Page 89 - DSOC102_Social Institutions

√Ó≈«‹’ √√ßÊ≈Ûª

È؇ Á∂ ¡«Ë’≈ª Á∂ Ò¬∆ Ó≈ÈÂ≈ ‘≈√Ò ’È ÂØ∫ «’Â∂ «˜¡≈Á≈ ¡Ω÷≈ ˛ «’™«’ «¬√Â∆¡ª ‘∂ÔÂ≈ «Úæ⁄ «ÚÙÚ≈√
«˜¡≈Á≈ Íπ≈‰≈ ¡Â∂ ◊«‘≈ ˛ «‹√ Á∂ ¡Ë∆È √Óπæ⁄∆ ¡≈Ï≈Á∆ ¡≈™Á∆ ˛Õ «¬√ Á∆ Ú‹∑≈ «¬‘ ˛ «’ «¬√Â∆ ÷πÁ
˘ ¿π√ Ù∆Ù∂ «Úæ⁄ ÏßÁ æ÷Á∆ ‘À ‹Ø ÍπÙ Á∂ ’Ϙ∂ «Úæ⁄ ˛Õ
«¬È∑ª Âæʪ ˘ Á∂÷Á∂ ‘ج∂ ’¬∆ È≈∆Ú≈Á∆ Ò∂÷’ «¬√ ◊æÒ ÂØ∫ √«‘Ó ‘È «’ Ó≈’√Ú≈Á∆ «√˪ «¶◊ª Á∂ «Úæ⁄
◊À-Ï≈ÏÂ≈ Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ’È «Úæ⁄ ¡√ÓæÊ ‘ÈÕ ¿π‘ Ú≈¡Á∂ ÂØ∫ Ï‘π √Ω÷≈ ¡Â∂ «¬√ Ò¬∆ √Ú∆’≈ È‘∆∫
’Á∂ ‘È «’ √Ó≈‹Ú≈Á «¬√Â∆¡ª ˘ Óπ’Â∆ «ÁÚ≈ Á∂Ú∂◊≈Õ √πÒ≈ «√ÓÊ Î≈«¬ √‡ØÈ «¬‘ «Ú⁄≈ «ÁßÁ∂ ‘È «’
«Òø◊’ ◊À-Ï≈ÏÂ≈ ‹ÀÚ’∆ Ì∂Áª «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ ˛, ÍπÙ ¡Â∂ «¬√Â∆ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ±Íª «Úæ⁄ ÍÀÁ≈ ‘ج∂ ‘ÈÕ
¡Ωª Ïæ⁄∂ ÍÀÁ≈ ’Á∆¡ª ‘È ¡Â∂ «¬√ Ò¬∆ ¿π‘ Íπ√ª ”Â∂ «ÈÌ ‘πßÁ∆¡ª ‘ÈÕ «¬‘ «ÈÌÂ≈ Í«Ú≈ Á∂ ¡ßÁ
◊À-Ï≈Ï Ù’Â∆ √Ïß˪ ˘ ‹ÈÓ «ÁßÁ∆ ˛Õ ¿πÈ∑ª Á∂ ¡Èπ√≈ ÍπÙ ¡Â∂ «¬√Â∆¡ª «Úæ⁄ ◊À-Ï≈ÏÂ≈ «Èæ‹∆
√ßÍÂ∆ ÂØ∫ Ùπ± È‘∆∫ ‘πßÁ∆ «‹Ú∂∫ «’ ¬∂∫◊Ò√ ’«‘ßÁ∂ ‘È ÏÒ«’ «¬√Â∆¡ª Á∂ Íz‹‰È √ÏßË∆ ’ßÓª ÂØ∫ Ùπ± ‘Ø«¬¡≈Õ
«¬‘ «Ú⁄≈ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’ «¬√Â∆¡ª ¿π√ √Ó∂∫ Óπ’ ‘Ø ‹≈‰◊∆¡ª ‹ÁØ∫ ¡≈͉∂ ‹À«Ú’∆ ◊·È Á∂ ÍzÂ∆ ¿πÈ∑ª
Á∆ ◊πÒ≈Ó∆ Á≈√ª ÷ÂÓ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ «¬√ √Ú≈Ò Á≈ ‹Ú≈Ï ’∂ÚÒ ÌØ√∂ÓßÁ ‹È ’߇ØÒ Â’È∆’ª «Úæ⁄ ‘∆ È‘∆∫
ÏÒ«’ ’π«ÂÓ-Íz‹‰È «Úæ⁄ Ú∆ Ù≈«ÓÒ ˛Õ ¡Ωª ¿π√∂ √Ó∂∫ √πÂßÂ ‘Ø √’Á∆¡ª ‘È ‹ÁØ∫ Ïæ⁄≈ ◊Ì ÂØ∫ Ï≈‘
ÍÀÁ≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ «Ú’«√ ‘ØÚ∂Õ

7.1 Í«Ú≈ Á≈ Ì«Úæ÷ (Future of Family)
‹≈‹ Í∆‡ Ó‚Ø’ È∂ BH@ √Ó≈‹ª Á≈ «‹È∑ª «Úæ⁄ «Ù’≈∆ ¡Â∂ ÌØ‹È-√ß◊z«‘’ ‡ØÒ∆¡ª ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ÚÍ≈’ ¿πÁÔØ«◊’
√Ó≈‹ Âæ √≈∂ Ù≈«ÓÒ √È, «¬’ ÍzÂ∆ÁÙ Í∂Ù ’∆Â≈ ¡Â∂ «¬√ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ Á≈¡Ú≈ ’∆Â≈ «’ ‘ √Ó≈‹ «Úæ⁄
Í«Ú≈ «’√∂ È≈ «’√∂ ±Í «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ «¬‘ √ÚÌΩ«Ó’ ˛Õ «¬√ Â∑ª ‡≈Ғ؇ Í≈√ø√ Í«Ú≈ Á∂
«¬Ò≈Ú≈ ¡«‹‘∆ «’√∂ √ß√Ê≈ Á∆ ’ÒÍÈ≈ È‘∆∫ ’ √’Á∂ √È ‹Ø √«Ê ‹ª √Ê≈¬∆ ÓÈπæ÷ «Ú¡’Â∆¡ª ˘ ÍÀÁ≈ ¡Â∂
√Ó≈ÔØ«‹Â ’∂Õ
Ó‚Ø’ ¡Â∂ Í≈√ø√ ÁØȪ Á∆ «¬√ ◊æÒ Á∂ Ò¬∆ ¡≈ÒØ⁄È≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ‘À «’ ¿π‘ Í«Ú≈ Á∂ Íë’«¡≈ÂÓ’ «Ú’Òͪ
˘ ÒæÌ √’‰ «Úæ⁄ ¡√ÎÒ ‘∂ ‘ÈÕ ’πfi ’ßÓ ˜±∆ ±Í ÂΩ ”Â∂ Í«Ú≈ È≈Ò √Ïß«Ë ȑ∆∫ ‘πßÁ∂Õ «¬‘ «Ú⁄≈ «ÁæÂ≈
‹ªÁ≈ ˛ «’ Ó‚Ø’ ¡Â∂ Í≈√ø√ Ú◊∂ √Ó≈‹ Ù≈Â∆¡ª Á∂ «Ú⁄≈ Óπæ÷ ±Í È≈Ò ¿πÈ∑≈ Á∂ «ÚÙÚ≈√ª ÂØ∫ ¿πÍ‹∂ ‘È,
«‹È∑ª Á≈ √ÏßË «¬√ ◊æÒ È≈Ò ˛ «’ Í«Ú≈ ˘ «’‘Ø «‹‘≈ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ ÏÀ«ß◊‡È Ó± Á≈ ¡ÚÒØ’È «ÁzÙ‡ÚÔ
˛Õ ““√Ó≈‹ «Ú«◊¡≈È’ª «Úæ⁄ ¡æ‹-’æÒ∑ «¬‘ «¬’ ÷πÁ «√æË ’È Ú◊∆ Ë≈È≈ ‘Ø ◊¬∆ ˛ «’ Í«Ú≈ «¬’
√ÚÌΩ«Ó’ ±Í ÂØ∫ ˜±∆ √ß√Ê≈ ˛ ¡Â∂ Ì«Úæ÷ «Úæ⁄ «¬æÊ∂ «¬‘ «¬√ ±Í «Úæ⁄ Ï’≈ ‘∂◊∆Õ .....ÓÀ˘ «¬‘ Ó«‘√±√
’Á∂ ‘ج∂ Úæ‚∆ Ï∂⁄ÀÈ∆ ‘πßÁ∆ ˛ «’ ¡≈͉∆ «Ó‘ÈÂ-√≈ËÔ «√˪ª ¡Â∂ Â’È∆’∆ ÙØ˪ ¡Â∂ ¡Èπ√ßË≈Ȫ Á∂ Ï≈Ú‹±Á
Ò∂÷’ «¬’ ¡ÍÚÂ’ ÔÊ≈Ê Á∂ ±Í «Úæ⁄ ’πfi ÓæËÚ◊∆ «¬æ¤≈Úª ¡Â∂ ¡≈ÁÙª ˘ ¡«ÌÚ«Ë ’È Á∂ «¬Ò≈Ú≈
‘Ø ’πfi Ú∆ È‘∆∫ Í≈ √’Á∂ ‘ÈÕ”” ¡≈͉∆ Íπ√Â’ “Á ’«Óß◊ ‡zª√Î≈Ó∂ÙÈ” «Úæ⁄ Î‚∆È∂∫‚ ´ß‚Ï◊ ¡≈͉≈ Ùæ’
«¬È∑ª ÙÏÁª «Úæ⁄ ‹Â≈™Á∂ ‘È-““Í«Ú≈ ¡≈͉∂ Í»∂ «ÚÈ≈Ù Á∆ ’◊≈ ”Â∂ ˛Õ”” ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ «ÚÒ∆¡Ó ÏπÒÎ
«¬‘ «‡æ͉∆ ’Á∂ ‘È ““Í«Ú≈ Ïæ⁄∂ Á∂ ‹ÈÓ Á∂ «¬’ ‹ª ÁØ √≈Ò ÂØ∫ Ï≈¡Á Âæ’ «‹¿»∫Á≈ «‘ßÁ≈ ˛ ¡Â∂ Ï≈’∆ √Ó∂∫
Ò¬∆ Í»∆ Â∑ª Ó ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬‘ «¬√ Á≈ «¬’ «√Î ’ßÓ ˛Õ”” “ο»⁄ Ù≈’” Á∂ Ò∂÷’ ¬∂«ÒÚÈ ‡≈ÎÒ È∂ ¡≈͉∆
Íπ√Â’ Á∂ «¬’ ¡«Ë¡≈¬∂ Á≈ È≈Ó ‡π櫇¡≈ Í«Ú≈ æ«÷¡≈ ˛Õ «¬√ ¡«Ë¡ÀÈ «Úæ⁄ «¬È∑ª È∂ «¬’ Ï‘π √Ω÷≈ ¡Â∂
’≈◊ Í«Ú≈ Á≈ «⁄æÂ Í∂Ù ’∆Â≈ ‹Ø ¡«Ë¿πËØ◊Ú≈Á Á≈ (√πÍ«¬ß‚√‡∆¡≈«Ò˜Ó) Á∂ Ôπæ◊ «Úæ⁄ «Ú’«√ ‘Ø
√’Á≈ ˛Õ «¬√ Í«Ú≈ Á≈ Úȉ «¬È∑ª È∂ «¬È∑ª ÙÏÁª «Úæ⁄ ’∆Â≈ ˛ ““¿πËØ◊Ú≈Á Á≈ «¬‘ ¡ßÁ≈˜≈ √∆ «’ √ß«÷¡≈
«Úæ⁄ ’≈Ó∂ ‘Ó∂Ù≈ «Â¡≈ «‘‰ ¡Â∂ ؘ◊≈ Á∆ ÂÒ≈Ù «Úæ⁄ ¡≈͉∆ ˜Ó∆È ¤æ‚‰ ¡Â∂ ‹ÁØ ’Á∆ ˜± ‘ØÚ∂ ¿π‘
Í»È ÂΩ ”Â∂ Ú≈Í√ ¡≈¿π‰ «Úæ⁄ √ÓæÊ ‘Ø‰Õ «¬√ Â∑ª «Ú√«Âz ͫÚ≈ È∂ ‘ΩÒ∆-‘ΩÒ∆ ¡≈͉∂ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ì≈
˘ ÿæ‡ ’ «Ò¡≈ ¡Â∂ È≈Ì’∆ Í«Ú≈ Á≈ ‹ÈÓ ‘Ø«¬¡≈ ‹Ø «¬’ ¡«‹‘≈ «È¿»È∆«¥Â ¡Â∂ ⁄Ò≈¬∂Ó≈È Í«Ú≈’
«¬’≈¬∆ √∆ «‹√ «Úæ⁄ ’∂ÚÒ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ¡Â∂ ’πfi Ïæ⁄∂ ‘πßÁ∂ √ÈÕ «¬‘ ÈÚ∂∫ Â∑ª Á≈ Í«Ú≈ ‹Ø ÍzßÍ≈◊ «Ú√«ÂzÂ
Í«Ú≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ◊Â∆Ù∆Ò √∆, √≈∂ ¿πÁÔØ«◊’ Á∂Ùª «Úæ⁄ «¬’ Â∑ª Á≈ Ó≈È’ ‘Ø «◊¡≈ Í Ú≈Â≈Ú‰
¿πÁÔØ«◊’ Á∂ ÷∂Â «Úæ⁄ Íz◊Â∆ Á∂ ¡◊Ò∂ ⁄È Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¡«Ë¿πËØ◊Ú≈Á ¿π⁄Â ◊Â∆Ù∆Ò Á∆ Óß◊ ’Á≈ ˛Õ
«¬√ Â∑ª ¡√∆∫ Ì«Úæ÷ Á∂ ¡È∂’ª ÒØ’ª ÂØ∫ «¬‘ ¿πÓ∆Á ’ √’Á∂ ‘ª «’ ¿π‘ Ï∂¡ΩÒ≈Á «‘ ’∂ ¡Â∂ ÍπÙ Â∂ «¬√Â∆
Á∂ »Í «Úæ⁄ «¬√ Á∂ √Ì ÂØ∫ Ïπ«È¡≈Á∆ ÿ‡’ª «Úæ⁄ Í«Ú≈ ˘ «È¿»È∆’‰ ’’∂ √Ò∆’‰ Íë’«¡≈ Á∆ «ÁÙ≈
«Úæ⁄ «¬’ ’ÁÓ ¡æ◊∂ ÚË≈¿π‰◊∂Õ”” Íz«√ææË ÓÈπæ÷∆ Ù≈√Â∆ Ó≈◊∂‡ Ó∆‚ È∂ Ú∆ ¡«‹‘∆ ‘∆ √ßÌ≈ÚÈ≈ ‹Â≈¬∆ ‹ÁØ∫
¿πÈ∑ª È∂ «’‘≈ «’ ““«ÍÂzÂÚ ÿæ‡ √ß«÷¡≈ «Úæ⁄ Í«Ú≈ª Âæ’ ‘∆ √∆«Ó ‘∂◊≈, «‹√ Á≈ Óπæ÷ ’ßÓ Ïæ⁄∂ ÍÀÁ≈ ’È≈
‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ ¡≈Ï≈Á∆ Á≈ Ï≈’∆ Ì≈◊ «¬«Â‘≈√ «Úæ⁄ Í«‘Ò∆ Ú≈ √πÂßÂ ±Í «Úæ⁄ «Ú¡’Â∆¡ª Á∂ ±Í «Úæ⁄ ’ßÓ
’È Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ”” «¬‘ √ßÌ≈ÚÈ≈Úª ¡≈ÁÙ«Â’ ”Â∂ ¡Ë≈« ȑ∆∫ ‘ÈÕ Òæ◊Ì◊ «¬’ ‹ª ÁØ

82 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY