Page 235 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«¬’≈¬Δ BE : ÈΔÂΔ¡ª ¡Â∂ √Á: «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡’ ˜±ª È≈Ò Ïº«⁄¡ª Á∂ ◊∞ºÍ Ò¬Δ √≥«ÚË≈È’

√Áª
AIH@ «Úº⁄ ¡Í≈‘‹ª Á∂ Ò¬Δ «Ú¡≈Í’ ’≈˘È Á∂ √∞fi≈¡ Ò¬Δ ÷Ø‹Δ ’Ø«ÙÙª Ù∞± ‘Ø¬Δ¡ªÕ «¬‘ «¬√ Á‘≈’∂ «Úº⁄ ÚΔ ˜≈Δ È؇
¡Â∂ Â∂˜ ‘ÈÕ AIHA Á≈ ¿∞Á∂Ù ¡Í≈‘‹ «Ú¡’ÂΔ¡ª Ò¬Δ ¡≥Â-≈Ù‡Δ √≈Ò (¡≈¬Δ.Ú≈¬Δ.‚Δ.ÍΔ.) Á∂ ±Í «Úº⁄
Ï≈ÏΔ ¡Â∂ ͱÈ Ì≈◊ΔÁ≈Δ √ΔÕ

Í Ì≈ «Úº⁄ ¡«‹‘≈ ’Ø¬Δ ’≈˘È È‘Δ∫ Í AIFD ÂØ∫ ¿∞«⁄ ÓÁÁ ÍÉ≈ÒΔ È≈Ò «È≥Â √’±Òª «Úº⁄ ¡«‹‘∂
Ϻ«⁄¡ª Á∂ ∞‹◊≈ ÁΔ «√¯≈Ù È≈Ò «√º«÷¡≈ ÁΔ¡ª ÈΔÂΔ¡ª ⁄Ò ‘Δ¡ª ‘ÈÕ
Úº÷-Úº÷ ≈‹ª «Úº⁄ √’≈ Á∞¡≈≈ √ºÂª Á∂ ¡≈≥Ì «Úº⁄ ’∂∫Á Á∞¡≈≈ ¡≈ÔØ«‹Â ¡Í≈‘‹ Ϻ«⁄¡ª Ò¬Δ
¬∂’Δ«’à√’ΔÓ (¡≈¬Δ.¬Δ.‚Δ.√Δ.) Ù∞± ’ΔÂΔ ◊¬ΔÕ √’ΔÓ Ó∞Û Á∞‘≈¬Δ ◊¬Δ ¡Â∂ ‘∞‰ «¬√ «Úº⁄ ¡Í≈‘‹ª ÁΔ¡ª

‘∂· «Ò÷Δ¡ª «’√Óª Ù≈«ÓÒ ‘È:
A. Ó≈È«√’ ¡Í≈‘‹ B. «√º«÷¡≈ ÂØ∫ ¡√ÓºÊ
C. È∂Â‘Δ‰ ¡Í≈‘‹ D. ÏØÒ∂
E. ◊±≥◊∂ F. √Δ’ ±Í ÂØ∫ ¡Í≈‘‹

BE.A «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á≈ «¬«Â‘≈«√’ «Í¤Ø’Û (Historical Background of Special
Education)

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á∂ ¡øÌ Á≈ «¬Â‘≈√ AEEE Á∂ ±Í «Úº⁄ ‹ÒÁΔ Á∂ ±Í «Úº⁄ √∞‰Ú≈¬Δ ¡Í≈‘‹ Á∂ È≈Ò Ù∞± ‘جΔ

‹ÁØ∫ √Í∂«ÈÙ «Ì’Ù± ’∞‡È≈ (AEB@-AEHD) ÏØÒ≈ Ϻ«⁄¡ª ÁΔ «¬º’ ¤Ø‡Δ «◊‰ÂΔ «√÷≈«¬¡≈ ˘ Í«Û∑¡≈, «Ò÷‰
¡Â∂ ÏØÒ‰ ¡Â∂ AFB@ «Úº⁄ «Ú«Á¡’ ӘӱȪ Í≈ÏÒØ ‹≈‰È∂ ¿∞μÂ∂ Í«‘ÒΔ «’Â≈Ï «Ò÷Δ Ï‘≈ ¡Â∂ «Ú’«√Â
«¬º’ «¬º’ ‘ºÊ ÓÀÈ∞¡Ò ÚÈÓ≈Ò≈ «’ ÚΔ ’ΔÂ≈ ‹≈ «‘≈ ‘À ¡º‹ ÍÃÔØ◊ ’ΔÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘À ÁΔ «√º«÷¡≈Õ «¬ø◊ÒÀ∫‚ «Úº⁄
‹≈È AFDD «Úº⁄ ÏØÒ≈ ÁΔ «√º«÷¡≈ ¿∞μÂ∂ «¬º’ ¡Â∂ «’Â≈Ï ÍÃ’≈«Ù ’ΔÂΔ, Á∞¡≈≈ «Íº¤≈ ’ΔÂ≈ Ó±’ ¡Â∂ ÏØÒ≈

¡≈ÁÓΔ AFH@ ‹Ø ¡È∞Á∂Ù≈ÂÓ’ ÂΔ’ª «Úº⁄ ‹≈‹ Á∞¡≈≈ «‡¿±‡Õ
◊∂‡ ÏΔ‡∂È «Úº⁄ Ï«ËØ∫ Ò¬Δ A √’±Ò Ê≈Ó√ Á∞¡≈≈ ¬∂«‚ÈÏ◊ «Úº⁄ AGFG «Úº⁄ √Ê≈Í ’ΔÂ≈ «◊¡≈ √ΔÕ
„ø◊ ˜Ï≈ÈΔ ¡Â∂ ÓÀÈ∞¡Ò „ø◊ «√÷Ò≈¬Δ ¡º÷ ¡Â∂ √ø’∂ √øÔ∞’ÂÕ
ÙÓ±¬∂Ò (AGBI-AGHD) Á∂ Ï≈∂ «Úº⁄ «¬º’ ‘Δ √Óª «Úº⁄ ˜Ï≈ÈΔ Ï∞Ò∑ ÍÛ ‹Ø „ø◊ «Ú’«√ ¡Â∂ ‹ÓÈΔ «Úº⁄

AGGH «Úº⁄ ‹Ø ¡º◊∂ ¬∂ά∂Ó («‘ºÒ AH@E «Úº⁄ «Ú’«√ ’ΔÂ≈ «◊¡≈ √Δ ¿∞μÂ∂ ÏØÒ ’ΩÙÒ AHGD) Õ
Îê√, «ÓÙ∂Ò ‚∂Ò (AIB@-AGHI) ¬∂ÍΔ, ‹Ø Í∂Δ√ «Úº⁄ AGEE «Úº⁄ Í«‘ÒΔ Ú≈ √’±Ò ÁΔ √Ê≈ÍÈ≈ ’ΔÂΔ ¡Â∂
(AGDB-AHBB) √ø’∂Â’ Ì≈Ù≈ ˘ «Ú’«√ ’ΔÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ Î∂∫⁄ ÍÉ≈ÒΔ Á∂ ¡«Ë¡≈ÍÈ ¿∞μÂ∂ ˜Ø «ÁºÂ≈ Ș
¡Â∂ ¤Ø‘ Á∂ ‘ØÙ ‹Ø ‘À √øÚ∂ÁΔ ¡«Ë¡≈ÍÈ ÁÃÙ«‡’؉ Á∂ ¡◊Á±Â ÏøÈ «◊¡≈Õ

Ó≈È«√’ ÓøÁÂ≈ Á∂ È≈Ò Ïº«⁄¡ª ÁΔ «√º«÷¡≈ «¬º’ Îª√Δ√Δ «⁄«’Â√’ Á∞¡≈≈ ’Ø«ÙÙ Á∂ È≈Ò Ù∞± ‘Ø«¬¡≈
(AGGE-AHCE) ˘ «√º«÷¡Â ’‰ Ò¬Δ «¬º’ AA √≈Ò Á≈ Ó∞ø‚≈ ‘À ‹Ø ‹ø◊Ò «Úº⁄ «‘‰ Ú≈Ò∂ «¬º’ ‹ø◊ÒΔ Á∂ ±Í
«Úº⁄ ’ΔÂ≈ «◊¡≈ √ΔÕ «¬‘«’Â≈Ï ÁΔ Ú≈«¬Ò‚ Ï≈¬∂ «Úº⁄ ÍÃÒ∂«÷ ’ΔÂ≈ «◊¡≈ √ΔÕ ¬∂‚Ú‚ (AHAB-AHH@)
«Íº¤≈ Îê√ ¡Â∂ √øÔ∞’ ≈‹ ¡ÓΔ’≈ ¡Â∂ «¬‡ÒΔ «Úº⁄ Ó≈«¡≈ (AHG@-AIEB) «Úº⁄ Â’ÈΔ’Õ ÍÃ’≈«ÙÂ

¡≈͉∂ Ó±÷Â≈ ¡Â∂ √Δ’ „ø◊ Á∞¡≈≈ ¿∞Í⁄≈ «’Â≈Ï AHFF «Úº⁄Õ «¬‘ «Ú⁄≈ ‘À ‹Ø ’ ‘∂ ‘È Í√ø◊ Á≈
‘∞‰ ÚΔ ’∞Ò Ïº⁄∂ Á∂ «√º«÷¡≈, «√º«÷¡≈ Á∂ , Ù∞∞¡≈ ‘Á≈«¬Â Ϻ⁄∂ Á∂ ’øÓËøÁ≈ Á∂ ÓΩ‹±Á≈ ͺË ¿∞μÂ∂, ¡Â∂ «√«÷¡’
¡Â∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ Á∂ «Úº⁄ Â≈ÒÓ∂Ò ¿∞μÂ∂Õ «¬‘ Ù≈«ÓÒ √È ¡Í≈‘‹ ¡Â∂ ◊À ¡Í≈‘‹ «√º«÷¡≈ Ò¬Δ Á∂ Íë√ºË „ø◊
«Úº⁄Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 227