Page 270 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñAD: Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ

B. ⁄؉ª ÒÛÈ∆¡ª (To Contest Election)- Ì≈ «Úæ⁄ ¡ÍÃÂæ’ ÒØ’ÂøÂ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˛Õ «¬√ ÍÉ≈Ò∆ È؇
«Úæ⁄ Ù≈√È ‹ÈÂ≈ ÚæÒØ∫ ¸‰∂ ÍÃÂ∆«ÈË∆¡ª ÚæÒØ∫ ⁄Ò≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ‘∂’ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ Á≈ ¿πÁ∂Ù ÙªÂ∆Í»Ú’
¿πÍ≈Úª È≈Ò √’≈ ”Â∂ ’ø‡ØÒ ÍÃ≈Í ’È≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ⁄؉ª «Úæ⁄ ¡≈͉∂ ¿πÓ∆ÁÚ≈ ÷Û∑≈ ’Á∂
‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ √ÎÒ Ï‰≈¿π‰ Á≈ ‘∂’ √øÌÚ ÔÂÈ ’Á∂ ‘ÈÕ ¿π‘ ¡≈͉≈ «¬’ ⁄؉ ÿØÙ‰≈ ÍæÂ (Election
Mani-Festo) «Â¡≈ ’Á∂ ‘È, «‹√ Á≈ ‹ÈÂ≈ «Úæ⁄ ÍÃ⁄≈ ’Á∂ ‘ÈÕ
C. √’≈ ω≈¿π‰≈ (To Form Government)- «‹√ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ˘ ⁄؉ª «Úæ⁄ Ï‘πÓ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛,
¿π‘ √’≈ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á≈ ˛Õ √øÈ AIH@ «Úæ⁄ ‘ج∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ ’ª◊√ (¡≈¬∆) ˘ Ï‘πÓ ÍÃ≈ÍÂ
‘Ø«¬¡≈ ¡Â∂ ¿π√ ÁÒ È∂ Ùz∆ÓÂ∆ «¬ßÁ≈ ◊ªË∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ √’≈ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ √∆Õ Ù≈√È ˘ ¡≈͉∂
‘æʪ «Úæ⁄ ÒÀ‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¿π‘ ÁÒ ¡≈͉∆ È∆Â∆ ˘ ‹Ø ¿π√ È∂ ⁄؉ª √Ó∂∫ ‹ÈÂ≈ Á∂ √≈‘Ó‰∂ æ÷∆ √∆, ≈Ù‡ÍÂ∆
«‘æ Ҭ∆ ⁄Ò≈¿π‰ Á≈ ÔÂÈ ’Á≈ ˛Õ √øÈ AIHD «Úæ⁄ ‘ج∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ ’ª◊√ (¡≈¬∆) ˘ Ï‘πÓÂ
Íz≈Í ‘Ø«¬¡≈ ¡Â∂ ¿π√ ÁÒ È∂ Ùz∆ ≈‹∆Ú ◊ªË∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ √’≈ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ √∆Õ AIHI ”⁄ ÒØ’
√Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ «’√∂ ÁÒ ˘ √ÍæÙ‡ Ï‘πÓ Íz≈Í ȑ∆∫ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ Í Ùz∆ Ú∆. Í∆. «√ßÿ ˘ Ӌϱ ‘Ø ’∂ «Â¡≈◊
ÍæÂ Á∂‰≈ «Í¡≈ ¡Â∂ Ùz∆ ⁄ßÁ Ù∂÷ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ √’≈ ω∆ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ Ú∆ Ӌϱ ‘Ø ’∂ «Â¡≈◊ ÍæÂ
Á∂‰≈ «Í¡≈ ¡Â∂ ÒØ’ √Ì≈ Á∆¡ª ÓæË «ÚË∆ ⁄؉ª ‘ج∆¡ªÕ «’√∂ Ú∆ ÁÒ ˘ √ÍæÙ‡ Ï‘πÓ Íz≈Í ȑ∆∫ ‘Ø«¬¡≈, Í
BA ‹±È AIIA ˘ Ùz∆ Í∆. Ú∆. È«√Ó∑≈ ≈˙ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ √’≈ ω≈¬∆ ◊¬∆ ¡Â∂ ¿π‘ ◊ßÌ∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄
Ú∆ Ó‘æÂÚͱÈ Ì±«Ó’≈ «ÈÌ≈ ‘∂ ‘ÈÕ

D. «ÚË≈È Óß‚Ò «Úæ⁄ ¡ÈπÙ≈√È √Ê≈«Í ’È≈ (Discipline in Legislature)- «ÚË≈È Óß‚Ò Á∂ ÓÀ∫Ï «ÏȪ
«’√∂ ¡◊Ú≈¬∆ ¡Â∂ √ß◊·È Á∂ √π⁄≈± ±Í È≈Ò ’ßÓ È‘∆∫ ’ √’Á∂ ¡Â∂ «¬‘ ¡◊Ú≈¬∆ ¿πÈ∑ª ˘ ≈‹È∆«Â’ ÁÒª
ÚæÒØ∫ ‘∆ ÍzÁ≈È ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬’ ‘∆ ÁÒ Á∂ ÓÀ∫Ï ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ÁÒ Á∂ «’√∂ ÔØ◊ ¡Â∂ ÍzÌ≈ÚÙ≈Ò∆ È∂Â≈ Á∆
¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ √ß◊«·Â ’Á∂ ‘È ¡Â∂ ÁÒ Á∂ ¡≈Á∂Ù≈ ¡Èπ√≈ ‘∆ «ÚË≈È Óß‚Ò «Úæ⁄ ’ßÓ ’Á∂ ‘ÈÕ «¬√ Â∑ª
Á∂ ¡ÈπÙ≈√È Á∂ ¡«‘√≈√ «Úæ⁄ «ÚË≈È Óß‚Ò ÓÀ∫Ïª Á∂ fi◊«Û¡ª Á≈ ’∂∫Á ω ‹≈Ú∂◊≈Õ
E. ÒØ’ª ˘ ≈‹È∆«Â’ «√æ«÷¡≈ ÍzÁ≈È ’È≈ (Political Education to the People)-+≈‹È∆«Â’ ÁÒ ÒØ’ª ˘
«√æ«÷¡≈ Á∂‰ Á≈ Ó‘æÂÚͱÈ ’ßÓ ’Á∂ ‘ÈÕ ‘∂’ ÁÒ Á∂Ù Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ √Óæ«√¡≈Úª ”Â∂ ¡≈͉∂ «ÁzÙ‡∆’؉
È≈Ò «Ú⁄≈ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ ‘æÒ Ò¬∆ Â∆’∂ «ÈÙ«⁄ ’Á≈ ˛Õ ¿π√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘∂’ ÁÒ ¡≈͉∂ «ÁzÙ‡∆’؉
Á≈ ÒØ’ª «Úæ⁄ Íz⁄≈ ’Á≈ ˛, «‹√ È≈Ò ‹ÈÂ≈ ˘ «¬‘ ÍÂ≈ ⁄æÒÁ≈ ˛ «’ Á∂Ù Á∂ √≈‘Ó‰∂ «’‘Û∆¡ª-«’‘Û∆¡ª
√Óæ«√¡≈Úª ‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á≈ ’∆ ‘æÒ √ßÌÚ ‘ÀÕ «¬√ È≈Ò ‹Ø ¡ÈÍÛ∑ ‘È ¡Â∂ ¡ıÏ≈ª ¡≈«Á È‘∆∫ ÍÛ∑ √’Á∂,
Á∂Ù ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆ √Óæ«√¡≈Ú≈ √ÏøË∆ «Úæ⁄ ‹≈‰’≈∆ Íz≈Í ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ «¬√ È≈Ò ¿πÈ∑ª Á∆ Á∂Ù ¡Â∂ √’≈
«Úæ⁄ π⁄∆ ÚæËÁ∆ ˛Õ
F. «ÚØË∆ ÁÒ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’È≈ (To Form Opposition)- ‹Ø ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ⁄؉ª «Úæ⁄ ‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À, ¿π‘
«ÚØË∆ ÁÒ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á≈ ‘ÀÕ AIGG «Úæ⁄ ‹ÈÂ≈ ˘ Ï‘πÓ Íz≈Í ‘Ø«¬¡≈ ¡Â∂ ¿π√ Á∆ √’≈ ω∆, ‹ÁØ∫
«’ ’ª◊√ (¡≈¬∆) È∂ «ÚØË∆ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ’ßÓ ’∆Â≈Õ Ó¬∆-‹±È AIIA ˘ ‘ج∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ «’√∂
Ú∆ ÁÒ ˘ √ÍæÙ‡ Ï‘πÓ Íz≈Í ȑ∆∫ ‘Ø«¬¡≈ √∆ Í ’ª◊√ È∂ √’≈ ˘ ω≈«¬¡≈ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ ˘
ÒØ’ √Ì≈ «Úæ⁄ «ÚØË∆ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Ó≈ÈÂ≈ ÍzÁ≈È ’∆Â∆ ◊¬∆∂Õ «ÚØË∆ ÁÒ √’≈ ˘ ¡æ«Â¡≈⁄≈∆ Ï‰È ÂØ∫
Ø’Á≈ ˛ ¡Â∂ ‹∂’ √’≈ ÓÈÓ˜∆ ’Á∆ ˛ ¡Â∂ ‹ÈÂ≈ Á∆ ÌÒ≈¬∆ Á∆ ÍzÚ≈‘ È‘∆∫ ’Á∆, ¿πÁØ∫ «ÚØË∆ ÁÒ
√’≈ «ÚπæË Ï∂ÌØ√◊∆ Íz√Â≈Ú Í≈√ ’’∂ ¿π√ ˘ ‘‡≈ √’Á∆ ˛Õ ÒØ’ÂßÂ Á∆ √ÎÒÂ≈ √ß◊«·Â «ÚØË∆ ÁÒ ”Â∂
Ú∆ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ «ÚØË∆ ÁÒ √’≈ Á∆¡ª È∆Â∆¡ª Á∆ ¡≈ÒØ⁄È≈ ’Á∂ ‘ÈÕ

G. ‹ÈÂ≈ ¡Â∂ √’≈ «Úæ⁄ ’Û∆ Á≈ ’ßÓ ’È≈ (To serve as Link between the People and the
Government)- Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ‹ÈÂ≈ ¡Â∂ √’≈ «Úæ⁄ √ÏßË Ï‰≈¬∆ æ÷Á≈ ˛Õ ¿π‘ √’≈ Á∆¡ª
È∆Â∆¡ª ¡Â∂ ’ßÓª Á≈ ‹ÈÂ≈ «Úæ⁄ ÷±πÏ Íz⁄≈ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ «¬√ √ÏøË∆ ¿πÈ∑ª˘ ‹≈‰’≈∆ «ÁßÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈
≈‹È∆«Â’ ÁÒ ‹ÈÂ≈ Á∆¡ª «Ù’≈«¬Âª ˘ √’≈ Âæ’ Í‘πß⁄≈™Á∂ ‘ÈÕ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ √’≈ Á∂ ’≈˘Èª ¡Â∂
È∆Â∆¡ª Á≈ ◊«‘≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑≈ Á∆¡ª «¬æ¤≈Úª ¡Â∂ Ïπ≈¬∆¡ª ˘ ‹ÈÂ≈ Á∂ √≈‘Ó‰∂ æ÷Á∂ ‘ÈÕ
«¬√ Â∑ª ÁÒ ‹ÈÂ≈ ¡Â∂ √’≈ ˘ «¬’ Á±√∂ Á∂ ȘÁ∆’ «Ò¡≈¿π‰ Á≈ ’ßÓ ’Á∂ ‘ÈÕ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 263