Page 20 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ ÚºËÁΔ ∞⁄Δ √ΔÕ
«√÷‰ ¡Â∂ Ú≈Â≈ÚÈ Á∂ «√÷ªÁ± «ÌøÈÂ≈ Ò¬Δ √≈ÚÌΩ«Ó’ «‚‹≈«¬È Á∂ √øÍ’ Ò¬Δ Í±∂ «‚‹≈«¬È ÁΔ «ÚËΔ
«Úº⁄ ’Ø«ÙÙ ’È≈ ⁄≈‘∞øÁΔ ‘À Ȫ «’ ÓΩ‹±Á≈ ¡Â∂ ¡’√ ¡„∞’Ú∂∫ ÁÃÙ«‡’؉ ¡Â∂ Ó≈‘ΩÒ Á∂ √Ó≈È ’‰ ÁΔ ’Ø«ÙÙ

’È≈Õ‹ÁØ∫ «√º÷∂¡≈ Ò¬Δ ‹≈Δ ’ΔÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘À ª «¬√ ’Ø√ Á∂ «‚‹≈«¬È ¡Â∂ «Ù’Ù‰ «ÚËΔ¡ª Ò¬Δ √Ó≈Ú∂ÙΔ
(⁄º’ÚÂΔ) ÁÃÙ«‡’؉ ‘Ø √’Á≈ ‘À

ÈØ∂‡√ ¡Í≈‘‹Â≈ Ì∂ÁÌ≈Ú ¡À’‡ (‚Δ.‚Δ.¬∂.) È∂ ¡Í≈‘‹Â≈ Á∂ √≈Ó≈‹’ Ó≈‚Ò ¿∞μÂ∂ ‹Ø «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ
√ÚÀ-Ó∞Òª’‰ (Self-Assessment)
B. ‘∂· «Ò÷∂ Ú≈’ª «Ú⁄Ø∫ √‘Δ ◊Ò ⁄∞‰Ø:
(i) «¬º’ ¡≈¬Δ.¬Δ.ÍΔ., «¬º’ Ϻ⁄∂ Á∂ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ ¡Â∂ √ÏøË √∂Ú≈Úª Á∂ ÍÃÁ≈È ’È ÂØ∫ Í«‘Òª ÍÃÌ≈Ú

«Úº⁄ ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
(ii) ¡Í≈‘‹Â≈ Ì∂ÁÌ≈Ú ¡À’‡ (‚Δ.‚Δ.¬∂.) È∂ ¡Í≈‘‹Â≈ Á∂ √≈Ó≈‹’ Ó≈‚Ò ¿∞μÂ∂ ‹Ø «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

(iii) Ϻ⁄∂ «‹√ ÂΔ’∂ È≈Ò «√÷Á≈ ‘À ¿∞√∂ ‘Δ Á ¡Â∂ ÂΔ’∂ «Úº⁄ Âº’Δ ’Á≈ ‘ÀÕ

B.E «ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª ÁΔ «¬º’ ÙÃ∂‰Δ Á∂ ±Í «Úº⁄ ¡Í≈‘‹Â≈ (Disability as a

Category of Special Educational Needs)
‘≈Òª«’ «ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª ¡Â∂ ¡Í≈‘‹Â≈ ¡À’‡ (¡À√.¬Δ.¡ÀÈ.‚Δ.¬∂.) ˘ ÁØ ¡Òº◊ ÚÀ⁄≈«’ ÁÃÙ«‡’؉
ÁΔ Â‹Ó≈ÈΔ ’È Ò¬Δ Ú∂«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À, «¬‘ √ͺه ‘À «’ «¬º’ Ó≈‚Ò Á±‹∂ È≈ÒØ∫ ‘≈ÚΔ ‘ÀÕ ¡Í≈‘‹Â≈ ˘

«ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª Á∂ «¬º’ Í‘Ò± Á∂ ±Í «Úº⁄ «⁄« ’ΔÂ≈ ‘ÀÕ ÙÏÁª Á∂ ÍÃÔØ◊ «Úº⁄ Ú≈’¯Â≈ «¬º’ Úº‚Δ
̱«Ó’≈ «ÈÌ≈ √’Á≈ ‘ÀÕ«ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª «¬º’ «ÈÙ«⁄ „ª⁄≈ Í∂Ù’Á≈ ‘À ‹Ø √’±Òª ¡Â∂ ÈΔÂΔ «ÈÓ≈Â≈Úª
Á∂ «¬º’ ÏΩ«Ë’ √‘±Ò ÷∂Â Á∂ ±Í «Úº⁄ «¬√Â∂Ó≈Ò ’ √’Á∂ ‘ÈÕ⁄≈‘∂ ‹Ø ÚΔ ’≈È ‘ØÚ∂, «¬√ Ó≈È«√’Â≈ ˘
ÏÁÒÈ≈ ¡Ω÷≈ ‘À ¡Â∂ «¬√ √Ó∂∫ ¿∞μÊ∂ ’Ø¬Δ √ø’∂ ȑΔ∫ ‘À «’ ¡À√.¬Δ.¡ÀÈ.‚Δ.¬∂. «¬º’ √Ê≈¬Δ ÍÃÌ≈Ú Í≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ

ÍΔ¡√È Á∂ ¡«Ë¡ÀÈ «Úº⁄ ’¬Δ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ÁΔ Ë≈È≈ ‘À «’ «ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª, √∞Ì≈¡ «Úº⁄ Ó∞Ù«’Òª
¡Â∂ «√º÷‰ ÁΔ¡ª Ó∞Ù«’Òª Ú≈√ÂÚ «Úº⁄ ’∞ºfi ¡≈Ë≈ È≈Ò ‹∞Û∂ ‘∂ ‘ÈÕ«Î ÚΔ «¬‘ ÍÃÓ≈‰ ‘À «’ ¡√Δ
√ÓΔ«÷¡’ ’ «’ Áº√«¬¡≈ ‘À «’ «ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª ÁΔ ÙÃ∂‰Δ Á∂ ¡øÁ ¿∞μÊ∂ Úº÷Δ¡ª ˜±ª, Úº÷≈
«Ú«Á¡’ ¡È∞ÌÚ ¡Â∂ Úº÷≈ ȫ‹∂¡ª Ú≈Ò∂ Ϻ«⁄¡ª ¡Â∂ ‹Ú≈È ÒØ’ª Á∂ √ÍÙ‡ ¿∞Í √Ó±‘ ‘ÈÕ

«Ú’Òª◊ Ϻ⁄Δ¡ª «ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª Á∂ Ò∂ÏÒ ¡È∞√≈ «¬º’ √Ó±«‘’≈È Á≈ «¬º’ √øÌ≈«Ú’ ÈÂΔ‹≈ ‘À «’ ¡ËÓ
ÿ‡‰ª Ú≈ÒΔ ¡Í≈‘‹Â≈ Ú≈Ò«¬¡≈ ÁΔ¡ª ‹±ª «ÚÙ∂Ù ±Í «Úº⁄ √«ÓºÒ ω ‹ªÁΔ¡ª ‘È «‹Ú∂∫ ÈΔÂΔ¡ª Á∂
Ï‘∞Ó ÁΔ¡ª ‹±ª ÚÒØ∫ ÍÃ∂« ‘È,ÓÂÒÏ «’ Ϻ⁄∂ «‹øÈ≈ ÁΔ¡ª ¿∞Á≈Ú≈ÁΔ «√º÷‰ ÁΔ¡ª Ó∞Ù«’Òª ¡Â∂ ˙‘Ø «‹øÈ≈
ÁΔ¡ª √≥Ì≈ÚΔ Ó∞Ù«’Òª, Ì≈ÚÈ≈ÂÓ’ ¡Â∂ √≈Ó≈‹’ Ó∞Ù«’Òª ‘∞øÁΔ¡ª ‘ÈÕ «¬‘ ¿∞Á≈‘‰ Ò¬Δ ¿∞Ò∂÷ÈΔÔ ‘À, «’

AD-AI ’Ø√ ¡Â∂ ÔØ◊Â≈ √∞Ë≈ ÁΔ ‚Δ¡ÀÎ¬Δ¡À√ «ÍØ‡ ¿∞μÂ∂ ’Ø¬Δ «Ú’Òª◊ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á≈ ⁄⁄≈ È‘Δ∫ ‘À,«√Î
«ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ Ú≈Ò∂ ‘Δ «Ú«Á¡≈ÊΔ ‘È (¡Â∂ ¿∞‘ «’√∂ ÚΔ AA Ó≈ÓÒ∂ ÁΔ ÍÛ∑≈¬Δ ÁΔ «ÍØ‡ «Úº⁄ «ÚÙ∂Ù ∞Í ÚÒØ∫
È‘Δ∫ «Á÷≈«¬¡≈ ‘∂)Õ ¿∞μÊ∂ «‹ºÊ∂ «ÚÙ∂Ù «Ú«Á¡’ ‹±ª Á∂ È≈Ò «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ √øÁÌ «Úº⁄ ≈Ù‡Δ Í≈«·¡⁄«¡≈
Á∂ C ͺË Á∂ ‘∂·ª ’øÓ ’ ‘∂ ÒØ’ª Á∂ È≈Ò Ï≈Ï ‘؉≈ «Ú÷≈¬Δ «ÁøÁ∂ ‘À «’ «‹øȪ ÁΔ¡ª ˜±ª ÍÃ√Â≈«Ú ÍÚ∂Ù

12 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY