«È’ ¡≈ÓÁÈ∆¡ª Á∆ «¬’ ‘Ø ¡ÈØ÷∆ «ÚÙ∂ÙÂ≈ ˛
«’ «¬‘ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ √’≈ Á∂ ÍÃÙ≈√«È’ ’≈‹ª Á∂ ◊Ω‰ ¿πÂÍ≈ÁÈ (By Product) Á∂ »Í «Úæ⁄ ÍÃ≈Í ‘πøÁ∆¡ª
‘È ¡Â∂ «¬‘∆ ’≈È ˛ «’ «¬È∑ª ˘ ““ÍÃÙ≈√«È’ ¡≈ÓÁÈ∆”” Á≈ È≈Ó «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
«¬È∑ª ÍÃÙ≈√«È’ ¡≈ÓÁÈ∆¡ª Á≈ √ø÷∂Í Úȉ ‘∂· «Ò÷∂ Úª◊ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛-
‡≈√’ ’ ¡Â∂ ’∆Ó «Úæ⁄ Î’ √ÍæÙ‡ ’ØÕ
(’) ÙπÒ’ ‹ª ÎΔ√ (Fees)-
ÍÃØ. √À«Ò◊ÓÀÈ È∂ Î∆√ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ «¬√ Â∑ª ’∆Â∆ ˛ ““ÙπÒ’ ‹ª Î∆√ ¿π√ ËÈ ≈Ù∆ ˘ ’«‘øÁ∂ ‘È, «‹‘Û∆ «’
√’≈ ÚæÒØ∫ ÍÃÁ≈È ’∆Â∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ ¡«‹‘∆ Ú≈-Ú≈ ‘؉ Ú≈Ò∆ √∂Ú≈ (Recurring Service) Á∆ Ò≈◊ ¡Á≈
’È Ò¬∆ «ÁæÂ∆ ‹ªÁ∆ ˛, «‹‘Û∆ «’ Óπæ÷ ÂΩ ”Â∂ ‹ÈÂ≈ Á∂ «‘æ Ҭ∆ ‘πøÁ∆ ˛ Í «‹‘Û∆ Î∆√ Á∂‰ Ú≈Ò∂ ˘ ¡«‹‘≈
«ÚÙ∂Ù Ò≈Ì Í‘πø⁄≈™Á∆ ˛, «‹√ ˘ Ó≈«Í¡≈ ‹≈ √’∂Õ”” «¬√ Â∑ª Î∆√ «¬’ ¡«‹‘∆ ¡Á≈«¬◊∆ ˛, «‹‘Û∆ «’ ¿πÈ∑ª
ÍÃÙ≈√«È’ √∂Ú≈Úª Á∆ Ò≈◊ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ √’≈ ˘ «ÁæÂ∆ ‹ªÁ∆ ˛, «‹‘Û∆ √øÍ»È ‹ÈÂ≈ Á∂ «‘æ «Úæ⁄ √øÍøÈ
’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛ Í «‹‘Û∂ «Ú¡’Â∆¡ª ˘ «ÚÙ∂Ù Ò≈Ì ÍÃÁ≈È ’Á∆ ˛, «¬√ Ò¬∆ Î∆√ ’∂ÚÒ ¿πÈ∑ª «Ú¡’Â∆¡ª
Áπ¡≈≈ ¡Á≈ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛, «‹‘Û∂ «’ √’≈ Áπ¡≈≈ ÍÃÁ≈È ’∆Â∆¡ª ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª √∂Ú≈Úª È≈Ò ’ج∆ «ÚÙ∂Ù
Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’Á∂ ‘ÈÕ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ ‹∂’ ’ج∆ «Ú«Á¡≈Ê∆ ≈‹’∆ «Ú«Á¡≈«Ò¡≈ «Úæ⁄ ÍÛ∑ ’∂ «√æ«÷¡≈
Á≈ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’È≈ ⁄≈‘πøÁ≈ ˛ ª ¿π√ ˘ ¿π√ Ò¬∆ Î∆√ Á∂‰∆ ‘πøÁ∆ ˛Õ
ÎΔ√ ¡Â∂ ’ΔÓ «Úæ⁄ Î’ (Differences Between Fees and Price)
Î∆√ ¡Â∂ ’∆Ó «Úæ⁄ ’¬∆ Óπæ÷ ¡ø Í≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È-
(A) ’ΔÓ √ÚÀ-«¬¤πæ’, ÎΔ√ ˜»Δ- ’∆Óª Á≈ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ √ÚÀ-«¬¤πæ’ ¡Á≈«¬◊∆¡ª (Voluntary Payments)
‘πøÁ∆¡ª ‘È Í Î∆√ ˜»∆ ¡øÙÁ≈È Ú∆ ‘Ø √’Á∆ ˛, ‘≈Òª«’ ÁØÚª Á≈ ‘∆ Ìπ◊Â≈È √∂Ú≈Úª Á∂ ÏÁÒ∂
’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
(B) ¡≈Á≈È-ÍÃÁ≈È Á≈ Âæ (Quid Pro quo)- ¡≈Á≈È-ÍÃÁ≈È Á≈ Âæ «‹‘Û≈ «’ ’ «Úæ⁄ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈
˛, Î∆√ «Úæ⁄ Ú∆ Ù≈«ÓÒ «‘øÁ≈ ˛ Í ’∆Óª «Úæ⁄ «¬√ Âæ Á≈ ¡Ì≈Ú ˛Õ
(Ê) Ò≈«¬√À∫√ Ù∞Ò’ (Licence Fees)- Ò≈«¬√∫À√ Ù∞Ò’ Á∆ Íë’Â∆ Î∆√ ‹ª Ù∞Ò’ ÂØ ‘∆ «ÓÒÁ∆ñ‹∞ÒÁ∆
˛ Í «¬√ È≈Ò ¡Â∂ Î∆√ «Úæ⁄ ¡ø Ú∆ ˛Õ TÒ≈«¬√∫À√ Ù∞Ò’ ¿∞√ √Ó∂ ¡Á≈ «’Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ ‹Á∂ √’≈∆
√æÂ≈ ÂØ «¬‘ ¡È∞ØË ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’ ˙∞‘ ¡«Ë’ ÙÍæÙ‡ ¡Â∂ «ÈÙ⁄ «’√Ó Á∆ √∂Ú≈ ÍÆÁ≈È ’È Á∆
Ú‹≈Ô «¬’ ¡È∞Ó«Â (Permission) ‹ª «ÚÙ∂Ù≈« Ë’≈ (Privilage) ÍÆÁ≈È ’∂Õ
¡«‹‘∂ ÙπÒ’-Á≈ ¿πÁ∂Ù ’Á∂-’Á∂ «¬‘ Ú∆ ‘πøÁ≈ ˛ «’ Úæ÷-Úæ÷ Â∑ª Á∆¡ª «’«¡≈Úª ¡Â∂ ◊Â∆«ÚË∆¡ª
Á≈ ’ø‡ØÒ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂, ¿πÁ≈‘‰ Á∂ Ò¬∆ ’˘È ”Â∂ «ÚÚ√Ê≈ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’È Á∂ ¿πÁ∂Ù È≈Ò «˜øÓ∂Ú≈
«Ú¡’Â∆¡ª Á∂ ÏøÁ»’ª ¡Â∂ «Ú≈ÒÚª Á∂ Ò≈«¬√À∫√ «ÁæÂ∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√∂ Â∑ª Ù≈Ï Á∆ «Ú’∆ ”Â∂ ’ø‡ØÒ
√Ê≈«Í ’È Ò¬∆ Ù≈Ï Á∆¡ª Áπ’≈Ȫ ⁄Ò≈¿π‰ Ò¬∆ Ò≈«¬√À∫√ «ÁæÂ∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ‹È-√πæ«÷¡≈ Á∂ «‘æÂ
«Úæ⁄ Ó؇ ⁄≈Ò’ª ÂØ∫ Ó؇ ⁄Ò≈¿π‰ Ò¬∆ Ò≈«¬√À∫√ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ «¬‘ Ò≈«¬√À∫√ ’∂ÚÒ
¿πÁØ∫ ÍÃ≈Í , ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ ‘È, ‹ÁØ∫ «’ «Ú¡’Â∆ «’√∂ Ú≈‘È (Vehicle) ˘ ⁄Ò≈¿π‰ Á∆ Ș È≈Ò ·∆’
(Fit) ‘πøÁ≈ ˛, «¬√ Ò¬∆ Ò≈«¬√À∫√ ÙπÒ’ «Úæ⁄ ’ø‡ØÒ ‹ª ’ø‡ØÒ Á≈ ‹Ø Âæ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛, ¿π‘ «¬√
˘ ‡À’√ ¡Â∂ ’ ÁØÚª ‘∆ ÂØ∫ ¡Òæ◊ ’Á≈ ˛Õ
56 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY