Page 114 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ AA.C √≈ªÙ (Summary)
J ¡√Δ Í«‘⁄≈‰ ¡Â∂ Ì≈Ù‰ Á∂ ’≈È √Ó«√¡≈Úª Á∂ Ï≈∂ «Úº⁄ ⁄⁄≈ ’ΔÂΔ ‘À ¡Â∂ √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈ÈÕ
J Ì≈Ù‰ È∞’√≈È: ¡√Δ È∞’√Á≈ «‹Ú∂∫ ’∞ºfi Òº¤‰ Á∞¡≈≈ Ì≈Ù‰ «Ú◊«Û¡≈ Ϻ⁄∂ ˘ Í«‘⁄≈‰ √º’Á∂ ‘ª

‹ØÛÏøÁΔ ‹ª ¿∞⁄≈‰ ÍëÂ√Ê≈ÍÈ ⁄±’, «Ú«’ÃÂΔÔØ∫, È≈Í√øÁ ¡Ú≈‹ ÁΔ ◊∞‰ÚºÂ≈, ÏÛÏÛ≈, ¡Â∂
˜Ï≈ÈΔ Ú≈’ ◊·È «Úº⁄ ’«·È≈¬Δ Á∞¡≈≈Õ
J ’≈È: ‹À«Ú’ ’≈‰ª ÁΔ Â∑ª Ì≈Ù‰ È∞’√≈È Á∂ Úº÷∂ ’≈‰ª (‘À ÁΔ¡ª «Ú√ø◊ÂΔ¡ª, ‹ÏÛ∂ ÁΔ ÁøÂ
«⁄«’Â√≈, Áø¡«È¡«ÓÂÂ≈Úª«Ú’≈ ¡Â∂ Ï∞Ò∑ ¡≈«Á), ’≈«¡≈ÂÓ’ ’≈‰ª (Ϻ⁄Δ¡ª Ò¬Δ «¬º’

◊Ò ÂΔ’∂ ÚÒØ∫ ◊ºÒ ‹≈‰È∂ Á∂ Ò¬Δ, ‹∂’ ¿∞‘ È∞’√Á≈ ÙÏÁ√ø◊‘ √∞«‰¡≈) (Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ Á±√Δ¡ª
Á∂ È≈Ò ÍÃÂΔ«’¡≈ ‹‘≈‹) Á≈ ’≈È Ï‰Á≈ ‘À, √∞‰Ú≈¬Δ ÁΔ È∞’√≈È, √≈Ó≈‹’ ÍÃÌ≈Ú, √∂∂ÏÒ
Í≈Ò√Δ ÚΔ Ì≈Ù‰ È∞’√≈È Á≈ ’≈È Ï‰Á≈ ‘ÀÕ
J √Óº«√¡≈Úª: Ì≈Ù‰ È∞’√≈È Ïº⁄Δ¡ª ÁΔ Â∑ª, ÍÛ∑È∂ ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª «Úº⁄ «¬º’Ø «‹‘∂ Ϻ⁄Δ¡ª ˘ ÈΔÚª ’

‘∂ ‘È, √øÌØ◊ ¡≈«Á ¿∞‘ ¿∞⁄≈‰ «Úº⁄ ’«·È≈«¬¡ª, ¡Â∂ √ø⁄≈ ’ΔÂ≈ ‘À ª«’ ¿∞‘ «‘º√≈ È‘Δ∫ ÒÀ∫Á∂
‘À √Ó±‘ ÁΔ¡ª ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª, √≈Ó≈‹’ ¡≈«Á ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª «Úº⁄
J √∞‰È ∞«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈: Í«‘⁄≈‰: ÏØÒ≈ Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ «Ú’≈√ Á∂ ÍÀÓ≈È∂ ÚÒØ∫ «√¡≈«‰¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ Ïº⁄≈
Á∂ «Ú’≈√ Á≈ ÍÀÓ≈È∂ ¿∞μÂ∂ «¬√ ¿∞Á∂Ù Ò¬Δ Ï‘∞ Ò≈ÌÁ≈«¬’ ‘ÀÕ

J «È¿±ØÒ≈«‹’Ò ÍÃΔ«÷¡≈ Ó√ÂÙ’ √ÏøËΔ ’øÓª Á∂ Ò∂÷∂ ‹Ø÷≈ Ò¬Δ «¬√Â∂Ó≈Ò ’ΔÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’¿∞∫«’
√∞‰Ú≈¬Δ «Ú◊«Û¡≈ Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ «¬Ò≈Ú≈ «Ú⁄≈ª Ó؇ ’ÓΔ¡ª ‘À ‘ÈÕ
J «⁄«’Â√≈ ÍΔ«÷¡≈ «⁄«’Â√’ ÁΔ ‹ª⁄ Ò¬Δ «¬º’ Ϻ⁄∂ ÁΔ «¬º’Ø «‹‘∂ «⁄«’Â√≈ Á∂ «¬Â‘≈√ ÒÀ∫Á≈ ‘À
’≈‹ ¡Â∂ Úº÷≈ ¡ø◊ª Ó≈ÓÒ∂ «¬Â‘≈√ ¡Â∂ «ÚÚ√«Ê «‡ºÍ‰Δ¡ª Á∂ «Ú◊«Û¡≈ Ϻ⁄∂ √∞‰Ú≈¬Δ Ò¬Δ

‘Ø Í«‘⁄≈‰ ÍÃΔ«÷¡≈, ¡’√ ’øÈ ÁÁ, ’øÈ ÚÒØ∫ ÁÚ «ÈÚ‘È, ͱ¤ ’Δ-’Δ, Ì≈Ù‰ ÁØ٠ωÁΔ
«Úº⁄ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ ’∞ºfi Òº¤‰ ‘È «‹√Á∂ Á∞¡≈≈ Ϻ⁄∂ ¡√Δ Âª Í«‘⁄≈‰ ’ √º’Á∂ ‘ªÕ
J √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È Á∂ ’≈‰ª Á∂ ⁄≈ ÍÃ’≈ ‘È: (A) ÚøÙ≈È∞◊ ¡Â∂ ◊À ÚøÙ≈È∞◊ (B) ‹øÓ‹≈ ¡Â∂
¡«Ë◊‘‰ (C) ÍÃ√Ú Í±Ú, ÍÃ√Ú’≈ÒΔÈ ¡Â∂ ÍÃ√ÚغÂ (D) √Δ’ ¡Â∂ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’Õ

J ‹ÈÓ ÚÒØ∫ Í«‘Òª ‘Δ ’∞ºfi ’≈È ‘È: (’) ÚøÙ≈È∞◊ (÷) ±Ï∂Ò≈ (◊) √ø’Ã≈«Ó’ Ø◊ ‚◊√ (ÿ) (¬)
’∞ÍØÙ‰Õ
J Ì≈Ù‰ ¡Â∂ Ì≈Ù≈ ÁΔ Â∑ª ’¬Δ √Ó«√¡≈Úª Á≈ ‹Ø ÁÀ«È’ ‹ΔÚÈ «Úº⁄ √∞‰Ú≈¬Δ «Ú◊«Û¡≈ Ϻ⁄∂ Á∂
«⁄‘∂ √Ó«√¡≈Úª, ’Á∂ ’Á∂ Ù≈«¬Á ‘Δ ’Á∂ «¬√Â∂Ó≈Ò ’ΔÂ≈ ÙÏÁª Á∂ È≈Ò «Ú«Á¡’ ÓøÁÂ≈ ’«·È≈¬Δ,

Ó≈Ó±ÒΔ ¡øÂ, ÙÏÁª ¡Â∂ Ó∞‘≈ÚΔ¡ª Á∂ ÓÂÒºÏ «Úº⁄, È∞’√Á≈ ‹ØÛÏøÁΔ ¡≈«Á ÍÛ∑È∂ ¡Â∂ «Ò÷‰
«Úº⁄ Á∂Δ ’ ‘∂ ‘ÈÕ

AA.D ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)

J √ø«◊¡≈È≈ÂÓ’ : √ºÓfi‰ ÁΔ Ó≈È«√’ÍÃ’«¡≈ÚªÁ∂ È≈Ò ‹∞«Û¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ
J ◊∞‰ ÁØ٠ͤ≈‰È≈ : ÍÂ≈ ‘À «’ ’Ø¬Δ ‘À ‹Ø ‹ÁØ∫ Â∞√Δ Ú∂÷Á∂ ‘Ø ‹ª ¿∞È∑ª˘ √∞‰ «‘≈ ‘À,
«’¿∞∫«’ Â∞√Δ Ú∂«÷¡≈ ‹ª ª «¬‘ ‹ª Í«‘Òª √∞«‰¡≈Õ
J ÷≈Ï : «¬º’ ◊ÒÂΔ ‘؉ ·Δ’ È‘Δ∫ ‘ÀÕ

106 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY