Page 218 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ Ϻ⁄∂ Á≈ «Òø◊ ÚΔ «¬º’ Ó‘ºÂÚͱ‰ ̱«Ó’≈ «ÈÌ≈¿∞∫Á≈ ‘À ¿∞Á≈‘‰ Ò¬Δ Ò‚’Δ¡ª ˘ ¿∞È∑ª Á∂ ÁΩ≈È ¡Í≈ËΔ
√∞Ì≈¡ «Ú÷≈¿∞‰ Ó≈«√’ ËÓÕ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ˘ ÚΔ ÏøÁ Ï√ø ‘À ¡Â∂ «¬√ ’∞√Ó≈¡Ω‹È ÚΔ ‘Ø √’Á≈ ‘À ÁØÙ ÍÃ≈Í ’‰
«Úº⁄ ÓÁÁ ’Á∂ ‘ÈÕ

B. Í«¡≈Ú‰ ’≈’: «Èº⁄∂ «Ò÷∂ ’≈’ª Á∂ ’≈È ÁØÙ ’‰ «Úº⁄ «¬º’ Ó‘ºÂÚͱ‰ ̱«Ó’≈ «È̪Á∂ ‘ÈÕ
(A) ◊ΔÏ ÍÚ≈ «‹Ú∂∫ Ì∞º÷ ¡Â∂ Ì∞÷ÓΔ ÁΔ √≈Ó≈‹’-¡≈Ê’ ‘≈Ò Á∂ ÒØ’ª ˘ ⁄Ò‰ Ò¬Δ ÒÒ⁄≈¿∞‰≈ ÁØÙ
ÁΔ ¡≈√≈È ÙÀÂ≈ÈΔ √Â≈Õ Ó∞„ÒΔ ‹±ª ˘ ͱ≈ È‘Δ∫ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ÒøÏ∂ √Óª Ò¬Δ Ï∂Ø‹◊≈Δ (B) ⁄ØΔ ‹ª
◊À’≈˘ÈΔ «’ë¡ Á≈ ÚÂØ ’’∂ Ó≈«Ë¡Ó ÚÒØ∫ ÍÀ√≈, ‘≈‹Δ (C) ÁΔ Â∑ª ¡√≈Ó≈«‹’ √∞Ì≈¡ ˘ ‹ÈÓ Á∂ √’ÁΔ

‘À Á∂ ’ÁÓ «ÍÂ≈ ‹ª Óª, (D) Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ Á∂ «Úº⁄ ÒÛ≈¬Δ, Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ Á≈ «Í¡≈ ¡Â∂ «Í¡≈ ÁΔ ’ÓΔ (E), (F)
Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ ÍÃÂΔ ÌØ≈’∞ ¿∞Í⁄≈, (G) ÚÒØ∫ «‹¡≈Á≈ ‹ª Á∂ «‘ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ Á∞¡≈≈ «‘Î≈˜Â, (H) ¿∞μÂ∂
Ì∂ÁÌ≈Úͱ‰ ¿∞μ⁄ ¿∞ÓΔÁª ¡Â∂ ¡≈͉∂ Ϻ⁄Δ¡ª ÚÒØ∫ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ÁΔ Ó‘ÂÚ≈’ª’Ù≈Õ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ¡≈ÓÂΩ ¿∞μÂ∂
¿∞μ⁄ ¿∞∫ÓΔÁ ‘À, (I) ‹ª ª Ï‘∞ √≈¿± ‹ª ’‰ Ò¬Δ ’·Ø ¡È∞Ù≈√È, (A@) ¡Í≈ËΔ ¡Í≈ËΔ ÿ Á∂ ÓÀÏª,

(AC) ÌÀÛ≈ ÁØ√ª ¡Â∂ √‘Í≈·Δ¡ª ⁄ø◊∂ È‘Δ∫ ‘È, (AD) ÔØÈ ¡Â∂ ◊ΔÏ «ÎÒÓª ¡Â∂ ‡ΔÚΔ ÍÃØ◊≈Óª (AE) ◊∞¡ª„
¡Â∂ ÌÀÛ≈ √≈ÊΔ¡ª, (AF) ÍÀÁ≈«¬ÙΔ √’±Ò Á∂ Ó≈‘ΩÒ (AG) ÿº‡ ⁄«ºÂ ¡Â∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ÓÈØø‹’ √‘±Òª, ‹ª
√ª√«’ÃÂΔ’ ÍÃØ◊≈Óª Á∂ Ó≈È«√’ «ÏÍÂ≈ ¡Â∂ ’ÓΔ (AH)Õ
C. √’±Ò Á∂ Ó≈‘ΩÒ: «¬º’ Ϻ⁄∂ ˘ ¡≈͉∂ ÿ ¡Â∂ ÍÚ≈ Á∂ Ó≈‘ΩÒ Á∂ Ï≈¡Á √’±Ò «Úº⁄ ÍÚ∂Ù ’ÁΔ ‘ÀÕ

«√«÷¡’ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Ò¬Δ «¬º’ ¡≈ÁÙ ‘ÀÕ «Èº⁄∂ «Ò÷∂ ’≈’ª ÁØÙ Ò¬Δ ’≈È ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ
(A) «√«÷¡’ √∞Ì≈¡ «Èͺ÷ È‘Δ∫ ‘ÀÕ ¿∞È∑ªÈ∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ ’∞ºfi ¡Â∂ ¿∞È∑ª Á∂ √∞Ì≈¡ Á∂ ͺ÷ «Úº⁄ È‘Δ∫
«Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Ò¬Δ, ÁØÙ Ò¬Δ ‘Ø √’ÁΔ ‘ÀÕ
(B) «Ú¡’ÂΔ◊ ¡øÂÕ ‹Ó≈ Á∂ «Ù’Ù‰ Í«’ÃΔ¡≈ «Úº⁄ «Ú¡’ÂΔ◊ «Ú⁄≈ È‘Δ∫ ‘Ø √’Á≈ ¡øÂÕ

√øÏøË «Ú¡≈‹ ÁΔ ˜± Á∂ È≈Ò «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ «Úº⁄ ’≈ÎΔ «ÌøÈÂ≈ ‘À ¡Â∂ √∞Ì≈¡Õ ‹∂’ Ϻ⁄∂
‹±ª ˘ √øÂ∞Ù‡ È‘Δ∫ ’ ‘∂ ‘È, «¬‘ «Úº⁄ Ó‘≈È ÂÈ≈Ú ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ
(C) «Ù’Ù‰ «ÚËΔ¡ª ¡Â∂ Â’ÈΔ’ª «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª «Úº⁄Ø∫ ’∞ºfi Ò¬Δ ¿∞ÍÔ∞’ ‘ÈÕ ¿∞‘ ⁄≈‘∞øÁ∂ ‘À Ú◊
«Úº⁄ Ì≈◊ ÒÀ‰ Á∂ Ò¬Δ, ¿∞‘ ’≈Ó⁄ØΔ ÁΔ ¡≈Á Á≈ «Ú’≈√ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞μ⁄ ’øÓ Á∂ ÏØfi ¡√≈«¬ÈÓ∂∫‡,

’ÓΔ ÁΔ¡ª ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª «Úº⁄ √≈ÊΔ Í≈·«¬’Ó, ÍΔ«÷¡≈, √÷ ¡È∞Ù≈√È ÁØÙ Ò¬Δ ‘Ø √’ÁΔ ‘ÀÕ
D. √Δ’ √ø«ÚË≈È’ ’≈’: «¬º’ Ϻ⁄∂ ÁΔ √Δ’ «Ú’≈ Ò¬Δ «¬º’ ’≈È ‘Ø √’Á≈ ‘À ÁØÙÕ √Δ Á∂ ¡ø◊ª Á∂
ÁØ٠Ϻ⁄∂ √øÚ∂ÁÈÙΔÒ ¡Â∂ Ì≈Ú∞’ ω≈¿∞∫Á∂ ‘ÈÕ
E. ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ ’≈’: Î≈«¬‚ ÓÈØ«ÚÙÒ∂Ù‰ ÁØÙ Ò¬Δ Ó‘ºÂÚͱ‰ ’≈’ ‘ÀÕ Ó≈È«√’ ◊øÊΔ¡ª, Ì≈ÚÈ≈ÂÓ’

¡Â∂ Ó≈È«√’ Ø◊Ø∫ Á∂ ÓøÁÂ≈ «Ú’≈√ Á∂ ’≈’ ‘È ÁØÙÕ
ÍÃ∂È≈ Á≈ ’≈’: «¬√ ÁØ ÍÃÓ∞º÷ Ù∂‰Δ¡ª «Úº⁄ Ú◊Δ«’à’ ‘∂ ‘È:
(A) Ó∞„ÒΔ ’≈’ª ¡Â∂ (B) «Ó‚Ò ’≈’
(A) Ó∞„ÒΔ ’≈’: ‹À«Ú’ ¡Â∂ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ ’≈’

(A) ‹À«Ú’ ’≈’ª:
(a) «Ú≈√ ¡Â∂ (b) √ø«ÚË≈È ÁØÙØ∫
(B) ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ ’≈’:

210 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY