Page 121 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«¬’≈¬Δ-AB: ÏØÒ‰ ¡Â∂ √∞‰È ¡Í≥◊Â≈ ¡Â∂ «Ù’Ù‰ ‰ÈΔÂΔ¡ª

’‰ Ò¬Δ (Ú∂«÷¡≈ «ÓÒª, √Û’ ÁΔ ÒØÛ ‘À ¿∞√≈Δ, Ó∞Á‰ ’øÓ ’Á≈ ‘À, ’≈÷≈ÈΔ¡ª, ¡≈«Á), È؇
√∞«È√«⁄ ’Δ¬∂ «’ Â∞√Δ √∞º«÷¡≈ √Óº◊Δ¡ª √∞‰Ú≈¬Δ Í≈˙∫Á∂ ‘Ø ’øÈ ‹ª ’øÈ ÍºÒ◊ Á∂ ±Í «Úº⁄, ’ÃÓ
«Úº⁄ ¡≈Í‰Δ √∞‰Ú≈¬Δ ÁΔ º«÷¡≈ ’‰ Á∂ Ò¬ΔÕ Â∞‘≈‚Δ ¡≈‚ÔØÒ≈«‹√‡ ’‰ «Úº⁄ √ÓºÊ≈Ú≈È ‘Ø

‹≈Ú∂◊≈ ÓÁÁ ÚÒØ∫ Â∞√Δ «¬º’ ¿∞«⁄ √∞‰Ú≈¬Δ √∞’Ù≈ÂÓ’ √Óº◊Δ Á≈ √ø◊ë‘ ’ØÕ
(vi) ÁÚ≈Úª Á∂ ¡øË≈Ë∞øË È‘Δ∫ ÒÀ: ‹∂’ Â∞√Δ «¬º’ ÒøÏ∂ √Óª º’ Ò¬Δ «¬√ ÁÚ≈Úª Á∂ «’√∂ ÚΔ ÒÀ ‹≈‰≈ ‘À
«Ó¡≈Á Á∂ Ò¬Δ, ¡≈Í‰Δ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ √Ó∂∫-√Ó∂∫Â∂ Ò∂÷≈ ‹Ø÷≈ ’ΔÂ≈ ‘ÀÕ ‹∂’ Â∞‘≈˘ Òº◊Á≈ ‘À «’
¡≈Í‰Δ √∞‰Ú≈¬Δ ˘ ÍÃÌ≈«Ú ’ΔÂ≈ ‹≈ «‘≈ ‘À, ‚≈’‡ Á∂ ’ØÒ ◊ºÒ ’ØÕ ‹ª⁄ ‹∂’ ÷∞≈’ ÿº‡ ’ΔÂ≈

‹≈ √’Á≈ ‘À, «¬º’ «Ú’Ò«Í’ ÁÚ≈¬Δ ÒÀ √º’Á∂ ‘ÈÕ
(vii) √‹≈ÂΔ «Ú¡≈‘: ’ΔÏΔ «ÙÂ∂Á≈Ø∫ Á∂ «Úº⁄ «Ú¡≈‘ ˘ ‘ÂØÂ√≈«‘ ÷±È Á∂ «ÙÂ∂Á≈,
√∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È Á∂ È≈Ò ÍÀÁ≈ ‘ج∂ Ϻ⁄Δ¡ª ÁΔ √øÌ≈ÚÈ≈ ˘ ÚË≈ √º’Á∂ ‘ÈÕ
(viii)◊Ì≈Ú√Ê≈ Á∂ ÁΩ≈È «√‘ ÁΔ ⁄ø◊Δ Á∂÷Ì≈Ò ÒÀ Ò˙: ÷√≈, ’ø·Ó≈Ò≈ ¡≈ÂÙ’ Á∂ ±Í «Úº⁄

√ø’Ó‰ ‘À, ¡Â∂ ◊Ì≈Ú√Ê≈ Á∂ ÁΩ≈È ±Ï∂Ò≈ ¡‹øÓ∂ Ϻ⁄∂ ÁΔ √∞‰Ú≈¬Δ ˘ È∞’√≈È ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ
«Ú«’‰/¬∂’√ ¬∂’√ÍØ‹ ÈΔ, ◊Ì≈Ú√Ê≈ Á∂ ÁΩ≈È ÁÚ≈¬Δ Á≈ √∂ÚÈ, «‚º◊ ‹ªÁ≈ ‘À ¡Â∂ ⁄؇ ÚΔ Ïº⁄∂
ÁΔ √∞‰Ú≈¬Δ ˘ ÍÃÌ≈«Ú ’ √º’Á∂ ‘ÈÕ ◊ÌÚÂΔ ¡Ωª ˘ ¿∞È∑ª Á∂ ‚≈’‡ª ÷≈‰≈, «¬º’Ø «‹‘∂ «√‘Â
¡Â∂ ‡Δ’Ø∫ ¿∞μÂ∂ √Ò≈‘ Ò¬Δ È∂ÓΔ ±Í ÚÒØ∫ «ÓÒ‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘ √∞‰Ú≈¬Δ È∞’√≈È √«‘ √≈∂ «√‘Â

√Ó«√¡≈Úª ÚÒØ∫ ¡‹øÓ∂ Ϻ⁄∂ ˘ Ï⁄≈¿∞‰ ÁΔ ˜± ‘ÀÕ ¡≈¬∂⁄ ¡√ø◊ÂΔ ÚΔ Ïº⁄∂ ÁΔ √∞‰Ú≈¬Δ ˘
ÍÃÌ≈«Ú ’ √º’Á∂ ‘ÈÕ «¬‘ ‘≈Ò ºÁ ‘∞øÁ≈ ‘À ‹∂’ Ó≈Â∂ Á∂ ’ √Ó±‘ ¡Â∂ Ϻ⁄∂ Á∂ ’ √Ó±‘ ‘À
(¿∞Á≈‘‰ Á∂ Ò¬Δ, ‹∂’ Ó≈Â∂ Á∂ ’ √Ó±‘ ÏΔ-¡Â∂ Ϻ⁄∂ Á∂ ’ √Ó±‘) Õ
(ix) ’øÈ Á∂ √ø’Ó‰ ˘ Ø’‰ Á∂ Ò¬Δ: «÷Ò≈ Óª Á∂ √Ó∂∫, «¬º’ fi∞º«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘≈Ò «Úº⁄ ¿∞√˘ / ¿∞√˘

Ë≈È ’‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘ ’øÈ «Úº⁄ √ø’Ó‰ ‘؉ ÚÒØ∫ Ϻ⁄∂ ˘ Ø«’¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ◊Ó Â∂Ò ‹ª
«’√∂ ‘Ø ÂÒ ÍÁ≈Ê È‘Δ∫ Í≈¿∞‰≈ ’øÈ «Úº⁄, «’¿∞∫«’ «¬‘ ÁÁ ¡Â∂ ’øÈ «ÈÚ‘È «Úº⁄ ‘Ø √’Á≈
‘ÀÕ ‹∂’ Â∞√Δ ÂÀÈ∂ ‹ª ◊ØÂ≈, ’øÈ ÍºÒ◊ Á≈ ÚÂØ ¡≈͉∂ ’øÈ «Úº⁄ ÍÚ∂Ù ’‰ ÚÒØ∫ Í≈‰Δ º÷‰ Á∂
Ò¬ΔÕ ’øÈ «Úº⁄ ◊øÁ∂ Í≈‰Δ Á∂ √ø’Ó‰ Á∂ ’≈È ÚΔ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ «’ ¡≈Í‰Δ Èº’ Ú◊ ‘Δ ‘À, ª

‘ΩÒΔ-‘ΩÒΔ ¡Â∂ ÁØȪ Ⱥ’ ÚÒØ∫ ’Á∂ ‘ÈÕ ÚÈ≈ Ⱥ’ ÚÒØ∫ ÂÒ ÍÁ≈Ê ’øÈ Á∂ «Ú⁄’≈ Ì≈◊ «Úº⁄
Ӌϱ ’ΔÂ≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À, «¬√ ÍÃ’≈ ÚÒØ∫ √ø’Ó‰ Á∂ ’≈ÈÕ
(x) ‡Δ’≈’‰ √Ó∂∫Â∂ ’ΔÂ≈: ’ø·Ó≈Ò≈ Á≈ Ø◊, ÷√≈, ±Ï∂Ò≈, «¬ø√∂Î∂Ò≈«¬«‡√ «‹Ú∂∫ Ø◊, ÓÀ«Èø‹≈«¬«‡√,
‡≈«¬Î≈«¬‚, ¡≈«Á ÁΔ √∞‰Ú≈¬Δ ˘ ÍÃÌ≈«Ú ’ √’Á≈ ‘ÀÕ «‹ºÊ∂ º’ √øÌÚ ‘Ø √’∂, «¬√ ÏΔÓ≈Δ¡ª ˘

Ø’‰ ¡Â∂ «ÓÒ Ïº⁄Δ¡ª ˘ √Ó∂∫Â∂ ‡Δ’≈ Ò◊≈«¬¡≈Õ ‹∂’ Â∞√Δ «¬√ Ø◊Ø∫ Á∂ Ò¬Δ, Â∞√Δ «¬º’ Ò≈«¬’
ÚÒØ∫ √Ò≈‘ «ÓÒ‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘À ¡≈‚ÔØÒ≈«‹√‡Õ
(xi) ¡≈Í‰Δ √∞‰Ú≈¬Δ Á∂ √Ó∂∫-√Ó∂∫Â∂ ‹ª⁄: ¡≈͉∂ ¡≈‚ÔØÒ≈«‹√‡ È≈Ò √øÍ’ «Úº⁄ «‘øÁ∂ ‘ÈÕ ¡≈͉Δ
√∞‰Ú≈¬Δ Â∞ø ‹ª⁄ ’ΔÂΔ ‘À ‹∂’ Â∞√Δ «¬√˘ √∞‰È Ò¬Δ Ó∞Ù’Ò Òº◊Á≈ ‘À, ‹ª ‹∂’ Â∞‘≈˘ Òº◊Á≈

’øÈ «¬º’ ‘Ø ÁΔ Â∞Ò‰≈ «Úº⁄ «Ï‘Â ‘ÀÕ «¬√Á∂ «¬Ò≈Ú≈ Á∂ Ó≈ÓÒ∂ «Úº⁄ ¡≈‚ÔØÒ≈«‹√‡ ÚÒØ∫ Í≈ÓÙ
J «’√∂ ÚΔ ¡Ω«÷¡≈¬Δ,
J ’øÈ «Úº⁄ Ú‹‰≈
J ⁄º’ ¡≈‰≈

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 113