Page 230 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ «√º«÷¡≈ ÚÒØ∫ ÍÃÌ≈«Ú ‘ÀÕ «¬‘Δ ’≈È ‘À «’ ’¬Δ Ï÷Â≈Ú √Ó≈‹ «Úº⁄ ’Ø«ÙÙ ’ΔÂ≈ ‹≈ «‘≈ ‘À ’ ‘∂ ‘È
√’±Ò ¡ÈΩÍ⁄≈«’Â≈ ¡Â∂ ¡‹≈ÁΔ ÁΔ «¬º’ ‘Δ Ó≈‘ΩÒ Á∂ È≈Ò ÿ Á∂ «¬º’ «Ú√Ê≈ ‘ÀÕ
√ÌÂØ∫ Í«‘Òª, √’±Ò «Úº⁄ ¿∞μ⁄ ÈÀ«Â’ ⁄«ºÂ Á∂ È≈Ò Íëْ«Ù «√«÷¡’ª ÁΔ ˜± ‘ÀÕ ¿∞‘ ‘ºÒ ’‰ Ò¬Δ

«Â¡≈ ’ΔÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ ÁΔ¡ª √Ó«√¡≈ÚªÕ Á∂ ¡È∞√≈ √’±Ò «√º«÷¡≈ Á∂ ÷∂Â «Úº⁄
ÍÃÁ≈È ’ΔÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À Ϻ⁄∂ Á∂ «‘ª ¡Â∂’ÙÓÂ≈Úª. «¬√ Á∂ «¬Ò≈Ú≈, √’±Ò Á∂ Ò≈«¬ÏÃ∂Δ ¡Â∂ ÓÈØø‹È
√∞«ÚË≈Úª ‘Ø‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ Ïº⁄Δ¡ª ˘ ÍÛ∑È∂ Ò¬Δ ÍÃØÂ√≈«‘ ’ΔÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ «√«÷¡’ª ÚÒØ∫ ÍÃ∂«Â
‘Ø ‘∂ ‘ÀÕ «¬√Á∂ «¬Ò≈Ú≈, «¬º’ √ø‹Ø◊ ÿª ¡Â∂ √’±Òª Á∂ «Úº⁄ ω≈¬∂ º«÷¡≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ «√«÷¡’ª ¡Â∂

Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ «¬º’ Á±º‹∂ ˘ √±⁄ ’‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À Ϻ⁄∂ ÁΔ¡ª √Ó«√¡≈Úª Á∂ Ï≈∂ «Úº⁄Õ
(B) ÓÈØø‹’ ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª: «√⁄ ÁΔ «ÍØ‡ ÚÒØ∫ ÍÂ≈ ⁄ºÒÁ≈ ‘À «’ ÓÈØø‹’ ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª Á≈ «¬º’ Ó‘ºÂÚͱ‰
÷∂Ò ÁØÙ Ø’‰ «Úº⁄ ̱«Ó’≈Õ Í∂∫‚± ÷∂Âª, ÂøÁ∞∞√ ÓÈØø‹È ÁΔ ’ÓΔ ¡Â∂ «¬º’ √Ó∞Á≈¬∂ Á∂ ’∂∫Á ‹Ú≈Ȫ ˘ ÍÀÁ≈
’‰ Ò¬Δ ‹∞¡≈Δ, Ú∂«Ù¡≈Úª¡Â∂ ‘Ø Ùº’Δ Á∂ È≈Ò ¿∞È∑ª ÁΔ ‹◊∑≈ «¬’º·≈ ’ √º’Á∂ ‘ÈÕ ÓÒΔÈ Ï√ÂΔ¡ª «Úº⁄

«‘‰ Ú≈Ò∂ ◊ΔÏ Ïº⁄Δ¡ª ˘ «’√∂ ÚΔ ÂøÁ∞∞√ ÓÈØø‹È Ò¬Δ √∞«ÚË≈Úª È‘Δ∫ ‘ÀÕ √≈≈ «Úº⁄ Ó≈ÓÒΔ¡ª «Úº⁄,
«¬‘ ¡≈͉∂ ¡√Ú≈√«Ê¡’ Í«Ú∂Ù ÚÒØ∫ Á± ’‰ Ò¬Δ Ïº⁄∂ ˘ ÒÀ‰ Ò¬Δ ˜±Δ ‘ÀÕ «¬‘ √ø√Ê≈È √±fiÚ≈È ‘À
√◊Ó Ó≈◊ÁÙÈ, Ϻ⁄∂ ÂøÁ∞∞√ ÒØ’ª Á∂ È≈Ò ÈÚ∂∫ Ì≈ÚÈ≈ÂÓ’ √øÏøË √Ê≈Í ’‰ Ò¬Δ ¡≈«◊¡≈ «ÁøÁ≈
‘ÀÕ ¡‰-¿∞«⁄ ¡≈≈Ó Á≈ √Óª Á≈ ÚÂØ ’‰ Ò¬Δ Ïº⁄Δ¡ª «Úº⁄ «¬º’ ¡Â∂ ÁØÙ Á≈ «¬º’Ó≈Â ’≈È ‘ÀÕ ⁄ø◊Δ

Â∑ª ÚÒØ∫ √ø◊«·Â ¡Â∂ ÌÒΔ-̪ ÷∂‚‰ ¡Â∂ ÓÈØø‹È Á∂ Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ «Úº⁄ ’∂ÚÒ ÁØÙ ˘ Ø’‰ È‘Δ∫, Ò∂«’È «¬‘
ÚΔ ¡≈͉∂ ÌΩ«Â’ ˘ «Ï‘Â ω≈¿∞‰ ’ √º’Á∂ ‘È ¡Â∂ Ó≈È«√’ «√‘ÂÕ √ø◊«·Â ÓÈØø‹È «⁄«’Â√Δ¬∂ Ó∞ºÒª
Á∂ ÍÃ≈ÚË≈È √ÓºÊ «Ú¡≈Í’ ¡≈Ë≈« ÓÈØø‹È √∂Ú≈Úª Á∂ «ÈÔÓ «¬º’ √ÓºÊ ¡Ω√ Á‹∂ Á≈ ÔØ◊Á≈È ’
√º’Á∂ ‘È

«’ÙØ ÁØÙ ÁΔ √Óº«√¡≈ ‘ÀÕ
√’±Ò Í«¡≈Ú‰: √’±Ò ÁΔ ÓÁÁ ÚÒØ∫ «√º÷‰ Ò¬Δ ¡È∞’±Ò Ó≈‘ΩÒ Ï‰≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À «Èº⁄∂ «Ò÷∂ ¿∞Í≈ÒΔ¡ª:
(A) ’∂ÚÒ ⁄ø◊Δ ¡Â∂ Íëْ«Ù ¡«Ë¡≈Í’ «ÈÔ∞’ ’ΔÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
(B) Ϻ⁄Δ¡ª ˘ «Ú¡’ÂΔ◊ «Ë¡≈È «ÁºÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ

(C) ÂøÁ∞∞√ ÓÈØø‹È ¡Â∂ √≈ÊΔ Í≈·«¬’Ó ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª ÍÃÁ≈È ’ΔÂΔ ‹≈‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ
(D) «√«÷¡’ ¿∞Ó ÁΔ √ÓºÊ≈ ‘À, ¡Â∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ ͺË Á∂ ¡È∞√≈ «√÷≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘
ÎÂ≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ È≈ÒÕ
(E) ¬∂.ÚΔ. ¬∂‚√ ¡Â∂ Ò≈«¬ÏÃ∂Δ ÁΔ √‘±Ò √Ï’ ˘ ¡Â∂ «‹¡≈Á≈ «ÁÒ⁄√Í Ï‰≈¿∞‰ Ò¬Δ «¬√Â∂Ó≈Ò

’ΔÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
(F) «√«÷¡’ ·Δ’ «Ù’Ù‰ ‰ÈΔÂΔ¡ª Á≈ √ø◊ë‘ ’‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
(G) «Ú«Á¡’, «Ú¡’ÂΔ◊ ¡Â∂ «Ú¡Ú√≈«¬’ Ó≈◊ÁÙÈ ÍØ◊≈Ó Ù∞± ’ΔÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ √‘±ÒÂ
¿∞ÍÒºÏË ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ

(H) «√«÷¡’ Ú◊ ¡Â∂ √’±Ò Á∂ ÒØ’ø«’ Ó≈‘ΩÒ ˘ ω≈¬∂ º÷‰ ÁΔ ’Ø«ÙÙ ’‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ √’±Ò
‹ÒÚ≈Ô± «‹¡≈Á≈ Ú◊ ¡Â∂ √’±Ò Á≈ ÷∞ºÒ∑≈÷∞ºÒ∑≈ ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
(I) ¿∞μÊ∂ ÿª ¡Â∂ √’±Ò Á∂ «Úº⁄ ¡º¤≈ √ø‹Ø◊ ¿∞«⁄ «√«÷¡’ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ Á∂ Ó≈«Ë¡Ó ÚÒØ∫ ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈
‘À ¡≈«Á

222 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY